Bài 24 ứng động




DẠY

HỌC

TỐT

TỐT


KIỂM TRA BÀI CŨ

Hướng động là gì? Nêu các ví dụ trong
nông nghiệp về vận dụng hướng động?

2


I. Khái niệm
II. Các kiểu ứng động
III. Vai trò
3


Em hãy so sánh tìm s ự khác bi ệt trong ph ản ứng h ướng sáng
c ủa cây (Hình A) và v ận đ ộng n ở hoa( Hình B) :

ỨNG ĐỘNG

Cơ quan
thực hiện

Cơ quan
thực
hiện

Ứng động
là gì?
HÌNH A

Ánh sáng: 1 hướng
Hình thái cơ quan
thực hiện: Hình trụ

HÌNH B

Ánh sáng: nhiều hướng
Hình thái cơ quan thực
hiện: Hình dẹp

4


Hoa Tulip nở vào ban sáng

Hoa Tulip cụp lại lúc chạng vạng tối


Xem phim và hoàn thành phiếu học tập số 1

Các kiểu ứng động

Hiện tượng
Đặc điểm
Tác nhân

Chấn động, va chạm cơ học
Nhiệt độ, ánh sáng

Tốc độ phản chậm
ứng (so với nhanh
hướng động)
Có
Tính chu kì
Không
Liên quan đến sức trương nước →
không liên quan đến sinh trưởng
Cơ chế

Do sự sinh trưởng không đều của các
tế bào ở 2 phía kích thích → liên
quan đến sinh trưởng

Cây xấu hổ Cây bắt mồi Hoa tulip nở Hoa bồ
cụp lá khi đóng lại khi khi có nhiệt công anh
bị chạm
có con mồi độ thích hợp có ánh
sáng: nở ra
trong tối:

1
2
khép lại 4
3


PHT số 2: Phân biệt ứng động sinh trưởng và
ứng động không sinh trưởng
Đặc điểm phân
biệt

Ứng động không sinh
trưởng

Ứng động sinh
trưởng

Khái niệm

Là vận động không có sự phân
chia và lớn lên của các tế bào
của cây

Là vận động có sự phân
chia và lớn lên của các tế
bào của cây

Tác nhân

Chấn động, va chạm cơ học

Nhiệt độ, ánh sáng.

Cơ chế

Do sự thay đổi sức trương nước
của tế bào chuyên hóa

Do sự sinh trưởng không
đều của các tế bào 2
phía kích thích

Tính chu kì

Không

Có
7


Mất nước ít

K+

Mất nước nhiều


Tiếp xúc
Phiến
lá chét

Thể
gối

K+ , Cl- ra khỏi tế
bào

Áp suất thẩm thấu của
tế bào mặt dưới giảm
Sức trương
nước giảm
Tế bào mất nước


Khi bắt đầu chiếu sáng
GA

GA kích thích → sinh trưởng
mạnh

GA ít → sinh trưởng yếu

Ứng động nở hoa


Hiện tượng chồi “ ngủ”

Chồi “ tiềm ẩn”
11

12


Gia đình em có 1 vườn đào, dự kiến sẽ bán vào tết nhưng
năm đó trời rét đậm kéo dài, có nguy cơ hoa sẽ nở muộn và
không thể bán vào đúng những ngày tết. Bằng các biện pháp
nào để em thúc hoa nở sớm hơn?
- Tưới nước ấm
- Thắp điện vào
ban đêm

13


Ngược lại nếu thời tiết ấm, đào có nguy cơ sẽ nở
trước tết, theo em phải làm gì để đào nở đúng tết
-Làm giàn lưới
đen che ánh sáng.
- Khoét vòng xung
quanh gốc đào để
hạn chế chất dinh
dưỡng.
- Chặt bớt bộ rễ.

14


Em có dự định sẽ kinh doanh hoa tulip vào dịp
tết nhưng khí hậu ấm có thể thúc đẩy hoa nở

sớm, hiệu quả kinh tế kém. Em cần chú ý gì
trong quá trình bảo quản hoa tulip?
15


Trong các trung tâm giống cây trồng làm thế nào
có thể bảo quản được khoai tây giống lâu dài mà
vẫn giữ chất lượng tốt? Khi chuẩn bị đem trồng
làm thế nào để “đánh thức”chồi khoai tây?


Lưu ý gì khi nhập nội các giống cây trồng?

17


Bài tập trắc nghiệm
1. Một trong những ứng dụng của ứng
động trong sản xuất nông nghiệp là:
A.Kích thích phát triển chồi bên
B.Kích thích quả chín sớm
C.Điều khiển nở hoa và đánh thức chồi ngủ
D.Điều khiển sinh trưởng và phát triển

18


2.Tùy theo vận động của cây phản ứng lại với các
tác nhân môi trường mà người ta chia làm các kiểu
ứng động:

- Vận động cụp lá ở cây trinh nữ, cây bắt mồi được
gọi là ....................................................................
- Còn vẫn động nở hoa, vận động thức ngủ của chồi
cây được gọi là ……………………………….

19


2. Tùy theo vận động của cây phản ứng lại với các
tác nhân môi trường mà người ta chia làm các kiểu
ứng động:
- Vận động cụp lá ở cây trinh nữ, cây bắt mồi được
gọi là ứng động không sinh trưởng
- Còn vẫn động nở hoa, vận động thức ngủ của chồi
cây được gọi là ứng động sinh trưởng

20


Hãy điền chữ H vào ô trống nếu bạn xác định đó là
hướng động. Hoặc điền chữ U nếu bạn xác định đó
là ứng động

1. Cây bắt mồi bắt sâu bọ
2. Lá trinh nữ cụp lại khi chạm tay vào
3. Ngọn cây hướng về phía có ánh sáng
4. Cây mướp vươn tới giàn
5. Tế bào khí khổng đóng mở
6. Hoa hướng dương quay về hướng mặt trời
7. Thân cây cong lên khi để nằm nghiêng

8. Hoa 10 giờ thường nở lúc 10h sáng
9. Vào ban đêm cây đậu thường ngủ (cụp lá
lại và rũ xuống)


1. Cây bắt mồi bắt sâu bọ

U

2. Lá trinh nữ cụp lại khi chạm tay vào

U

3. Ngọn cây hướng về phía có ánh sáng

H

4. Cây mướp vươn tới giàn

H

5. Tế bào khí khổng đóng mở
6. Hoa hướng dương quay về hướng mặt trời
7. Thân cây cong lên khi để nằm nghiêng
8. Hoa 10 giờ thường nở lúc 10h sáng
9. Vào ban đêm cây đậu thường ngủ (cụp lá
lại và rũ xuống)

U
U

H
U
U


 Phân biệt ứng động và hướng động?
Đặc điểm
so sánh

Hướng động

Ứng động

- Đặc điểm
kích thích

- Theo 1 hướng xác
định

- Không định hướng

- Phản ứng
của cây

- Có hướng( + hoặc -)

- Vô hướng

- Mức độ
phản ứng

- Chậm

- Nhanh hơn

- Cơ chế

- Do hoóc môn sinh
trưởng

- Do cử động trương
nước hoặc nhịp điệu
đồng hồ sinh học


7h

9h

EM CÓ BI ẾT ???

10h

24h


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Hoàn thành các câu hỏi, bài tập
- Phân biệt hướng động và ứng động

- Đọc trước và chuẩn bị bài thực hành hướng
động (Dụng cụ, mẫu vật, cách tiến hành)

25