Chµo mõng
c¸c thÇy gi¸o c«
gi¸o ®Õn dù giê líp
6E
Trêng THCS Gia CÈm
Kiểm tra bài cũ : Nêu nghệ thuật, nội dung truyện
ông lão đánh cá và con cá vàng ?
- Nghệ thuật : Sử dụng những biện pháp nghệ thuật
phổ biến của truyện cổ tích :
+ Phép lặp lại, tăng tiến,
+ Sự đối lập giữa các nhân vật
+ Yếu tố tởng tợng kỳ ảo
- Nội dung :
+ Ca ngợi lòng biết ơn đối với những ngời nhân hậu
+ Sự trừng trị đích đáng đối với những kẻ tham lam, bội bạc
phòng giáo dục việt trì
Trờng thcs gia cẩm
Bài giảng môn ngữ văn 6
Tiết 39 : ếch ngồi đáy giếng
Truyện ngụ ngôn
Gv : hoàng thị kim ngân
Tổ văn sử
M«n Ng÷ v¨n 6 : TiÕt 39 : Õch ngåi ®¸y giÕng
I/ TiÕp xóc v¨n b¶n
1, §äc, kÓ
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39 : ếch ngồi đáy giếng
2, Tìm hiểu chú thích
* Truyện ngụ ngôn :
- Là truyện kể có cốt truyện bằng văn xuôi hoặc văn vần
- Đối tợng có thể là con ngời, con vật hoặc đồ vật
- Mục đích : nhằm khuyên nhủ ngời ta một bài học nào đó
Chú ý : Truyện ngụ ngôn là truyện kể có ngụ ý : Tức là có nghĩa
đen và nghĩa bóng
+ Nghĩa đen : là nghĩa cụ thể của chính câu truyện, dễ nhận ra
+ Nghĩa bóng : là nghĩa đợc suy ra từ nghĩa đen. Nghĩa này là
nghĩa gián tiếp nhng là mục đích chính của truyện ngụ ngôn
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39 : ếch ngồi đáy giếng
Truyện có thể chia làm mấy đoạn ?
3, Bố cục : 2 đoạn
- Đoạn 1 : Từ đầu đến Oai nh một vị chúa tể
- Đoạn 2 : Còn lại
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39 : ếch ngồi đáy giếng
II / Phân tích văn bản
1. Nội dung câu truyện:
Quan sát tranh và cho biết
nội dung bức tranh là gì ?
a/ ếch ở trong giếng
Em hãy tìm những chi tiết miêu
tả cuộc sống của ếch ?
- ếch sống lâu ngày trong một cái giếng
- Xung quanh nó chỉ có vài con nhái, cua ốc bé nhỏ.
- Hàng ngày, nó cất tiếng kêu ồm ộp vang động khiến các con
vật kia rất hoảng sợ.
M«n Ng÷ v¨n 6 : TiÕt 39 : Õch ngåi ®¸y giÕng
§iÒu g× ®¸ng chó ý trong cuéc sèng cña Õch ?
Tõ ®ã em thÊy Õch sèng trong hoµn c¶nh nh thÕ nµo ?
=> Õch sèng l©u ngµy trong hoµn c¶nh nhá bÐ, h¹n hÑp
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
Chính vì sống lâu ngày trong môi
trờng hạn hẹp nên ếch nghĩ nh thế
nào về thế giới bên ngoài ?
- Nó tởng bầu trời chỉ bé bằng
cái vung và nó oai nh một vị chúa tể
Vì sao ếch tởng trời chỉ bé bằng cái vung ?
Từ đó em có nhận xét gì về suy nghĩ, nhận thức của ếch ?
=> + Suy nghĩ của ếch rất hạn chế, ít ỏi dẫn đến nhận thức
sai lầm về thế giới bên ngoài
Em hãy giải nghĩa từ chúa tể ?
Vì sao ếch thấy mình oai nh chúa tể ?
Từ đó em thấy gì về tính cách của ếch ?
+ Tính cách chủ quan, kiêu ngạo đã thành bệnh
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
Em hãy quan sát và cho biết
nội dung bức tranh là gì ?
b/ ếch ở ngoài giếng
Chuyện gì xảy ra khiến ếch
ở ngoài giếng ?
-Trời ma to nớc dềnh lên
đa ếch ra ngoài
Sự việc này nói lên điều gì về hoàn cảnh sống của ếch ?
=> Hoàn cảnh sống của ếch đã hoàn toàn thay đổi, rất
khác trớc
Môn ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
Em hãy quan sát tranh và cho biết
khi ở ngoài giếng ếch đã làm gì ?
- Quen thói cũ ếch nghênh ngang đi
lại khắp nơi cất tiếng kêu ồm ộp
- Nó nhâng nháo nhìn lên trời chả
thèm để ý đến xung quanh nên bị
trâu giẫm bẹp
Em hiểu nhâng nháonghĩa là gì ?
ếch đã ở một hoàn cảnh mới nhng
điều gì ở ếch không thay đổi và điều
đó dẫn đến hậu quả gì ?
Vậy theo em nguyên nhân nào
dẫn đến cái chết của ếch ?
=> ếch chết bi thảm vì thiếu hiểu
biết lại chủ quan kiêu ngạo
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
Sự việc trong văn tự sự có đặc điểm gì ?
* Nh vậy chỉ với 7 câu, truyện đã khái quát đợc toàn bộ cuộc sống
số phận của ếch: Vì sống lâu trong điều kiện hạn hẹp nên suy
nghĩ của ếch rất nông cạn và nảy sinh tính kiêu ngạo. Từ đó
ếch nhận thức sai lầm về thế giới bên ngoài nên phải chịu
hậu quả xấu
Truyện ngụ ngôn có nhân vật là con vật hay đồ vật bao giờ cũng
mang nghĩa ẩn dụ . Theo em những ẩn dụ nh Con ếch ; Cái
giếng; Bầu trời có ý nghĩa gì ?
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
2/ Bài học
Truyện khuyên mọi ngời điều gì ?
- Khuyên ngời ta không đợc chủ quan, kiêu ngạo
Nếu nh ếch không nhâng nháo mà để ý quan sát thì
có xảy ra kết cục nh vậy không ? Từ đó em rút ra bài học gì ?
- Kiêu ngạo, chủ quan dễ bị trả giá, thậm trí bằng tính mạng,
khiêm tốn, cẩn trọng dẫn đến tiến bộ, thành công
Dù hoàn cảnh sống hạn hẹp nhng nếu ếch hiểu biết hơn thì sao
Từ đó truyện nhắc nhở chúng ta điều gì ?
- Dù hoàn cảnh sống có giới hạn, khó khăn, vẫn phải cố gắng
mở rộng hiểu biết bằng mọi hình thức. Phải biết hạn chế của
mình để khắc phục, tránh hậu quả đáng tiếc.
M«n Ng÷ v¨n 6 : TiÕt 39: Õch ngåi ®¸y giÕng
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
III/ Tổng kết ghi nhớ
Em hãy nêu những nét tiêu biểu về nghệ thuật của truyện ?
- Nghệ thuật : + Kể chuyện ngắn gọn
+ Biện pháp ẩn dụ
Truyện có mấy lớp nghĩa ? Nội dung, ý nghĩa của những
lớp nghĩa này?
- Nội dung : + Nghĩa đen : Kể chuyện con ếch thiếu hiểu biết
nhng lại kiêu ngạo nên gặp phải kết cục xấu
+ Nghĩa bóng : ám chỉ loại ngời hiểu biết nông
cạn lại kiêu căng, ngạo mạn cuối cùng phải trả giá
* Ghi nhớ : SGK trang 101
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
IV/ Luyện tập
1. Bài 1 ( sgk tr 101 ) :Hai câu văn quan trọng nhất trong văn
bản thể hiện nội dung, ý nghĩa của truyện :
Câu 1 : ếch cứ tởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung
và nó thì oai nh một vị chúa tể
Câu 2 : Nó nhâng nháo đa cặp mắt nhìn lên bầu trời, chả thèm
để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
2.Bài 2: Một số hiện tợng trong cuộc sống ứng với thành ngữ
ếch ngồi đáy giếng
Tình huống 1 : Một số học sinh chỉ biết học không tham gia
vui chơi, hoạt động tập thể và xã hội nên nhiều chuyện của tr
ờng của lớp không biết => cũng giống nh là ếch ngồi đáy
giếng
Tình huống 2 : Một số bạn sống ở những vùng rừng núi xa
xôi lại không chịu học hỏi nên thiếu hiểu biết => cũng giống
nh là ếch ngồi đáy giếng
Môn ngữ văn 6 : Tiết 39 : ếch ngồi đáy giếng
2. Bài tập trắc nghiệm :
Em hãy chọn phơng án trả lời đúng
Câu1 : Mục đích chính của truyện ngụ ngôn là gì?
A. Kể chuyện
B. Thể hiện cảm xúc
C. Gửi gắm ý tởng bài học
D. Truyền đạt kinh nghiệm
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
Câu 2 :Nội dung chính của truyện ếch ngồi đáy
giếnglà gì ?
A. Ngụ ý phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà lại kiêu
căng, ngạo mạn
B. Khuyên ngời ta phải chọn nơi ở rộng rãi thoáng mát
C. Khuyên ngời ta phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết,
không đợc chủ quan kiêu ngạo.
D. Cả A và C đúng
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
Câu 3 : Những đối tợng nào có thể trở thành nhân vật trong
truyện ngụ ngôn ?
A. Con ngời
B . Con vật
C. Đồ vật
D. Cả 3 đối tợng trên
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
Câu 4: Đánh dấu () vào những nhận định về truyện ngụ
ngôn mà em cho là không đúng ?
Nêu ra một triết lý đạo đức
Giải thích một hiện tợng thiên nhiên, xã hội
Đa ra một quan niệm ứng xử
Nêu kinh nghiệm sống
Phê phán một điều gì đó
Tập trung phản ánh khát vọng ớc mơ của nhân dân
Môn Ngữ văn 6 : Tiết 39: ếch ngồi đáy giếng
V/ Củng cố dặn dò :
- Định nghĩa truyện ngụ ngôn
- Nội dung của truyện ếch ngồi đáy giếng và bài học
rút ra từ truyện
- Về nhà học bài, soạn Thầy bói xem voi
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n