Thảo luận tính hủy diệt của các chất hóa học sử dụng trong chiến tranh

Bài th ảo lu ận nhóm


Ch ủ đ ề:

TÍNH H ỦY Di ỆT C ỦA
CÁC CH ẤT HÓA H ỌC
S Ử D ỤNG TRONG
CHI ẾN TRANH


Danh sách nhóm
1.

Trần Thị Tâm

2.

Nguyễn Văn Thành

3.

Phan Tiến Thành


NỘI DUNG
I. KHÁI QUÁT VỀ CHẤT ĐỘC HÓA HỌC SỬ
DỤNG TRONG CHIẾN TRANH
II. TÍNH HỦY DiỆT CỦA MỘT SỐ CHẤT HÓA
HỌC SỬ DỤNG TRONG CHIẾN TRANH

III. KẾT LUÂN


I. KHÁI QUÁT VỀ CHẤT ĐỘC HÓA HỌC TRONG
CHIẾN TRANH
•

1.Tổng quan

•

Trong các cuộc chiến tranh, ngoài các vũ khí sát thương thông thường, các bên tham
chiến thường sử dụng các loại hóa chất khác nhau nhằm tiêu hao khả năng chiến đấu
của đối phương. Các loại hóa chất gây độc đó có tên gọi chung là vũ khí hóa học
hoặc chất độc quân sự hay rộng hơn là chất độc hóa học

•

Từ thời nguyên thủy, con người đã biết sử dụng các chất độc lấy từ động vật
hay thực vật để tẩm vào mũi tên hoặc ngọn giáo dùng săn bắn hay sử dụng như vũ
khí trong những cuộc chiến giữa các bộ lạc. Bốn ngàn năm trước đây, những khí độc
hóa học đã được sử dụng một cách phổ biến trong chiến tranh tại vương quốc Vệ Đà,
Ấn Độ. Người sparta cổ đâị cũng biết sử dụng các tác nhân hóa học để gây hư phổi,
mù mắt, phá hủy dạ dày và cháy da đối phương

•

Bốn ngàn năm trước đây, những khí độc hóa học đã được sử dụng một cách phổ
biến trong chiến tranh tại vương quốc Vệ Đà, Ấn Độ. Người sparta cổ đại cũng biết
sử dụng các tác nhân hóa học để gây hư phổi, mù mắt, phá hủy dạ dày và cháy da đối

phương


•

Tuy nhiên, vũ khí hóa học được sử dụng phổ biến nhất từ thế kỷ 20, đặc biệt là
trong hai cuộc đại chiến thế giới, trong chiến tranh Việt Nam và một số cuộc
chiến khác. Chúng đã gây ra hàng loạt vụ thảm sát trên quy mô lớn

•

Chất độc hóa học được quân Đức dùng lần đầu tiên vào năm 1915 tại Bỉ gây tử
vong hàng nghìn người. Trong chiến tranh Việt Nam (1961-1971) , Mỹ đã dùng
hàng vạn tấn chất độc da cam gây tác hại lớn và hậu quả lâu dài cho cả con người
lẫn môi trường, sinh vật.

•

Do các hậu quả nguy hiểm để lại của chất độc quân sự và vũ khí hóa học nên
cộng đồng quốc tế đã có các nghị định thư Giơnevơ (1925), hiệp ước Pari (1993)
cấm nghiên cứu, sản xuất, tàng trữ và sử dụng vũ khí hóa học đồng thời yêu cầu
tiêu hủy chúng.

•

Tuy nhiên, nhưỡng cường quốc quân sự vẫn bí mật nghiên cứu và sản xuất ra
những loại chất độc mới có đọc tính cao hơn những loại cũ nhiều lần. Trong số
các nước này phải kể đến Mỹ, Anh, Đức là những nước sản xuất nhiều nhất và
sản xuất ra những chất độc mạnh như sarin, soman ( Đức) và DFP (Anh) là
những chất làm tê liệt thần kinh.. Và tính hủy diệt của nó rất lớn.

2. Phân loại các loại chất độc hóa học


Phân loại theo tính chất vật lý



Chất độc dạng rắn: choloraxetophenon, adamxit, CS, BZ...



Chất độc dạng lỏng: yperit,lovisit, sarin, tabun...



Chất độc dạng khí: chlor, phosgene, HCN..



Phân loại theo nguồn gốc hóa học

•

Chất độc hữu cơ phốt pho: sarin, tabun, soman...

•

Chất độc chứa arsemic: acid cacodililic, lovisit...

•

Chất độc chứa lưu huỳnh: yperit, sulfurychlorur..




Phân loại theo khả năng tồn lưu

•

Chất độc không bền vững: là nhữngc hất chỉ có tác dụng đầu độc trong
vòng 20-30 phút kể từ thời điểm sử dụng như chlor, chloropyerin..

•

Chất độc bền vững: là những chất tồn tại và gây nhiễm độc lâu dài
trong khu vực sử dụng như yperit, CS, VX..



Phân loại theo mục đích sử dụng

•

Chất độc phá hoại cây cối mùa màng: như 2,4-D; 2,4,5-T, dẫn xuất các
hợp chất có arsenic...

•

Chất độc thần kinh: tabun, sarin, soman, DFP, VX...

•

Chất độc tâm thần: BZ

•

Chất độc gây ngạt: phosgene, disphosgen, clopycrin..

•

Chất độc gây kích thích: adamxit, CS..


I.TÍNH HỦY DiỆT CỦA MỘT SỐ CHẤT ĐỘC HÓA HỌC TRONG CHIẾN TRANH



Vũ khí hủy diệt hàng loạt là loại vũ khí có khả năng gây cho đối
phương tổn thất rất lớn về sinh lực, phương tiện kỹ thuật, cơ sở kinh
tế, quốc phòng, môi trường sinh thái, có tác động mạnh đến tâm lýtinh thần. Vũ khí hóa học hay chất độc hóa học cũng được xếp vào
danh sách vũ khí hủy diệt hàng loạt vì tính hủy diệt của các chất độc
hóa học trong chiến tranh là vô cùng lớn.



Vũ khí hóa học gây tổn thương , nguy hại trực tiếp cho người, động
vật và cây cỏ. Vũ khí hóa học là một trong những loại vũ khí hủy

diệt lớn gây chết người hàng loạt.



Để biết rõ hơn về tính hủy diệt của các chất hóa học sử dụng trong
chiến tranh ta phân tích một số chất độc hóa học điển hình . Đó là
các chất VX, Sarin, Novichoks, khí mù tạt, Phosgene, chất độc da
cam


1.VX

•

VX (chất hóa học), có tên IUPAC O -ethyl S - 2 - (diisopropylamino)
ethyl] methylphosphonothioate, là một trong những vũ khí hóa học được
sử dụng phổ biến nhất.

•

VX là một trong những vũ khí hóa học đáng sợ nhất mọi thời đại. Anh là
quốc gia đầu tiên phát triển chất độc thần kinh trên tại phòng thí nghiệm
Porton Down vào những năm 1950. VX được xếp vào loại vũ khí hóa
học gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh.




Loại vũ khí này không mùi, không vị ở dạng nguyên chất. Khi ở
dạng lỏng, VX có màu nâu. Trong thời tiết bình thường, VX rất

chậm bay hơi, có thể khuyếch tán, tồn tại trong nhiều ngày. Nếu
thời tiết lạnh, nó có thể tồn tại trong nhiều tháng. Nếu người nào
tiếp xúc với loại vũ khí hóa học nguy hiểm này thì chỉ sau vài
giây sẽ cảm nhận được ảnh hưởng của nó như đau tức ngực, suy
tim… và có khả năng tử vong ngay lập tức khi tiếp xúc qua da.
VX có thể bốc hơi khỏi quần áo trong vòng một tiếng rưỡi sau
khi tiếp xúc.



Chất độc thần kinh này khi được phát tán dưới dạng lỏng và hơi
nước có thể giết chết nạn nhân (từ 1 người đến trăm, triệu
người) chỉ trong vòng một hai phút sau khi bị nhiễm độc cùng
một lúc.



Do vậy, nó được Liên Hợp Quốc liệt VX vào hàng những vũ
khí hủy diệt hàng loạt theo nghị quyết 687


 Vũ

khí hủy diệt khủng khiếp bậc nhất nhân loại



Điều khủng khiếp và đáng sợ hơn tất cả của VX chính là khả năng giết chết hàng
triệu người trong tích tắc:



Theo thông tin, chỉ một thìa canh chất độc VX bay hơi trong không khí có thể
khiến cho toàn bộ dân cư tại 8 đường phố phụ cận chết hết.



Cụ thể, chỉ 1 gam độc tố VX có thể giết chết hơn 50.000 người.



Chất độc VX tác động trực tiếp lên hệ thần kinh của người bị nhiễm, khiến họ
không thể điều khiển hành vi, nhanh chóng tử vong.



Khi nhiễm độc, nạn nhân sẽ gặp các triệu chứng tăng hoặc giảm huyết áp đột ngột,
mờ mắt, tức ngực, ho, tiêu chảy, chảy dãi.



Ngoài ra, nạn nhân còn bị ra mồ hôi nhiều, buồn ngủ, đau mắt, nhức đầu, tiểu tiện
nhiều, đau bụng, thở nhanh, chảy mũi, suy tim, co giật.



Nếu không được chữa trị nhanh chóng, khịp thời, nạn nhân có thể ngay sau đó ít
phút.



Thậm chí, nếu chất độc này được rải ra ngoài chiến trường, thì binh lính bị nhiễm
có thể quay súng bắn chết chỉ huy, đồng đội. Và sau đó cũng hứng chung số phận
nghiệt ngã.


Một nạn nhân bị nhiễm khí độc trong
chiến tranh iraq-ỉan

Xv có thể khiến binh lính hành động không ki ểm soát như
quay sang tàn sát đồng đội

Lịch sử đã từng chứng kiến tác động thần kinh khủng khiếp của VX trên chiến
trường. Iraq đã từng sử dụng VX trong chiến tranh.
Hậu quả là, rất nhiều binh lính nhiễm độc quay sang tàn sát nhau và cuối cùng
cũng nhận kết cục nghiệt ngã.


2. SARIN


Sarin, cũng được biết đến theo tên gọi của NATO là GB, (O-Isopropyl
methylphosphonofluoridate) là một chất độc cực mạnh, được sử dụng
như một chất độc thần kinh. Trong lĩnh vực quân sự, nó được dùng
làm vũ khí hóa học và được Liên Hợp Quốc xếp vào loại Vũ khí hủy
diệt hàng loạt. Việc sản xuất và tích trữ sarin bị cấm bởi Hiệp định Vũ
khí hoá học năm 1993.




Sarin là chất độc thần kinh có thể ngấm qua da, đường hô hấp, mắt.
Khi hít phải Sarin thì nó tác động đến tế bào thần kinh làm cho cơ
hoành không hoạt động và làm cho cơ thể chết ngạt. Các triệu trứng
khi cơ thể tiếp xúc với Sarin: đau đầu nặng, mờ mắt, chảy nước dãi,
co giật cơ, ngừng hô hấp và bất tỉnh. Theo tổ chức Y tế thế giới
(WHO) cho biết, sarin có khả năng gây chết người mạnh gấp 26 lần
so với khí xianua. Chỉ một giọt sarin nhỏ bằng đầu kim châm cũng đủ
để giết chết một người. Thực tế, Sarin đầu tiên được điều chế ra để
làm thuốc trừ sâu nhưng sau đó Đức quốc xã dùng làm vũ khí hóa
học.



Tính hủy diệt của sarin rất lớn.



Vụ tấn công bằng sarin khét tiếng nhất xảy ra vào tháng 3/1988,
với 5.000 người Kurd bị thiệt mạng và 65.000 người bị thương,
khi quân đội Iraq sử dụng nhiều chất hóa học bao gồm sarin,
khí mù tạt và có thể cả VX, một chất độc thần kinh mạnh hơn
sarin 10 lần, để tấn công. Đây cũng được xem là vụ tấn công
bằng khí độc tồi tệ nhất vào dân thường


Các nạn nhân trong vụ khủng bố sarin ở Tokyo năm 1995

Sarin từng giết chết 13 người và làm bị thương 6.000 người khi giáo
phái Aum Shinrikyo tấn công tàu điện ngầm Tokyo vào tháng 3/1995.

Giáo phái này cũng dùng chất độc thần kinh sarin trong vụ tấn công vào
một năm trước đó ở thành phố Matsumoto, giết 7 người.


3. Khí mù tạt
•

Khí mù tạt hay còn gọi là Lưu huỳnh Mustards, là một chất độc tế
bào, tác nhân làm phồng da, hình thành mụn nước trên da khi tiếp xúc.
Mustards lưu huỳnh nguyên chất là chất lỏng nhớt không màu, ở nhiệt
độ 25-28 độ C. Trong chiến tranh hay được sử dụng, nó có màu nâu
vàng và mùi giống như cây mù tạt (cây cải), tỏi hoặc cải ngựa. Khí mù
tạc ban đầu được giao tên LOST, sau khi các nhà khoa học Lommel và
Steinkopf, người đã phát triển một phương pháp để sản xuất quy mô
lớn sử dụng cho quân đội Đức vào năm 1916.




Việc sử dụng khí mù tạt trong tác chiến khiến quân đối phương phải sử dụng thiết
bị phòng độc. Tuy nhiên, các thiết bị này không phát huy hiệu quả trong mọi
trường hợp.



Trong chiến tranh Iran-Iraq, khí mù tạt đã thấm qua miếng che mặt mà người Iran
thường đeo (vì lý do tôn giáo) và gây tổn thương cho họ. Khí độc mù tạt cũng có
thể dễ dàng thấm qua quần áo, giày dép và các nguyên liệu khác.



Thảm họa tồi tệ nhất trong lịch sử chiến tranh có sử dụng khí mù tạt là tại cảng
Bari. Đây là một thảm họa lớn nhất ở Italia vào những năm 1942-1943 làm hơn
1.000 người đã chết tại chỗ, hơn 800 người bị thương phải nhập viện, 628 người bị
bỏng ở mọi cấp độ.

Hình ảnh binh lính bị thương do khí mù tạt


4. Phophoges


Phosgene là hợp chất hóa học với công
thức COCl 2. Ở nồng độ thấp, mùi của nó giống
mới cắt cỏ khô hoặc cỏ



Phosgene tồn tại dưới dạng lỏng và khí, nếu được
thả ra ở dạng lỏng nó sẽ nhanh chóng biến thành
hơi ga nằm sát mặt đất và lan truyền nhanh
chóng. Chất khí này không màu hoặc có màu
trắng, vàng nhạt, mùi vị dễ chịu như cỏ mới cắt
hoặc có mùi rất hăng tùy theo nồng độ.



Phosgene nằm trong nhóm chất độc hóa học gây
tổn thương đường hô hấp. Sau khi xâm nhập vào
cơ thể nó sẽ gây tràn dịch màng phổi, làm cho

phổi không thể lấy được oxi cũng như không thải
được cacbonic, khiến người nhiễm độc tắt thở.



Vì có độc tính rất mạnh mà phosgene nhanh
chóng trở thành loại chất độc được các tướng lĩnh
độc ác sử dụng trong chiến tranh.




Tháng 12/1915, lần đầu tiên trong lịch sử quân Đức đã sử dụng hỗn hợp 30 tấn cả
khí phosgene và khí clo để tấn công quân Anh, làm cho 1.069 lính Anh bị trúng
độc, 120 người tử vong. Ngày 7/5/1916, quân Đức đã sử dụng gấp đôi lượng chất
độc phosgene tại trận địa gần sông Somme. Trong đêm 22/6/1916, tại trận địa gần
Verdun, quân Đức đã bắn 76.000 quả đạn pháo và 40.000 quả đạn cối chứa
phosgene trong suốt 7 tiếng đồng hồ liền.

Quân Đức tung ra khí độc phosgene




Trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, phosgene chiếm tới 25% tổng lượng chất độc hóa học
được quân đội các nước tham chiến sử dụng, lên tới 10,25 vạn tấn.

Ảnh chụp chiến trường Pháp năm 1918 minh chứng cho sự nguy hiểm của chất độc
phosgene



Theo một báo cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ năm 1987, có đến 85% của
tất cả các trường hợp tử vong do trúng độc trong Chiến tranh thế giới
thứ nhất là do chất độc phosgene. Trong khi đó, Hiệp hội các nhà khoa
học lại đưa ra con số 80%, tương đương với 800.000 người.



Dù không độc hại như sarin hay VX nhưng phosgene lại có ưu điểm là
rất dễ chế tạo.



Cho đến ngày nay, phosgene vẫn được coi là một trong những vũ khí
hóa học đáng sợ nhất trong lịch sử loài người


5. Chất độc da cam


Chất độc da cam (viết tắt: CĐDC, tiếng Anh: Agent Orange - Tác nhân da
cam) là tên gọi của một loại chất thuốc diệt cỏ và làm rụng lá cây được quân
đội Hoa Kỳ sử dụng tại Việt Nam trong Chiến dịch Ranch Hand, một phần
của chiến tranh hóa học của Hoa Kỳ trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam.

Quân đội Mỹ rải chất độc da cam xuống chiến trường miền Nam Việt Nam

 Chất

này đã được dùng trong những năm từ 1961 đến 1971, các cơ quan y tế ở Việt Nam ước tính
khoảng 400.000 người đã bị giết hoặc tàn tật, khoảng 500.000 trẻ em sinh ra bị dị dạng, dị tật bởi chất
độc hóa học này. Hội Chữ Thập đỏ Việt Nam ước lượng khoảng 1 triệu nạn nhân Việt Nam đã bị tàn phế
hoặc bệnh tật vì chất độc da cam

 Người

ta đã tìm thấy chất độc da cam có chứa chất độc dioxin, nguyên nhân của nhiều bệnh như ung
thư, dị dạng và nhiều rối loạn chức năng ở cả người Việt lẫn các cựu quân nhân Hoa Kỳ.

 Dioxin

tích tụ chủ yếu tại các mô mỡ theo thời gian (tích lũy sinh học), vì vậy ngay cả tiếp xúc nhỏ
cũng có thể đạt mức độ nguy hiểm. Trong năm 1994, EPA Hoa Kỳ báo cáo rằng dioxin là một chất
gây ung thư, và lưu ý rằng các hậu quả khác (về sinh sản và phát triển tình dục, hệ thống miễn dịch) có
thể gây ra một mối đe dọa lớn đối với sức khỏe con người. TCDD, là độc nhất của dibenzodioxins, được
phân loại như là một chất gây ung thư nhóm 1 do Cơ quan Nghiên cứu Quốc tế về Ung thư (IARC)

 Các

hiệu ứng khác ở người (ở các mức liều cao) có thể bao gồm: bất thường phát triển trong men răng
của trẻ em, Bệnh lý tại khu trung ương và ngoại vi của hệ thần kinh, Rối loạn tuyến giáp, Lạc nội mạc
tử, Tổn hại cho hệ thống miễn dịch, Bệnh tiểu đường




Ở miền Nam Việt Nam, chất độc màu da cam và các loại thuốc diệt cỏ khác bắt đầu được thử nghiệm bởi

quân đội Hoa Kỳ vào năm 1961 và được sử dụng rộng rãi với hàm lượng cao trong chiến tranh vào các
năm 1967 – 1968, rồi giảm xuống và ngừng sử dụng năm 1971. Các loại hợp chất này được trộn vào dầu
hỏa hoặc nhiên liệu diezen rồi rải bằng máy bay hoặc các phương tiện khác.



Theo công bố của một nhóm tác giả trên tạp chí Nature thì có thể nói chiến dịch dùng hóa chất ở Việt Nam
là một cuộcchiến tranh hóa học lớn nhất thế giới. Trong thời gian 10 năm đó, quân đội Mỹ và quân đội
Nam Việt Nam đã rải 76,9 triệu lít hóa chất xuống rừng núi và đồng ruộng Việt Nam. Trong số này có
64% là chất độc màu da cam, 27% là chất màu trắng, 8,7% chất màu xanh và 0,6% chất màu tím.



Tổng số lượng dioxin Việt Nam hứng chịu là vào khoảng 370 kg. (Trong khi đó vụ nhiễm dioxin ở Seveso,
Ý, 1976 chỉ với 30 kg dioxin thải ra môi trường mà tác hại của nó kéo dài hơn 20 năm). Tổng số diện tích
đất đai bị ảnh hưởng hóa chất là 2,63 triệu hécta. Có gần 5 triệu người Việt Nam sống trong 25.585 thôn
ấp chịu ảnh hưởng độc chất màu da cam.


Hậu quả dai dẳng mà chất độc da cam mang lại