Bài 14. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII) - Lịch sử 7

TRƯỜNG THCS NGUYỄN VĂN LINH

GV: TRẦN THỊ THỦY


KIỂM TRA MIỆNG
1. Trình bày âm mưu xâm lược Đại
Việt lần 2 của nhà Nguyên? (8đ)
2. Kháng chiến chống quân Nguyên lần
3 diễn ra vào thời gian nào? (2đ)


TIẾT 26. BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN
XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (tt)

III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống quân xâm lược
Nguyên (1287- 1288).
1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt.
- Vua Nguyên quyết tâm cho quân xâm
lược Đại Việt lần thứ ba.

Hai lần xâm lược
Đại Việt đều thất
Quân Nguyên
bại, vua Nguyên
chuẩn bị cho
đã làm gì?
cuộc xâm lược
Đại Việt lần thứ
ba như thế nào?

- Đình chỉ cuộc xâm lược
Nhật Bản.
- Tập trung mọi lực lượng
tấn công Đại Việt


Mặc dù chuẩn bị
rất chu đáo song
chúng đã bắt đầu lo
sợ. Hốt Tất liệt đã
rặn con:

“ Không được
coi Giao Chỉ là
nước nhỏ mà
khinh thường”

Hốt Tất Liệt

4


Tiết 26. Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm
lược Mông – Nguyên ( Thế kỉ XIII) ( tt)
III.Cuộc kháng chiến lần thứ ba
chống
quân
xâmNguyên
lược Nguyên
(1287-1288)

1. Nhà
xâm lược
Đại Việt
- Nhà Trần khẩn trương chuẩn bị,
tăng cường quân ở những nơi hiểm
yếu, nhất là vùng biên giới và vùng
biển.

Trước tình hình đó
quân dân nhà Trần
có sự chuẩn bị như
thế nào?


TIẾT 26. BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN
XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (tt)

III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống quân xâm lược
Nguyên (1287- 1288).
1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt.

Cuộc xâm lược Đại
Việt lần thứ ba của
quân Nguyên diễn ra
như thế nào?


TIẾT 26. BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG
QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN(THẾ KỈ XIII) (tt)
III. Cuộc kháng chiến lần thứ ba

chống quân xâm lược Nguyên
(1287-1288)
1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt
- Cuối tháng 12-1287 , quân
Nguyên tiến vào nước ta .
+ Cánh quân bộ : Do Thoát Hoan chỉ
huy vượt biên giới đánh vào Lạng
Sơn , Bắc Giang rồi kéo về Vạn kiếp
+ Cánh quân thủy : Do Ô Mã Nhi
chỉ huy theo đường biển tiến vào
sông Bạch Đằng rồi tiến vào Vạn
Kiếp.


TIẾT 26. BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG
QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (tt)
III. Cuộc kháng chiến lần thứ ba
chống quân xâm lược Nguyên
(1287-1288)
2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn
thuyền lương của Trương Văn Hổ.

Ô Mã Nhi được giao
nhiệm vụ bảo vệ đoàn
thuyền lương, nhưng
tại sao lại tiến về Vạn
Kiếp trước?


9

TIẾT 26. BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG
QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (tt)
III. Cuộc kháng chiến lần thứ ba
chống quân xâm lược Nguyên
(1287-1288)
2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn
thuyền lương của Trương Văn Hổ.
a.Diễn biến:

- Tại Vân Đồn, Trần Khánh Dư
chỉ huy quân mai phục, khi đoàn
thuyền lương của Trương Văn
Hổ đến, quân ta đánh dữ dội.

b. Kết quả:

- Phần lớn thuyền lương của giặc
bị đắm, phần còn lại bị ta chiếm.


TIẾT 26: BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG
QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (tt)
III. Cuộc kháng chiến lần thứ ba
chống quân xâm lược Nguyên
(1287-1288)
2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn
thuyền lương của Trương Văn Hổ.

Chiến thắng Vân
Đồn có ý nghĩa gì?

a.Diễn biến:

- Tại Vân Đồn, Trần Khánh Dư
chỉ huy quân mai phục, khi đoàn
thuyền lương của Trương Văn
Hổ đến, quân ta đánh dữ dội.

b. Kết quả:

- Phần lớn thuyền lương của giặc
bị đắm, phần còn lại bị ta chiếm.

- Làm cho quân giặc rơi vào
tình trạng khốn đốn, tinh thần
giặc hoang mang
- Tạo điều kiện để quân ta
phản công


TIẾT 26.BÀI 14:BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN
XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (tt)
3. Chiến thắng Bạch Đằng.
a. Hoàn cảnh:
- Cuối tháng 1-1288 Thoát Hoan cho quân
tiến vào Thăng Long.
- Sau trận Vân Đồn, tình thế quân Nguyên
ngày càng khó khăn, Thăng Long có nguy

cơ bị cô lập.
- Thoát Hoan quyết định rút quân về Vạn
Kiếp và từ đây rút quân về nước theo hai
đường thuỷ, bộ.
 Nhà Trần quyết định phản công trên
sông Bạch Đằng.

Thái
độ
vàHoan
hành
Trước
tình
thế
Sau
trận
Vânđórút
Khi
Thoát
Chờ
mãi
không
động
của
chúng
Thoát
Hoan
đã
Đồn đoàn
tình

thế
của
quân,
vua
tôi
nhà
thấy
thuyền
khi
tiến
vào
làm
gìlàm
? Hoan
quân
Nguyên
Trần
đã
gì?
lương,
Thoát
Thăng
Long?
như
thế
nào?
đã làm
gì?

TIẾT 26.BÀI 14:BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN
XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (tt)
3. Chiến thắng Bạch Đằng.
a. Hoàn cảnh:
- Cuối tháng 1-1288 Thoát Hoan cho quân
tiến vào Thăng Long.
- Sau trận Vân Đồn, tình thế quân Nguyên
ngày càng khó khăn, Thăng Long có nguy
cơ bị cô lập.
- Thoát Hoan quyết định rút quân về Vạn
Kiếp và từ đây rút quân về nước theo hai
đường thuỷ, bộ.
 Nhà Trần quyết định phản công trên
sông Bạch Đằng.

Dựa vào
Trình
bàyđâu
vài vua
nét
Trần
và thế
Trần
Quốc
về địa
sông
Tuấn
quyết
định
Bạch

Đằng?
chọn sông Bạch
Đằng làm nơi mai
phục?

Dựa vào địa thế hiểm trở, là
nơi đã từng diễn ra chiến
thắng năm 938 ( Ngô
Quyền), 981 ( Lê Hoàn)


b. DiÔn biÕn.


15


TIẾT 26.BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG
QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN(THẾ KỈ XIII) (tt)
III. Cuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân xâm lược Nguyên
(1287-1288)
Ý nghĩa của chiến
thắng Bạch Đằng
3. Chiến thắng Bạch Đằng.
năm 1288?
a.Hoàn cảnh:
b.Diễn biến:

- Tháng 4/1288 đoàn thuyền của Ô Mã Nhi loạt vào trận địa bãi cọc
trên sông Bạch Đằng, cuộc chiến đấu ác liệt diễn ra, Ô Mã Nhi bị

bắt sống
- Trên bộ Thoát Hoan dẫn quân từ vạn kiếp theo hướng Lạng Sơn
rút về Trung Quốc, bị quân ta liên tục chặn đánh
c.Kết quả: Cuộc kháng chiến lần ba chống quân Nguyên đã kết
thúc thắng lợi vẻ vang

d.Ý nghĩa: Đập tan mộng xâm lược của nhà Nguyên.


Câu hỏi thảo luận nhóm
? Cách đánh giặc của nhà Trần trong cuộc kháng

chiến lần thứ 3 có gì giống và khác so với lần thứ 2?
Đáp án
Khác.
Giống
• Tránh thế giặc mạnh, chủ • Tập trung tiêu diệt đoàn
thuyền lương của Trương
động vừa cản giặc vừa rút
Văn Hổ để chúng rơi vào
lui để bảo toàn lực lượng.
thế bị động.
• Thực hiện "Vườn không nhà
trống" để gây khó khăn cho • Chủ trương bố trí trận địa
trên bãi cọc ở sông Bạch
giặc.
Đằng để tiêu diệt đoàn
• Chờ thời cơ để phản công
thuyền chiến của giặc.
tiêu diệt giặc.

DI TÍCH CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG

Cọc gỗ Bạch Đằng
Di tích bãi cọc
Bạch
Đằng
Sôngchiến
Chanhthắng
- nơi diễn
ra trận
Bạchnăm
Bằng1288,
lịch sửtại xã Yên
18
Giang, Yên Hưng đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia


DI TÍCH CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG

Làng quê Hà Nam bên dòng sông Bạch Đằng lịch sử


CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CŨNG CỐ

Em hãy nối nội dung ở cột I với cột II sao cho đúng
Sự kiện

Các chiến thắng lớn

1/Kháng chiến lần thứ I,
chống quân xâm lược
Mông Cổ (1258)

A/Đông Bộ Đầu

2/Kháng chiến lần thứ II,
chống quân xâm lược
Nguyên (1285)

B/Vân Đồn
Bạch Đằng

3/Kháng chiến lần thứ III,
chống quân xâm lược
Nguyên (1285)

C/Tây

Kết
Hàm Tử
Chương Dương


Tường thuật trận Bạch Đằng trên lược đồ.



HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC

* Đối với bài học ở tiết học này:
- Học bài và làm bài tập trong SGK
- Tập tường thuật các trận đánh trên lược đồ.
* Đối với bài học ở tiết học tiếp theo:
- Chuẩn bò phần IV: " NGUYÊN NHÂN VÀ THẮNG
LI CỦA BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG MÔNG
NGUYÊN ".
- Đọc kó nội dung ở SGK và trả lời các câu hỏi sau:
? Nguyên nhân thắng lợi của ba lần kháng chiến chống
quân Nguyên ?
? Ý nghóa lòch sử của cuộc kháng chiến chống quân
Nguyên ?