Chủ đề so sánh phong trào yêu nước cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX

Kính chào cô và các bạn đến với bài thuyết trình của nhóm 4
Lớp D15TH02

Chủ đề: So sánh phong trào yêu
nước cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX.
Giảng viên: Bùi Thị Huệ


Thành viên nhóm:
1.Trần Văn Luông (Trưởng nhóm)
2.Cao Thị Hồng Phượng(Thư ký)
3.Nguyễn Phạm Thanh Vân
4.Huỳnh Văn Thành
5.Nguyễn Công Chánh
6.Não Nữ Thẩm Thủy Trâm


Nội dung:
1

• Phong trào yêu nước tiêu biểu
cuối thế kỉ XIX.

2

• Phong trào yêu nước tiêu biểu
đầu thế kỉ XX.

3

• So sánh phong trào yêu nước

cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX.


Mở đầu
Thực dân Pháp nổ súng xâm lược nước ta năm
1858 đến năm 1884 Pháp chính thức đặt ách
thống trị trên toàn cõi nước ta. Năm 1883 triều
đình nhà Nguyễn kí hiệp ước Hắc–măng, năm
1884 kí hiệp ước Pa-tơ-nốt, đầu hàng thực dân
Pháp, song nhân dân ta vẫn nổi dậy đấu tranh
chống thực dân pháp xâm lược một cách mạnh
mẽ. Tiêu biểu là phong trào đấu tranh theo
khuynh hướng tư tưởng phong kiến và dân chủ
tư sản của các sĩ phu yêu nước Việt Nam.


1. Phong trào yêu nước tiêu biểu cuối
thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX.
Cuối thế kỉ XIX

- Cuộc phản công quân Pháp tại Kinh thành
Huế (1885).
- Phong trào Cần Vương (1885 – 1896):
+ Khởi nghĩa Bãi Sậy ( 1883 – 1892).
+ Khởi nghĩa Ba Đình(1886 – 1887).
+ Khởi nghĩa Hương Khê( 1885 – 1896).
+ Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913).


1. Phong trào yêu nước cuối thế kỉ XIX

đầu thế kỉ XX.
Đầu thế kỉ XX

- Phan Bội Châu và xu hướng bạo động.
- Phan Châu Trinh và xu hướng cải cách.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.1 Cuộc phản công ở kinh thành Huế
❖ Hoàn cảnh :
❖ Sau 1884 Bắc kì có thể coi là bị lọt hết vào tay của
quân đội Viễn Chinh Pháp.
❖ Tại Huế triều đình chia ra 2 phe:
+ Phe chủ chiến : có 2 ông Tôn Thất Thuyết và
Nguyễn Văn Tường.
+ Phe chủ hòa: có Trần Tiễn Thành, Nguyễn Hữu Độ,
Gia Hưng quận Vương...
❖ Nguyên nhân:
- Pháp muốn thiết lập chế độ bảo hộ ở Bắc kì và Trung
kì. Trước sự nhu nhược của triều đình Tôn Thất Thuyết
đã có chủ trương và chuẩn bị chống Pháp lâu dài.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.1 Cuộc phản công ở kinh thành Huế
❖ Lãnh đạo: Tôn Thất Thuyết
❖ Diễn biến:
❖ Đêm 4 -5/4/1885 Tôn Thất Thuyết đưa quân tấn
công quân Pháp ở đồn Mang Cá và tòa Khâm sứ.
❖ Rạng sáng 5-7, quân Pháp phản công.

❖ Tôn Thất Thuyết đưa Vua Hàm Nghi rời Hoàn
Thành lên Tân Sở ( Quảng Trị).
❖ Kết quả: Thất bại.
❖ Ý nghĩa: Cuộc phản công kinh thành Huế tuy thất
bại nhưng đã khơi dậy, cổ vũ tinh thần kháng chiến
chống Pháp của nhân dân ta.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.2 Phong trào Cần Vương.
- Sau cuộc tấn công thất bại ở Huế ngày 13/7/1885
Tôn Thất Thuyết lấy danh nghĩa Hàm Nghi ra chiếu
Cần Vương kêu gọi nhân dân giúp Vua cứu nước
kéo dài hơn 10 năm.

Hàm Nghi
(1872-1943)

Tôn Thất Thuyết
(1835-1913)


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.2 Phong trào Cần Vương.
2.2.1 Khởi nghĩa Bãi Sậy( 1883- 1892).
❖ Lãnh đạo: Nguyễn Thiện Thuật
❖ Căn cứ: Bãi Sậy(Hưng Yên), Hai Sông(Hải Dương)
❖ Nguyên nhân: Hưởng ứng phong trào Cần Vương.
❖ Diễn biến:
❖ Năm 1885-1887, nghĩa quân đẩy lùi nhiều cuộc càn

quét của Pháp.
❖ Năm 1888, bước vào giai đoạn chiến đấu quyết liệt.
Pháp thực hiện chính sách “ dùng người Việt trị
người Việt” để cô lập nghĩa quân ở căn cứ Bãi Sậy.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.2 Phong trào Cần Vương.
2.2.1 Khởi nghĩa Bãi Sậy( 1883- 1892).
❖ Diễn biến:
❖ Cuối tháng 7-1889, căn cứ Hai Sông cũng bị
Pháp bao vây. Đốc Tít chỉ huy quân ta chống
trả quyết liệt.
❖ Đến 1892 các tướng lĩnh còn lại quay về với
nghĩa quân Đề Thám ở Yên Thế.
❖ Kết quả: khởi nghĩa thất bại. Nguyễn Thiện
Thuật lánh sang Trung Quốc và mất tại đó.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.2 Phong trào Cần Vương.
2.2.2 Khởi nghĩa Ba Đình( 1886- 1887).
❖ Lãnh đạo: Phạm Bành và Đinh Công Tráng.
❖ Căn cứ: Ba Đình ( Thanh Hóa)
❖ Nguyên nhân: Hưởng ứng phong trào Cần Vương.
❖ Diễn biến:
- 12-1886, thực dân Pháp tập trung 500 quân, mở
cuộc tấn công vào căn cứ Ba Đình nhưng thất bại.
❖ 6-1-1887, Pháp lại huy động 2500 quân, có pháo
binh yểm trợ, bao vây căn cứ.Trước sức mạnh áp

đảo của giặc, lực lượng nghĩa quân tiêu hao rất
nhiều.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.2 Phong trào Cần Vương.
2.2.2 Khởi nghĩa Ba Đình( 1886- 1887).
❖ Diễn biến:
- 20-1-1887, để tránh khỏi sự tiêu diệt hoàn toàn
nghĩa quân đã rút lên căn cứ Mã Cao.
- Sáng ngày 21/1/1887 quân pháp chiếm được Ba
Đình và tiếp tục truy kích nghĩa quân ở Mã Cao,
triệt tiêu luôn hai đồn này ngày 2/2/1887.
- Kết quả: Khởi nghĩa thất bại. Phạm Bành tự
sát, Đinh Công Tráng chạy về Nghệ An nhưng
tháng 10/1887 ông đã bị quân Pháp đến bắt và
sát hại.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.2 Phong trào Cần Vương.
2.2.3 Khởi nghĩa Hương Khê(1885 – 1896).
❖ Lãnh đạo: Phan Đình Phùng
❖ Căn cứ: Hương Khê (Hà Tĩnh)
❖ Nguyên nhân: Hưởng ứng phong trào Cần Vương.
❖ Diễn biến:
❖ 1885-1888 là giai đoạn chuẩn bị lực lượng, xây
dựng cơ sở chiến đấu của nghĩa quân.
❖ 1888-1896 nghĩa quân bước vào giai đoạn chiến
đấu quyết liệt.

❖ 1889 nghĩa quân đẩy mạnh hoạt động và liên tục
mở các cuộc tập kích.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.2 Phong trào Cần Vương.
2.2.3 Khởi nghĩa Hương Khê(1885 – 1896).
❖ Diễn biến:
+ Nhiều trận đánh lớn diễn ra như: trận tấn công đồn
trường lưu(5-1890), trận tập kích thị xã Hà
Tĩnh(8/1892).
+ 17-10-1894, nghĩa quân giành thắng lợi ở trận
phục kích địch ở núi Vụ Quang.
❖ Kết quả:
❖ Khởi nghĩa thất bại. Phan Đình Phùng và Cao Thắng
hy sinh.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.2 Phong trào Cần Vương.
❖ Ý nghĩa của phong trào Cần Vương:
❖ Đây là phong trào yêu nước chống chủ
nghĩa thực dân kết hợp với chống triều
đình phong kiến.
❖ Phong trào tuy thất bại nhưng đã thể hiện
truyền thống anh hùng, bất khuất của dân
tộc Việt Nam.
❖ Cổ vũ khích lệ phong trào đấu tranh giải
phóng dân tộc của nhân dân ta ở những
giai đoạn tiếp theo.

2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.3 Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913).
❖ Lãnh đạo: Đề Nắm và Hoàng Hoa Thám
❖ Căn cứ: Yên Thế (Bắc Giang)
❖ Nguyên nhân:
❖ Do kinh tê nông nghiệp sa sút, đời sống nhân dân
đồng bằng Bắc Bộ khó khăn, một bộ phận phải di
tán lên Yên Thế, họ sẵn sàng nổi dậy đấu tranh,
bảo vệ cuộc sống của mình. Khi thực dân Pháp
thực hiện chính sách bình định, cuộc sống bị xâm
phạm nhân dân Yên Thê đứng dậy đấu tranh.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.3 Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913).
❖ Diễn biến:
❖ Giai đoạn 1884 – 1892:
+ Các toán quân hoạt động riêng lẻ đã đẩy lùi quân
Pháp.
+ Trước những tấn công ồ ạt của giặc, nghĩa quân
phải rút lên Bắc Yên Thế.
+ Tháng 3 1892 Đề Nắm bị ám sát, lực lượng bị
giảm sút.
❖ Giai đoạn 1893 – 1897:
+ Hoàng Hoa Thám trở thành thủ lĩnh tối cao của
cuộc khởi nghĩa

2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.3 Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913).
❖ Diễn biến:
- Giai đoạn 1893 – 1897:
+Tháng 10/1894 theo thỏa thuận hại bên Pháp rút
khỏi Yên Thế.
+ Tháng 11/1893 Pháp bội ước, tổ chức tấn công
nghĩa quân, trà trộn vào dân để hoạt động.
❖ Giai đoạn 1898 – 1908:
+ Đề Thám cho nghĩa quân tích cực luyện tập quân
sự chuẩn bị chiến đấu.


2.Các phong trào yêu nước tiêu biểu cuối thế kỉ XIX
2.3 Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913).
❖ Diễn biến:
❖ Giai đoạn 1909 – 1913.
+ Pháp quyết định mở cuộc tấn công nhầm tiêu diệt
bằng được phong trào nhân dân Yên Thế. Nghĩa quân
trải qua những ngày tháng gian khổ, nhiều thủ lĩnh hy
sinh
❖ Kết quả:
- Tháng 3/1913 Đề Thám bị sát hại.
❖ Phong trào thất bại.
❖ Ý nghĩa: Là phong trào đấu tranh lớn nhất của
nông dân cuối thế kỉ XIX; thể hiện ý chí, sức
mạnh của nông dân.


3.Các phong trào yêu nước tiêu biểu đầu thế kỉ XX

3.1 Phan Bội Châu và xu hướng bạo động.

Phan Bội Châu
(1867-1940) quê ở
Nam Đàn, Nghệ
An. Ông là người
chủ trương dùng
bạo lực để dành
độc lập


3.Các phong trào yêu nước tiêu biểu đầu thế kỉ XX
3.1 Phan Bội Châu và xu hướng bạo động.
❖ Hoàn cảnh và diễn biến:
-Tháng 5-1904, tại Quảng Nam Phan Bội Châu cùng
các đồng chí của ông thành lập Hội Duy Tân chủ
trương đánh đuổi giặc Pháp, giành độc lập, thiết lập
chính thể quân chủ lập hiến ở Việt Nam. Để chuẩn
bị, hội Duy tân tổ chức phong trào Đông Du đưa
thanh niên sang học tại các trường Nhật Bản(1905).
❖ Tháng 8-1908, Chính phủ Nhật Bản câu kết với
Pháp trục xuất số lưu học sinh Việt Nam, kể cả thủ
lĩnh Phan Bội Châu. Phong trào Đông Du tan
rã(1909).


3.Các phong trào yêu nước tiêu biểu đầu thế kỉ XX
3.1 Phan Bội Châu và xu hướng bạo động.
- Tháng 6-1912, tại Quảng Châu tuyên bố giải tán
hội Duy tân, thành lập Việt Nam Quang phục hội.

Hội khẳng định tôn chỉ duy nhất là: “Đánh đuổi
giặc Pháp, khôi phục nước Việt Nam, thành lập
nước Cộng hòa Dân quốc Việt Nam”. Hội bí mật
cử người trừ khử những tên thực dân đầu sỏ.
- Ngày 24-12-1913, Phan Bội Châu bị giới thiệt
Trung Quốc bắt giam ở nhà tù Quảng Đông. Cách
mạng Việt Nam trãi qua những ngày khó khăn.


3.Các phong trào yêu nước tiêu biểu đầu thế kỉ XX
3.2 Phan Châu Trinh và xu hướng cải cách.
Phan Châu Trinh (1872-1926)
quê ở phủ Tam Kì, tỉnh Quảng
Nam. Ông là người sớm tiếp
thu những tư tưởng tiến bộ,
chủ trương cứu nước bằng
biện pháp cải cách như nâng
cao dân trí, dân quyền, dựa
vào Pháp để đánh đổ ngôi vua
và bọn phong kiến hủ bại,
xem đó như là điều kiện tiên
quyết để dành độc lập.


3.Các phong trào yêu nước tiêu biểu đầu thế kỉ XX
3.2 Phan Châu Trinh và xu hướng cải cách.
3.2.1 Cuộc vận động Duy Tân( 1906 – 1908).
- 1906, Phan Châu Trinh cùng nhóm sĩ phu tiến bộ
ở Quảng Nam như Huỳnh Thúc Kháng, Trần Quý
Cáp, Ngô Đức Kế mở cuộc vận động Duy tân ở

Trung Kì.
- Nội dung: Cải cách về văn hóa-xã hội, gắn liền
với việc giáo dục lòng yêu nước, đấu tranh cho
dân tộc thoát khỏi ách thống trị ngoại xâm.
- Phong trào đang phát triển sâu rộng thì bị thực
dân Pháp đàn áp dữ dội.
- Năm 1908, Phan Châu Trinh bị bắt và chịu án tù 3
năm ở Côn Đảo.