Trần hoài nghĩa 2

TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÕ TRƯỜNG TOẢN
KHOA Y
Họ và tên: Trần Hoài Nghĩa
MSSV: 1253010045
Lớp: ĐHY-K5
Nhóm 4

BỆNH ÁN HẬU PHẪU
KHOA SẢN PHỤ
A.
-

HÀNH CHÁNH:
Họ và tên: PHẠN THỊ THU
Tuổi: 24
Nghề nghiệp: buôn bán
Dân tộc : kinh
Địa chỉ: An Cư, Ninh Kiều, Cần Thơ
Ngày vào viện: 07h00 11-09-2016
Địa chỉ báo tin: Chồng: NGUYỄN THÁI BẢO An Cư, Ninh Kiều, Cần Thơ

B. CHUYÊN MÔN:
1. Lý do vào viện: Đau bụng vùng hố chậu (P)
2. Bệnh sử:

Cách nhập viên 2 giờ, bệnh nhân lên đột ngột đau bụng vùng hố chậu phải, đau liên tục
không lan, đau tăng dần, không sốt kèm vã mồ hôi. Trong cơn đau bệnh nhân có buồn
nôn và nôn ba lần, nôn ra thức ăn. Đến 5 giờ sáng bệnh nhân đau tăng lên nên người
nhà lo lắng đưa vào khoa cấp cứu BVPhụ sản TPCT.
Tại khoa cấp cứu ghi nhận:
-

Mạch 100 lần/ phút
Nhiệt: 37oC
Huyết áp: 120/80 mmHg
Tần số thở: 17 lần / phút
Cân nặng: 35 Kg
Đau hạ vị và hố chậu phải nhiều, bụng mềm, Macbrucney +/-. Bệnh nhân được siêu
âm lần một. Kết quả : Tử cung có hai túi thai chin tuần đang phát triển, tim thai
dương tính, cử động thai (+).
1


-

Bệnh nhân được xử trí với Paracetamol 1g*lọ, Nacl 0,9% * 500 ml truyền tĩnh
mạch.

Sau đó bệnh nhân được hội chuẩn với khoa sản lúc 8h45, bệnh nhân không có mặt tại
giường.Với kết quả siêu âm khoa sản chẩn đoán là: Theo dõi ruột thừa viêm/ Song
thai chín tuần. Và có đề nghị nếu khoa ngoại có chỉ định phẩu thuật đề nghị dùng giảm
co (papaverin 40mg*2 ống tiêm bắp ) trước và sau phẩu thuật.
Lúc 11h50 khoa sản hội chuẩn lần hai, ghi nhận:
-

Nhiệt đột : 37,3oC, tỉnh táo tiếp xúc tốt,
Bụng mềm
Âm đạo không ra máu.
Khám trong :
o Tử cung tương đương với tuổi thai hai tháng, mềm, cạnh phải tử cung sờ
thấy một khối mềm, di động, ít đau, cùng đồ không có dịch.

Và chẩn đoán với : Song thai chín tuần đang phát triển/ Theo dõi nang cơ năng buồng
trứng (P).Không xử trí gì và đề nghị ngoại hội chẩn.
Lúc 12h30, Khoa ngoại hội chuẩn:
Theo dõi ruột thừa viêm/ Song thai chín tuần đang phát triển và đề nghị siêu âm lại
lần hai với kết quả:
-

Tử cung có hai túi thai, tương đương 8 tuần có Yolksac, tim thai dương tính.
Phần phụ: Buồng trứng phải có hai cấu trúc dạng nang: Kích thước 41x37 mm và
44x52 mm, vỏ mỏng trống âm.

Bệnh nhân sau đó được làm các xét nghiệm tiền phẩu.Đến 16h, bệnh nhân chuyển đến
phòng mổ, tại đây bệnh nhân được phẩu thuật bóc u nang qua nội soi.
Lượt đồ phẩu thuật:
-

Vào Troca 10 trên rốn, bơm CO2 kiểm tra: Tử cung có thai hai tháng
U nang buồng trứng phải, xoắn 1 vòng chưa tím, buồng trứng trái bình thường
Bóc u nang tháo xoắn, lấy tổ chức bệnh phẩm qua túi nylong, rửa ổ phúc mạc, rút
đóng các lỗ Troca.

Chẩn đoán sau phẩu thuật: U nang buồng trứng (P) xoắn/ Thai 9 tuần song thai.Sau
phẩu thuật được chuyển về phòng hồi sức, tại đây bệnh nhân ổn định và chuyển đến
phòng phụ khoa lúc 11h00 ngày 11/09.
3. Tiền sử:
• Bản thân:

2

-

-

Phụ khoa: Có kinh lúc 15 tuổi, kinh đều, lượng vừa, chu kỳ 30 ngày, thời gian hành
kinh khoảng 3 ngày. Lấy chồng lúc 22 tuổi. Chưa phát hiện và điều trị các bệnh lý
phụ khoa nào.
Sản khoa: PARA : 0010
Thai ngoài tử cung cách đây một năm, được điều trị nội khoa với metrothexate
liều duy nhất.Ngoài ra trên siêu âm có phát hiện nang buồng trứng (P) nhỏ. Sau
một tháng theo dõi ( Với bHCG ) bệnh nhân được xuất viện.
Ngày đầu kinh cuối: Ngày 11-07-2016. Sau khi trễ kinh 3 ngày bệnh nhân có thử
thai (+), kèm các triệu chứng nghén buồn nôn, nôn chủ yếu vào buổi sáng. Siêu
âm phát hiện song thai khoảng năm tuần.

Nội, ngoại khoa: Chưa ghi nhận bệnh lý.
• Gia đình: Chưa ghi nhận bệnh lý.
-

4. Khám:
a. Toàn thân:
- Mạch: 70 lần/ phút.
- Nhiệt: 37oC
- Huyết áp: 110/60 mmHg
- Tần số thở: 20 lần/ phút
- Cân nặng 35 Kg
- Bệnh nhân tnh táo tiếp xúc tốt, tổng trạng chung gầy.
- Da niêm mạc hồng nhạt, không phù không xuất huyết dưới da.
- Tuyến giáp không lớn, hạch ngoại biên không sờ thấy,

b. Chuyên khoa:
- Buồn nôn, nôn vào buổi sáng.
- Ngày đầu kỳ kinh cuối: 11-07-2016.
- Khám bụng:
o Bụng dày mỡ không chướng, vết mổ nội soi ở hố chậu phải, trái, rốn, chưa

thấy dấu hiệu của nhiễm trùng, vùng da xung quanh mối chỉ không đỏ, ko
phù nề, không rỉ dịch. Còn đau quanh vết mổ.
o Bụng lớn, Bề cao tử cung trên vệ 4cm.
- Khám trong:
o Âm đao bình thường
o Cổ tử cung mềm
o Phần phụ phải có khối 5x6 cm
o Phần phụ trái bình thường
o Các túi cùng không đầy không đau
c. Cơ quan:
- Tuần hoàn: Không hồi hộp đánh trống ngực, nhịp tim trùng mạch quay, mỏm tim
đập ở gian sườn 5 trên đường trung đòn trái. Chưa nghe thấy tiếng tim bệnh lý.

3


-

Hô hấp: Không ho không khó thở, lồng ngực cân xứng, phổi thông khí tốt, không
nghe thấy rale.
Tiêu hoá: Đã đi cầu được, bụng mềm không chướng, còn đau chỗ vết mổ
Thận tiết niệu: Không tiểu buốt tiểu rát, nước tiểu vàng trong lượng vừa.
Các cơ quan khác chưa phát hiện bệnh lý.

5. Cận lâm sàng:
a. Công thức máu:
- WBC: 11x109/l
o LYM: 1,9
o MID: 0,4
o GRAN: 8,7
- RBC: 3,71x1012/l
o Hb: 110g/l
o Hct: 34,2 %
o MCV: 92,15 fl
o MCH: 29,5 pg
o MCHC: 322 g/l
o RDW: 13,4 %
- PLT: 205x109/l
- MPV: 7,5 fl
b. Siêu âm:
- Tử cung có hai túi thai, tương đương 9 tuần có Yolksac, tim thai dương tính.
- Phần phụ: Buồng trứng phải có hai cấu trúc dạng nang: Kích thước 40x37 mm và

44x52 mm, vỏ mỏng trống âm.
c. Giải phẩu bệnh:

U nang buồng trứng lành tính.

4


6. Tóm tắt bệnh án:

Bệnh nhân nữ 24 tuổi có tiền sử điều trị nội khoa GEU và phát hiện nang buồng trứng

(P) ( không rõ kích thước) cách đây hơn 1 năm, vào viện vì đau vùng hố chậu phải đã
được phẩu thuật bóc u nang bằng phương pháp mổ nội soi. Qua hỏi bệnh sử, thăm
khám lâm sàng và cận lâm sàng chúng em rút ra các hội chứng và dấu chứng sau:
- Dấu chứng có thai:
o Tắt kinh ( KCC: 11-07-2016)
o Nôn, buồn nôn nhiều vào buổi sáng.
o Bụng lớn: Tử cung trên xương vệ 4 cm, tương đương với thai 2 tháng.
o Siêu âm: Song thai 8 tuần, tim thai (+), cử động thai (+).
- Dấu chứng đau bụng cấp:
o Đau bụng đột ngột vùng hố chậu phải, không lan, đau liên tục, tăng dần kèm
nôn và buồn nôn nhiều lần.
o Phản ứng thành bụng (+/-)
- Dấu chứng khối u nang buồng trứng (P) lành tính.
o Khám sờ thấy khối mềm di động ít đau.
o Siêu âm: Buồng trứng phải có hai cấu trúc dạng nang KT: 40x37 cm và
44x52 cm.
o Giải phẩu bệnh: U nang buồng trứng lành tính.
-

Dấu chứng hậu phẩu:
o Bụng dày mỡ không chướng, vết mổ nội soi ở hố chậu phải, trái, rốn, chưa
thấy dấu hiệu của nhiễm trùng, vùng da xung quanh mối chỉ không đỏ, ko
phù nề, không rỉ dịch.

Chẩn đoán sơ bộ: Hậu phẩu mổ nội soi u nang buồng trứng (P) ngày thứ 2 đã ổn định/
song thai 8 tuần.
7. Biện luận:

Bệnh nhân đang mang thai đã rõ với các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng ( Siêu
âm thấy tin thai (+), cử động thai (+) ).

Trên bệnh nhân chúng em hướng đến chẩn đoán xoắn nang buồng trứng với các dấu
chứng đau bụng cấp, phản ứng thành bụng (+), trên lâm sàng và cận lâm sàng phát
hiện khối u ở buồng trứng phải. Ngoài ra phẩu thuật nội soi cũng phát hiện và cắt khối
u nang buồng trứng bị xoắn đã khẳng định chẩn đoán. Vấn đề đặt ra ở trên bệnh nhân
là bệnh nhân xuất hiện hai u nang ở buồng trứng (P), vậy hai khổi u nang buồng
trứng này liên quan đến nang buồng trứng trước kia và lần mang thai này như thế
nào. Hai là phẩu thuật bóc u nang điều trị sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển
của thai nhi cũng như cần theo dõi và điều trị tiếp theo như thế nào cho bệnh nhân.
Bệnh nhân phát hiện nang buồng trứng trước kia, tuy nhiên không không được theo
dõi và điều trị, lần này vào viện khi đang mang song thai lần tuần thứ 9 với biến chứng
xoắn nang buồng trứng. Trên siêu âm phát hiện ra hai nang buồng trứng bên phải.nên
chúng em nghĩ nhiều đến một nang thực thể kết hợp với một nang hoàng thể. Vì u
5


nang hoàng tuyến thường gặp trong thời kỳ thai nghén do có thai nhiều thai phù hợp
với tình trạng song thai trên bệnh nhân.Cũng không đặt ra chẩn đoán phân biệt với
các bệnh lý khác cũng không đặt ra vì bệnh nhân đã được phẩu thuật bóc khối u nang
buồng trứng bị xoắn và hiện tại tình trạng bệnh nhân đã được cải thiện.
Về ảnh hưởng đến thai nhi khi phẩu thuật cắt bỏ u nang. Ta biết sau phẩu thuật u
nang buồng trứng có thể gây sẩy thai do kích thích co tử cung và vỡ nang hoàng thể sẽ
ảnh hưởng đến việc nuôi dưỡng thai. Do vậy việc theo dõi bệnh nhân sau mổ cần đặc
biệt quan tâm.
Việc mổ u nang buồng trứng cũng sẽ ảnh hưởng đến khả năng có thai của bệnh nhân
lần sau.
8. Chẩn đoán:

Hậu phẩu mổ nội soi u nang buồng trứng (P) ngày thứ 2 đã ổn định/ song thai 8 tuần.

9. Điều trị:

- Sử dụng kháng sinh dự phòng nhiễm trùng hậu phẩu
- Thuốc giảm co thắt cơ trơn
- Bổ sung nội tiết tố Progsteron trong ba tháng đầu thai kỳ
- Vitamin
10. Dự phòng và tiên lượng:

UNBT đa phần là lành tính, nhưng do đặc điểm dễ gây biến chứng (nhất là xoắn cuống u
nang), nên việc chẩn đoán và sớm điều trị là rất quan trọng. Để phòng ngừa và hỗ trợ
điều trị bệnh giữ tâm lý luôn thoải mái, lạc quan, thường xuyên theo dõi tình trạng sức
khỏe của cơ thể. Đi khám và siêu âm định kỳ ngoài việc theo dõi sự phát triển của thai nhi
còn theo dõi sự biến đổi của u nang .

6