BÀI GIẢNG e LEARNING

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH HÀ GIANG
Cuộc thi Thiết kế bài giảng e-Learning

Bài giảng

SANG THU
Chương trình Ngữ Văn lớp 9

Giáo viên: Nguyễn Thị Tuyên
Email:
Điện thoại: 0977899023
Trường THCS Đạo Đức – Vị Xuyên – Hà Giang

Tháng 11 năm 2016


MỤC TIÊU CẦN ĐẠT

1. Kiến thức: Giúp học sinh hiểu
- Vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa và những suy nghĩ mang
tính chất triết lí của tác giả Hữu Thỉnh

2. Kĩ năng:
- Đọc – hiểu một văn bản thơ trữ tình hiện đại.
- Thể hiện những suy nghĩ cảm nhận về một hình ảnh thơ, một khổ
thơ, một tác phẩm thơ.

3. Thái độ:
- Giáo dục các em học sinh lòng yêu thiên nhiên, bồi dưỡng tình yêu quê hương
đất nước.

QUAN SÁT HÌNH ẢNH


Những hình ảnh trên giúp em liên tưởng đến mùa nào ở miền Bắc nước ta?

A)

Mùa xuân;

B)

Mùa hạ;

C)

Mùa thu;

D)

Mùa đông.

Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
emlà:
là:

Em
Em
Em
đã
phải
Rất
trả
đã
trả
tiếc,
trả
lời
lời
em
đúng!
câu
Hãy
chưa
này
nháy
Hãy
hoàn
mới
chuột
nháy
được
thành
chuột
để
bài

tiếp
để
tập
tục.
tục.
tiếp
Em
Em
Em
đã
phải
Rất
trả
đãlời
lời
trả
tiếc,
trảsai!
sai!
lời
lời
em
đúng!
câu
Hãy
chưa
này
nháy
Hãy
hoàn

mới
chuột
nháy
được
thành
chuột
đểtiếp
tiếp
bài
tiếp
để
tập
tục.
tục.
tiếptục.
tục.
Chúc
mừng
em
đã
trả
lời
đúng!
Chúc mừng em đã trả lời đúng!

Đáp
Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa


Vì sao em biết những hình ảnh đó có liên quan đến mùa thu?

A)
Vì đó là những hình ảnh đặc trưng của mùa thu;

B)

Vì có hình ảnh hoa cúc;

C)

Vì có hình ảnh đám mây;

D)

Vì có hình ảnh cánh chim.

Em
Em
đã
phải

trả
trả
lời
lời
đúng!
câu
Hãy
này
nháy
mới
chuột
tiếp
để
tục.
Em
Em
đã
phải
trả
trả
lời
lời
đúng!
câu
Hãy
này
nháy
mớiđược
được
chuột

tiếp
đểtiếp
tiếp
tục.tục.
tục.
Rất
tiếc,
em
chưa
hoàn
thành
bài
tập
Câu
Rấtđã
tiếc,
em
chưaHãy
hoàn
thành
bàiđể
tậptiếp tục.
Em
trả
lời
sai!
nháy
chuột
Câutrả
trảlời

lờicủa
củaem
emlà:
là:
Em đã trả lời sai! Hãy nháy chuột để tiếp tục.
Chúc
Chúcmừng
mừngem
emđã
đãtrả
trảlời
lờiđúng!
đúng!
Đáp
Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa


Giới thiệu bài

I. TÁC GIẢ - TÁC PHẨM.

1. Tác giả:
- Tên đầy đủ: Nguyễn Hữu Thỉnh, sinh năm 1942.
- Quê: Huyện Tam Dương – Tỉnh Vĩnh Phúc.
- Ông là nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến
chống Mĩ cứu nước, viết nhiều, viết hay về con
người, cuộc sống ở làng quê, về mùa thu.
Từ năm 2000, Hữu Thỉnh là Tổng thư ký hội nhà văn
Việt Nam.
- Một số tác phẩm chính: Thư mùa đông ; Từ chiến hào tới
thành phố ; Trường ca biển…

-


I. TÁC GIẢ - TÁC PHẨM.

2. Tác phẩm:
- Bài thơ “Sang thu” được sáng tác năm 1977.
In lần đầu trong báo Văn nghệ.

- Trích trong tập “Từ chiến hào tới thành phố”.


II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.

1. Đọc.

SANG THU

Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về

Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi


II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.

1. Đọc văn bản.
2. Giải nghĩa từ:

- Chùng chình: cố ý chậm lại.
- Dềnh dàng: chậm chạp, thong thả.
3. Thể thơ: 5 chữ (thơ ngũ ngôn)
4. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm kết hợp miêu tả.
5. Bố cục: 3 đoạn.
- Đoạn 1 (khổ 1): Tín hiệu báo thu về.
- Đoạn 2 (khổ 2): Bức tranh thiên nhiên lúc giao mùa.
- Đoạn 3 (khổ 3): Nét đặc sắc của thời điểm giao mùa và suy ngẫm về cuộc đời của tác giả.

Nhà thơ Hữu Thỉnh thuộc lớp nhà thơ trưởng thành vào thời kì nào?

A)

Sau cách mạng tháng Tám

B)

Kháng chiến chống Pháp

C)

Kháng chiến chống Mĩ

D)

Sau năm 1975

Em
Em
Em
đã
phải
đã
trả
trả
trả
lời

lời
lời
đúng!
sai!
câu
Hãy
này
Hãy
mới
nháy
nháy
được
chuột
chuột
tiếp
để
tục.
để
tiếp
tiếp
tục.
tục.
Em
Em
Em
đã
phải
đãtiếc,
trả
trả

trả
lời
lời
lời
đúng!
sai!
câu
Hãy
này
Hãy
mới
nháy
nháy
được
chuột
chuột
tiếp
để
tục.
để
tiếp
tiếp
tục.
tục.
Rất
Chúc
mừng
em
em
hoàn

trả
lời
bài
Rất
Chúc
tiếc,
mừng
emchưa
chưa
emđã
đã
hoàn
trảthành
thành
lờiđúng!
đúng!
bàitập.
tập.

Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
em là:
là:

Đáp
Đápán
ánđúng

đúnglà:
là:

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa


Em hãy hoàn thành bài tập sau.

Hữu Thỉnh là nhà thơ thường viết về đề tài con
người và

cuộc sống ở

, đặc biệt là về mùa

Em
đã
đã
phải
lời
trả
trả
đúng!
lời
lời

sai!
câu
Hãy
Hãy
này
nháy
nháy
mới
chuột
chuột
được
để
để
tiếp
tiếp
tiếp
tục.
tục.
tục.
EmEm
Em
đãtrả
trả
đã
phải
lời
trả
trả
đúng!
lời

lời
sai!
câu
Hãy
Hãy
này
nháy
nháy
mới
chuột
chuột
được
để
để
tiếp
tiếp
tiếp
tục.
tục.
tục.

Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
em là:
là:
Rất
Rấttiếc,

tiếc,em
emchưa
chưahoàn
hoànthành
thànhbài
bàitập.
tập.
Đáp
Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:

Chúc
Chúcmừng
mừngem
emđã
đãtrả
trảlời
lờiđúng!
đúng!
Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa


Bài thơ "Sang thu" được ra đời vào năm nào?

A)

Năm 1976;

B)

Năm 1977;

C)

Năm 1978;

D)

Năm 1979.

Em
đã
trả
Em
đãđã
trảlời
lờiđúng!
đúng!Hãy
Hãynháy
nháychuột
chuộtđể
đểtiếp
tiếptục.
tục.

Em
Hãy
nháy
chuột
để
Emphải
đãtrả
trảlời
lờisai!
sai!
Hãy
nháyđược
chuộttiếp
đểtiếp
tiếptục.
tục.
Em
câu
này
mới
Em phải trả lời câu này mới được tiếptục.
tục.

Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
em là:
là:

Rất
Rấttiếc,
tiếc,em
emchưa
chưahoàn
hoànthành
thànhbài
bàitập.
tập.
Đáp
Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:
Chúc
Chúcmừng
mừngem
emđã
đãtrả
trảlời
lờiđúng!
đúng!

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa

Bài thơ "Sang thu" được viết theo thể thơ nào?

A)

Thơ 4 chữ;

B)

Thơ 5 chữ;

C)

Thơ ngũ ngôn;

D)

Thơ 7 chữ.
Em
đã
Em
trả
đã
phải
lời
trả
trả
lời
lời
câu

Hãy
nháy
này
nháy
mới
chuột
chuột
được
để
để
tiếp
tiếp
tục.
tục.
EmEm
Em
đã
Em
trả
đã
phải
lời
trảđúng!
đúng!
trả
lờisai!
sai!
lờiHãy
Hãy
câu

Hãy
nháy
này
nháy
mới
chuột
chuột
được
để
để
tiếp
tiếp
tục.
tục.

Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
em là:
là:

Rất
Rấttiếc,
tiếc,em
emchưa
chưahoàn
hoànthành
thànhbài

bàitập.
tập.

Đáp
Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:
Chúc
Chúcmừng
mừngem
emđã
đãtrả
trảlời
lờiđúng!
đúng!

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa


Bài thơ "Sang thu" của Hữu Thỉnh gợi về thời điểm giao mùa hạ - thu ở vùng nào?

A)

Vùng nông thôn đồng bằng Nam Bộ;

B)

Vùng nông thôn đồng bằng Bắc Bộ;

C)

Vùng nông thôn Trung Bộ;

D)

Vùng đồi núi và Trung du.

Em
đã
lời
sai!
Hãy
nháy
chuột
để
tiếp
tục.
Emphải
đãtrả
trả
lời
sai!
Hãy
nháy

chuột
đểđể
tiếp
tục.
Em
Em
trả
lời
lời
đúng!
câu
Hãy
mới
nháy
được
chuột
tiếp
tục.
tiếp
Em
Emđã
phải
đãtrả
trả
trả
lời
lời
đúng!
câunày
này

Hãy
mới
nháy
được
chuột
tiếp
để
tục.
tiếptục.
tục.

Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
em là:
là:
Chúc
Rất
em
em
trả
chưa
lời
hoàn
Chúcmừng
mừng
Rấttiếc,
tiếc,

emđã
đã
em
trả
chưa
lờiđúng!
đúng!
hoànthành
thànhbài
bàitập.
tập.
Đáp
Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa


BÀI TẬP TÌM HIỂU TÁC GIẢ - TÁC PHẨM

Điểm của em

Điểm tối đa

Số lần làm bài

{score}

{max-score}

{total-attempts}

Question
QuestionFeedback/Review
Feedback/ReviewInformation
InformationWill
WillAppear
AppearHere
Here

Tiếp tục

Xem lại


III. TÌM HIỂU CHI TIẾT VĂN BẢN.

1. Tín hiệu báo thu về.
- Tác giả bất ngờ nhận ra những dấu hiệu thiên nhiên khi mùa thu về:

Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
+ Hương ổi: Mùa ổi chín rộ.

Sương chùng chình qua ngõ
+ Gió se: gió heo may nhẹ, khẽ, khô và hơi lạnh.

Hình như thu đã về
-> Phả: tỏa vào, trộn lẫn.

+ Sương: chùng chình.
-> Từ láy giàu sức gợi tả,

nhân hóa.

-> Thiên nhiên chuyển biến nhẹ nhàng.
-> Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng.

=> Tình yêu thiên nhiên, sự am hiểu thời tiết mùa thu và cuộc
sống làng quê của tác giả.


Sự biến đổi của đất trời lúc sang thu được nhà thơ cảm nhận lần đầu tiên từ đâu?

A)

Từ một mùi hương;

B)

Từ một đám mây;

C)

Từ một cơn mưa;

D)

Từ một cánh chim.

Em
đã
trả
lời
Hãy nháy
chuột để tiếp tục.
Em
đã
trảtrả
lờiđúng!
đúng!
nháymới
Em
Em
đã
trả
sai!
lời
câu
chuột
được
để
Em
Em

đãphải
phải
trảlời
lời
trả
sai!
lờiHãy
Hãy
câunày
này
nháymới
chuột
được
đểtiếp
tiếptục.
tục.

Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
emlà:
là:

Rất
tiếc,
em
em
đã

thành
lời
bài
RấtChúc
Chúc
tiếc,mừng
mừng
emchưa
chưa
emhoàn
hoàn
đãtrả
trả
thành
lờiđúng!
đúng!
bàitập.
tập.
Đáp
án
đúng
là:
Đáp án đúng là:

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa

Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống.

Ở dòng thơ "Bỗng nhận ra hương ổi", từ "bỗng"
, ngạc nhiên.

gợi ra sự

Em
trả
Em
đã
lời
trả
đúng!
lời
trả
Hãy
sai!
lời
câu
nháy
này
nháy
chuột
mới
chuột
để
được

tiếp
để
tiếp
tục.
tục.
Emđã
đãEm
Em
trả
Em
đã
lờiphải
phải
trả
đúng!
lời
trả
Hãy
sai!
lờiHãy
Hãy
câu
nháy
này
nháy
chuột
mới
chuột
để
được

tiếp
đểtiếp
tiếp
tiếp
tục.tục.
tục.
tục.

Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
emlà:
là:
Rất
Rấttiếc,
tiếc,em
emchưa
chưahoàn
hoànthành
thànhbài
bàitập.
tập.
Đáp
Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:
Chúc

Chúcmừng
mừngem
emđã
đãtrả
trảlời
lờiđúng!
đúng!

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa


"Gió se" là làn gió như thế nào?

A)

Gió heo may;

B)

Gió heo may nhẹ, khẽ;

C)

Gió heo may nhẹ, khẽ, khô và hơi lạnh;

D)

Gió lạnh.

Em
đã
trả
lời
đúng!
Hãy
nháy
chuột
để
tiếp
Em
đã
trảem
lờichưa
đúng!
Hãy
nháy
chuột
để
tiếptục.
tục.
Em
Rất
phải
tiếc,
trả

lời
này
hoàn
mới
thành
được
bài
tiếp
tập.
tục.
Em
Rất
phải
tiếc,
trảem
lờicâu
chưa
câulời
này
hoàn
mới
thành
được
bài
tiếp
tập.
tục.để tiếp tục.
Em
đã
trả

sai!
Hãy
nháy
chuột
Em
đã
trả
lời
sai!
Hãy
nháy
chuột
để
tiếp tục.
Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
emlà:
là:
Chúc
Chúcmừng
mừngem
emđã
đãtrả
trảlời
lờiđúng!
đúng!
Đáp

Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa


Câu thơ "Sương chùng chình qua ngõ" sử dụng phép tu từ nào?

A)

So sánh;

B)

Ẩn dụ;

C)

Hoán dụ;

D)

Nhân hóa.

Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
emlà:
là:

Em
Em
đã
đã
trả
lời
sai!
Hãy
nháy
nháy
chuột
chuột
để
để
tiếp
tiếp
tục.
tục.
Em
đã
đãtrả

trả
trảlời
lời
lờiđúng!
đúng!
sai!Hãy
Hãy
Hãy
nháy
nháy
chuột
chuột
để
để
tiếp
tiếp
tục.
tục.
Em
Emphải
phảitrả
trảlời
lờicâu
câunày
nàymới
mớiđược
đượctiếp
tiếptục.
tục.
Rất

tiếc,
em
chưa
hoàn
thành
bài
tập.
Rất tiếc, em chưa hoàn thành bài tập.

Chúc
Chúcmừng
mừngem
emđã
đãtrả
trảlời
lờiđúng!
đúng!
Đáp
Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa

Dòng nào sau đây nêu được đầy đủ cảm xúc, tâm trạng của Hữu Thỉnh trong khổ thơ đầu bài
"Sang thu"?

A)
B)
C)
D)

Cảm xúc bâng khuâng, tâm trạng ngỡ ngàng;
Cảm xúc bâng khuâng, tâm trạng buồn;
Cảm xúc vui vẻ, tâm trạng hồ hởi;
Cảm xúc vui vẻ, tâm trạng ngỡ ngàng.

Em
Em
trả
Rất
Em
phải
lời
tiếc,
đã
đúng!
trả
trả
em
lời
lời
Hãy

câu
chưa
sai!
nháy
này
hoàn
Hãy
mới
chuột
nháy
thành
được
để
chuột
bài
tiếp
tập.
để
tục.
tiếp
Emđã
đã
Em
trả
Rất
Em
phải
lời
tiếc,
đã

đúng!
trả
trả
em
lời
lời
Hãy
câu
chưa
sai!
nháy
này
hoàn
Hãy
mới
chuột
nháy
thành
được
để
chuột
bài
tiếp
tập.
để
tục.
tiếptục.
tục.
Câu
Câutrả

trảlời
lờicủa
củaem
emlà:
là:
Chúc
mừng
Chúc mừngem
emđã
đãtrả
trảlời
lờiđúng!
đúng!
Đáp
Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa


BÀI TẬP TÌM HIỂU KHỔ THƠ 1

Điểm của em

Điểm tối đa

Số lần làm bài

{score}

{max-score}

{total-attempts}

Question
QuestionFeedback/Review
Feedback/ReviewInformation
InformationWill
WillAppear
AppearHere
Here

Tiếp tục

Xem lại


III. TÌM HIỂU CHI TIẾT VĂN BẢN

1. Tín hiệu báo thu về.
2. Bức tranh thiên nhiên lúc giao mùa.
- Sông: dềnh dàng.

Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
- Chim: vội vã.
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
- Đám mây: vắt nửa mình sang thu.
-> Nghệ thuật: nhân hóa,

sử dụng từ láy gợi hình.

=> Diễn tả sự vận động tương phản của sự vật. Thiên nhiên chuyển từ cuối hạ sang đầu thu nhẹ nhàng
mà rõ rệt.


Bức tranh thiên nhiên lúc giao mùa được tác giả phác họa qua những hình ảnh nào?

A)

Dòng sông;

B)

Cánh chim;

C)

Cây cổ thụ;

D)

Đám mây.

Rất
Em
tiếc,
phải
em
trả
chưa
lời
câu
hoàn
này
thành
mới
bài
tiếp
tục.
Rất
Em
tiếc,
phải
em
trả
chưa
lờisai!
câu
hoàn
này
thành

mớiđược
được
bàitập.
tập.
tiếp
tục.tục.
Em
Em
đã
trả
lời
đúng!
Hãy
nháy
chuột
để
tiếp
Em
Em
đãđã
đã
trảtrả
trả
lờilời
lời
đúng!
sai!Hãy
Hãy
Hãynháy
nháy

nháychuột
chuột
chuộtđể
để
đểtiếp
tiếp
tiếptục.
tục.
tục.

Câu
Câutrả
trảlời
lờicủa
củaem
emlà:
là:
Chúc
Chúcmừng
mừngem
emđã
đãtrả
trảlời
lờiđúng!
đúng!
Đáp
Đápán
ánđúng
đúnglà:
là:

Trả lời
Trả
lời

Xóa
Xóa