Tiết 26 - Truyện kiều của nguyễn Du

PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN THANH KHÊ -TP ĐÀ NẴNG
Trường THCS CHU VĂN AN

TỔ NGỮ VĂN

GV: Nguyễn Thị Tuyết

Giáo viên: Nguyễn Thị Tuyết


Tiết: 26
Truyện Kiều của NguyễnDu
Nội dung chính
I. Nguyễn Du
1. Cuộc đời tác giả
2. Sự nghiệp văn học
II. Truyện Kiều
1. Tên và lai lịch Truyện Kiều
2. Tóm tắt truyện
3. Giá trị nội dung, nghệ thuật
4. Sức sống của Truyện Kiều
5. Hạn chế
GV: Nguyễn Thị Tuyết


Tiết:26
Truyện Kiều của
Nguyễn Du
I. Nguyễn Du
1.Cuộc đời tác giả:
* Tên tuổi:

- Tên chữ: Tố Như
- Hiệu :Thanh Hiên
- Sinh:03/01/1765
GV: Nguyễn Thị Tuyết


* Gia đình:
- Đại quý tộc
- Cha là Nguyễn Nghiễm
- Mẹ là Trần Thị Tân

Đền thờ Nguyễn Nghiễm tại
Nghi Xuân – Hà Tĩnh

Xứ Kinh Bắc – quê mẹ của
Nguyễn Du


* Bản thân và thời đại:
- Chứng kiến sự thối nát của chế độ phong kiến.
- Hiểu tâm tư nguyện vọng của nhân dân.

Quê hương Thái Bình – nơi Nguyễn Du đã từng sống.
GV: Nguyễn Thị Tu
yết


- Năm 1813 đi sứ sang Trung Quốc.
- Năm 1820 chuẩn bị đi sứ lần 2 thì ông bệnh
và mất.

GV: Nguyễn Thị Tu
yết


I.Tác giả: Nguyễn Du (1765- 1820)
1.Cuộc đời tác giả
* Tên tuổi
* Gia đình
* Bản thân và thời đại
2 .Sự nghiệp văn học:
* Tác phẩm chữ Hán
- Thanh Hiên thi tập
- Nam trung tạp
ngâm
- Bắc hành tạp lục

GV: Nguyễn Thị Tu
yết


* Tác phẩm chữ
Nôm:
- Truyện Kiều
- Văn chiêu hồn
- Văn tế hai cô gái
Trường Lưu
- Bài thơ thác lời
trai phường Nón
GV: Nguyễn Thị Tu

yết


Sự nghiệp văn học

Chữ Hán

243
bài

Chữ Nôm

Tầm vóc của thiên tài văn học Nguyễn Du
là ở cả sáng tác chữ Hán và chữ Nôm, đặc
biệt là kiệt tác Truyện Kiều. Từ tác phẩm
này, Nguyễn Du là người có công đầu
trong việc phát triển nền thơ ca dân
tộc bằng chữ Nôm.

GV: Nguyễn Thị Tu
yết

- Thanh Hiên thi tập
- Nam trung tạp ngâm
- Bắc hành tạp lục

- Truyện Kiều
(Đoạn trường tân thanh)
- Văn chiêu hồn

II.Truyện Kiều:
1. Tên và lai lịch của Truyện Kiều
* Tên: Đoạn trường tân thanh

Trang bìa Kim Vân Kiều Truyện
(Đoạn Trường Tân Thanh)
GV: Nguyễn Thị Tuyết

Trang đầu Kim Vân Kiều Truyện


* Lai

lịch
- Được viết theo “Kim Vân Kiều Truyện” của Thanh
Tâm Tài Nhân (Trung Quốc).

Kim Vân Kiều truyện (Bản cổ)
GV: Nguyễn Thị Tuyết

Tái bản


2.Tóm tắt truyện
( 3254 câu lục
bát )
a. Gặp gỡ và đính
ước
b. Gia biến và lưu lạc

c. Đoàn tụ

GV: Nguyễn Thị Tuyết


a. Gặp gỡ và đính ước
Thuý Kiều là một thiếu
nữ tài sắc vẹn toàn, con gái một
gia đình trung lưu lương thiện,
sống trong cảnh “êm đềm trướng
rủ màn che” bên cạnh cha mẹ và
hai em là Thuý Vân và Vương
Quan. Trong buổi du xuân trong
tiết Thanh minh, Thuý Kiều gặp
chàng Kim Trọng “phong tư tài
mạo tuyệt vời” . Giữa hai người
chớm nở một mối tình đẹp. Kim
Trọng đến ở trọ cạnh nhà Thuý
Kiều. Nhân trả chiếc thoa rơi, Kim
Trọng đã gặp Kiều bày tỏ tâm
tình. Hai người chủ động, tự do
đính ước với nhau.
GV: Nguyễn Thị Tuyết

Được lời như cởi tấm lòng
Giở kim thoa với khăn hồng trao tay


b. Gia biến và lưu lạc
Trong khi Kim Trọng về quê chịu

tang, Kiều nhờ Vân trả nghĩa cho Kim
Trọng còn nàng thì bán mình chuộc
cha. Thuý Kiều bị bọn buôn người là
Mã Giám Sinh, Tú Bà, Sở Khanh lừa
gạt, đẩy vào Lầu xanh. Sau đó, nàng
được Thúc Sinh, một khách làng chơi
hào phóng, cứu vớt khỏi cuộc đời kỹ
nữ. Nhưng rồi Kiều bị vợ cả của Thúc
Sinh là Hoạn Thư ghen tuông, đày
đoạ. Thuý Kiều phải trốn đến nương
nhờ cửa Phật. Sư Giác Duyên vô tình
Rường cao rút ngược dây oan
gửi nàng cho Bạc Bà- kẻ buôn người
Dẫu là đá cũng nát gan, lọ người!
như Tú Bà, nên Kiều lần thứ hai rơi
vào Lầu xanh. Ở đây, Thuý Kiều gặp
Từ Hải. một anh hùng“ đội trời đạp
đất”. Từ Hải lấy Kiều, giúp nàng báo
ân báo oán. Do mắc lừa quan tổng
đốc trọng thần Hồ Tôn Hiến, Từ Hải bị
giết, Thuý Kiều phải hầu đàn, hầu
rượu Hồ Tôn Hiến rồi bị ép gả cho
viên thổ quan. Đau đớn, tủi nhục, Kiều
trẫm mình ở sông Tiền Đường. Nhưng
nàng được sư Giác Duyên cứu và lần
thứ hai Kiều nương nhờ cửa Phật.
Một lần sau trước cũng là
GV: Nguyễn Thị Tu
Thôi thì mặt khuất, chẳng thà lòng đau!
yết

c. Đoàn tụ
Sau nửa năm về Liêu Dương
chịu tang chú, Kim Trọng trở lại
tìm Kiều. Hay tin gia đình Kiều bị
bị tai biến và nàng phải bán
mình chuộc cha, chàng đau đớn
vô cùng. Tuy kết duyên với Thuý
Vân nhưng Kim Trọng chẳng thể
nào nguôi được mối tình say
đắm. Chàng quyết cất công lặn
lội đi tìm Thuý Kiều. Nhờ gặp
được sư Giác duyên mà Kim,
Kiều tìm được nhau, gia đình
đoàn tụ. Chiều ý mọi người,
Thuý Kiều nối lại duyên với Kim
Trọng nhưng cả hai cùng
nguyện ước “duyên đôi lưa
cũng là duyên bạn bầy “.

Cảnh đoàn viên

GV: Nguyễn Thị Tu
yết


Giá trị nội dung và nghệ
thuật
•

•
•
•
•

a. Giá trị nội dung:
* Giá trị nhân đạo:
- Đề cao tình yêu tự do.
- Khát vọng công lý.
- Ca ngợi phẩm chất cao đẹp
của con người.

“ Cửa ngoài vội rủ rèm the
Thúy Kiều

GV: Nguyễn Thị Tu
yết

Từ Hải

Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình”


* Giá trị hiện thực:
Lên án các thế lực chà đạp lên con người:
+.Đồng tiền
+.Quan lại
+.Nhà chứa

Mã Giám Sinh

GV: Nguyễn Thị Tuyết

Hồ Tôn Hiến

Tú Bà


b. Giá trị nghệ
thuật:
* Thể loại:
Thơ lục bát
* Kết cấu:
Ba
phần
hợp lí mạch lạc.
* Xây dựng
nhân vật điển
hình.

GV: Nguyễn Thị Tu
yết


*Ngôn ngữ: Giản dị mà sang trọng,
dân gian mà bác học.
“ Sen tàn cúc lại nở hoa
Sầu dài ngày ngắn đông đà sang xuân”

“ Cỏ

non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”
“Long

lanh đáy nước in trời
Thành xây khói biếc non phơi bóng vàng”
“ Lời văn tả ra hình như máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thấm trên tờ
giấy, khiến ai đọc đến cũng phải thấm thía, ngậm ngùi đau đớn đến đứt ruột.
Tố Như sử dụng tâm đã khổ, tự sự đã khéo, tả cảnh đã hệt, đậm tình đã thiết.
Nếu không phải có con mắt trông thấu cả sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt cả nghìn
đời thì tài nào có cái bút lực ấy.”
GV: Nguyễn Thị Tuyết
( Mộng Liên Đường).


• 4. Sức sống của Truyện Kiều:
•
- Dự báo cuộc đời: Bói Kiều
•
- Ca nhạc dân gian: ca trù, lẩy Kiều, vịnh
Kiều,…
• * Đạt 5 kỉ lục thế giới và 7 kỉ lục Việt Nam.
• 5. Hạn chế:
• Chịu ảnh hưởng của tư tưởng đạo Nho
(Thuyết “Tài mệnh tương đố”).
•Hình bìa quyển Kim Vân Kiều
xuất bản tại Pháp do họa sĩ
người Nhật Sekiuchi vẽ.

GV: Nguyễn Thị Tu

yết


Nội dung chính:
I. Nguyễn Du
1. Cuộc đời tác giả
2. Sự nghiệp văn học
II. Truyện Kiều
1. Tên và lai lịch của Truyện Kiều
2. Tóm tắt truyện
3. Giá trị nội dung, nghệ thuật của
Truyện Kiều
4. Sức sống của Truyện Kiều
5. Hạn chế
GV: Nguyễn Thị Tuyết


Ghi nhớ

• Nguyễn Du là thiên tài văn học, danh

•

nhân văn hoá, nhà nhân đạo chủ nghĩa,
có đóng góp to lớn đối với sự phát triển
của văn học Việt Nam.
Truyện Kiều là kiệt tác văn học, kết
tinh giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo
và thành tựu nghệ thuật tiêu biểu của
văn học dân tộc.

GV: Nguyễn Thị Tuyết


Tiết học đến đây
là kết thúc!
Cám ơn quý thầy cô
GV: Nguyễn Thị Tuyết

và các em học sinh!