ACIDE NUCLEIQUE

ACIDE NUCLEIQUE
( ACID NHÂN )
• ACID NUCLEIC là thành phần quan trọng trong tế bào
• Là chất trùng hợp cao phân tử vô cùng phức tạp
• Luôn hiện diện trong nhân tế bào.
• Điều khiển mọi họat động sống của tế bào.
• Điều khiển sự tổng hợp các protein của tế bào.
• Tham gia quá trình giữ lại những đặc điểm từ thế hệ trước sang thế hệ
sau.
1


PHÂN LỌAI ACIDE NUCLEIQUE
1.DNA (desoxy
ribonucleotid acid )
(ADN): acide
desoxyribonucleotide
2.RNA (ribonucleotid
acid ).
(ARN): acide
ribonucleotide

• Có khối luợng phân tử
từ vài chục đến vài
trăm triệu
• Có nhiều lọai, khối
lượng phân tử từ vài
chục ngàn đến vài triệu
(RNAs, RNAr, RNAt )

2

THÀNH PHẦN CỦA ACIDE NUCLEIQUE
• Acid nucleic được cấu tạo bởi :
• Baz Nitơ ( gồm baz Purin và baz Pyrimidin )
• Pentose ( gồm Ribose và Desoxyribose )
• H3 PO4 ( acid phosphoric )

3


NUCLEOPROTEIN
PROTEIN ĐƠN GIẢN
(Histone)

NUCLEIC ACID
(Polynucleotide)

MONONUCLEOTIDE
CÁC BASE :
- Purine : Adenine (A)
Guanine (G)
- Pyrimidine :
Uracil
(U)
Cytosine (C)
Thymine (T)

PENTOSE :
Ribose

Deoxyribose

Nucleoside

H3PO4

4


CÁC BAZ PURIN
Adenine (A)

Guanine (G)

5


CÁC BAZ PYRIMIDIN
Cytocine (C)

Thymine (T)

6


CÁC BAZ PYRIMIDIN
URACIL (U)

7

CÁC PENTOSE

CH2OH

CH2OH
O

H
H
OH

Ribose

H

H

H
OH
OH

O

H
H

H
OH

H

OH

Desoxyribose
8


CÁC THÀNH PHẦN CỦA ACID NUCLEIC
• DNA (desoxyribonucleotid acid) gồm có:
Desoxyribose, A, G, T, C.
• RNA ( ribonucleotid acid ) gồm có :
Ribose, A, G, U, C.

9


NUCLEOSIDE
• Gồm baz nitơ liên kết với pentose bởi liên kết oside.
• Liên kết này giữa C1 của Ribose hay Desoxyribose
với N9 của baz Purin hoặc N3 của baz Pyrimidin

10


NUCLEOSIDE
NH2

NH2

6

6

4

N

7N

1
2

3

4

N

8

9

N

CH2OH
4'

H

H
3'

OH

H
2'

1'

2

4
3

N

5'

4'

O

5

O
CH2OH

5'

N1

H

H
3'

OH

O
H

1'

2'

OH

OH
11


NUCLEOSIDE

NH2

NH2
6

N1

1
22

3

N
5

N3

7
9

4

N

N
N

8

LK β -glycosidic

5’

O

2

1

5
6

N

5’

HOCH2

HOCH2

4’

H

4

4’

1’
3’

OH

2’

H

OH

Adenosine
(Adenine ribonucleoside)

H

1’

3’

OH

2’

H

H

Deoxycytidine
(Cytosine deoxyribonucleoside)
12


TÊN GỌI CỦA NUCLEOSIDE
- Adenine + Ribose = Adenosine
- Guanine + Ribose = Guanosine
- Cytocine + Ribose = Citidine
- Uracine + Ribose =Uridine
- Thimine + Ribose = Ribothimidine

13


TÊN GỌI CỦA NUCLEOSIDE
- Adenine + Desoxyribose = Desoxyadenosine
- Guanine + Desoxyribose = Desoxyguanosine
- Cytocine + Desoxyribose = Desoxycitidine
- Uracine + Desoxyribose =Desoxyuridine
- Thimine + Desoxyribose = Thimidine
14


NUCLEOTIDE
• Gồm nucleoside liên kết với acid phosphoric bởi liên kết
ester
• Liên kết này tại C5 của Ribose hay Desoxyribose

15


NUCLEOTIDE
NH2
NH2
6
4

N

1
2

3

4

N

O

6

7N
8

9

O

N

N1

5

2

4
3

O

N

5'

HO

5'

HO

P
OH

O

CH2
4'

H

O

H
3'

OH

H
2'

1'

P
OH

O

CH2
4'

H

O

H
3'

OH

H

1'

2'

OH

OH
16

TÊN GỌI CỦA NUCLEOTIDE
- Adenosine + H3PO4 = acid adenilic (AMP)
- Guanosine + H3PO4 = acid guanilic (GMP)
- Cytidine + H3PO4 = acid citidilic (CMP)
- Uridine + H3PO4 = acid uridilic (UMP)

17


TÊN GỌI CỦA NUCLEOTIDE
-Desoxyadenosine + H3PO4 = acid desoxyadenilic (dAMP)
- Desoxyguanosine + H3PO4 = acid desoxyguanilic (dGMP)
- Desoxycitidine + H3PO4 = acid desoxycitidilic (dCMP)
- Desoxyuridine + H3PO4 = acid desoxyuridilic (dUMP)
- Thimidine + H3PO4 = acid desoxythimidilic ( dTMP)
18


NUCLEOSIDE TRIPHOSPHAT
( CHẤT DỰ TRỮ NĂNG LƯỢNG)

19


NUCLEOSIDE TRIPHOSPHAT
( CHẤT DỰ TRỮ NĂNG LƯỢNG )

20

NUCLEOSIDE TRIPHOSPHAT
( CHẤT DỰ TRỮ NĂNG LƯỢNG )

21


CẤU TRÚC BẬC MỘT CỦA DNA

•

-Là thành phần và thứ tự sắp xếp các nucleotide trong chuổi
polynucleotide của phân tử DNA.

• - Liên quan đến cấu trúc bậc một của protein được tổng hợp.
• -Các nucleotide kề nhau nối với nhau bởi liên kết ester của
nhóm phosphat tại C3 của pentose-nucleotide này và C5 của
pentose-nucleotide kế cận

22


CẤU TRÚC BẬC MỘT CỦA DNA

23


CẤU TRÚC BẬC HAI CỦA DNA
• -Là một chuổi xoắn kép gồm 2 mạch polynucleotide

xoắn quanh một trục (theo Watson & Crick)
• - Hai chuổi này xoắn với nhau nhờ liên kết hydro
giữa các baz A-T, G-C.

24


CẤU TRÚC BẬC HAI CỦA DNA

25