Nghiên cứu giải pháp phát triển kinh tế nông thôn huyện Võ Nhai tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2011-2015

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM XUÂN THÁI

NGHIÊN CỨU GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN KINH TẾ
NÔNG THÔN HUYỆN VÕ NHAI TỈNH THÁI NGUYÊN
GIAI ĐOẠN 2011 - 2015
Chuyên ngành: Kinh tế Nông nghiệp
Mã số: 60-31-10

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. LÊ QUANG DỰC

THÁI NGUYÊN - 2012

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng , số liệu và kết quả nghiên cƣ́u trong lu ận văn này
là hoàn toàn trung thực và chƣa đƣợc sử dụng để bảo vệ một họ

c vị nào t ại

Việt Nam.

Tôi xin cam đoan rằng mọi sƣ̣ giúp đỡ cho việc thƣ̣c hiện luận văn này
đã đƣợc cảm ơn và mọi thông tin trong luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc.

Tác giả

Phạm Xuân Thái

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




ii

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu,
Phòng Đào tạo, Khoa Sau Đại học, cùng các thầy, cô giáo trong trƣờng Đại học
Kinh tế và Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên đã tận tình giúp đỡ, tạo mọi
điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và thực hiện đề tài.
Đặc biệt xin chân thành cảm ơn TS. Lê Quang Dực đã trực tiếp hƣớng
dẫn, chỉ bảo tận tình và đóng góp nhiều ý kiến quý báu, giúp đỡ tôi hoàn
thành luận văn tốt nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn cán bộ, lãnh đạo Huyện uỷ, UBND huyện Võ Nhai
tỉnh Thái Nguyên, phòng Nông nghiệp & PTNT, phòng Thống kê, phòng
Giáo dục, Phòng lao động thƣơng binh xã hội, Phòng tài nguyên và môi
trƣờng, Ban quản lý các dự án huyện, lãnh đạo, cán bộ và nhân dân các xã
Cúc Đƣờng, Tràng Xá, Lâu Thƣợng đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ cho tôi khi
điều tra thực địa giúp tôi hoàn thành luận văn này.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn cơ quan, gia đình, bạn bè, đồng
nghiệp động viên, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Thái Nguyên, ngày ....... tháng 5 năm 2012
Tác giả luận văn

Phạm Xuân Thái

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




iii

MỤC LỤC
Lời cam đoan .................................................................................................... i
Lời cảm ơn ...................................................................................................... ii
Mục lục ........................................................................................................... iii
Danh mục chữ viết tắt .................................................................................... vi
Danh mục các bảng ....................................................................................... vii
Danh mục các biểu đồ .................................................................................... ix
MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài .............................................................................. 1
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ................................................................... 2
2.1. Mục tiêu chung ......................................................................................... 2
2.2. Mục tiêu cụ thể ......................................................................................... 2
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài .............................................. 3
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài .............................................................. 3
3.2. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................. 3
4. Kết cấu của luận văn ................................................................................... 3
Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU VÀ PHƢƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI .................................................................................. 4

1.1. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ NÔNG THÔN .......... 4
1.1.1. Nông thôn và vai trò của nông thôn trong sự phát triển kinh tế của mỗi
quốc gia ........................................................................................................... 4
1.1.2. Khái niệm về phát triển kinh tế nông thôn ............................................ 6
1.1.3. Nội dung của phát triển kinh tế nông thôn .......................................... 11
1.1.4. Những nhân tố ảnh hƣởng đến sự phát triển kinh tế nông thôn.......... 13
1.1.5. Phát triển kinh tế nông thôn ở một số nƣớc trên thế giới và ở Việt Nam . 15
1.2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................... 27
1.2.1. Các câu hỏi đặt ra mà đề tài cần giải quyết......................................... 27

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




iv

1.2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu..................................................................... 27
1.2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu .............................................................. 33
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TẠI HUYỆN VÕ
NHAI, THÁI NGUYÊN ............................................................................... 35
2.1. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU ................................................ 35
2.1.1. Điều kiện tự nhiên ............................................................................... 35
2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội .................................................................... 39
2.2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ NÔNG THÔN CỦA HUYỆN
VÕ NHAI, TỈNH THÁI NGUYÊN .............................................................. 50
2.2.1. Tình hình sản xuất nông, lâm nghiệp, thuỷ sản của huyện Võ Nhai .. 50
2.2.2. Tình hình sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và XDCB ...... 74
2.2.3. Ngành dịch vụ ..................................................................................... 79
2.2.4. Tình hình phát triển kinh tế hộ và ý kiến của ngƣời dân .................... 81

2.3. PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ CHUNG TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KINH
TẾ NÔNG THÔN CỦA HUYỆN VÕ NHAI ............................................... 89
2.3.1. Tình hình chung của huyện Võ Nhai .................................................. 89
2.3.2. Những mặt đạt đƣợc trong sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội .......... 90
2.3.3. Những mặt còn hạn chế....................................................................... 92
2.3.4. Nguyên nhân ảnh hƣởng đến sự phát triển kinh tế của huyện Võ Nhai ... 93
Chƣơng 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM PHÁT TRIỂN KINH
TẾ NÔNG THÔN HUYỆN VÕ NHAI, TỈNH THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN
2011 - 2015.................................................................................................... 94
3.1. NHỮNG QUAN ĐIỂM CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ NÔNG
THÔN HUYỆN VÕ NHAI ........................................................................... 94
3.2. NHỮNG CĂN CỨ VÀ ĐỊNH HƢỚNG CHỦ YẾU PHÁT TRIỂN KINH
TẾ NÔNG THÔN HUYỆN VÕ NHAI ........................................................ 97
3.2.1. Những căn cứ chủ yếu phát triển kinh tế nông thôn huyện Võ Nhai . 97

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




v

3.2.2. Định hƣớng, mục tiêu phát triển kinh tế nông thôn huyện Võ Nhai .. 98
3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN KINH TẾ NÔNG THÔN HUYỆN
VÕ NHAI .................................................................................................... 100
3.3.1. Điều chỉnh lại quy hoạch sử dụng đất đai phù hợp với định hƣớng phát
triển kinh tế nông thôn của huyện Võ Nhai ................................................ 100
3.3.2. Từng bƣớc điều chỉnh lại sự phân bố dân cƣ và lao động giữa các vùng
cũng nhƣ các ngành trên địa bàn huyện Võ Nhai ....................................... 102
3.3.3. Tìm kiếm và phát triển thị trƣờng tiêu thụ sản phẩm của huyện Võ Nhai . 102

3.3.4. Tăng cƣờng xây dựng cơ sở hạ tầng huyện Võ Nhai ........................ 103
3.3.5. Huy động mọi nguồn vốn để phát triển kinh tế huyện Võ Nhai ....... 105
3.3.6. Đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế nông thôn huyện Võ Nhai ... 106
3.3.7. Lựa chọn các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh phù hợp ........ 112
3.3.8. Nâng cao dân trí, tay nghề cho ngƣời lao động ................................ 113
3.3.9. Vận dụng tốt các chính sách của Đảng và Nhà nƣớc trong phát triển
kinh tế nông thôn của huyện Võ Nhai......................................................... 116
3.4. DỰ KIẾN KẾT QUẢ VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ NÔNG THÔN HUYỆN
VÕ NHAI NĂM 2011 - 2015 ..................................................................... 119
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................................... 120
1. Kết luận ................................................................................................... 120
2. Kiến nghị ................................................................................................. 121
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................... 123

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




vi

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
BQ
CN
CNH
DL
DN
DV
ĐVT
GDP

KT
KHKT
HĐND
HĐH
HTX
GPMB
GTSX
KCN
KHKTNN
KS
LĐ
NLN
NLNTS
NQD
NK
NS
NN&PTNT
PTTH
QD
THCS
Tr.đ
TTCN
UBND
VLXD
XDCB

:
:
:
:

:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:

Bình quân
Công nghiệp
Công nghiệp hoá
Du lịch
Doanh nghiệp
Dịch vụ
Đơn vị tính
Tổng sản phẩm trong nƣớc
Kinh tế
Khoa học kỹ thuật
Hội đồng nhân dân
Hiện đại hoá
Hợp tác xã
Giải phóng mặt bằng
Giá trị sản xuất
Khu công nghiệp
Khoa học kỹ thuật nông nghiệp
Khách sạn
Lao động
Nông lâm nghiệp
Nông lâm nghiệp thuỷ sản
Ngoài quốc doanh
Nhân khẩu
Năng suất
Nông nghiệp và phát triển nông thôn
Phổ thông trung học
Quốc doanh
Trung học cơ sở
Triệu đồng
Tiểu thủ công nghiệp

Uỷ ban nhân dân
Vật liệu xây dựng
Xây dựng cơ bản

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




vii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1: Tổng hợp số hộ điều tra ở các điểm nghiên cứu năm 2010 .............. 30
Bảng 2.1: Hiện trạng sử dụng đất đai của huyện Võ Nhai giai đoạn 2008 -2010.. 38
Bảng 2.2: Dân số và lao động huyện Võ Nhai các năm từ 2008 đến năm 2010......... 40
Bảng 2.3: Số lƣợng, cơ cấu thành phần dân tộc của huyện trong các
năm 2008 đến 2010...................................................................................... 41
Bảng 2.4: Lao động huyện Võ Nhai chia theo giới tính và khu vực các năm từ
2008 -2010 (ngƣời) ...................................................................................... 43
Bảng 2.5: Kết quả sản xuất các ngành kinh tế của huyện Võ Nhai giai đoạn
2006 - 2010 .................................................................................................... 48
Bảng 2.6: Phân loại hộ theo tiêu chuẩn và mức sống dân cƣ trong các năm từ
2008 đến 2010 ............................................................................................... 49
Bảng 2.7: Kết quả sản xuất ngành nông nghiệp của huyện Võ Nhai giai đoạn
2006 - 2010 .................................................................................................... 51
Bảng 2.8: Diện tích một số cây trồng chủ yếu của huyện Võ Nhai giai đoạn
2006-2010. ..................................................................................................... 57
Bảng 2.9: Năng suất, sản lƣợng một số cây trồng chủ yếu của huyện Võ Nhai
giai đoạn 2006 - 2010.................................................................................. 60
Bảng 2.10: Năng suất, sản lƣợng cây hoa màu của huyện Võ Nhai giai đoạn

2006 – 2010 ................................................................................................... 63
Bảng 2.11: Năng suất, sản lƣợng cây ăn quả của huyện Võ Nhai giai đoạn
2006 – 2010 ................................................................................................... 65
Bảng 2.12: Sản lƣợng cây công nghiệp của huyện Võ Nhai giai đoạn 2006 – 2010 . 67
Bảng 2.13: Kết quả sản xuất ngành chăn nuôi của huyện Võ Nhai giai đoạn
2006-2010 ...................................................................................................... 69
Bảng 2.14: Kết quả sản xuất ngành lâm nghiệp của huyện Võ Nhai
năm 2006 – 2010 ........................................................................................ 71

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




viii

Bảng 2.15: Sản lƣợng thuỷ sản chủ yếu của huyện Võ Nhai Giai đoạn
2006 - 2010 .................................................................................................... 73
Bảng 2.16: Giá trị sản xuất ngành CN - TTCN nông thôn của huyện Võ Nhai
giai đoạn 2006 - 2010.................................................................................. 76
Bảng 2.17: Công trình đƣờng giao thông đƣợc đầu tƣ trong giai đoạn
2006-2010 ...................................................................................................... 78
Bảng 2.18: Giá trị sản xuất ngành dịch vụ nông thôn của huyện Võ Nhai
giai đoạn 2006 - 2010.................................................................................. 80
Bảng 2.19: Tình hình phát triển kinh tế hộ của huyện Võ Nhai năm
2008 - 2010 .................................................................................................... 84
Bảng 2.20: Tỷ lệ hộ dân có nhu cầu đầu tƣ cho các hoạt động kinh tế - xã hội
ở nông thôn .................................................................................................... 86
Bảng 2.21: Mô tả biến sử dụng trong mô hình hàm CD ....................................... 87
Bảng 2.22: Kết quả phân tích hàm CD của các hộ điều tra năm 2010 .............. 87

Bảng 2.23: Kết quả và hiệu quả kinh tế nông thôn của huyện Võ Nhai năm
2008 - 2010 .................................................................................................... 91

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




ix

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1: Cơ cấu sử dụng đất đai của huyện Võ Nhai năm 2010 ................. 37
Biểu đồ 2.2: Cơ cấu thành phần dân tộc huyện Võ Nhai năm 2010 .................. 42
Biểu 2.3: Cơ cấu kinh tế của huyện Võ Nhai giai đoạn 2006-2010 ..................... 45
Biểu đồ 2.4: Cơ cấu giá trị sản xuất ngành nông nghiệp huyện Võ Nhai giai
đoạn 2006-2010 ............................................................................................ 54
Biểu đồ 2.5: Giá trị sản xuất ngành CN, TTCN và XDCB huyện Võ Nhai giai
đoạn 2006 – 2010 ......................................................................................... 77
Biểu đồ 2.6: Giá trị sản xuất ngành dịch vụ huyện Võ Nhai giai đoạn
2006 – 2010 ................................................................................................... 81

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....



data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not

read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....