Bài giảng điện tử 12 cấu tạo vũ trụ thao giảng (1)

BÀI 41: CẤU TẠO VŨ TRỤ
I. HỆ MẶT TRỜI


BÀI 41: CẤU TẠO VŨ TRỤ
I. HỆ MẶT TRỜI

1. Mặt trời
-Thông số:
Bán kính RT=109 RD
Khối lượng mT= 333000 mD
- Cấu tạo: 75% Hiđrô và 23% Heli, 2% chất khí
khác
-Năng lượng hoạt động từ phản ứng nhiệt hạch
+Nhiệt độ bề mặt cỡ hàng chục triệu độ
+Công suất phát xạ3,9.1026 W



2. Các hành tinh
Các hành tinh
-Chuyển động cùng chiều với MT
-Quỹ đao gần như tròn, nghiêng góc với
nhau rất ít

Nhóm Trái đất

Nhóm Mộc tinh

- Gồm Thuỷ tinh,Kim tinh,
Trái đất , hoả tinh

-Gồm Mộc tinh, Thổ tinh, Hải vương tinh,
Thiên vương tinh

-Đặc điểm:

-Đặc điểm:

+rắn

+khối khí có nhân rắn hoặc lỏng

+nhỏ

+ lớn

+khối lượng riêng lớn

+ khối lượng riêng rất nhỏ

+có ít vệ tinh

+có nhiều vệ tinh,có vành đai bụi rất rộng


Sao kim

Các hành tinh trong hệ Mặt trời

3. Các tiểu hành tinh
- Đường kính vài trăm km
- Bán kính quỹ đạo quanh MT từ 2,2 đến 3,6 đvtv

4. Sao chổi và thiên thạch
a. Sao chổi
-Cấu tạo : khối khí đóng băng lẫn đá
- Chuyển động theo quỹ đạo elip rất dẹp mà MT là một trong hai tiêu
điểm, chu kì từ vài năm tới trên 150 năm

b. Thiên thạch

Sao chổi Ha-lây


II. Các sao và các thiên hà
1. Các sao
- Mỗi ngôi sao là một khối khí nóng
sáng giống MT
- Nhiệt độ trong lòng các sao cỡ hàng
chục triệu độ gây phản ứng nhiệt hạch
-Khối lượng từ 0,1 tới vài chục lần khối lượng
MT
-Bán kính biến thiên trong khoảng rất rộng
+cỡ 1% bán kính MT trở xuống, nhiệt độ bề
mặt cao: sao chắt
+cỡ 1000 lần bk MT, nhiệt độ bề mặt thấp:
sao kềnh

- Sao đôi: các cặp sao có khối lượng tương đương,
quay xung quanh một khối tâm chung
- Sao và siêu sao trong trạng thái biến đổi rất mạnh
- Sao nơtron(punxa): phát sóng vô tuyến rất mạnh

Sao đôi


- Lỗ đen: gia tốc trọng trường xung quanh
lỗ đen cực lớn, nó không bức xạ bất kì sđt
nào, nó chỉ phát ra tia X khi hút thiên thể
gần nó

- Tinh vân: đám bụi khổng lồ được rọi
sáng nhờ các ngôi sao gần đó, hoặc đám
khí bị ion hoá phát ra từ một sao hay siêu
sao mới


2. Thiên hà
-Là hệ thống gồm nhiều loại
sao và tinh vân

-Hình dạng + xoắn ốc
+ elipxôit
+ không xác định

Thiên hà Andromeda

Thiên hà NGC 1097

3. Thên hà của chúng ta: Ngân hà
- Ngân hà có dạng đĩa, phần giữa phồng
to,ngoài mép dẹp. Cấu trúc xoắn ốc
- Đường kính khoảng 100000 đvtv, bề dày
chỗ phồng to nhất cỡ 15000 đvtv
- Hệ MT nằm trên mp qua tâm và vuông góc
với trục của Ngân hà, cách tâm một khoảng cỡ
2/3 bán kính của nó


4. Các đám thiên hà

5. Các quasar
- Cấu trúc mới nằm ngoài thiên hà,
phát xạ mạnh một cách bất thường
sóng vô tuyến và tia X với công suất
cực lớn