Bài giảng sinh học 7 thao giảng đặc điểm chung và vai trò của ngành chân khớp (6)

1/Sắp xếp các động vật tương ứng với các lớp động vật
của ngành Chân khớp ?( 7 )
Tên lớp V

1/Lớp
giáp
xác.

2/Lớp
hình
nhện.

3/Lớp
sâu bọ.

Các động vật đại diện.

Kết quả

Bướm
Ve
bò
Nhện
chăng
lưới
Tô
m
hù
m

Co
n
sun
Ong
mật

Ruồi

2/ Cỏc i din thuc ngnh chõn khp sng õu ? (3)


2.Các đại diện thuộc ngành chân khớp sống ở đâu?(3đ)

- Sống ở khắp nơi trên hành tinh của chúng ta
như : dưới nước, trên cạn, ở ao, hồ , trong
lòng đất, kí sinh…


Kiểm tra MING
Sắp xếp các động vật tương ứng với các lớp động vật của ngành chân khớp?
Tên lớp
Kết quả
Các động vật đại diện.
động vật
1/Lớp
giáp
xác.

2/Lớp
hình

nhện.

Tôm hùm

Bướm

Ve
bò

Nhện
chăng
lưới

Co
n
sun

Con sun
Nhện chăng lưới
Ve bò
Bướm

3/Lớp
sâu bọ.

Ong mật

Tôm
hùm
Ruồi

Ruồi

Ong
mật



TiÕt 30.Bài 29

I/ §Æc ®iÓm chung



H
H 29.1.
29.1. Đặc
Đặc điểm
điểm cấu
cấu tạo
tạo phần
phần phụ.
phụ.
Ph
Phầầnn ph
phụụ chân
chân kh
khớớpp phân
phân đđốốt,t, các
các đđốốtt kh

khớớpp
đđộộng
ng vvớớii nhau
nhau làm
làm ph
phầầnn ph
phụụ rrấấtt linh
linh ho
hoạạt.t.


3. Hàm dưới
2. Hàm
trên
1.Môi trên

H 29.2. Cấu tạo cơ quan miệng
C ơ quan mi ệng g ồm nhi ều ph ần ph ụ
tham gia đ ể b ắt, gi ữ và ch ế bi ến m ồi.


A.Ở GIÁP XÁC( TÔM)

B.Ở SÂU BỌ (ONG MẬT )


H
H 29.3.
29.3. Sự
Sự phát

phát triển
triển của
của chân
chân khớp
khớp
SSựự phát
phát tri
triểểnn và
và tăng
tăng tr
trưở
ưởng
ng ggắắnn liliềềnn vvớớii ssựự llộộtt xác,
xác,
thay
thay vvỏỏ ccũũ bbằằng
ng vvỏỏ m
mớớii thích
thích hhợợpp vvớớii ccơơ th
thểể..


2.Cơ dọc

1.Vỏ kitin

3.Cơ lưng bụng

Hình
Hình 29.4.

29.4. Lát
Lát cắt
cắt ngang
ngang qua
qua ngực
ngực châu
châu chấu
chấu
Vỏ
Vỏ kitin
kitin vừa
vừa che
che chở
chở bên
bên ngoài,vừa
ngoài,vừa làm
làm chỗ
chỗ bám
bám cho
cho
cơ.Do
cơ.Do đó
đó có
có chức
chức năng
năng như
như xương,được
xương,được gọi
gọi là
là bộ

bộ xương
xương
ngoài.
ngoài.


1.Màng sừng, thể thuỷ tinh
2.Các dây thần kinh thị giác
Hình
Hình 29.5.
29.5. Cấu
Cấu tạo
tạo mắt
mắt kép
kép
Mắt
Mắt kép
kép (ở
(ở tôm,
tôm, sâu
sâu bọ)
bọ) gồm
gồm nhiều
nhiều ôô mắt
mắt ghép
ghép lại.
lại.
Mỗi
Mỗi Ô
Ô có

có đủ
đủ màng
màng sừng,
sừng, thể
thể thuỷ
thuỷ tinh
tinh (1)
(1) và
và các
các dây
dây
thần
thần kinh
kinh thị
thị giác
giác (2)
(2)




Hình 29.1. Đặc điểm
cấu tạo phần phụ

Phần phụ chân khớp phân đốt.
Các đốt khớp động với nhau
làm phần phụ rất linh hoạt.

Hình 29.4. Lát cắt ngang
qua ngực châu chấu



Vỏ ki tin vừa che chở bên
ngoài, vừa làm chỗ bám cho
cơ. Do đó có chức năng như
xương, được gọi là bộ xương
ngoài.

Hình 29.2. Cấu tạo cơ
quan miệng
Cơ quan miệng gồm nhiều
phần phụ tham gia để: bắt,
giữ và chế biến mồi.

Sự phát triển của
Hình 29.3.
chân khớp
Sự phát triển và tăng trưởng gắn
liền với sự lột xác, thay vỏ cũ
bằng vỏ mới thích hợp với cơ thể.

Hình 29.5. Cấu tạo mắt kép
Mắt kép (ở tôm, sâu bọ) gồm
nhiều ô mắt ghép lại. Mỗi Ô có
đủ màng sừng, thể thuỷ tinh (1)
và các dây thần kinh thị giác (2)

Hình 29.6. Tập tính ở kiến
Một số loài kiến biết chăn nuôi các

con rệp sáp để hút dịch ngọt do rệp
tiết ra làm nguồn thức ăn.


Tiết 30.Bi 29

I/ Đặc điểm chung
- Phần phụ phân đốt, các đốt khớp động với nhau.
-Có vỏ kitin che chở bên ngoài và làm chỗ bám cho cơ.
- Sự phát triển và tăng trưởng gắn liền với sự lột xác.


?Trong các đặc điểm của chân khớp thì đặc điểm nào
ảnh hưởng lớn đến sự phân bố rộng rãi của chúng?
Là bộ xương ngoài
-Có vỏ kitin
Giảm Sự thoát hơi nước
Thích nghi với sống ở trên cạn.
Chân phân đốt, khớp động
Di chuyển được linh hoạt và tăng cường.


TiÕt 30.Bài 29

I/ §Æc ®iÓm chung
II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.
1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.


Tªn ®¹i

diÖn

1- Gi¸p x¸c
(t«m s«ng).
2-H×nh
nhÖn (nhÖn)
3- S©u bä
(ch©u chÊu).

M«i tr­êng sèng
N­íc N¬i
Èm

C¸c
C¹n phÇn
c¬
thÓ

R©u

Sè
C¸nh
Sè l­ Kh«ng ®«i Kh«ng Cã
ch©n
îng
cã
cã
ngùc

Tên đại
diện

1- Giáp xác
(tôm sông).
2-Hình
nhện (nhện)
3- Sâu bọ
(châu chấu)

Môi trường sống

Các
Nước Nơi Cạn phần
cơ
ẩm
thể

Số lư
ợng



2đôi

2

Râu

2




3

Số
Cánh
Không đôi Không Có
chân
có
có
ngực

1 đôi

5



4



3

2đôi

Qua bng 1 trên em có nhận xét gì về mụi trng sng,
cu to c th của ngành chân khớp?


TiÕt 30.Bài 29

I/ §Æc ®iÓm chung
II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.
1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.


TiÕt 30.Bài 29

I/ §Æc ®iÓm chung
II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.
1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.
2. §a d¹ng vÒ tËp tÝnh


Thảo luận nhóm theo bn(2) hoàn thành bảng 2
(đánh dấu vào ô trống ở bảng sau):
STT

Các tập tính chính.

Tôm
ở nhờ

Nhện

Ve sầu Kiến

Ong
mật












?Chõn khp cú nhng tp tớnh chớnh no ?



1

Tự vệ, tấn công.

2

Dự trữ thức ăn

3

Dệt lưới bẫy mồi

4

Cộng sinh để tồn tại

5

Sống thành xã hội

6

Chăn nuôi động vật khác.

7

Đực cái nhận biết nhau
bằng tín hiệu.

8

Tôm

Chăm sóc thế hệ sau.






TiÕt 30.Bài 29

I/ §Æc ®iÓm chung
II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.
1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.
2. §a d¹ng vÒ tËp tÝnh
- Chân khớp đa d¹ng vÒ tËp tÝnh


? Đặc điểm cấu tạo nào khiến chân khớp
đa dạng về : môi trường sống và tập tính?


* Chõn khp a dng v mụi trng sng v tp
tớnh l nh thớch nghi rt cao v lõu di vi iu
kin sng th hin cỏc c im:

./ Các phần phụ phõn t có cấu tạo thích nghi với từng
môi trường sống:
+ ở nước: chân bơi
+ ở cạn: chân bò, cỏnh
+ ở trong đất: chân đào bới (d tri)

2./ Phần phụ miệng thích nghi với nhiều loại thức ăn khác
nhau: rn,lng
3,/ Hệ thần kinh và giác quan phát triển là cơ sở để hoàn
thiện các tập tính phong phú ở chõn khp.


TiÕt 30.Bài 29

I/ §Æc ®iÓm chung
II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.
1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.
2. §a d¹ng vÒ tËp tÝnh
III/Vai trß thùc tiÔn


Bảng 3. Vai trò của ngành chân khớp
Stt

Tên các đại diện
có ở địa phương

1

Lớp giáp xác

2

Lớp hình
nhện

3

Có lợi

Có hại

Lớp sâu bọ

* Thảo luận nhóm (3’) hoàn thành nội dung bảng 3