Phân môn : G V . Lớp : 12
Tiết :
Ngày soạn :
Ngày dạy:
A. Mục đích yêu cầu :
Kiến thức : Giúp học sinh hiểu được nội dung cơ bản và những đặc sắc chủ yếu
về hình thức thể hiện và phong cách nghệ thuật của Nhật ký trong tù . Từ đó có phương hướng
đúng phân tích các bài thơ trong Nhật ký trong tù .
Giáo dục : Lòng nhân ái , yêu nước , ý chí , nghò lực .
Trọng tâm : Chân dung tự họa của Hồ Chí minh ., phong cách nghệ thuật .
Kỹ năng : Phân tích , tổng hợp .
B. Tiến hành :
I. Ổn đònh lớp :
II. Kiểm tra bài cũ : Phân tích quan điểm sáng tác của Hồ Chí Minh ?
III. Bài mới : Giáo viên giới thiệu bài mới .
Phương pháp Nội dung bài dạy
Hoàn cảnh sáng tác Nhật ký trong
tù có gì đặc biệt ?
Trình bày những hiểu biết của em
về thể loại nhật ký ?
Học sinh đọc sách giaó khoa
Phát biểu chủ đề tác phẩm ?
Nêu suy nghó của em về tác
phẩm
Phân tích và chứng minh nội dung
Nhật ký trong tù là chế độ nhà tù
tàn bạo?
Giáo viên gợi ý
Trọng tâm
Phân tích và chứng minh Nhật ký
I. Tìm hiểu chung :
1. Hoàn cảnh sáng tác :
- Tập nhật ký viết bằng thơ , bằng chữ Hán ,1333bài .
- Thời gian Bác bò cầm tù ở nhà tù quốc dân đảng - Quảng
Tây Trung Quốc .
- Từ mùa thu 1942 - 1943 .
2. Nhật ký :
Ghi chép những sự thật hàng ngày , viết bằng thơ , ghi
chép những hiện tượng bên ngoài quan sát được chủ yếu là
nội tâm của người viết .
3. Chủ đề :
Phản ánh tâm hồn cao đẹp , nhân cách cao đẹp của Bác ,
người chiến só cách mạng trong chốn lao tù , sự thắng thế
giá trò tinh thần , lý tưởng chiến đấu , lòng yêu nước ,
thương dân, niềm tin vào cách mạng thắng lợi .
II. Phân tích :
1. Nội dung Nhật ký trong tù :
a. Sự thật về chế độ nhà tù và xã hội Trung Quốc những
năm 1942 - 1943 .
- Chế độ nhà tù tàn bạo đối với tù nhân : Cái cùm , Bốn
tháng rồi , Một người tù cờ bạc vừa chết .
- Bắt giam người vô lý , vô tội : Gia quyến người bò bắt
lính Cháu bé trong ngục Tân Dương .
- Xã hội mục nát , bất nhân , trong tù có buôn bán , hối lộ :
Tiền đèn , Hối lộ .
b. Chân dung tự hoạ của Hồ Chí Minh :
- Tinh thần cường bất khuất : Nhật ký trong tù , Nghe
NHẬT KÝ TRONG TÙ
Hồ Chí Minh
trong tù là chân dung tự họa của
Hồ Chí Minh ?
Giáo viên gợi ý
Trọng tâm
Nhận xét của em về phong cách
nghệ thuật của Nhật ký trong tù ?
Giáo viên giảng , nêu dẫn chứng .
Giáo viên gợi ý
Giáo viên hướng dẫn kết luận
tiếng giã gạo.
- Tâm hồn nhạy cảm tinh tế với sự thay đổi của thiên nhiên
và lòng người : Chiều tối , Ngắm trắng , Người bạn tù thổi
sáo , Giải đi sớm .
- Phong thái ung dung tự tại , tự do : Pha trò , Trên đường đi
- Lạc quan tin tưởng hướng về bình minh mặt trời hồng :
Buổi sớm , Trời hửng .
- Nóng lòng khắc khoải hướng về đất nước tự do : Giam lâu
không được , Nhớ bạn , Tiếc ngày giờ , Việt Nam có báo
động .
- Trằn trọc lo âu , không bao giôø nguôi nỗi đau dân tộc :
Trung thu , Đêm lạnh , Đêm thu .
- Có những bài thơ cùng một hình tượng thể hiện nhiều
phương diện khác nhau của tâm hồn thi só , chất thép , tình :
chiều tối , Ngắm trăng , mới ra tù tập leo núi .
2. Nghệ thuật :
- Phong cách hồn nhiên bình dò , cổ điển mà hiện đại , chiến
só mà thi só , thoải mái hóm hỉnh hài hước , sâu sắc : Giải đi
sớm , Người bạn tù thổi sáo , Đi Nam Ninh .
- Màu sắc cổ điển là nổi trội nhất :
+ Giàu cảm hứng trước vẻ đẹp của thiên nhiên : Cảm tưởng
đọc thiên gia thi .
+ Thiên nhiên được cảm thụ theo một quan điểm riêng , bút
pháp riêng : nhìn từ trên cao : Đăng cao , Đăng sơn ,
Thượng lâu ; dùng vài nét chấm phá ghi lại linh hồn tạo vật
: Đi đường , mới ra tù tập leo núi.
- Nhân vật trữ tiùnh phong thái ung dung nhàn tản , hoà hợp
với thiên nhiên tri kỷ : ngăm trăng , Trên đường đi .
- Màu sắc cổ điển hoà hợp với tự nhiên , cổ điển kết hợp
với hiện đại :
+ Hình tượng thiên nhiên có sức sống linh hoạt hướng về
tương lai ánh sáng : Giải đi sớm , Trời hửng .
+ Tinh thần dân chủ , đề tài giản dò , tư tưởng , nhân vật trữ
tình , ước lệ tượng trưng thơ ca cổ -> giọng thơ thoải mái
bình dò , hồn nhiên của nhà cách mạng tìm thấy lẽ sống của
mình gắn bó với người cùng khổ .
- Thể loại thơ : chữ Hán , tứ tuyệt , cổ điển ; hàm súc , ý tại
ngôn ngoại ; kết cấu chặt chẽ , bút pháp gợi hơn thuật tả
+ Hình tượng đa nghóa , chữ thi nhãn .
III. Kết luận :
Nhật ký trong tù : áng văn chương bất hủ , có giá trò lòch
sử , có giá trò văn học .
IV. Củng cố : Nội dung và nghệ thuật .
V. Dặn dò : Học bài, soạn bài : Chiều tối .