Bài 12 ánh trăng

ANH TRNG
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Nguyn Duy

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

Ngửa mặt lên nhìn mặt
cú cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Từ hồi về thành phố
quen ánh đin, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đư
ờng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình

ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.


Buyn-đinh:Toà nhà cao, nhiều tầng, hiện đại.


Kết quả phần sưu tầm của nhóm 1


(Kết quả sưu tầm, tìm hiểu của nhóm 1)


Tác giả:Nguyễn Duy tên khai sinh là Nguyễn Duy Nhuệ, sinh năm
1948 tại thành phố Thanh Hóa.
Năm 1966, ông gia nhập quân đội vào binh chủng thông tin,
tham gia chiến đấu ở nhiều chiến trường. Sau năm 1975 ông
chuyển về làm báo văn nghệ giải phóng. Từ 1977 Nguyễn Duy là
đại diện thường trú ở báo văn nghệ tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Nguyễn Duy thuộc thế hệ nhà thơ quân đội trưởng thành trong
cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước và trở thành một trong
những gương mặt tiêu biểu. Sau giải phóng ông tiếp tục bền bỉ sáng
tác và có nhiều tác phẩm được độc giả yêu mến và đoạt giải cao.
Giải Nhất cuộc thi thơ do báo văn nghệ tổ chức (1972- 1973), được
tặng giải A về thơ của Hội nhà văn Việt Nam ( 1984 )
Các tác phẩm thơ tiêu biểu: Cát trắng ( 1973), Ánh trăng
( 1984), Mẹ và em ( 1987), Đường xa (1990), Về ( 1994)...
(Kết quả sưu tầm, tìm hiểu của nhóm 1)

“ Thơ

Nguyễn Duy sâu lắng, thấm đẫm cái hồn, cái vía của ca dao,
dân ca Việt Nam. Những bài thơ của ông không cố gắng tìm kiếm
kiến thức mới mà đi sâu vào cái nghĩa, cái tình muôn đời của con
người Việt. Ngôn ngữ thơ Nguyễn Duy cũng không bóng bẩy mà
gần gũi dân giã đôi khi hơi bụi phù hợp với ngôn ngữ thường
nhật.”
( Văn lớp 9 không khó như bạn nghĩ )


Tác phẩm:
- Xuất xứ : Bài thơ được rút ra từ tập
thơ “ Ánh trăng” (1984) - tập thơ đoạt
giải A của hội nhà văn Việt Nam.
- Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ được
sáng tác vào năm 1978 tại thành phố
Hồ Chí Minh.
Thể thơ: Năm chữ
- Phương thức biểu đạt: tự sự kết hợp
với trữ tình.
- Đại ý: Bài thơ nói về cảm xúc và
suy ngẫm của nhà thơ trước hình ảnh
vầng trăng.
(Kết quả sưu tầm và tìm hiểu của nhóm 2)


* Bố cục: 3 phần
- Phần 1 ( khæ 1 + 2): VÇng tr¨ng trong qu¸ khø
- Phần 2 ( khæ 3 + 4): VÇng tr¨ng trong hiÖn t¹i

- Phần 3 ( khæ 5 + 6): Cảm xúc và suy ngẫm của nhà thơ.


Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
- ip t hi, vi , phộp lit kờ tng cp, nhõn
ging húa,
th trụi
ging
chy.
th
trụi chy.
-> Nhn mnh vo cỏc hỡnh nh ng, sụng, b - nhng hỡnh
nh ca thiờn nhiờn rng ln m dung d. Gi s gn bú thõn
thit, hũa hp, õn tỡnh gia con ngi vi thiờn nhiờn t lỳc nh
n lỳc trng thnh Tỡnh bn tri k, tỡnh ngha.


Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên nhưcây
câycỏcỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
- Ngh thut: So sỏnh, nhõn húa, n d
-> Trăng hiện lên với vẻ đẹp hoang sơ, mc mc hn nhiờn, ti mỏt.
-> Mi quan h gia con ngi v vng trng l quan h gn gi,
chõn thnh, vụ t trong sỏng m ngha nng tỡnh sõu ng khụng
bao gi quờn.

Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ.

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa


Từ hồi về thành phố
quen ánh đin, cửa gương
gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người
người dưng qua đư
ờng
- Phộp nhõn húa, so sỏnh, i lp (tri k, tỡnh ngha > < ngi dng)

Cuc sng thay i vi nhng tin nghi hin i khin con ngi
quờn i quỏ kh, ỏnh mt nhng giỏ tr tt p.


Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

- Nhng t ng chn lc, phộp o ng: din t nhng
tỡnh hung bt thng ca cuc sng v phn x t nhiờn
ca con ngi qua hnh ng bn nng rt nhanh v dt
khoỏt.
-> Sự xuất hiện đột ngột bất ngờ rất đúng lúc của vầng
trăng làm con người sửng sốt ngỡ ngàng, bi ri.
-> Có thể là cái tròn y của trăng rằm, có thể là sự vẹn
nguyên, đầy đặn thuỷ chung ca thiờn nhiờn, ca quỏ
kh...


Ngửa mặt lên nhìn mặt
Cú cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng
như
Ngh thut: nhõn húa, n d
-> T th lng im, mt i mt, ú l s i din gia mt ngi
vi mt trng - ngi bn tri k thu no m cng l s i din
vi chớnh con ngi quỏ kh trc õy ca mỡnh...

- T lỏy Rưng rưng, so sỏnh, ip ng :
-> Trạng thái tâm lý xúc động không nói được nên lời chỉ có
nước mắt dưới hàng mi như đang ứa ra như sắp khóc.
-> Vng trng ó lm sng dy nhng kớ c v quỏ kh gian lao, khi
cũn gn bú vi thiờn nhiờn t nc bỡnh d.


Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình

ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.


Phân công thảo luận nhóm :
+ Nhóm 1: Hình ảnh “ trăng cứ tròn vành vạnh” và “ánh
trăng im phăng phắc” kết thúc bài thơ có ý nghĩa gì? Gọi tên
những biện pháp nghệ thuật được sử dụng ở hai hình ảnh này?
+ Nhóm 2: Em hiểu như thế nào về cái giật mình ở cuối bài
thơ? Theo em những gì đã diễn ra trong con người qua cái giật
mình ấy?
+ Nhóm 3: Theo em, qua cái giật mình của nhân vật trữ tình,
nhà thơ muốn tự nhắc nhở mình và nhắn nhủ mọi người điều
gì? Điều ấy có liên quan gì đến đạo lí lẽ sống của con người
Việt Nam ta?
+ Nhóm 4: Qua bài thơ em rút ra bài học gì cho bản thân?


1. Ngh thut
- S dng th th nm ch phự hp vi li k chuyn tõm tỡnh
va th hin c cm xỳc v suy ngm sõu lng.
- Kt hp tuyt vi gia t s v tr tỡnh, t s lm cho tr
tỡnh tr nờn t nhiờn m cng rt sõu nng.
- Sỏng to hỡnh nh th mang nhiu tng ý ngha.
2. Ni dung
nh trng ca Nguyn Duy như một lời tự nhắc nhở về
những năm tháng gian lao đã qua của cuộc đời người lính, gắn
bó với thiên nhiên, đất nước bình dị, hiền hậu. Bài thơ có ý
nghĩa gợi nhắc, củng cố ở người đọc thái độ sống: Uống nư
ớc nhớ nguồn ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ.

Quá khứ
Tình nghĩa
tri kỉ

Ngỡ không
bao giờ quên

Hiện tại

Trăng

Vầng trăng

Vô tình
lãng quên

tròn

Người

Suy ngẫm
Tròn vành vạnh

Giật mình

Im phăng phắc
Thủy chung,
vị tha

tự hoàn
thiện

Tự nhắc nhở mình và củng cố ở người đọc
thái độ sống uống nước nhớ nguồn


Hướng dẫn về nhà:
1. Học bài cũ:

- Học thuộc lòng bài thơ “ÁNH TRĂNG” .
- Nắm chắc giá trị nội dung, nghệ thuật.
- Phân tích hình tượng vầng trăng trong bài thơ “Ánh
trăng” của Nguyễn Duy.
2. Chuẩn bị bài mới :
Soạn bài: “ Làng ” của Kim Lân
+ Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm.
+ Đọc kĩ và trả lời các câu hỏi trong sách bài tập.
+ Chuẩn bị phiếu học tập cá nhân.
.