Phát triển du lịch Thái Nguyên trở thành ngành kinh tế quan trọng

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KT&QTKD THÁI NGUYÊN

DƯƠNG NGHĨA ÂN

PHÁT TRIỂN DU LỊCH THÁI NGUYÊN
TRỞ THÀNH NGÀNH KINH TẾ QUAN TRỌNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

THÁI NGUYÊN, NĂM 2012

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KT&QTKD THÁI NGUYÊN

DƯƠNG NGHĨA ÂN

PHÁT TRIỂN DU LỊCH THÁI NGUYÊN
TRỞ THÀNH NGÀNH KINH TẾ QUAN TRỌNG
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 603401

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: TS. Phạm Từ

THÁI NGUYÊN, NĂM 2012

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của
riêng tôi. Các số liệu sử dụng phân tích trong luận án có nguồn gốc rõ ràng,
đã công bố theo đúng quy định. Các kết quả nghiên cứu trong luận án do tôi
tự tìm hiểu, phân tích một cách trung thực, khách quan và phù hợp với thực
tiễn của Việt Nam. Các kết quả này chưa từng được công bố trong bất kỳ
nghiên cứu nào khác.
Tác giả

Dương nghĩa Ân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành chương trình cao học và viết luận văn này, Tôi đã nhận
được sự hướng dẫn, giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của quý thầy cô trường Đại
học kinh tế và quản trị kinh doanh Thái Nguyên.
Trước hết, tôi xin chân thành cảm ơn đến quý thầy cô trường Đại học
kinh tế và quản trị kinh doanh Thái Nguyên, đặc biệt là những thầy cô đã tận
tình dạy bảo cho tôi suốt thời gian học tập tại trường.
Tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến Tiến Sĩ Phạm Từ, nguyên Phó Tổng
cục trưởng Tổng cục du lịch Việt Nam, hiện là Phó Tổng biên tập Thời báo
kinh tế Việt Nam, đã dành rất nhiều thời gian và tâm huyết hướng dẫn và giúp
tôi hoàn thành luận văn này.
Đồng thời, tôi cũng xin cảm ơn Quý anh, chị và ban lãnh đạo Sở văn
hoá TT và DL tỉnh Thái Nguyên, Cục Thống kê, văn phòng uỷ ban nhân dân
tỉnh Thái Nguyên, Ban dân vận tỉnh uỷ Thái Nguyên , Sở công thương Thái
Nguyên, Sở Kế hoạch và đầu tư tỉnh Thái Nguyên, Công đoàn Hồ Núi
Cốc...đã tạo điều kiện cho tôi điều tra khảo sát để có dữ liệu viết luận văn.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp
đã động viên, khuyến khách tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 5 năm 2012

Tác giả

Dương nghĩa Ân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




iii

MỤC LỤC
Trang
Lời cam đoan ...................................................................................................i
Lời cảm ơn ......................................................................................................ii
Mục lục ..........................................................................................................iii
Danh mục các kí hiệu, các chữ viết tắt............................................................. v
Danh mục bảng biểu.......................................................................................vi
MỞ ĐẦU.........................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................... 1
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................ 2
3. Những đóng góp của luận văn.................................................................. 3
4. Kết cấu của luận văn ................................................................................ 3
Chương 1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM – CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DU LỊCH ......4
1.1. Khái niệm về du lịch và khách du lịch................................................... 5
1.2. Tài nguyên du lịch................................................................................. 7

1.2.1 Tài nguyên du lịch tự nhiên....................................................................8
1.2.2. Tài nguyên du lịch nhân văn ...............................................................10
1.3. Các loại hình du lịch ........................................................................... 11
1.3.1. Phân loại theo mục đích chuyến đi .....................................................12
1.3.2. Phân loại theo lãnh thổ hoạt động.......................................................16
1.3.3. Phân loại theo địa hình của điểm đến..................................................18
1.3.4. Phân loại theo độ dài cuộc hành trình.................................................18
1.3.5. Phân loại theo phương tiện giao thông ...............................................19
1.3.6. Phân loại theo hình thức tổ chức.........................................................21
Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................23
2.1. Các câu hỏi đặt ra mà đề tài cần giải quyết.......................................... 23
2.2. Các phương pháp nghiên cứu .............................................................. 23
2.2.1. Phương pháp thu thập tài liệu..............................................................23

2.2.2. Phương pháp xử lý thông tin...............................................................25
2.2.3. Phương pháp chuyên gia .....................................................................25
2.2.4. Phương pháp thống kê mô tả...............................................................25

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




iv

2.2.5. Phương pháp phân tích SWOT ...........................................................25
2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu............................................................... 26
2.3.1. Hệ thống chỉ tiêu về tỉnh hình kinh tế xã hội của tỉnh........................26
2.3.2. Hệ thống chỉ tiêu phản ánh thực trạng ngành du lịch.........................27
2.3.3. Hệ thống chỉ tiêu dự báo sự phát triển du lịch Thái Nguyên .............28
Chương 3. TỔNG QUAN VỀ DU LỊCH, TIỀM NĂNG VÀ THỰC
TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH THÁI NGUYÊN..................................29
3.1. Tổng quan về du lịch........................................................................... 29
3.1.1. Vài nét về du lịch thế giới....................................................................29
3.1.2. Du lịch Việt Nam.................................................................................30
3.2. Tiềm năng và thực trạng phát triển du lịch Thái Nguyên..................... 36
3.2.1. Khái quát về Thái Nguyên...................................................................36
3.2.2. Tiềm năng và thực trạng phát triển du lịch Thái Nguyên ..................41
Chương 4. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH....78
THÁI NGUYÊN THÀNH NGÀNH KINH TẾ QUAN TRỌNG ...............78
4.1. Định hướng phát triển du lịch Thái Nguyên ........................................ 78
4.1.1. Quan điểm phát triển ...........................................................................78
4.1.2. Phát huy lợi thế và thế mạnh của tỉnh................................................80
4.2. Giải pháp phát triển du lịch Thái Nguyên............................................ 82

4.2.1. Hoàn chỉnh và triền khai thực hiện Quy hoạch du lịch......................82
4.2.2. Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, hạ tầng du lịch................................84
4.2.3. Xây dựng các tuyến điểm, sản phẩm du lịch......................................88
4.2.4. Đào tạo nguồn nhân lực.......................................................................91
4.2.5. Tăng cường xúc tiến du lịch, quảng bá hình ảnh du lịch....................93
4.2.6. Bảo vệ môi trường...............................................................................94
4.2.7. Tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước về du lịch ............................96
4.3 Kiến nghị ............................................................................................. 98
KẾT LUẬN.................................................................................................101
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




v

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
- WTTC

: World Travel and Tourism council (Hội đồng lữ hành và du lịch
quốc tế)

- UBND

: Uỷ ban nhân dân

- KHDT

: Kế hoạch đầu tư

- TM

: Thương mại

- KTXH

: Kinh tế xã hội

- HĐND

: Hội đồng nhân dân

- ƯNWTO : Tổ chức liên hợp quốc
- VHCDT

: Văn hoá các dân tộc

- LHQ

: Liên hợp quốc

- CSVN

: Cộng sản Việt Nam

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Trang
Biểu đồ 3.1. Lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam giai đoạn 2005-2010 . 31
Biểu đồ 3.2. 10 thị trường khách du lịch quốc tế hàng đầu năm 2010.......... 31
Biểu đồ 3.3. Lượng khách Du lịch nội địa giai đoạn 2005-2010................... 32
Biểu đồ 3.4. Tổng thu từ khách du lịch giai đoạn 2005- 2010 ...................... 33
Biểu đồ 3.5. Lượng khách du lịch đến Thái Nguyên giai đoạn 2005-2010 ... 61
Biểu đồ 3.6. Doanh thu du lịch hàng năm giai đoạn 2005-2010.................... 65
Biểu đồ 3.7. Cơ sở lưu trú giai đoạn 2005-2010 ........................................... 66
Biểu đồ 3.8. Số buồng phòng của khách sạn giai đoạn 2005-2010 ............... 67
Biểu đồ 3.9. Các đơn vị kinh doanh du lịch giai đoạn 2005-2010................. 71
Biểu đồ 3.10. Số lượng đơn vị kinh doanh lữ hành giai đoạn 2005-2010...... 71
Biểu đồ 3.11. Số lượng lao động du lịch trong tỉnh giai đoạn 2005-2010 ..... 73

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thái Nguyên là tỉnh miền núi và trung du phía đông bắc Việt Nam, là
địa phương giàu tiềm năng kinh tế, giàu truyền thống cách mạng. Trong lịch

sử, các dân tộc Thái Nguyên đã đoàn kết gắn bó cùng nhân dân cả nước xây
dựng Tổ quốc và bảo vệ giang sơn. Công sức của nhiều người, nhiều thế hệ
đã tạo nên một Thái Nguyên với bề dày lịch sử, văn hóa, những địa danh nổi
tiếng, như núi Văn, núi Võ, di tích ATK Định Hóa, di tích đền Đuổm…những
danh thắng như Hồ Núi Cốc, chùa Hang, hang Phượng Hoàng…
Trong những năm qua, Kinh tế Xã hội Thái nguyên đã đạt nhiều thành
tựu. Kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm 11,11%. Cơ cấu kinh
tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp-xây dựng và
dịch vụ. GDP bình quân đầu người năm 2010 đạt 17,4 triệu đồng (tương đương
950 USD), gấp 2,9 lần so với năm 2005 và gấp 6,1 lần so với năm 2000.
Đại hội tỉnh đảng bộ lần thứ XVIII đã đề ra phương hướng, chủ trương
phát triển kinh tế xã hội của tỉnh trong 5 năm tới và những năm tiếp theo,
nhằm đưa Thái Nguyên sớm trở thành tỉnh công nông nghiệp hiện đại, trở
thành tỉnh đầu tàu của cả vùng miền núi trung du Đông bắc, như mong mỏi
của Bác Hồ từ những năm 60 của thế kỷ trước. Các chủ trương biện pháp phát
triển các ngành công nông nghiệp của tỉnh đã và đang được nghiên cứu thảo
luận triển khai trên nhiều bình diện. Nhiều nghiên cứu về các lĩnh vực kinh tế
xã hội trên địa bàn tỉnh đã được triển khai và áp dụng, nhưng Du lịch với vai
trò là ngành kinh tế tổng hợp quan trọng, mang nội dung văn hóa sâu sắc, có
tính liên ngành liên vùng và xã hội hóa cao, là ngành xuất khẩu tại chỗ, tạo
nhiều công ăn việc làm, thì chưa được nghiên cứu nhiều, và trên thực tế Du
lịch của tỉnh mới đang trong giai đoạn đầu phát triển.
Trong khi đó, trên phạm vi toàn cầu, Du lịch đã được coi là ngành kinh
tế chủ lực, là 1 trong 5 ngành có giá trị xuất khẩu lớn nhất trong các ngành

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

2
kinh tế. Ở Việt Nam, du lịch mới phát triển trong những năm gần đây nhưng
đã đạt nhiều thành tựu, đóng góp ngày càng lớn vào thu nhập quốc dân, tạo ra
gần triệu việc làm, góp phần tích cực vào giao lưu văn hóa và hội nhập quốc tế.
Trong bối cảnh đó, lựa chọn cách tiếp cận từ du lịch, mảnh đất còn ít
được khai thác, lắm tiềm năng, và đã có thực tế chứng tỏ là có điều kiện phát
triển nhanh, đem lại hiệu quả nhiều mặt, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế
xã hội trên địa bàn cả tỉnh, tác giả thấy đó là cách tiếp cận phù hợp, đáp ứng
được đòi hỏi cấp thiết của cuộc sống, hy vọng góp phần giải đáp được một số
vấn đề lý thuyết và thực tiễn đang đặt ra.
Từ những lý do trên, với sự hướng dẫn tận tình của một tiến sỹ Quản lý
kinh tế, có thâm niên quản lý ngành du lịch quốc gia, được sự chấp thuận và
giúp đỡ của Nhà trường, của Hội đồng, của các thày cô, tác giả đã chọn
“Phát triển du lịch Thái Nguyên trở thành ngành kinh tế quan trọng” làm
đề tài tốt nghiệp chương trình thạc sỹ chuyên ngành Quản trị kinh doanh tại
trường và hy vọng khi có điều kiện sẽ được nghiên cứu sâu hơn đề tài này để
góp phần nhỏ bé của mình vào sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh.
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Nghiên cứu vị trí vai trò, tầm quan trọng của du lịch trong sự phát
triển kinh tế xã hội trong thế giới hiện đại, thế giới giao lưu hội nhập với chất
lượng sống của con người ngày càng cao.
- Nghiên cứu tiềm năng, thế mạnh, tài nguyên du lịch của tỉnh Thái
Nguyên, thực trạng khai thác tài nguyên du lịch ở một số di tích lịch sử, văn
hóa và danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh.
- Nghiên cứu thực trạng quản lý nhà nước về du lịch và kinh doanh du
lịch trên địa bàn tỉnh.
- Đóng góp GDP của ngành du lịch đối với GDP của toàn tỉnh.
Tuy là một chuyên đề nhưng nội dung về du lịch lại rất rộng, tác giả chỉ
tập trung vào những vấn đề dưới giác độ kinh tế, quản lý, không đi sâu vào

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên




data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....



data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....