Xây dựng chương trình truyền thông về Biến đổi khí hậu tới các doanh nghiệp trong khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA SAU ĐẠI HỌC

VŨ THỊ THU THỦY

XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH TRUYỀN THÔNG VỀ
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TỚI CÁC DOANH NGHIỆP
TRONG KHU CÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÀO CAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU

HÀ NỘI – 2016


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA SAU ĐẠI HỌC

VŨ THỊ THU THỦY

XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH TRUYỀN THÔNG
VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TỚI CÁC DOANH NGHIỆP
TRONG KHU CÔNG NGHIỆPTRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÀO CAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
Chuyên ngành: BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
Mã số: Chƣơng trình đào tạo thí điểm

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Văn Thắng

HÀ NỘI – 2016

LỜI CAM ĐOAN
Bản luận văn này do tôi tự lập nghiên cứu và thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn của
PGS.TS Nguyễn Văn Thắng.
Để hoàn thành luận văn này, tôi chỉ sử dụng những tài liệu đƣợc ghi trong
mục Tài liệu tham khảo, ngoài ra tôi không sử dụng bất kì tài liệu nào mà không
đƣợc liệt kê.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về những nội dung mà tôi trình bày trong
luận văn này.
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2016

Học viên

Vũ Thị Thu Thủy


LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Văn Thắng,
Phó Viện trƣởng Viện Khoa học Khí tƣợng Thủy văn và Môi trƣờng đã tận tình hƣớng
dẫn và giúp đỡ e trong suốt quá trình làm khóa luận.
Em xin cảm ơn các thầy, cô giáo trong Khoa Sau đại học - Đại học Quốc gia Hà
Nội đã cung cấp các kiến thức khoa học về môi trƣờng và kiến thức các ngành khoa
học khác. Những kiến thức đó sẽ tạo tiền đề cho em trong quá trình học tập, nghiên
cứu và công tác sau này.
Để hoàn thành khóa luận này em cũng xin cảm ơn sự giúp đỡ của các cán bộ
Chi cục Bảo vệ môi trƣờng, Trung tâm quan trắc, phân tích môi trƣờng, phòng Quản lý

Tài nguyên và Môi trƣờng – Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai, Trung tâm tƣ vấn
biến đổi khí hậu thuộc Viện Khoa học Khí tƣợng Thủy văn và Môi trƣờng, đã tạo điều
kiện cung cấp số liệu cũng nhƣ trong quá trình tìm hiểu thực tế.
Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ, động viên và tạo mọi điều
kiện của gia đình, bạn bè để em hoàn thành khóa luận này.

Hà Nội, tháng

năm 2016

Vũ Thị Thu Thủy


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................ 6
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................... 7
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ ................................................................ 8
MỞ ĐẦU .............................................................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG I: TỔNG QUAN TÀI LIỆU .............. Error! Bookmark not defined.
1.1. Biến đổi khí hậu và các thuật ngữ liên quan . Error! Bookmark not defined.
1.2. Nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu ........... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Biến đổi khí hậu trong thời đại địa chất..... Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Nguyên nhân của biến đổi khí hậu trong thời kỳ hiện đạiError! Bookmark
not defined.
1.3. Tác động của biến đổi khí hậu trên phạm vi Việt NamError! Bookmark not
defined.
1.3.1. Tác động của Biến đổi khí hậu tới điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên
nhiên ..................................................................... Error! Bookmark not defined.

1.3.2. Tác động của biến đổi khí hậu đến các lĩnh vực kinh tế - xã hội ...... Error!
Bookmark not defined.
1.3.3. Tác động của biến đổi khí hậu đến cuộc sống và sức khỏe cộng đồngError!
Bookmark not defined.
1.4. Tổng quan vùng nghiên cứu ........................ Error! Bookmark not defined.
1.4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Lào CaiError!

Bookmark

not

defined.
1.4.1.1. Vị trí địa lý, kinh tế ................................ Error! Bookmark not defined.
1.4.1.2. Địa hình .................................................. Error! Bookmark not defined.


1.4.1.3. Khí hậu, thủy văn ................................... Error! Bookmark not defined.
1.4.1.4. Tài nguyên đất đai ................................... Error! Bookmark not defined.
1.4.1.5. Tài nguyên rừng ...................................... Error! Bookmark not defined.
1.4.1.6. Tài nguyên khoáng sản .......................... Error! Bookmark not defined.
1.4.1.7. Tài nguyên tự nhiên cho phát triển du lịchError! Bookmark not defined.
1.5. Tổng quan về truyền thông và truyền thông về biến đổi khí hậu .......... Error!
Bookmark not defined.
1.5.1. Truyền thông .............................................. Error! Bookmark not defined.
1.5.1.1. Khái niệm truyền thông ......................... Error! Bookmark not defined.
1.5.1.2. Những yếu tố chính của quá trình truyền thôngError!

Bookmark

not

defined.
1.5.2. Truyền thông về biến đổi khí hậu ............. Error! Bookmark not defined.
1.5.2.1. Đặc điểm truyền thông về biến đổi khí hậuError!

Bookmark

not

defined.
1.5.2.2. Thực trạng công tác truyền thông về biến đổi khí hậuError!

Bookmark

not defined.
CHƢƠNG II: ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI, PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUError!
Bookmark not defined.
2.1. Đặc điểm đối tƣợng nghiên cứu .................... Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Đối tƣợng nghiên cứu ............................... Error! Bookmark not defined.
2.1.1.1. Khu công nghiệp Đông Phố Mới ........... Error! Bookmark not defined.
2.1.1.2. Khu công nghiệp Bắc Duyên Hải .......... Error! Bookmark not defined.
2.1.1.3. Khu công nghiệp Tằng Loỏng ............... Error! Bookmark not defined.
2.2. Phạm vi nghiên cứu...................................... Error! Bookmark not defined.
2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu .............................. Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Phƣơng pháp kế thừa ................................. Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Phƣơng pháp điều tra, phỏng vấn ............. Error! Bookmark not defined.


2.3.3. Phƣơng pháp thống kê, tổng hợp số liệu, kế thừa các nghiên cứu đã đƣợc
công bố ................................................................. Error! Bookmark not defined.

2.3.4. Phƣơng pháp tổng quan ............................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG III: XÂY DỰNG CHƢƠNG TRÌNH TRUYỀN THÔNG VỀ BIẾN
ĐỔI KHÍ HẬU TỚI CÁC DOANH NGHIỆP TRONG KHU CÔNG NGHIỆP
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÀO CAI ...................... Error! Bookmark not defined.
3.1. Mối quan hệ giữa môi trƣờng và hoạt động sản xuất công nghiệp ....... Error!
Bookmark not defined.
3.1.1. Thách thức của hoạt động sản xuất công nghiệp đối với môi trƣờng Error!
Bookmark not defined.
3.1.1.1. Môi trƣờng không khí ............................ Error! Bookmark not defined.
3.1.1.2. Hiện trạng môi trƣờng nƣớc .................. Error! Bookmark not defined.
3.1.1.3. Chất lƣợng môi trƣờng đất ..................... Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Tác động của các hiện tƣợng thời tiết cực đoan đối với hoạt động sản xuất
công nghiệp .......................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2. Xây dựng kế hoạch truyền thông về Biến đổi khí hậu tới các doanh nghiệp
.............................................................................. Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Xác định nội dung truyền thông về Biến đổi khí hậuError! Bookmark not
defined.
3.2.2. Tổ chức điều tra, thu thập và phân tích số liệu và tài liệu liên quan .. Error!
Bookmark not defined.
3.2.3. Lựa chọn hình thức truyền thông ............... Error! Bookmark not defined.
3.2.4. Lựa chọn thông điệp truyền thông ............. Error! Bookmark not defined.
3.2.5. Kỹ năng trình bày trong truyền thông trực tiếpError!

Bookmark

not

defined.
3.3. Triển khai thực hiện kế hoạch truyền thông . Error! Bookmark not defined.

3.3.1. Thành lập Ban điều hành Kế hoạch truyền thôngError!

Bookmark

not

defined.
3.3.2. Nguồn kinh phí tổ chức thực hiện.............. Error! Bookmark not defined.
3.3.3. Triển khai tổ chức truyền thông ................ Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN, KHUYẾN NGHỊ ............................ Error! Bookmark not defined.
1. Kết luận ............................................................ Error! Bookmark not defined.
2. Khuyến nghị ..................................................... Error! Bookmark not defined.
PHỤ LỤC ............................................................. Error! Bookmark not defined.
PHỤ LỤC 1: BÀI GIẢNG PHỤC VỤ CÔNG TÁCError!

Bookmark

not

defined.
TRUYỀN THÔNG VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU .... Error! Bookmark not defined.
PHỤ LỤC 1.1: BÀI GIẢNG SỐ 02 .................... Error! Bookmark not defined.
PHẦN 01: GIẢM NHẸ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ... Error! Bookmark not defined.
PHẦN 02: CƠ CHẾ PHÁT TRIỂN SẠCH ......... Error! Bookmark not defined.
PHỤ LỤC 1.2: BÀI GIẢNG SỐ 03 .................... Error! Bookmark not defined.
PHỤ LỤC 2: NỘI DUNG THAM VẤN DOANH NGHIỆP VỀError! Bookmark
not defined.
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TRONG HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT CÔNG NGHIỆP
.............................................................................. Error! Bookmark not defined.

TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 9
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BOD

Nhu cầu oxy sinh hóa

BTNMT

Bộ Tài nguyên và môi trƣờng

BVMT

Bảo vệ môi trƣờng

CCN

Cụm công nghiệp


CLN

Chất lƣợng nƣớc

COD

Nhu cầu oxy hóa học

CTR

Chất thải rắn

DO

Oxy hòa tan

KCN

Khu công nghiệp

KKT

Khu kinh tế

LVS

Lƣu vực sông

QLTNN

Quản lý tài nguyên nƣớc

QCVN

Quy chuẩn Việt Nam

TCMT

Tổng cục môi trƣờng

TCLVS

Tổ chức lƣu vực sông

TCVN

Tiêu chuẩn Việt Nam

TNN

Tài nguyên nƣớc

TNMT

Tài nguyên môi trƣờng

TSS

Tổng chất rắn lơ lửng

UBND

Ủy ban nhân dân


DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Danh sách các cơ sở sản xuất tại KCN Tằng LoỏngError! Bookmark not defined.

Bảng 3.2. Lƣợng than tiêu thụ của các nhà máy ở KCN Tằng Loỏng hàng nămError! Bookmark not de
Bảng 3. 3. Thành phần khí lò trong hoạt động sản xuất phốt pho vàngError! Bookmark not defined.

Bảng 3.4. Mạng lƣới điểm quan trắc CLKK xung quanh KCN Tằng LoỏngError! Bookmark not defin

Bảng 3. 5. Tổng hợp kết quả quan trắc SO 2 trong KKXQ KCN Tằng LoỏngError! Bookmark not defin

Bảng 3. 6. Kết quả quan trắc nồng độ CO trong KKXQ KCN Tằng LoỏngError! Bookmark not define
Bảng 3.7. Tổng hợp kết quả quan trắc hàm lƣ ợng bụi lơ lƣ̉ng trong KKXQ KCN Tằng
Loỏng .................................................................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.8. Tổng hợp hiện trạng khai thác nƣớc mặt phục vụ sản xuất công nghiệp – tỉnh
Lào Cai ............................................................................... Error! Bookmark not defined.

Bảng 3.9. Tổng lƣợng nƣớc thải tại các KCN, thƣơng mại trên địa bàn tỉnhError! Bookmark not defin
Bảng 3.10. Kết quả phân tích chất lƣợng đất dân sinh gần khu vực khai thác khoáng sản
và khu công nghiệp ............................................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.11. Một số sự cố môi trƣờng trong hoạt động sản xuất hóa chấtError! Bookmark not defined.
Bảng 3.12. Một số dự án đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục đầu tƣError! Bookmark not defined.


DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ

Hình 3.1. Phát thải từ các hoạt động sản xuất của các nhà máy là nguyên nhân gây ô
nhiễm môi trƣờng không khí khu vực xung quanh KCN Tằng LoỏngError! Bookmark not defined.
Hình 3.2. Nồng độ các chất ô nhiễm trong không khí xung quanh tại c ổng nhà máy luyện
đồng trong KCN Tằng Loỏng (Số liệu đo các năm 2013-2014)Error! Bookmark not defined.
Hình 3.3. Nồng độ các chất ô nhiễm trong không khí xung quanh tại c ổng nhà máy gang
thép Việt Trung trong KCN Tằng Loỏng ........................... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.4. Khói khí thải nhà máy hóa chất Đức Giang (Lào Cai)Error! Bookmark not defined.
Hình 3.5. Nƣớc thải của xƣởng sản xuất thủy tinh lỏng..... Error! Bookmark not defined.
Hình 3.6. Mô hình Ban điều hành Kế hoạch truyền thông . Error! Bookmark not defined.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
1. Bộ Tài nguyên và Môi trƣờng (2012), Kịch bản biến đổi khí hậu, nước biển dâng cho
Việt Nam.
2. Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai (2015), Báo cáo môi trường khu công nghiệp
năm 2015.
3. Chi cục thống kê tỉnh Lào Cai (2012), Niên giám thống kê tỉnh Lào Cai.
4. Sở Kế hoạch và đầu tƣ tỉnh Lào Cai (2016), Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội tỉnh
Lào Cai giai đoạn 2016 – 2020.
5. Sở Tài nguyên và Môi trƣờng tỉnh Lào Cai (2012), Kịch bản biến đổi khí hậu tỉnh
Lào Cai.
6. Sở Tài nguyên và Môi trƣờng tỉnh Lào Cai (2015), Báo cáo hiện trạng môi trường
tỉnh Lào Cai giai đoạn 2011-2015.
7. Sở Tài nguyên và Môi trƣờng tỉnh Lào Cai (2012), Kế hoạch hành động triển khai
thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với BĐKH tỉnh Lào Cai.
8. Sở Tài nguyên và Môi trƣờng tỉnh Đồng Nai (2012), Tài liệu tập huấn nâng cao nhận
thức bảo vệ môi trường và kĩ năng truyền thông cho cán bộ quản lý.
9. Tổng cục Môi trƣờng (2012), Sổ Tay hành trang kinh tế xanh.
10. Viện nghiên cứu quản lý kinh tế trung ƣơng (2012), Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội.
11. Viện khoa học khí tƣợng thủy văn và môi trƣờng (2012), Tài liệu hướng dẫn đánh giá
tác động của biến đổi khí hậu và xác định các giải pháp thích ứng, Nhà xuất bản Tài nguyên –
Môi trƣờng và bản đồ Việt Nam, Hà Nội.
12. Trƣơng Quang Học, 2008: Biến đổi khí hậu: Tác động và Ứng phó. Bản tin Khoa
học, Kỹ thuật và Môi trƣờng, Số 5/2008.
13. Trƣơng Quang Học, 2007b. Biến đổi khí hậu và đa dạng sinh học trong mối quan hệ
với đời sống và sự phát triển xã hội. Tạp chí Bảo vệ môi trƣờng, Số 96/ tháng 5/2007.
14. Trƣơng Quang Học và các cộng sự, 2010. Tài liệu đào tạo tập huấn viên về biến đổi
khí hậu. Nhà xuất bản Khoa học và kỹ thuật.
15. Nguyễn Hữu Ninh (2012), Sổ tay hướng dẫn thực hành - Tập huấn và truyền thông

môi trường và BĐKH tại cộng đồng.
16. Nguyễn Đức Ngữ (2013), Báo cáo tham luận: Đào tạo nguồn nhân lực cho hoạt động
truyền thông về Biến đổi khí hậu.


17. Nguyễn Văn Thắng và nnk (2011), Biến đổi khí hậu và tác động ở Việt Nam, Nhà
xuất bản khoa học và kỹ thuật, Hà Nội.
18. Nguyễn Văn Thắng (2010),Nghiên cứu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến các điều
kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và đề xuất các giải pháp chiến lược phòng tránh, giảm nhẹ
và thích nghi, phục vụ phát triển bền vững kinh tế - xã hội ở Việt Nam,Đề tài cấp Nhà nƣớc
KC.08/06-10, Hà Nội, 2010.
19. Trần Thục và nnk (2011), Tác động của biến đổi khí hậu đến tài nguyên nước Việt
Nam, Viện khoa học khí tƣợng thủy văn và môi trƣờng, Hà Nội.
Tiếng Anh
20. IPCC (2007b), Climate and Human Health Impacts.
21. Ministry of Natural Resources and Environment (2004), Viet Nam National Strategy
Study on Clean Development Mechanism. Final report.

Web

1. />2. />3. />4. />