Quản lý đào tạo lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài trong bối cảnh hội nhập quốc tế (1)

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
VI N KHOA H C GIÁO D C VI T NAM

PH M TÙNG LÂM

QU¶N Lý §µO T¹O LAO §éNG
VIÖT NAM §I LµM VIÖC ë N¦íC NGOµI TRONG
BèI C¶NH HéI NHËP QUèC TÕ

Chuyên ngành

: QU N LÝ GIÁO D C

Mã s

: 62 14 01 14

TÓM T T LU N ÁN TI N S KHOA H C GIÁO D C

HÀ N I, n m 2017


Công trình đ

c hoàn thành t i :
VI N KHOA H C GIÁO D C VI T NAM

Ng

ih

ng d n khoa h c:
PGS.TS. Bùi Minh Hi n
TS. Ph m Quang Sáng

Ph n bi n 1: ....................................................................
...................................................................

Ph n bi n 2: ....................................................................
...................................................................

Ph n bi n 3: ....................................................................
...................................................................
Lu n án s đ c b o v tr c H i đ ng ch m lu n án c p Vi n h p t i Vi n
Khoa h c Giáo d c Vi t Nam, 101 Tr n H ng o, Hà N i
Vào h i ..... gi ..... ngày ..... tháng .... n m.....

Có th tìm hi u lu n án t i:
- Th vi n Qu c gia
- Th vi n Vi n Khoa h c giáo d c Vi t Nam


DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH KHOA H C Ã

C CÔNG B

1. Ph m Tùng Lâm (2016), V n d ng mô hình CIPO trong qu n lý đào t o
ng

i lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c

n

c ngoài trong b i c nh h i

nh p qu c t , T p chí Qu n lý Giáo d c ( s 8, tháng 8 – 2016, tr. 27 –
31), Hà N i.
2. Ph m Tùng Lâm (2016), Nghiên c u ho t đ ng đào t o ng
Vi t Nam đi làm vi c

n

i lao đ ng

c ngoài trong b i c nh h i nh p qu c t , T p

chí Qu n lý Giáo d c ( s 81, tr. 39 – 43), Hà N i.
3. Ph m Tùng Lâm (2014), Qu n lý đào t o ngh cho ng
Nam tr

c khi đi làm vi c

n

i lao đ ng Vi t

c ngoài, T p chí Giáo d c ( s 340, tr. 13

– 17), Hà N i.
4. Ph m Tùng Lâm (2014), Nâng cao hi u qu qu n lý đào t o ng
đ ng Vi t Nam tr

c khi tham gia th tr

i lao

ng lao đ ng qu c t , T p chí

Giáo d c ( s 331, tr. 08 – 11), Hà N i.
5. Ph m Tùng Lâm (2014), Tác đ ng c a h i nh p qu c t đ i v i công tác
đào t o và qu n lý đào t o ng

i lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c

n

c

ngoài, T p chí Giáo d c ( s 327, tr. 07 – 10), Hà N i.
6. Ph m Tùng Lâm (2013), Th c tr ng qu n lý đào t o ng
Nam tr

c khi đi làm vi c

n

i lao đ ng Vi t

c ngoài trong b i c nh h i nh p kinh t

qu c t , T p chí Giáo d c ( s 309, tr. 21 – 24), Hà N i.

7. Ph m Tùng Lâm (2013), Qu n lý đào t o ng
vi c

n

i lao đ ng Vi t Nam đi làm

c ngoài trong b i c nh h i nh p kinh t qu c t , T p chí Qu n

lý Giáo d c ( s 48, tr. 11 – 18), Hà N i.


M

U

1. LỦ do ch n đ tƠi
Trong nh ng gi i pháp t o công n vi c làm n đ nh và có thu
nh p cao cho ng i lao đ ng Vi t Nam thì đ a lao đ ng đi làm vi c
n c ngoài là m t gi i pháp h u hi u. Trong th i gian qua, ho t đ ng
này đã đ t đ c nh ng thành công đáng k v c l ng và ch t góp
ph n làm thay đ i đ i s ng c a m t b ph n dân c và t ng ngu n
ngo i t cho đ t n c.
Ho t đ ng XKL đ c
ng và Nhà n c ta xác đ nh là l nh
v c kinh t đ i ngo i quan tr ng. Ch tr ng này đã đ c th hi n c
th
Báo cáo v ph ng h ng, nhi m v phát tri n kinh t - xã h i t i
đ ih i
ng l n th X là: “ Ti p t c th c hi n ch ng trình XKL ,

t ng t l lao đ ng qua đào t o, qu n lý ch t ch và b o v quy n l i
chính đáng c a ng i lao đ ng”
Mu n t ng tính c nh tranh nh m đ y m nh và phát tri n b n
v ng vi c đào t o lao đ ng có ch t l ng cao đ đ a đi làm vi c n c
ngoài trong b i c nh h i nh p qu c t , c n ph i qu n lý ho t đ ng đào
t o m t cách bài b n, chuyên nghi p, có đ nh h ng chi n l c lâu dài,
theo nh ng b c đi thích h p v i các gi i pháp h p lý và đ ng b . Vì
v y đ tài “ Qu n lý đào t o lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c n c
ngoài trong b i c nh h i nh p qu c t ” có ý ngh a r t thi t th c.
2. M c đích nghiên c u
Nghiên c u đ xu t các gi i pháp qu n lý đào t o ng i Vi t
Nam đi làm vi c n c ngoài (lao đ ng xu t kh u) trên c s lý lu n
và th c ti n xác th c, đáp ng yêu c u cung ng ngu n nhân l c đ c
đào t o, có ch t l ng cao cho xu t kh u lao đ ng Vi t Nam trong b i
c nh h i nh p qu c t .
3. Khách th vƠ đ i t ng nghiên c u
3.1. Khách th nghiên c u
ào t o nhân l c cho xu t kh u lao đ ng.
3.2. i t ng nghiên c u
- Gi i pháp qu n lý đào t o lao đ ng xu t kh u t i các c s đào
t o c a các doanh nghi p Vi t Nam có ch c n ng đào t o và
XKL trong b i c nh h i nh p qu c t .
4. Gi thuy t khoa h c
- Qu n lý đào t o c a các CS T thu c các doanh nghi p Vi t
Nam có ch c n ng đào t o và XKL hi n nay đang t n t i nhi u b t
1


c p nh t đ nh. N u đ xu t và v n d ng các gi i pháp qu n lý đào t o
theo ti p c n mô hình CIPO s hoàn thi n công tác qu n lý đào t o, đáp

ng yêu c u cung ng lao đ ng xu t kh u có ch t l ng cho th tr ng
lao đ ng qu c t trong b i c nh h i nh p qu c t hi n nay .
5. Nhi m v nghiên c u
- Nghiên c u c s lý lu n v QL T lao đ ng xu t kh u t i các c s
đào t o c a các doanh nghi p Vi t Nam có ch c n ng đào t o và
XKL (sau đây g i là doanh nghi p), kinh nghi m QL T XKL c a
m t s qu c gia đã thành công đ đúc k t nh ng bài h c kinh nghi m
có th v n d ng cho Vi t Nam.
- Kh o sát, đánh giá th c tr ng đào t o và QL T lao đ ng xu t kh u t i
m t s c s đào t o c a các doanh nghi p Vi t Nam t i Hà N i.
xu t các gi i pháp nâng cao ch t l ng đào t o nhân l c cho xu t
kh u lao đ ng trong b i c nh h i nh p qu c t ; kh o nghi m và th
nghi m gi i pháp u tiên nh m kh ng đ nh tính c n thi t và tính kh thi
c a các gi i pháp đ xu t.
6. Gi i h n c a đ tƠi
- N i dung: Lu n án ch đ c p đ n các ho t đ ng T và QL T lao
đ ng xu t kh u t i CS T c a các doanh nghi p Vi t Nam .
- Ph m vi: Th i gian và đ a đi m kh o sát: t n m 2010 đ n 2015 t i 05
CS T thu c 05 doanh nghi p Vi t Nam trên đ a bàn Hà N i.
7. Ph ng pháp ti p c n vƠ ph ng pháp nghiên c u
th c hi n đ c m c tiêu c a đ tài, lu n án s d ng ba cách ti p
c n: Ti p c n h th ng, ti p c n CIPO và ti p c n th tr ng.
- Các ph ng pháp nghiên c u: i u tra; kh o sát; th ng kê; phân tích
t ng h p; nghiên c u lý lu n; chuyên gia và kh o nghi m; th nghi m.
8. Lu n đi m b o v
- Trong b i c nh h i nh p qu c t , đ có th t n t i và phát tri n b n
v ng, các nhà tuy n d ng n c ngoài luôn đ t ra yêu c u có đ c
ngu n cung ng lao đ ng ch t l ng cao, đi u này đã t o ra s c nh
tranh quy t li t. Vì v y, đào t o và QL T nhân l c cho XKL ph i
tuân th quy lu t th tr ng, quy lu t cung c u c a th tr ng lao đ ng

qu c t .
- Qu n lý đào t o theo ti p c n mô hình CIPO ( chú tr ng qu n lý các
y u t đ u vào, quá trình đào t o, đ u ra, cùng v i qu n lý và đi u ch nh
thích ng v i các y u t b i c nh) là mô hình đ c l a ch n phù h p
cho nghiên c u đ tài.
2


- Các gi i pháp QL T đ c đ xu t theo h ng phát huy nh ng đi m
m nh, kh c ph c các h n ch c a th c tr ng đ u vào, quá trình và đ u
ra, qu n lý đ đi u ch nh thích ng v i b i c nh là nh ng gi i pháp ch
y u đ m b o hi u qu QL T cho XKL trong b i c nh h i nh p qu c
t hi n nay.
9. óng góp m i c a lu n án
- H th ng hóa và c th hóa nh ng v n đ lý lu n v đào t o và qu n
lý đào t o lao đ ng xu t kh u trong b i c nh h i nh p qu c t theo mô
hình CIPO.
- Phân tích, đánh giá th c tr ng và ch ra nguyên nhân, h n ch v qu n
lý đào t o c a các CS T lao đ ng xu t kh u Vi t Nam.
xu t m t s gi i pháp qu n lý đào t o lao đ ng xu t kh u c a Vi t
Nam trong b i c nh h i nh p qu c t .
10. C u trúc c a lu n án
Ch ng 1: C s lý lu n v qu n lý đào t o lao đ ng xu t kh u t i các
doanh nghi p Vi t Nam trong b i c nh h i nh p qu c t và kinh
nghi m qu c t
Ch ng 2: Th c tr ng qu n lý đào t o lao đ ng xu t kh u t i m t s
doanh nghi p Vi t Nam
Ch ng 3: Gi i pháp qu n lý đào t o lao đ ng xu t kh u Vi t Nam
trong b i c nh h i nh p qu c t

3


Ch ng 1. C S Lụ LU N V QU N Lụ ẨO T O LAO
NG XU T KH U T I CÁC DOANH NGHI P VI T NAM
TRONG B I C NH H I NH P QU C T VẨ KINH NGHI M
QU C T
1.1. T ng quan nghiên c u v n đ
1.1.1. Nh ng nghiên c u liên quan đ n phát tri n ngu n nhơn l c
trong b i c nh h i nh p qu c t
Chúng ta bi t r t rõ r ng mu n đ i m i đ phát tri n trong b t
k l nh v c nào thì đi u ki n quan tr ng và đóng vai trò tiên quy t là
ph i thay đ i v t duy và nh n th c, đ c bi t là phát tri n ngu n nhân
l c đáp ng yêu c u công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n c và h i
nh p qu c t . Tác gi Tr n Qu c To n cho r ng “ Nhà n c đóng vai
trò ch đ o k t h p v i c ch th tr ng, c ch t ch c a các c s
giáo d c đào t o và vai trò c a xã h i, đ m b o cho GD& T phát tri n
theo đ nh h ng c a nhà n c, có hi u qu và ch t l ng cao, đáp ng
nhu c u phát tri n c a đ t n c trong giai đo n m i”. J.M. Dewan v i
cu n “Management of Manpower training and development / Qu n lý
đào t o và phát tri n ngu n nhân l c ” đã cho đ c gi s hi u bi t toàn
di n v quy trình phát tri n ngu n nhân l c, các ch c n ng c th c a
đào t o, t ng quan vai trò và các m i quan h trong QL T, đ t đó các
nhà qu n lý c n ph i có chi n l c trong qu n lý và đào t o NNL đ
không b đ ng trong m t th gi i luôn v n đ ng và thay đ i.
1.1.2 Nh ng nghiên c u v phát tri n xu t kh u lao đ ng
Vi t Nam, t khi ho t đ ng h p tác lao đ ng và chuyên gia
phát tri n đã có nhi u nghiên c u v phát tri n XKL nh c a Ph m
Kiên C ng - 1989. T n m 1991 đ n nay, ho t đ ng xu t kh u lao
đ ng chuy n sang qu n lý theo c ch th tr ng, đ th c hi n đ c

nguyên lý : Xu t kh u lao đ ng ph i đ t đ c m c đích kép, đó là thu
v m t ngu n ngo i t cho đ t n c và nâng cao trình đ cho ng i lao
đ ng - ngu n nhân l c s b sung cho th tr ng lao đ ng Vi t Nam
trong th i k h i nh p kinh t qu c t nh các đ tài nghiên c u v đ i
m i qu n lý nhà n c v XKL , v chính sách h tr kinh t -tài chính,
đào t o l i… c a các tác gi Cao V n Sâm - 1994, ho c Tr n V n H ng
- 1996, hay Ph m
c Chính, 2011, v i “ Hoàn thi n chính sách s
d ng ngu n nhân l c sau XKL
Vi t Nam” . M t s nghiên c u c a
n c ngoài v XKL nh báo cáo th ng kê c a ILO t i Geneva n m
2010 “ Labour and social trends in ASEAN 2010” ( Lao đ ng và các xu
4


h ng xã h i ASEAN n m 2010). Nh ng k t qu chung v tình hình
nghiên c u c a các tác gi ngoài n c v đ tài XKL th hi n: G n
k t lao đ ng xu t kh u v i các t ch c xã h i; đào t o có h th ng đ
phân ph i lao đ ng làm vi c n c ngoài có t ch c và giúp đ lao
đ ng khi tr v …
1.1.3 Nh ng nghiên c u liên quan đ n qu n lỦ đƠo t o vƠ qu n lỦ
đƠo t o nhơn l c cho XKL
Có r t nhi u đ tài nghiên c u v qu n lý giáo d c và đào t o
theo các h ng ti p c n khác nhau t các nghiên c u có tính ch t h c
thu t, có tính lý lu n cao đ n các nghiên c u mang tính ng d ng, th c
hành trong r t nhi u l nh v c …t khoa h c xã h i, kinh t , giáo d c
đ n khoa h c t nhiên…, trong các lo i hình c s đào t o khác nhau
nh cu n Qu n lý giáo d c c a Bùi Minh Hi n cùng t p th các tác gi
đã cho th y b c tranh t ng quát v qu n lý giáo d c. Ph m Quang Sáng
v i nghiên c u v “Chính sách đào t o ngu n nhân l c có trình đ đ i

h c c a Vi t Nam” hay Nguy n V n Hùng, 2010, “C s khoa h c và
gi i pháp qu n lý đào t o theo h ng đ m b o ch t l ng t i các
tr ng đ i h c s ph m k thu t”. Công tác giáo d c ngh nghi p, đào
t o ngh đ c r t nhi u tác gi n c ngoài quan tâm nh “ Vocational
Education and training – key to the future/ Giáo d c và đào t o ngh
nghi p – Chìa khóa t i t ng lai” c a các tác gi Mafred Tessaring và
Jennifer Wannan hay Z. Tzannatos và G. Johnes gi i thi u quá trình đào
t o và phát tri n k n ng ngh nghi p các n c phát tri n khu v c
ông Á và rút ra nh ng bài h c kinh nghi m đ các qu c gia đang phát
tri n so sánh, xem xét v n d ng trong quá trình đào t o nhân l c đáp
ng yêu c u công nghi p hóa, hi n đ i hóa và h i nh p qu c t .
1.2. H i nh p qu c t và xu t kh u lao đ ng
1.2.1. Khái ni m h i nh p qu c t
H i nh p qu c t đ c hi u nh là quá trình các n c ti n hành
các ho t đ ng t ng c ng s g n k t h v i nhau d a trên s chia s v
l i ích, m c tiêu, giá tr , ngu n l c, quy n l c và tuân th các lu t ch i
chung trong khuôn kh các đ nh ch ho c t ch c qu c t .
1.2.2. Nh ng tác đ ng c a h i nh p qu c t đ n kinh t - xã h i và
giáo d c
* Nh ng tác đ ng tích c c: Giúp khai thác có hi u qu l i th so sánh
c a các qu c gia, hình thành c c u kinh t khu v c và th gi i phù
5


h p, t o đi u ki n thu n l i và t ng c ng phát tri n các quan h
th ng m i, đ u t và m r ng th tr ng xu t nh p kh u.
*Nh ng tác đ ng tiêu c c : T o ra s c nh tranh mang tính qu c t khi
hình thành m t th tr ng th ng nh t, gây xáo tr n các quan h kinh t
đã đ c hình thành trong t ng n n kinh t c a m i qu c gia.
1.2.3. Xu t kh u lao đ ng

Vi c t ch c đ a lao đ ng ra n c ngoài làm vi c đ c nhà
n c xem đó là m t l nh v c ho t đ ng kinh t h p pháp và cho phép
các t ch c kinh t th c hi n thì đó chính là ho t đ ng XKL .
1.2.4. Nh ng v n đ đ t ra đ i v i công tác đƠo t o vƠ qu n lỦ đƠo
t o lao đ ng xu t kh u trong b i c nh h i nh p qu c t
M t là, yêu c u nâng cao ch t l ng đào t o toàn di n phù h p
v i nhu c u tuy n d ng t các n c s d ng lao đ ng n c ngoài
Hai là, yêu c u nâng cao n ng l c qu n lý đào t o c a các c
quan qu n lý nhà n c và các doanh nghi p
1.3. Ơo t o lao đ ng xu t kh u t i các doanh nghi p Vi t Nam
1.3.1. M t s khái ni m liên quan
Gi i thi u và phân tích m t s khái ni m v đào t o, đào t o lao
đ ng xu t kh u
1.3.2. ụ ngh a, t m quan tr ng c a đƠo t o lao đ ng xu t kh u
trong b i c nh h i nh p qu c t
đ m b o uy tín, nâng cao v th c a lao đ ng Vi t Nam trên
th tr ng cung ng lao đ ng qu c t , đ ng th i t ng tính chuyên
nghi p và gi m thi u các r i ro phát sinh cho các doanh nghi p và b n
thân ng i lao đ ng.
1.3.3. c đi m đƠo t o lao đ ng xu t kh u t i các doanh nghi p
1.3.3.1. Doanh nghi p có ch c n ng đào t o và xu t kh u lao đ ng
Làm rõ các đ c đi m v ch c n ng và b máy qu n lý c a các
doanh nghi p và nhi m v c a CS T lao đ ng xu t kh u.
1.3.3.2. c đi m đ i ng CBQL và giáo viên
i ng CBQL và giáo viên g m: Cán b qu n lý; Giáo viên
chính nhi m; Giáo viên kiêm nhi m; Giáo viên th nh gi ng.
1.3.3.3. c đi m ng i h c
Theo các y u t quy đ nh nh : Tu i đ i; Thành ph n; Trình đ
v n hóa; Nh n th c, hi u bi t xã h i; S c kh e
1.3.3.4. M c tiêu, n i dung ch ng trình đào t o

6


* M c tiêu đào t o ng i lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c n c ngoài
là đào t o, b i d ng ngu n nhân l c có ch t l ng, t o d ng uy tín
c a đ i ng lao đ ng Vi t Nam trên th tr ng lao đ ng qu c t .
* N i dung đào t o g m : Giáo d c đ nh h ng; d y ngh ; d y ngo i
ng .
1.3.3.5. Hình th c và ph ng pháp đào t o
Có r t nhi u hình th c đào t o NL nh : ào t o ngh , đào t o
c b n, đào t o bên trong và bên ngoài doanh nghi p.
1.4. Qu n lỦ đƠo t o lao đ ng xu t kh u trong b i c nh h i nh p
qu c t
1.4.1. M t s khái ni m liên quan
Phân tích m t s khái ni m v qu n lý, QL T theo ngh a r ng,
ngh a h p d i các góc đ khác nhau.
1.4.2. M t s ti p c n qu n lỦ đƠo t o
Gi i thi u m t s ti p c n qu n lý đào t o nh : Ti p c n qu n lý đào
t o theo m c tiêu; Ti p c n qu n lý đào t o theo quá trình; Ti p c n
qu n lý đào t o theo ch c n ng; Ti p c n qu n lý đào t o theo CIPO

I U TI T TÁC
NG
C A B I C NH

và phân tích nh ng u đi m và h n ch c a m i cách ti p c n.

- Môi tr ng KT-XH-VH/ C ch , chính sách/ nhu c u c a th tr
lao đ ng qu c t / xu th toàn c u hóa
- Các c h i/ thách th c t các bi n đ ng c a th tr ng…

-…
7

ng


- Mô hình CIPO, v i l i th đ nh h ng đ u ra – các s n ph m đ c
đào t o đ đáp ng nhu c u th c t c a th tr ng lao đ ng, là mô hình
phù h p v i các CS T lao đ ng xu t kh u, là ti n đ đ qu n lý đào t o
trong các doanh nghi p đáp ng yêu c u c a th tr ng lao đ ng
1.4.3. N i dung qu n lỦ đƠo t o đƠo t o lao đ ng xu t kh u t i các
doanh nghi p trong b i c nh h i nh p qu c t theo ti p c n mô
hình CIPO
1.4.3.1. Qu n lý s tác đ ng c a các y u t b i c nh (Context
management)
- Nh n bi t và n m b t các c h i trong n c và th gi i.
- Nh n di n các thách th c đ chu n b các gi i pháp đ i phó
- i u ti t các tác đ ng c a b i c nh đ n QL T.
1.4.3.2 Qu n lý các y u t đ u vào (Input management)
- Kh o sát và đánh giá nhu c u c a h c viên và yêu c u c a NSDL
- Qu n lý xây d ng m c tiêu, n i dung ch ng trình, các hình th c và
ph ng pháp đào t o
- Qu n lý công tác tuy n sinh và l p k ho ch đào t o
- Qu n lý tuy n ch n và s d ng đ i ng giáo viên
- Qu n lý đ u t , đ m b o c s v t ch t, trang thi t b ph c v đào t o
1.4.3.3 Qu n lý quá trình đào t o (Process Management )
- Qu n lý các ho t đ ng trong và ngoài gi lên l p c a h c viên
- Qu n lý ho t đ ng d y h c c a giáo viên
- Qu n lý b i d ng đ i ng giáo viên
- Qu n lý th c hi n m c tiêu, n i dung ch ng trình và ph ng pháp

đào t o
Qu n lý đ i m i n i dung ch ng trình và ph ng pháp đào t o
1.4.3.4. Qu n lý đ u ra (Output/ Outcome management)
- Qu n lý ki m tra đánh giá k t qu đ u ra c a h c viên đáp ng yêu
c u c a NSDL
- Qu n lý đánh giá hi u qu vi c đ u t , s d ng và b o d ng trang
thi t b , CSVC, th c hi n các n i quy, quy đ nh c a CS T
- Qu n lý thông tin ph n h i
1.5. Các y u t nh h ng đ n qu n lỦ đƠo t o lao đ ng xu t kh u
Vi t Nam trong b i c nh h i nh p qu c t
1.5.1. Nhóm các y u t ch quan
+ N ng l c qu n lý, đi u hành c a đ i ng CBQL/ N ng l c c a đ i
ng nhà giáo/ Ý th c h c t p, rèn luy n c a h c viên/ C ch t ch c,
8


qu n lý và ch đ đãi ng c a CS T/ N ng l c tài chính c a m i t
ch c đào t o / Kh n ng k t n i, quan h xã h i.
1.5.2. Nhóm các y u t khách quan
+ C ch , chính sách c a ng và Nhà n c đ i v i XKL / Nh n th c
c a ng i lao đ ng t i các đ a ph ng/ S khác bi t v trình đ v n
hóa, kinh t - xã h i c a đ i t ng đào t o theo vùng mi n/ S c nh
tranh gi a các n c và các doanh nghi p XKL
1.6. Kinh nghi m qu n lỦ đƠo t o lao đ ng xu t kh u m t s n c
trên th gi i vƠ nh ng bƠi h c cho Vi t Nam
1.6.1. Kinh nghi m c a HƠn Qu c
Th nh t là phát tri n th tr ng và minh b ch trong tuy n d ng
đào t o lao đ ng.
Th hai là công tác t ch c đào t o đ c quan tâm đ c bi t.
1.6.2. Kinh nghi m c a Thái Lan

Chú ý t i công tác đào t o ngh nh m t ng t l lao đ ng có
ngh và gi m t l lao đ ng ph thông. Lao đ ng tr c khi ra n c
ngoài làm vi c đ u ph i tr i qua khóa đào t o, giáo d c đ nh h ng do
C c d ch v vi c làm t ch c .
1.6.3. Kinh nghi m c a n
T p trung vào chính sách đào t o phát tri n ngành xu t kh u ch
l c: thông qua h th ng đào t o chuyên nghi p. Ngu n nhân l c d i dào
đ c đào t o bài b n, s d ng thành th o Ti ng Anh đang là th m nh
t o nên s thành công c a ngành XKL c a n .
1.6.4. Kinh nghi m c a Indonesia
T ch c đào t o nâng cao k n ng c a NL s n sàng đi làm
vi c n c ngoài (t o s n ngu n); t p trung vào đào t o công nhân k
thu t lành ngh trong các l nh v c s n xu t nông nghi p, xây d ng và
các công vi c d ch v .
1.6.5. Kinh nghi m c a Philippin
Chính ph khuy n khích các ho t đ ng đào t o c a các công ty
cung ng t nhân, h tr kinh phí đào t o cho NL tr c khi tham gia
th tr ng lao đ ng qu c t , không h n ch ngành ngh đ c bi t ho c
NL có tay ngh cao, r t chú tr ng vào đào t o ngo i ng và giáo d c
đ nh h ng.

9


1.6.6. Nh ng kinh nghi m có th v n d ng cho Vi t Nam
Th nh t là v vai trò và trách nhi m qu n lý c a các t ch c
trong vi c xây d ng và đ i m i n i dung ch ng trình, ph ng pháp
đào t o, ti p nh n các thông tin ph n h i.
Th hai là ph i coi tr ng công tác đào t o toàn di n ng i lao
đ ng tr c khi tham gia th tr ng lao đ ng qu c t .

K t lu n ch ng 1
Trong ch ng 1, tác gi đã v n d ng ch tr ng, đ ng l i c a
ng và nhà n c, các v n b n qui đ nh, h ng d n c a các B , ngành
v công tác XKL , các thành t u nghiên c u c a các nhà khoa h c, qu n
lý đ ng đ i,… xác đ nh và làm rõ các khái ni m liên quan, các lu n
đi m lý lu n c b n c a qu n lý đào t o lao đ ng t i các doanh nghi p có
ch c n ng đào t o và XKL v i các n i dung qu n lý theo ti p c n mô
hình CIPO – v n đ tr ng tâm và là c t lõi c a lu n án.
ng th i, tác gi đã h th ng hóa các y u t nh h ng t i công
tác QL T, nghiên c u kinh nghi m t ch c đào t o c a m t s n c đã
và đang t ch c ho t đ ng XKL có hi u qu nh m rút ra các bài h c
kinh nghi m thi t th c cho Vi t Nam.
Nh v y, Ch ng 1 đã xác l p c s lý lu n v qu n lý đào t o
lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c n c ngoài trong b i c nh h i nh p
qu c t . ây c ng là nh ng đ nh h ng cho vi c kh o sát th c tr ng và
đ xu t các gi i pháp qu n lý đào t o t i các CS T c a doanh nghi p có
ch c n ng đào t o và XKL trong lu n án này.

10


Ch ng 2. TH C TR NG QU N Lụ ẨO T O LAO
NG
XU T KH U T I M T S DOANH NGHI P VI T NAM
2.1. Khái quát tình hình xu t kh u lao đ ng c a Vi t Nam
2.1.1. C s pháp lỦ
Công tác xu t kh u lao đ ng đ c
ng và Nhà n c ta quan
tâm t nh ng n m 1980…Th c hi n ch tr ng c a ng, Lu t Ng i
lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c n c ngoài theo h p đ ng đ c Qu c

h i khóa XI, k h p th 10 thông qua ngày 29/11/2006.
2.1.2. K t qu công tác XKL c a Vi t Nam (2010- 2014)
N m 2010 - 2014 đ c đánh giá là không hoàn toàn thu n l i
đ i l nh v c ho t đ ng đ a ng i lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c
n c ngoài theo h p đ ng. Tuy v y, s l ng lao đ ng Vi t Nam đi làm
vi c n c ngoài trong nh ng n m qua v n v t k ho ch đ ra (trên
80.000 lao đ ng/ n m).
2.2. T ch c kh o sát th c tr ng
2.2.1. Khái quát v các doanh nghi p đ c kh o sát
Gi i thi u v n m doanh nghi p đ c kh o sát:
(1). Công ty c ph n xu t nh p kh u Than – Vinacomin ( Coalimex)
(2). Công ty c ph n H p tác lao đ ng và Th ng m i ( Labco)
(3). Công ty c ph n xây d ng th ng m i và D ch v Qu c t
(MILACO)
(4). Công ty c ph n ào t o và phát tri n công ngh Hà N i (HTD) (5). Công ty c ph n phát tri n Qu c t (IDC)
2.2.2. M c đích kh o sát
Th c hi n nhi m v kh o sát nh m thu th p các thông tin c n
thi t t th c t ho t đ ng t i n m c s đào t o c a các doanh nghi p có
ch c n ng đào t o và xu t kh u lao đ ng khu v c Hà N i, g m:
T ng h p, phân tích, đánh giá th c tr ng đào t o và qu n lý đào
t o đ đ xu t các gi i pháp qu n lý phù h p, c n thi t và kh thi trong
qu n lý đào t o nh m nâng cao ch t l ng ngu n nhân l c cho XKL .
2.2.3. i t ng kh o sát
1. Cán b C c qu n lý lao đ ng ngoài n c, Hi p h i XKL : 09 ng i
2. Cán b qu n lý là giám đ c /phó giám đ c/ tr ng phòng đào t o c a
n m CS T cho XKL : 15 ng i
3. Giáo viên c a các c s đào t o: 167 ng i
T ng c ng: 191 ng i.
11

4. H c viên đã k t thúc khóa đào t o, ch xu t c nh c a n m CS T:
357 ng i
5. Các công ty n c ngoài s d ng NL Vi t Nam n c ngoài: 15
2.2.4. Ph ng pháp kh o sát
2.2.4.1. Công c kh o sát
thu th p ý ki n đánh giá v th c tr ng qu n lý đào t o t i các
c s đào t o c a các doanh nghi p có ch c n ng đào t o và xu t kh u
lao đ ng, các lo i phi u sau đã đ c thi t k và s d ng:
1. M u s 1: dành cho CBQL, giáo viên c a CS T
2. M u s 2: dành cho h c viên đã t t nghi p, ch xu t c nh.
3. M u s 3: B ng câu h i ph ng v n NSDL
n c ngoài.
2.2.4.2. Ph ng pháp kh o sát
- Ph ng v n/ Phát phi u đi u tra và x lý s li u
- Quan sát tr c ti p, h i c u t li u c a các CS T
2.2.5. N i dung kh o sát
- Kh o sát, l y ý ki n v nhu c u c a h c viên và đánh giá c a h c viên
đã hoàn thành khóa h c v công tác đào t o và QL T c a các CS T.
- Ph ng v n, l y ý ki n c a NSDL v kh n ng đáp ng c a NL v i
yêu c u c a công vi c trong th c t .
- Kh o sát nh n th c c a CBQL và GV v vai trò c a QL T, l y ý ki n
đánh giá th c tr ng th c hi n qu n lý đào t o t i các CS T và ý ki n
đánh giá v các y u t nh h ng đ n QL T.
2.2.6. X lỦ k t qu kh o sát
Làm s ch phi u tr c khi nh p s li u; Phân tích s li u b ng
ph n m m SPSS16.0; S d ng các thu t toán th ng kê; tính t l ph n
tr m (%); tính đi m trung bình (Xtb) cho các tiêu chí kh o sát, so sánh,
phân tích k t qu .
2.3. Th c tr ng đƠo t o t i CS T nhơn l c cho XKL

2.3.1. Th c tr ng đ i ng CBQL, giáo viên vƠ h c viên
2.3.1.1. Th c tr ng đ i ng CBQL, giáo viên c a các CS T
T t c các CBQL c a các CS T đ u có trình đ đ i h c và có
thâm niên qu n lý doanh nghi p và qu n lý đào t o trong l nh v c
XKL t ba n m tr lên, đa s GV có trình đ đ i h c, m t s GV d y
ngh là công nhân k thu t b c cao – CNKTBC, có kinh nghi m làm
vi c trong ngh lâu n m.
2.3.1.2. Th c tr ng h c viên c a các CS T
12


H c viên đây là ng i lao đ ng Vi t Nam đ ng ký đào t o cho
các đ n hàng đi làm vi c theo h p đ ng có th i h n t i các nhà máy và
công tr ng n c ngoài.
K t qu đ u ra c a HV các CS T không đ ng đ u, đi u này cho
th y ch t l ng đ u ra ch a đ t yêu c u.
2.3.2. Th c tr ng n i dung ch ng trình đƠo t o
N i dung, ch ng trình đào t o t i các CS T
- Giáo d c đ nh h ng/ ngo i ng và d y ngh : N i dung đào t o
đ c xây d ng m t ph n d a vào ch ng trình khung c a B L –
TB & XH ban hành, m t ph n các CS T t xây d ng cho phù h p
v i yêu c u c a t ng đ i t ng, ngành ngh đào t o và yêu c u c
th c a t ng th tr ng lao đ ng.
2.3.3. Th c tr ng hình th c vƠ ph ng pháp đƠo t o
+ ào t o ki u h c ngh
+ ào t o ki u h c vi c – kèm c p
+ ào t o theo module ngh
2.3.4. Th c tr ng ch t l ng đƠo t o
2.3.4.1. ánh giá c a h c viên đã hoàn thành khóa h c v th c tr ng
ch t l ng đào t o c a CS T

Các HV cho bi t v n i dung, th i l ng...đ m b o theo qui
đ nh c a ch ng trình khung, th i l ng dành cho th c hành, ngo i ng
ch a đ . Các CS T r t chú ý đ n GD H nh ng các n i dung v k
n ng s ng ch a đ c chú tr ng
2.3.4.2. Ý ki n c a NSDL v n ng l c c a HV khi làm vi c n c
ngoài
K n ng ngh đ c đánh giá là ch a đ ng đ u, kh n ng s
d ng ngo i ng h n ch ; tuân th qui đ nh c a các công ty; thái đ làm
vi c và ch p hành yêu c u công vi c t t.
2.4. Th c tr ng qu n lỦ đƠo t o t i CS T c a doanh nghi p
2.4.1. Nh n th c c a CBQL vƠ GV v t m quan tr ng c a các
thƠnh t qu n lỦ đƠo t o theo mô hình CIPO
Các CBQL và GV đ u th ng nh t cao và cho r ng các yêu c u
c b n trong công tác qu n lý đào t o c a CS T mình hi n t i và lâu
dài là r t c n thi t

13


2.4.2. Th c tr ng qu n lỦ các y u t b i c nh
Còn nhi u b t c p, các CS T ph i có chi n l c nghiên c u,
xây d ng đ c m c tiêu chi n l c c th và dài h n đ không b đ ng
và lúng túng trong x lý các tình hu ng phát sinh.
2.4.3. Th c tr ng qu n lỦ các y u t đ u vƠo
2.4.3.1. Th c tr ng qu n lý tuy n sinh
Th c hi n đúng các quy đ nh chung c a nhà n c v tuy n sinh,
nh n và xét tuy n h s đúng quy trình và theo yêu c u tuy n sinh.
2.4.3.2.V công tác kh o sát nhu c u HV c a CS T
Vi c hi u rõ nh ng tâm t , nguy n v ng chính đáng c a NL
và nh ng nhu c u th c s c a h là vi c làm r t c n thi t v i các

CS T. N m v ng nh ng thông tin này giúp c s đào t o xác l p đ c
m c tiêu chính xác cho quá trình đào t o, đ nh h ng thay đ i, đi u
ch nh n i dung ch ng trình và ph ng pháp gi ng d y cho phù h p
v i đ i t ng đ c đào t o.
2.4.3.3.Th c tr ng qu n lý xây d ng m c tiêu đào t o
Chú tr ng xây d ng m c tiêu đào t o theo ch tr ng và đ nh
h ng c a Chính ph , các ngành, ch a xây d ng đ c b khung n ng
l c chu n đ u ra c a HV cho các th tr ng khác nhau.
2.4.3.4. Th c tr ng qu n lý l p k ho ch đào t o
Có nhi u c g ng trong vi c phân tích các y u t b i c nh đ
xây d ng k ho ch phù h p v i th c ti n, vi c phê duy t và ban hành
đúng quy đ nh. Tuy nhiên, vi c t ch c ti p nh n ph n h i v n còn có
b t c p.
2.4.3.5.Th c tr ng qu n lý xây d ng n i dung ch ng trình đào t o
Qua phân tích th c tr ng, cho th y các CS T c n ph i có s
đi u ch nh v m c tiêu, n i dung ch ng trình đào t o sao cho phù h p
v i th c ti n th tr ng lao đ ng hi n nay.
2.4.3.6. Th c tr ng qu n lý các hình th c và ph ng pháp đào t o
Hình th c đào t o theo ki u module ngh có c p ch ng ch đ c
th c hi n khá r ng và hi u qu , đ c đánh giá là u vi t và c n phát
huy. Ch a th c s “ l y h c viên làm trung tâm” đ phát huy tính sáng
t o và ch đ ng c a HV. Vi c t ch c th c hành theo quy trình m u
đ c cho là th c hi n t t.
2.4.3.7.Th c tr ng qu n lý tuy n ch n và s d ng đ i ng giáo viên

14


Ch a th ng xuyên t ch c l y ý ki n, nh n xét th c tr ng n ng
l c đ i ng GV; phân công công vi c phù h p v i kh n ng; đ m báo

các ch đ đãi ng theo quy đ nh c a lu t pháp…
2.4.3.8.Th c tr ng qu n lý đ u t , đ m b o các đi u ki n ph c v T
Các ph ng ti n, máy móc, trang thi t b cho th c hành, th c
t p s n xu t l i r t c và không đ ng b ; ch a t o đ c mô hình s n
xu t th c s qui mô, hi n đ i đ áp d ng nh ng ph ng pháp đào t o
theo k p v i trình đ qu c t .
2.4.4. Th c tr ng qu n lỦ quá trình đƠo t o
2.4.4.1. Th c tr ng qu n lý ho t đ ng d y c a giáo viên
CBQL theo dõi sát sao vi c th c hi n k ho ch gi ng d y c a
GV, t o đi u ki n cho GV ch đ ng trong l a ch n ph ng pháp gi ng
d y; chú tr ng ch đ o rút kinh nghi m d y h c.
2.4.4.2. Th c tr ng qu n lý b i d ng đ i ng giáo viên
Ch a th ng xuyên l p k ho ch, t ch c và qu n lý b i d ng
chuyên môn và nghi p v s ph m cho cán b giáo viên.
2.4.4.3.Th c tr ng qu n lý ho t đ ng trong và ngoài gi lên l p c a
h c viên
Chú tr ng giáo d c ý th c t giác, ý th c t ch c k lu t trong
và ngoài gi lên l p; qu n lý t t ho t đ ng th c hành, th c t p c a HV;
t o thu n l i cho HV trong các ho t đ ng t p th .
2.4.4.4. Th c tr ng qu n lý ki m tra, đánh giá th c hi n các ho t
đ ng T
Vi c đánh giá th c hi n m c tiêu đào t o đ c đánh giá m c
cao, th c hi n ki m tra, đánh giá vi c th c hi n n i dung ch ng trình
là khá t t, qu n lý đánh giá đ i m i n i dung ch ng trình, ph ng
pháp T đ c đánh giá là ch a đ t yêu c u.
2.4.5. Th c tr ng qu n lỦ đ u ra
2.4.5.1. Th c tr ng qu n lý đánh giá k t qu đ u ra c a HV
Ch a có các quy chu n v t ch c ki m tra đánh giá, vì v y cách th c
theo h ng d n c a t ng CS T theo t ng đ t ki m tra c th , th c hi n
ch a t t vi c ph i h p gi a các b ph n liên quan đ đánh giá toàn

di n h c viên
2.4.5.2. Th c tr ng qu n lý đánh giá hi u qu công tác đ u t , s
d ng CSVC, th c hi n n i quy CS T

15


Các n i quy, quy đ nh đ c ban hành r t đ y đ nh ng công tác
ki m tra đánh giá ý th c và trách nhi m b o qu n ch a th ng xuyên,
nghiêm túc, mang tính hình th c nhi u h n.
2.4.5.3. Qu n lý thông tin ph n h i
Vi c t ch c x lý thông tin ch a th c s k p th i và hi u qu ,
gây ch m tr và thi u chính xác cho công tác đi u hành, m c dù các nhà
qu n lý đ c h i đ u th c s c u th , mong mu n có đ c các ngu n
thông tin đa chi u đ có nh ng gi i pháp t t h n cho công tác qu n tr
và qu n lý đào t o.
2.5. Th c tr ng các y u t nh h ng đ n QL T lao đ ng xu t
kh u
H u h t CBQL và GV cho r ng các y u t nh n ng l c c a đ i
ng nhà giáo và n ng l c qu n lý đi u hành c a đ i ng lãnh đ o, qu n
lý và y u t c nh tranh có nh h ng nhi u đ n công tác đào t o.
2.6. ánh giá chung
a. Nh ng thu n l i
Các CS T đ c các doanh nghi p ch qu n quan tâm ng h , đ i
ng gi ng viên và CBCNV r t nhi t tình, n ng đ ng, k c ng n n p
đ c n đ nh duy trì, t o môi tr ng t ng đ i thu n l i cho công tác
đào t o.
b. Nh ng h n ch
Có nhi u khó kh n, thách th c trong công tác qu n lý đào t o
c a các doanh nghi p XKL , s ph i h p gi a các b ph n ch a đ c

ch t ch và đ ng b ; có s c nh tranh r t m nh gi a các CS T trên
cùng đ a bàn .
c. Nguyên nhân c a nh ng h n ch
+ Nguyên nhân khách quan: s bi n đ ng c a tình hình kinh t , chính
tr trong n c c ng nh c a các n c trong khu v c và trên th gi i
+ Nguyên nhân ch quan: công tác đào t o và qu n lý đào t o v n ch a
đ ng b , và phù h p yêu c u c a NSDL và s thay đ i không ng ng
c a th tr ng qu c t ;
K t lu n ch ng 2
Vi c phân tích k t qu kh o sát th c tr ng đào t o và qu n lý
đào t o đ c th c hi n qua nghiên c u các báo cáo h ng n m, tài li u
l u tr và b ng các ph ng pháp đi u tra, ph ng v n, quan sát.
c
bi t, tác gi t p trung đánh giá th c tr ng QL T nhân l c cho XKL
16


t i các CS T theo ti p c n mô hình CIPO, t đó rút ra m t s k t lu n
nh sau:
a s các cán b qu n lý, giáo viên, CNV có nh n th c r t đúng
đ n v v trí, vai trò quan tr ng c a đào t o và qu n lý đào t o trong
vi c nâng cao ch t l ng ngu n nhân l c cho ho t đ ng XKL .
Ph n l n n i dung các v n đ QL T đ c th c hi n m c đ
trung bình, theo h ng d n chung c a B L – TB & XH, ch a có s
nghiên c u, sáng t o, đ t phá mang tính ch t chi n l c và t o ra đ c
nh ng th m nh mang tính đ c thù riêng c a doanh nghi p đ thu hút
h c viên và t ng tính c nh tranh.
Lãnh đ o doanh nghi p ch a th c s chú ý đ n nh h ng c a
môi tr ng đào t o, do đó ch a có gi i pháp đi u ti t các tác đ ng c a
b i c nh đ n đào t o. Công tác ki m tra, đánh giá, l y ý ki n c a các

đ i t ng có liên quan đ k p th i ch đ o đ i m i ch ng trình, n i
dung ph ng pháp gi ng d y cho phù h p v i yêu c u th c t c ng
ch a đ c tri n khai đ ng b .
c bi t là ch a th c s quan tâm đ n
công tác b i d ng n ng l c làm vi c cán b , giáo viên đ góp ph n
hoàn thành nhi m v chung. Vi c chu n b các đi u ki n ph c v đào
t o còn ch a đ y đ và đ ng b , ch a đ c quan tâm thích đáng t o ra
nh ng c n tr không nh đ i v i công tác t ch c, qu n lý đào t o.
Nh ng h n ch trên xu t phát t các nguyên nhân sau:
Nguyên nhân khách quan: Th tr ng lao đ ng qu c t luôn
luôn bi n đ ng, trong khi h th ng thu th p thông tin c p nh t kém hi u
qu , s c nh tranh gi a các doanh nghi p trong n c và các n c
XKL ngày càng l n.
Nguyên nhân ch quan: Các CS T ch a xây d ng đ c mô
hình qu n lý đào t o khoa h c và phù h p làm c s qu n lý đ ng b
ho t đ ng đào t o – y u t quy t đ nh ch t l ng nhân l c cho XKL .
Nh v y, th c tr ng qu n lý đào t o c a các CS T c a các
doanh nghi p có ch c n ng đào t o và XKL nói trên đã đ c ph n
ánh đ y đ , làm c s th c ti n cho đ xu t các gi i pháp nâng cao hi u
qu c a công tác này.

17


Ch ng 3. GI I PHÁP QU N Lụ ẨO T O LAO
NG XU T
KH U VI T NAM TRONG B I C NH H I NH P QU C T
3.1. nh h ng phát tri n xu t kh u lao đ ng c a Vi t Nam đ n
n m 2020
3.1.1. Xu th d ch chuy n c c u lao đ ng trong h i nh p qu c t

3.1.1.1. Trên Th gi i - Quá trình toàn c u hóa hình thành các kh i h p
tác kinh t , m u d ch t do, l c l ng lao đ ng ngày càng có kh n ng
d ch chuy n t do h n gi a các qu c gia.
3.1.1.2. Vi t Nam - S l ng nhân l c đ c tuy n đ đào t o các
c p t ng nhanh. Nhân l c n c ta ph i đ c đào t o đ có kh n ng
tham gia lao đ ng n c ngoài; đ ng th i có đ n ng l c đ tham gia
v i c ng đ ng qu c t gi i quy t nh ng v n đ mang tính toàn c u và
khu v c.
3.1.2. nh h ng c a
ng, Chính ph vƠ các b ch qu n v đƠo
t o cho xu t kh u lao đ ng
Th c hi n ch tr ng c a Nhà n c trong l nh v c ng i lao
đ ng Vi t Nam đi làm vi c n c ngoài theo h p đ ng, B L –TB &
XH luôn đ nh h ng cho các doanh nghi p trong vi c tìm ki m, khai
thác các h p đ ng ti p nh n lao đ ng k thu t cao, lao đ ng có trình đ ,
tay ngh ; quan tâm, chú tr ng t i công tác đào t o ngu n lao đ ng trình
đ cao đ đi làm vi c n c ngoài.
3.1.3. nh h ng phát tri n công tác đƠo t o cho xu t kh u lao
đ ng c a các doanh nghi p
Duy trì n đ nh, phát tri n các th tr ng và cung ng lao đ ng
theo các ngành ngh truy n th ng, tìm ki m và m r ng các th tr ng
m i, đ c bi t là các th tr ng có th t n d ng l i th s n có c a ngành
nâng cao l i th c nh tranh. T ng c ng đ u t c s v t ch t, nâng cao
ch t l ng đ i ng giáo viên…, nh m nâng cao ch t l ng đào t o
ngu n cho XKL .
3.2. Các nguyên t c đ xu t gi i pháp qu n lỦ đƠo t o ng i lao
đ ng đi lƠm vi c n c ngoƠi
3.2.1. Nguyên t c đ m b o tính m c đích
H ng t i m c tiêu chung là phát tri n n ng l c và nhân cách
toàn di n cho h c viên, ch đ ng b i d ng ngu n nhân l c có ch t

l ng, t o d ng uy tín c a đ i ng lao đ ng Vi t Nam trên th tr ng
lao đ ng trong n c và qu c t .
18


3.2.2. Nguyên t c đ m b o tính h th ng
Vi c th c hi n đ ng b các gi i pháp đ xu t s tác đ ng đ ng
đ u vào các n i dung c a quá trình qu n lý, đ m b o đúng ch c n ng
qu n lý nh m phát huy đ c s c m nh t ng th c a h th ng đ th c
hi n t t m c tiêu qu n lý.
3.2.3. Nguyên t c đ m b o tính th c ti n
Vi c xây d ng các gi i pháp qu n lý đào t o c n ph i d a vào
th c t và phù h p v i các đi u ki n hi n có c a doanh nghi p nh :
đi u ki n th c ti n v c s v t ch t, v n i dung ch ng trình, đ i ng
cán b giáo viên, yêu c u c a ng i s d ng lao đ ng,…
3.2.4. Nguyên t c đ m b o tính k th a vƠ phát tri n
Khi đ xu t các gi i pháp ph i xem xét, chú ý k th a các gi i
pháp đã th c hi n t t, có hi u qu tr c đây, mà v n còn nguyên giá tr
và phù h p v i th c t .
3.2.5. Nguyên t c đ m b o h i nh p qu c t
Các gi i pháp đ xu t ph i đ m b o đáp ng có hi u qu các yêu
c u c a n n kinh t toàn c u và h i nh p qu c t .
3.3. Các nhóm gi i pháp QL T NL Vi t Nam đi lƠm vi c n c
ngoƠi trong b i c nh h i nh p qu c t
3.3.1. Nhóm gi i pháp qu n lỦ đi u ti t tác đ ng c a b i c nh
3.3.1.1. Gi i pháp 1 : Ch đ ng tìm hi u, n m b t và ng phó hi u
qu , k p th i nh ng nh h ng c a b i c nh đ n QL T
Nh n bi t và n m b t đ c các c h i trong và ngoài n c,
đ ng th i c ng nh n di n đ c các h n ch , nguy c đ chu n b các
bi n pháp đ i phó.

y m nh nghiên c u và d báo các nhu c u c a th tr ng
qu c t v ngu n nhân l c, các qui đ nh và tiêu chu n, tiêu chí ki m
đ nh, ki m tra, đánh giá ch t l ng ,… trên c s đó đ a ra các chính
sách k p th i, phù h p.
Th ng xuyên c p nh t và ph bi n cho CB, GV, CNV nh ng
thay đ i v ch tr ng, chính sách c a ng và Nhà n c đ i v i công
tác XKL .
Ch th qu n lý c n ph i bi t phát huy vai trò tích c c c a các
y u t pháp lu t, chính sách, làm h n ch đ c m i s v n d ng sai l ch
lu t pháp, chính sách vào ho t đ ng qu n lý trong th c ti n.

19


3.3.1.2. Gi i pháp 2 : Nâng cao nh n th c và hi u bi t cho CBQL và
GV v t m quan tr ng và yêu c u t ng c ng tính c nh tranh c a
CS T trong b i c nh HNQT
Xác đ nh và ch rõ cho cán b qu n lý và GV trong toàn CS T
t m quan tr ng và nh ng yêu c u c p bách c a vi c t ng c ng tính
c nh tranh c a đ n v mình c trong và ngoài n c.
+
i v i cán b qu n lý: Hi u rõ vai trò, trách nhi m trong
vi c nâng cao nh n th c cho GV, CBCNV v s c n thi t và n i dung
t ng c ng tính c nh tranh b ng ch t l ng đáp ng yêu c u c a th
tr ng lao đ ng qu c t .
+ i v i giáo viên: Hi u rõ đ c vai trò, trách nhi m c a mình
trong nh n th c và thái đ hành đ ng nh m t ng c ng tính ch đ ng
trong c nh tranh c a CS T.
Ban giám đ c c n th ng nh t trong ch đ o các bi n pháp nâng
cao nh n th c và hi u bi t c a CBQL và GV v v n đ trên.

3.3.2. Nhóm gi i pháp qu n lỦ đ u vƠo
3.3.2.1. Gi i pháp 3: Qu n lý xây d ng ch ng trình đào t o đáp ng
yêu c u c a t ng th tr ng lao đ ng n c ngoài
Xây d ng các ch ng trình đào t o theo k p v i trình đ qu c t
và đáp ng yêu c u c a NSDL
t ng n c khác nhau, xây d ng các
ch ng trình đào t o c th trong đó tích h p đ c các m c tiêu chung
và riêng, đ ng th i ph i phù h p v i yêu c u c a NSDL , và thích ng
v i chu n qu c t
có th th c hi n đ c t t gi i pháp này, các doanh nghi p
ph i xác đ nh rõ các n i dung và đi u ki n đ th c hi n đ c gi i pháp
trên.
3.3.2.2. Gi i pháp 4 : u t , nâng c p CSVC, trang thi t b ph c v
đào t o
Chu n hóa CS T đáp ng đòi h i ngày càng cao và đa d ng
c a xã h i và th tr ng lao đ ng qu c t v ch t l ng s n ph m.
Ban giám đ c CS T ch đ o sát sao vi c xây d ng, hoàn thi n
h th ng giáo trình, tài li u, … đ ng th i chu n hóa v CSVC, nâng cao
nh n th c cho các đ i t ng và nâng cao công n ng s d ng c a CSVC
và thi t b hi n có.
Th ng xuyên ki m tra, đánh giá tình tr ng c s v t ch t,
trang thi t b hi n có c a t ng b ph n đ có k ho ch nâng c p k p
20


th i, phù h p v i nhu c u c p thi t c a t ng b ph n, tránh đ u t dàn
tr i, lãng phí.
3.3.3. Nhóm gi i pháp qu n lỦ quá trình đƠo t o
3.3.3.1. Gi i pháp 5 : Qu n lý đ i m i ph ng pháp đào t o
Nâng cao ch t l ng đào t o toàn di n phù h p v i nhu c u

tuy n d ng c a NSDL t các n c phát tri n. Ph ng pháp đào t o
c n chuy n bi n c n b n v tính ch t, đa d ng trong gi ng d y lý thuy t
và th c hành, k t h p gi a đi u ki n CSVC hi n có v i các ph ng
pháp đào t o khác nhau. GV c n chu n b tâm lý t t cho h c viên đ có
th ti p thu t t nh t nh ng ki n th c m i m và công ngh tiên ti n.
CBQL c n t ch c ki m tra đánh giá, rút kinh nghi m th ng xuyên đ
hoàn thi n các ph ng pháp m i.
3.3.3.2. Gi i pháp 6 : T ch c b i d ng nâng cao n ng l c đ i ng
giáo viên
Nâng cao n ng l c s ph m, kh n ng t ch c l p h c, bi t ng
d ng công ngh m i trong gi ng d y, bi t ph ng pháp nghiên c u
khoa h c. Ban giám đ c CS T c n phân lo i và b i d ng theo các n i
dung nh : nghi p v s ph m, ngo i ng cho cán b th tr ng, cán b
các phòng nghi p v , giáo viên d y ngh ; ng d ng CNTT; các k n ng
m m cho GV. C n c vào các n i dung nêu trên, Ban giám đ c CS T
c n : xác đ nh nhu c u ; xây d ng k ho ch ; tri n khai và t o đi u ki n
đ th c hi n.
3.3.4. Nhóm gi i pháp qu n lỦ đ u ra
3.3.4.2. Gi i pháp 7 : Qu n lý đánh giá k t qu t t nghi p c a HV
theo chu n đ u ra
Qu n lý đánh giá k t qu t t nghi p c a h c viên theo chu n đ u
ra là m t cách l ng hóa ch t l ng s n ph m đào t o, đ m b o yêu c u
c a t ng th tr ng; các cam k t v i h c viên, gia đình và xã h i. Do
v y, các nhà qu n lý c n xác đ nh chu n đ u
Thành l p h i đ ng ki m tra, đánh giá k t qu t t nghi p, xây
d ng qui trình, n i dung đánh giá theo các tiêu chu n, tiêu chí đã đ nh.
Lãnh đ o CS T ph i tr c ti p tham gia ch đ o, giám sát.
3.3.4.2. Gi i pháp 8 : Qu n lý hi u qu thông tin ph n h i
Có đ c các thông tin ph n h i v s phù h p các n i dung đào
t o nh m b sung ho c thay đ i cho phù h p v i đ i t ng đào t o t i

t ng th i đi m.
21


Th ng xuyên t ch c đánh giá trong, l y ý ki n n i b ; đánh giá c a
NSDL đ i v i CS T v n ng l c c a NLD đáp ng yêu c u công
vi c và các ki n ngh c a h v n i dung, ch t l ng đào t o.
Ban giám đ c CS T c n : Xây d ng và ban hành các tiêu chí,
tiêu chu n cho các n i dung KT G, ki m tra đ nh k theo k ho ch,
ki m tra đ t xu t ; t ng h p các hình th c ki m tra, đánh giá, có đ c
k t qu d a trên nh ng thông tin thu đ c ; t ch c so sánh, đ i chi u
v i m c tiêu, tiêu chu n đã đ c xây d ng tr c ; ti n hành nh n xét,
rút kinh nghi m nh m phát hi n đ c nh ng u đi m, h n ch , nh ng
vi c làm đ c, nh ng vi c ch a làm đ c ; xác đ nh rõ các nguyên
nhân và đ a ra các gi i pháp t i u cho các khóa ti p theo.
3.3.5. M i quan h gi a các gi i pháp
Các gi i pháp qu n lý đào t o đã đ c đ xu t luôn có m i quan
h bi n ch ng, liên h v i nhau m t cách logic, có tác đ ng h tr và
ràng bu c l n nhau trong su t quá trình đào t o.
3.4. Kh o nghi m tính c n thi t vƠ tính kh thi c a các gi i pháp
Tác gi đã ti n hành kh o nghi m ki m ch ng v tính kh thi và
tính c n thi t c a các gi i pháp đ xu t. M c dù v n còn có nh ng ý
ki n khác nhau v tính c n thi t và kh thi c a các gi i pháp nh ng k t
qu kh o nghi m cho th y đa s các ý ki n đ u đ ng ý v i các gi i pháp
đ xu t trong đ tài. i u đó ch ng t r ng các gi i pháp đ xu t là phù
h p v i yêu c u nâng cao n ng l c qu n lý đào t o ngu n cho XKL
t i các CS T. H s th b c gi a tính c n thi t và tính kh thi:

22