Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
1. Lý do chọn đề tài:
“Trẻ em hôm nay – thế giới ngày mai”. Đó là sự đánh giá, khái quát chung
của toàn nhân loại về vị trí xã hội của trẻ em. Trong di chúc thiêng liêng của Bác
Hồ đã từng căn dặn: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc làm rất
quan trọng và cần thiết…” Nhận rõ tầm quan trọng đó, trong mỗi thời kì lịch sử,
Đảng và Nhà nước ta luôn đặt sự nghiệp giáo dục – đào tạo con người là quốc sách
hàng đầu trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
Trong thời điểm các hoạt động của Thanh thiếu nhi đang được Đảng, Đoàn
và Nhà nước quan tâm. Khi các hoạt động được đẩy mạnh, nhiều học sinh đã trở
thành con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ ở nhiều nơi và đã được nêu gương,
thì đâu đó vẫn còn những học sinh chưa thật sự ngoan ngoãn, là những học sinh
chưa ngoan của lớp, của trường cả về hạnh kiểm lẫn học lực. Trên thực tế, trong
những năm học vừa qua, đã có rất nhiều đề tài của nhiều giáo viên chủ nhiệm viết
về phương pháp giáo dục học sinh chưa ngoan và đạt hiệu quả giáo dục khá rõ nét.
Bản thân tôi, qua nhiều năm công tác và giảng dạy khối lớp 5 với kinh nghiệm đã có
được trong những năm đã làm công tác chủ nhiệm tôi xin mạnh dạn trình bày một
số vấn đề mà bản thân đã áp dụng để giáo dục học sinh chưa ngoan tiến bộ. Mong
rằng, qua sáng kiến kinh nghiệm này, giáo viên chủ nhiệm có thể áp dụng để giáo
dục học sinh chưa ngoan của lớp thành công.
Vậy làm thế nào để giáo dục học sinh chưa ngoan trở nên tiến bộ? Đó là câu
hỏi đặt ra cho nhiều giáo viên chủ nhiệm, và ở mỗi trường hợp học sinh chưa ngoan
lại có những biện pháp giáo dục khác nhau.
1. Cơ sở lý luận thực tiễn:
Bảo vệ, chăm sóc giáo dục cho thế hệ trẻ là một bộ phận quan trọng trong
chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, trẻ em được hưởng những chính
sách ưu tiên của Đảng và nhà nước; các quyền cơ bản của trẻ em đã được thực hiện.
Đời sống tinh thần vật chất của trẻ em được cải thiện, sự nghiệp giáo dục đã được
phát triển toàn diện ở cả 3 cấp học theo định hướng: nâng cao dân trí, bồi dưỡng

nhân lực, đào tạo nhân tài cho quê hương đất nước. Các hoạt động vui chơi, giải trí
của trẻ em đã được nâng cao về thể chất, trí tuệ và tinh thần.
Đằng sau tất cả mọi kiến thức, kỹ năng… cần trang bị và rèn luyện, còn lại là
một yêu cầu tuy không được đặt ra trong các văn bản nhưng nó lại chi phối tất cả,
đó chính là cái “tâm” của người giáo viên. Không có một tấm lòng, mọi công việc
sẽ chỉ là hình thức. Và như vậy, yêu thương chăm sóc các em không chỉ là mệnh
lệnh mà còn là một nhu cầu không thể thiếu của trái tim người thầy cô giáo, đặc
biệt là người giáo viên chủ nhiệm.
Phát huy đạo lý của dân tộc, luôn quan tâm, chăm sóc trẻ em. với nhận thức
về việc chăm lo cho thế hệ trẻ chính là chăm lo nguồn nhân lực tuơng lai được nâng
cao hơn. Với sự cam kết mạnh mẽ của toàn xã hội và của mỗi người. Hãy dành
những gì tốt đẹp nhất cho trẻ em, những chủ nhân tương lai của đất nước.
-1-


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

2. Những thuận lợi và khó khăn khi thực hiện sáng kiến kinh nghiệm này:
a/ Thuận lợi:
Trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh, cũng chính là giáo dục nhân cách
con người. nên việc giáo dục học sinh chưa ngoan luôn được Ban giám hiệu các
trường tạo điều kiện quan tâm giúp đỡ. Bên cạnh đó, sự phối hợp với phụ huynh
học sinh cùng các ban ngành đoàn thể trong nhà trường đã tạo nên sự đồng bộ trong
việc giáo dục cho các em phát triển toàn diện.
Sự tận tuỵ với nghề nghiệp của mỗi giáo viên luôn là nguồn động lực lớn,
giúp cho mỗi thầy cô giáo hoàn thành tốt nhiệm vụ dạy học và giáo dục nhân cách
sống cho các em.
Các phong trào hoạt động tập thể đã tạo ra không khí thi đua sôi nổi trong
nhà trường, giúp các em tham gia hoà nhập với bạn bè sẽ tránh đi được sự mặc cảm,
rụt rè cho các em.

b/ Khó khăn:
Trong những năm trực tiếp giảng dạy, tôi thường được nhà trường phân công
chủ nhiệm khối 5. Đây là các lớp cuối cấp Tiểu học. Ở lứa tuổi này, các em dễ bị tự
ái, hay phê phán và cũng dễ tiêm nhiễm cái xấu, là lứa tuổi cơ động. Tâm lý học gọi
lứa tuổi này là “tuổi vươn lên làm người lớn”. Các em dễ bị tiếp thu cái mới nhưng
cũng chóng quên. Khả năng làm chủ bản thân chưa cao nên dễ bị bên ngoài lôi
cuốn. Nếu được sự chăm sóc của thầy cô thì ở trường các em rất tốt, xong rời khỏi
cổng trường các em lại văng tục, đánh lộn, vô lễ với người lớn… Vả lại, trong một
lớp học lứa tuổi các em thường không đồng đều, các em ở khôi lớp 4 – 5 thường có
độ tuổi từ 10 đến 13. Do độ tuổi các em chênh lệch không đều nhau, nên tâm sinh lý
của các em cũng không giống nhau và có nhiều diễn biến về tâm lý phức tạp.
Trường học nơi tôi công tác là vùng thôn quê của xã Phước Hải. Các em lớp
cuối cấp có thể làm và kiếm tiền. Nên các em dễ xa đà vào các hoạt động vui chơi
chưa được lành mạnh, cũng ảnh hưởng đến sự giáo dục của gia đình và nhà trường.
II/. CÁC BIỆN PHÁP TIẾN HÀNH
Trong tất cả các hoạt động thì hoạt động nào cũng cần phải có biện pháp cụ
thể để thực hiện. Đối với kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan, bản thân tôi
cũng đã áp dụng một số biện pháp sau đây thành công để giúp học sinh tiến bộ.
Biện pháp thứ nhất: Tìm hiểu hoàn cảnh
Bất kỳ một học sinh nào, cho dù là học sinh bình thường nhất đều có những
hoàn cảnh sinh sống không giống nhau, không giống với các bạn khác trong lớp học.
Kinh nghiệm cho thấy: ở lứa tuổi các em cấp 1, vấn đề tiền bạc không phải là
quan trọng bậc nhất, với các em thì một gia đình hạnh phúc, yên ấm, vui vẻ chính
là điều mà các em cần nhất. Do vậy, GVCN cần phải xác định em nào có một gia
đình chưa hoàn toàn hạnh phúc, có xung đột giữa các thành viên trong gia đình... vì

-2-


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

đấy có thể là nguyên nhân khiến cho các em trở nên "chưa ngoan" hoặc cũng có thể
trở thành "tự kỷ"...
Đã có những gia đình trong đó, cha mẹ đều là những người thành đạt nhưng
con của họ lại là những học sinh bị gọi là "học sinh cá biệt" do người cha và mẹ đi
công tác liên tục, không có thời gian chăm sóc, gần gũi con để con có thể tâm sự,
trao đổi, để hỏi han tình hình học tập, vui chơi của con. Những học sinh này thường
sống với một người chăm sóc riêng hoặc chung sống với ông, bà và các em sẽ cảm
thấy thiếu đi bàn tay người mẹ, ánh mắt người cha...
Người lớn chỉ biết đáp ứng đầy đủ, thậm chí là dư giả nhu cầu tiền bạc, vật
chất cho con và xem đây là điều kiện tiên quyết cho con học hành, thực sự thì hành
động này đã có thể vô tình đầy con của mình vào con đường lêu lỏng, ăn chơi và
trở thành học sinh cá biệt, đến lúc phát hiện được thì có thể đã muộn rồi!
Cũng có những gia đình, do xung đột giữa các thành viên trong gia đình diễn ra
trước mắt của các em, khiến cho các em trở nên cộc cằn, hoặc xấu hổ với bạn bè... có
những hành vi bắt chước người lớn trong khi giải quyết các xung đột với các bạn cùng
lớp và như vậy, vô tình người lớn đã đẩy các em trở thành học sinh cá biệt.
Đã có trường hợp xung đột giữa Ông bà với Cha mẹ khiến cho các em mất
lòng tin vào đấng sinh thành và trở nên hỗn láo, khó bảo, thường xuyên dùng vũ
lực nhằm giải quyết các xung đột với bạn học.
Cũng có trường hợp gia đình của các em quá khó khăn, các em phải lo phụ
giúp gia đình để kiếm sống và thời gian học bài của các em ở nhà bị hạn chế, khiến
sức học các em bị đuối dần, thế là các em trở thành học sinh cá biệt...
Nếu như GVCN nắm bắt được kịp thời hoàn cảnh sống của học sinh, chắc
chắn sẽ có biện pháp kết hợp với gia đình để cùng nhau đưa ra các biện pháp giáo
dục phù hợp hơn nhằm đưa học sinh trở lại chính mình
Biện pháp thứ hai: Điều tra thông tin
Qua nhiều năm công tác, tôi nhận thấy không khi nào giáo viên chúng ta
được tiếp nhận một lớp với tập thể học sinh toàn diện không cần nguồn giáo dục
nào nữa. Học sinh chúng ta có trở thành người chủ tương lai được hay không? Là

do do kết quả tổng thể của mọi nguồn lực giáo dục. Cho nên, với tấm lòng yêu nghề
mến trẻ và nhiệt tình công tác, tôi mong muốn sẽ cảm hoá dần dần những học sinh
chưa ngoan, giúp các em có cơ sở đạo đức vững chắc, một nếp nghĩ đúng đắn và
kiến thức đầy đủ, làm hành trang tốt khi các em bươc vào ngưỡng cửa Trung học cơ sở.
Với suy nghĩ ấy, vào đầu mỗi năm học, tôi thường điều tra thông tin qua sổ
chủ nhiệm của năm trước để lại, sổ điểm và gặp gỡ những giáo viên đã trực tiếp
giảng dạy các em ở các lớp dưới để nắm được đặc điểm của từng em, cũng như tìm
hiểu về sức học và hoàn cảnh của từng em để có biện pháp phù hợp, nhằm giúp các
em phát huy các năng lực sở trường đã có sẵn và ngăn chặn những hành vi không
-3-


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

tốt xảy ra trong học đường ở năm học mới. Cũng qua điều tra nắm thông tin như
vậy, nên chỉ trong 3 tháng tôi đã nắm được đặc điểm của từng em, cũng như mức độ
chưa ngoan mà một số em mắc phải ở lớp dưới. Thông qua điều tra, nắm thông tin
tìm ra những biện pháp phù hợp để giúp đỡ từng em cụ thể.
Từ việc điều tra sơ khảo đã nắm được mặt mạnh, mặt yếu của lớp từ đó có
biện pháp giáo dục thích hợp: Tổ chức cho lớp bầu ra ban cán sự mới, ban cán sự
phải là người có học lực khá giỏi, đối xử hoà đồng với bạn bè, nhiệt tình trong công
việc được giao.
Ngoài ra giáo viên còn có kế hoạch phân loại học sinh ngay từ đầu năm học.
Các em yếu về mặt nào, môn nào để còn kịp bồi dưỡng nâng cao trình độ đồng đều
của lớp. Đối với học sinh yếu kém thì phân ra từng nhóm:
* Nhóm 1: Những học sinh yếu kém nhưng có thái độ học tập tích cực.
* Nhóm 2: Những học sinh có tư duy bình thường nhưng có thái độ học tập
chưa tốt.
Những em yếu kém chậm tiến bộ thì xếp các em ngồi trên bàn đầu đồng thời
xếp một em khá giỏi ngồi bên cạnh, giao nhiệm vụ cho em khá giỏi kèm bạn yếu

qua từng tiết học, bài học trong mọi giờ học. Đồng thời cũng tiện cho giáo viên theo
dõi hướng dẫn học sinh học tập và theo dõi kết quả học tập của các em qua từng bài
học. Đặc biệt cần chú ý phát triển tư duy nâng cao kiến thức bồi dưỡng học sinh khá
giỏi, học sinh có năng lực đặt biệt.
Biện pháp thứ ba: Phối hợp với phụ huynh học sinh
Một trong các biện pháp nhằm giáo dục và giúp đỡ học sinh tiến bộ, đó là
giáo viên phải phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh. Thường xuyên liên hệ
thông qua gặp trực tiếp hoặc qua phiếu liên lạc, hoặc có thể qua điện thoại, qua các
cuộc họp mặt cha mẹ học sinh, để trao đổi với phụ huynh học sinh sẽ giúp giáo viên
hiểu rõ hoàn cảnh gia đình các em, hiểu rõ tính nết của các em những lúc ở nhà
cũng như khi bộc lộ trên lớp. Đến thăm gia đình các em, tôi mới thấy được nhiều
gia đình không cùng nhà trường giáo dục con em mình trở thành người tốt, học tốt.
Mà một số gia đình lo làm nông hoặc lên núi làm than, bỏ bê con cái nên một số gia
đình dễ dàng biến các em thành những đứa trẻ chưa ngoan. Xung quanh em là
những đứa trẻ nghỉ học sớm đi làm có tiền, lêu lỏng ăn chơi. Có nhiều gia đình khi
tôi đến thăm nhà, thấy nhà cửa trống hoang, ăn ở không hợp vệ sinh, cha mẹ đi làm
suốt cả ngày, để tiền lại cho các em tự mua đồ ăn sáng và trưa, tối thì cha mẹ mới
về. Nên các góc học tập của các em không có. Có gia đình, khi được giáo viên đến
liên hệ tha thiết muốn cùng gia đình giáo dục con em, lại được nghe lời phát biểu:
“Trăm sự cũng nhờ thầy cô, coi cháu như con em, nó sai gì, thầy cô cứ việc đánh,
đánh nó tôi cám ơn, tôi không làm khó dễ gì đâu…”. Đối với những gia đình ấy,
việc giáo dục và giáo dưỡng con em mình đều giao phó cho nhà trường. Dù giáo
viên có giải thích hoạ hoằn lắm chỉ được sự nhất trí về quan điểm giáo dục trong
nhất thời mà thôi. Họ cũng nhắc nhở con em trong việc học hành, hoà nhã với bạn
bè khi đến lớp. Nhưng do phải mưu sinh nên có ít điều kiện để chăm lo cho con cái.

-4-


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

Đối với những học sinh thuộc các gia đình nói trên, thì sự yêu thương, động
viên khích lệ của thầy cô và bạn bè sẽ là nguồn cổ vũ động viên lớn lao giúp cho
các em tiến bộ.
Hay như trường hợp của em Kiều Ngọc Minh Hoàng (năm học 2013 – 2014),
gia đình đông con. Cha mẹ đi chăn bò thuê trên núi. Gặp gỡ, trao đổi với cha mẹ về
việc thường xuyên vắng học không phép và không học bài, hay đi vào các tụ điểm
chơi game, qua trao đổi cùng gia đình nói: “Tôi không biết chữ, nên việc dạy dỗ đều
trông mong hết cả vào thầy cô”. Em này cũng có ý định nghỉ học, sau khi gặp gia
đình, phân tích cho gia đình em hiểu lợi ích của việc con cái biết chữ, biết tính toán
và quyền lợi của trẻ em được quy định trong luật chăm sóc bào vệ trẻ em như thế
nào. Gia đình em đã hiểu ra và nhờ giáo viên quan tâm giúp đỡ. Biết em ngoài giờ
học thường tụ tập tại các quán game, tôi yêu cầu gia đình không cho tiền ăn quà vặt,
và tôi yêu cầu một số em nam học giỏi trong lớp đến nhà em Phơi cùng chơi cùng
học với em để em lấy lại những phần kiến thức bị hỏng. Đầu năm học em là một
học sinh có kết quả học yếu nhưng đến cuối năm em vươn lên học sinh trung bình,
nhiều môn học còn đạt điểm tốt.
Năm học 2014 – 2015, lớp tôi chủ nhiệm có em Đàng Thái Sang là học sinh
chưa ngoan của Trường (vì em này thường gây gổ, bắt nạt bạn bè, học yếu, không
nghe lời chỉ dạy của thầy cô giáo…). Qua tìm hiểu, tôi được biết em là đứa con đầu
trong gia đình không cha, mẹ tần tảo làm thuê theo mùa vụ để nuôi 2 đứa con, nên
không có điều kiện quan tâm đến học hành của em, mẹ lại ít học nên việc dạy cho
con học tại nhà gặp khó khăn. Tôi đã thường xuyên ghé thăm gia đình em, gặp mẹ
em (và có cả em) trao đổi những mặt tích cực của em đã thể hiện trên lớp. Thấy
được sự quan tâm của giáo viên chủ nhiệm tới con mình, mẹ em đã thường xuyên
nhắc nhở em học tập. Còn em, ở những năm học trước đó, giáo viên tới thăm
thường xuyên trốn, vì các giáo viên trước đó không khen mà chỉ nêu ra các mặt tiêu
cực của em. Từ đó em sinh ra chán nản, hay vắng học không phép, tỏ ra chai lì
trước sự dạy bảo của thầy cô và gia đình. Nhưng với biện pháp tôi đã áp dụng ở
trên, em Sang đã có bước tiến bộ rõ nét. Em cũng không mặc cảm sợ bạn bè xa

lánh, thầy cô rầy la.
Trong năm học 2015 – 2016 lớp của tôi đảm nhận có một số em ngỗ ngược từ
các lớp dưới do giáo viên năm trước cung cấp lại, như trường hợp của em Danh Văn
Chi, luôn nói tục, nhổ cây của lớp khác trồng, là một giáo viên chủ nhiệm ai cũng
muốn những đứa học trò của mình ngoan ngoãn nhưng không như chúng ta mong
muốn. Nhiều lần tôi cũng đã trao đổi cùng em và em đã nghe ra dần dần có sự
chuyển biến tích cực.
Trên đây, chỉ là ba trong số rất nhiều trường hợp mà tôi đã phối hợp với phụ
huynh học sinh giúp các em tiến bộ về học lực và hạnh kiểm. Trong phạm vi bài
viết này, tôi xin phép được dành thời gian để liên hệ đến các biện pháp khác.
Biện pháp thứ tư: Tạo cho học sinh tự tin ở bản thân mình
Qua sách báo tham khảo, tôi nhớ nhất quan điểm giáo dục của nhà giáo dục
lỗi lạc Xô - viết Xu-khôm-lin-xki: “Tạo cho học sinh thành công ban đầu là gieo
vào lòng học sinh tự tin ở bản thân mình, để nỗ lực đạt kết quả cao hơn…”. Tôi đã
-5-


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

áp dụng và đạt kết quả rất khả quan. Tôi xin kể sơ qua câu chuyện của em Đổng
Văn Cành lớp tôi chủ nhiệm năm học 2014 – 2015. Em Cành là một học sinh thông
minh nhưng nổi tiếng cẩu thả, chây lười ở các lớp dưới, em thường bị các giáo viên
cũ nhắc nhở. Để chữa thói chủ quan và xây dựng tinh thần làm chủ bản thân, đồng
thời giúp em phát huy những năng lực sẵn có, tôi luôn động viên và khuyến khích
những việc làm tốt của em. Và cũng thật nghiêm khắc sửa chữa những sai lầm mà
em mắc phải. Một mặt, tôi đề xuất cho em làm lớp trưởng và yêu cầu em phải hoàn
thành nhiệm vụ khi được giáo viên và tập thể lớp tín nhiệm. Thấy em làm được, tôi
tuyên dương ngay trước lớp. Được tin yêu, càng ngày em càng phát triển khả năng
chỉ huy của mình. Trong quá trình góp ý với các bạn, em đã tự giáo dục mình rất
tốt. Chẳng bao lâu, hiện tượng chây lười, cẩu thả ở em không còn nữa, các hoạt

động của lớp em đều tham gia sôi nổi, nhiệt tình và có hiệu quả. Trong các giờ học
có trao đổi, thảo luận nhóm, em thường tỏ rõ quan điểm của mình trước các bạn
cùng tổ và có những phân tích rất lôgic, hợp lý và chính xác và tổ của em luôn đạt
điểm cao trong các tiết học có thảo luận nhóm. Riêng em cuối năm là học sinh giỏi,
và còn tham dự cuộc thi viết chữ đẹp do cấp Trường tổ chức, em đoạt giải và được
nằm trong đội tuyển viết chữ đẹp của trường để tiếp tục tham gia cuộc thi viết chữ
đẹp cấp Huyện. Em đã rèn được tính cẩu thả của mình.
Biện pháp thứ năm: Giáo dục nâng cao lòng tự trọng cho học sinh
Song song với các biện pháp giáo dục đã nêu ở trên, tôi còn tạo nhiều tình
huống mâu thuẫn đạo đức rồi hướng cho các em phân tích. Cuối cùng do yêu cầu
của bản thân, các em tự chọn và vươn lên. Đối với tập thể lớp, tôi thường nêu những
việc làm được của các lớp khác. Vì sao lớp kia đạt được điều này, đạt được điều kia
tốt? Có phải là do lớp đó có nhiều học sinh khá giỏi hơn không? Các em có thể
vươn lên như các bạn không? Muốn tiến bộ, các bạn ấy phải thế nào?... Qua cách lật
ngược vấn đề và hướng dẫn các em giải thích, tôi thấy tác dụng rất cao. Các em thấy
rằng thực hiện những việc tốt không khó, chỉ cần chú ý đến việc đó và tự nỗ lực sẽ
đạt kết quả ngay.
Biết tâm lý lứa tuổi này hay tự ái, tôi luôn thể hiện lòng tin yêu đối với từng
em và đặc biệt giúp các em nâng cao lòng tự trọng. Ở lớp tôi chủ nhiệm năm học
2015 – 2016 có em Kiều Thanh Minh là một học sinh yếu, cha mẹ đều mù chữ
thường xuyên vắng mặt ở địa phương để buôn bán xa, có khi mấy tháng mới trở về
quê thăm gia đình, em ở nhà với người bà già yếu, cha mẹ ít có thời gian kiểm soát
việc học của em. Em Minh lại chưa có thói quen tự lực học tập. Để luyện tinh thần
tự học cho em, tôi thường xuyên cho bài làm ở nhà và có kế hoạch kiểm tra sát sao.
Những lần đầu, em không làm tôi cố gắng giảng giải cho em hiểu. Nhưng hiện tượng
không làm bài vẫn tiếp diễn. Cuối cùng, tôi phải gặp trực tiếp cha mẹ em. Dù rất bận
việc làm ăn ở xa nhưng cha mẹ em cũng tranh thủ về nhà và đến trường gặp tôi. Sau
khi cho em thấy sự quan tâm của mọi người đối với em và niềm vui em sẽ mang lại
cho mọi người, vừa khóc em vừa hứa trước tập thể lớp, trước cha mẹ và tôi là sẽ tự
lực học tập. Và tôi phân công những em học giỏi ngồi gần em kèm cặp giúp đỡ em

ngay tại lớp. Tôn trọng lời hứa, em thực hiện khâu tự lực rất tốt và sẵn đà tiến em
vươn lên. Điều ấy, khiến cha mẹ em rất ngạc nhiên và đã công nhận cùng tôi.
-6-


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

Biện pháp thứ sáu: Xây dựng đội ngũ cán bộ lớp
Ngoài mối quan tâm chăm sóc từng em ra, tôi còn xây dựng đội ngũ cán bộ
lớp. Vì tôi nghĩ, muốn xây dựng đội ngũ cán bộ lớp tốt cần phải xây dựng nhân tố
điển hình của lớp và từ những nhân tố điển hình này tôi nhân diện rộng khắp. Tôi
chú ý bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lớp. Lúc đầu, tôi phải hướng dẫn các em từng li,
từng tí một. Nhưng qua học kỳ II là các em có thể tự hoạt động theo kế hoạch của
lớp, lúc ấy giáo viên chủ nhiệm sẽ là cố vấn cho các em trong các hoạt động của lớp.
Việc xây dựng được một đội ngũ cán bộ lớp năng động, sáng tạo sẽ giúp cho
giáo viên chủ nhiệm rất nhiều trong việc điều hành, quản lý lớp. Các em sẽ là những
nhân tố tích cực trong các hoạt động của lớp, của trường.
Bên cạnh đó, các hình thức thi đua trong lớp do giáo viên chủ nhiệm và ban
cán sự lớp phát động đã kích thích tích cực, tự giác của các em trong lớp. Thông
qua đó, xây dựng bạn bè trong lớp, tinh thần tương trợ giúp đỡ lẫn nhau trong học
tập và các hoạt động khác, để cùng nhau thực hiện nguyện vọng của cá nhân và tập
thể. Hướng dẫn cho ban cán sự lớp tổ chức cho các bạn trong lớp đăng kí danh hiệu
thi đua như: con ngoan trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ, thực hiện hoàn thành chương
trình rèn luyện đội viên do liên đội phát động… Chính nhờ những hình thức hoạt
động phong phú đã tạo cho các em gắn bó với tập thể lớp, tin vào tập thể, tin vào
khả năng của mình sẽ thành công trong các công việc được tập thể giao cho.
Muốn lớp mình có nề nếp tốt thì giáo viên chủ nhiệm phải lên kế hoạch cho
cả năm học, từng tháng, từng tuần dựa trên kế hoạch của nhà trường. Xây dựng
được nề nếp tự quản, bầu chọn được đội ngũ cán sự cốt cán của lớp gồm: Lớp
trưởng, 3 lớp phó phụ trách từng mặt, lớp được chia làm 4 tổ, mỗi tổ bầu một em

làm tổ trưởng, một em làm tổ phó. Sau khi bầu xong, giáo viên họp đội ngũ cán bộ
lớp để phân công quán triệt rõ nhiệm vụ cho từng em, đồng thời cho các em tự đăng
kí các danh hiệu thi đua và biện pháp thực hiện từ đó có phương hướng chỉ đạo để
học sinh thực hiện tốt.
Mỗi tổ có một quyển sổ theo dõi học tập và các mặt hoạt động của từng tổ
viên trong tổ. Cuối tuần các tổ trưởng tổng hợp báo cáo cho lớp trưởng, lớp trưởng
tổng hợp báo cáo cho giáo viên chủ nhiệm vào tiết sinh hoạt chủ nhiệm cuối tuần.
Lớp trưởng nhận xét tình hình học tập trong tuần rồi đến giáo viên nhận xét chung
tình hình học tập của lớp: về ưu điểm và tồn tại. Sau đó nhận xét đánh giá tình hình
học tập cùng với nề nếp, tác phong, vệ sinh của từng em để các em tự rút kinh
nghiệm và khắc phục trong tuần tiếp theo. Ngoài ra còn giáo dục các em phải: “Nói
lời hay, làm việc tốt”, “Gọi bạn xưng mình”. Thường xuyên giáo dục các em có tính
tự giác, chấp hành tốt nội quy của lớp, của trường. Muốn các em thực hiện tốt,
nghiêm túc thì người giáo viên chủ nhiệm lớp phải thực sự gương mẫu về mọi mặt,
phải là: “Tấm gương sáng cho học sinh noi theo”, nói phải làm, đề ra phải thực hiện
và khen chê đúng mực. Vì học sinh tiểu học các em đang ở lứa tuổi nhỏ nên giáo
dục phải nhẹ nhàng, nghiêm khắc nhưng cởi mở gần gũi độ lượng, luôn vị tha đối
với học sinh biết nhận lỗi và sửa lỗi, tuyệt đối không che bai, la mắng học sinh.
Trong học tập không những chú trọng rèn luyện cho học sinh bằng nhiều
hình thức khác nhau mà còn chú trọng khâu nề nếp ngay từ đầu năm như truy bài
-7-


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

đầu giờ, trật tự nghe giảng trong giờ học, trong lớp tổ tự quản kiểm tra bài tập về
nhà của các bạn trong tổ ... Vì nề nếp tốt là cực kì quan trọng, nó góp một phần lớn
quyết định kết quả học tập của học sinh. Chính vì thế ngay từ đầu năm học giáo
viên phải quán triệt nề nếp bằng cách: Cho cả lớp học nội quy lớp học, và mọi quy
định của giáo viên. nội quy của nhà trường đề ra:

III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
1. Kết quả thực hiện:
Tất cả những việc tôi đã làm và thực hiện trong những năm làm công tác chủ
nhiệm lớp, đều dựa vào kế hoạch từng tháng của nhà trường, dựa vào từng chủ đề
của đội. Đầu tháng, khi có kế hoạch trong tay là tôi tự vạch cho mình nội dung cùng
biện pháp thực hiện. Ở mỗi phần việc, tôi tự xác định yêu cầu, xác định thời gian
hoàn tất. Dù bất cứ hoàn cảnh nào tôi cũng phải linh hoạt thực hiện cho bằng được.
Đây cũng là một điều tôi phải tự rèn luyện thành thói quen: cái thói quen hứa là
làm, đề ra là phải thực hiện… những việc tôi đã làm được trong những năm làm
công tác chủ nhiệm cũng đã góp phần cùng với các lực lượng giáo dục khác trong
và ngoài nhà trường hình thành nhân cách tốt đẹp cho học sinh, Những chủ nhân
tương lai của đất nước.
Các lớp do tôi chủ nhiệm trong những năm tôi chủ nhiệm hằng năm đều có
chất lượng lên lớp thẳng cao. Là một trong những lớp luôn dẫn đầu trong các phong
trào hoạt động tập thể. Có nhiều cá nhân là nhóm nòng cốt trong các phong trào
hoạt động của liên đội.
2. Bài học kinh nghiệm:
Qua nhiều năm công tác chủ nhiệm lớp, bản thân tôi đã rút được một số bài
học kinh nghiệm như sau:
1. Muốn làm tốt công tác chủ nhiệm, trước hết giáo viên phải hết lòng tin và
yêu học sinh. Phải tạo được thành công ban đầu cho học sinh, giúp các em tự tin
vào bản thân mình để từ đó các em phấn đấu đạt kết quả cao hơn.
2. Người giáo viên chủ nhiệm tránh dài tay và sẽ chỉ đạo được công tác chủ
nhiệm khi học sinh đã hình thành tổ chức chặt chẽ và đã nêu cao được tinh thần tự
quản. Lúc ấy bằng nhiều phương pháp linh hoạt, giáo viên chủ nhiệm phát huy tính
chủ động của học sinh là chính.
3. Luôn luôn học tập, vận dụng sáng kiến kinh nghiệm của đồng nghiệp và tự
đúc rút kinh nghiệm cho bản thân, nhất là trong công tác giảng dạy và chủ nhiệm lớp.
4. Bên cạnh sự nỗ lực của giáo viên, phải có sự khích lệ đúng mức của Ban
giám hiệu nhà trường, và giáo viên chủ nhiệm phải tìm mọi cách tranh thủ kịp thời

những hỗ trợ cần thiết của các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường trong
công tác chủ nhiệm của mình.
5. Không ngừng nâng cao sự hiểu biết, không tự mãn với những thành quả
đạt được ban đầu. Luôn trao dồi đạo đức cách mạng, rèn luyện tác phong để trở
thành tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Phải gây được uy tín với các em, với
phụ huynh và với tập thể giáo viên.
-8-


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

6. Để làm tốt công tác giáo dục học sinh chưa ngoan, cần phải có sự phối
hợp đồng bộ giữa các bộ phận, giữa các Thầy Cô. Vai trò của Thầy Cô chủ nhiệm
là rất quan trọng. Trong lớp, Thầy Cô chủ nhiệm như là cha mẹ của các em, có
tiếng nói điều chỉnh kịp thời các hành vi chưa đúng của các em, là tấm gương cho
các em noi theo.
3. Kết luận chung:
Trên đây là một vài điều phân tích về một số kinh nghiệm giáo dục học sinh
chưa ngoan trong nhà trường Tiểu học mà tôi đã đúc kết được từ thực tiễn giảng dạy.
Vấn đề giáo dục học sinh chưa ngoan trong nhà trường luôn luôn là đề tài
nóng hổi, được sự quan tâm của hầu hết Thầy Cô, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm.
Để có thể giáo dục tốt các em học sinh chưa ngoan, cần phải có sự phối hợp
cả gia đình, xã hội và nhà trường. Vai trò giáo dục của gia đình và xã hội giữ vị trí
quan trọng, vai trò giáo dục của nhà trường mang yếu tố quyết định giúp các em có
thể có những định hướng đúng đắn, để sau này trở thành những người con có ích
cho xã hội, hiếu thảo trong gia đình và chính các em sẽ là tấm gương tốt cho các em
học sinh khác mà người Thầy sẽ luôn lấy các em ra làm ví dụ khi giáo dục các học
sinh khác
Xã hội hoá giáo dục sự nghiệp chăm sóc, giáo dục trẻ em chắc chắn sẽ đạt
hiệu quả cao hơn nếu nâng cao hơn nữa chất luợng giáo dục học đường, các môi

trường giáo dục gia đình, nhà trường, xã hội được coi trọng hơn nữa. Các gia đình
cùng các đoàn thể, các tổ chức xã hội cùng chung sức tổ chức hướng dẫn cho các
em được hưởng các thú vui mà học, giải trí mà bổ ích cho kiến thức, tâm hồn nảy
nở các năng khiếu bằng việc đọc sách báo, xem phim ảnh lành mạnh, sinh hoạt các
câu lạc bộ, vui chơi mà bổ ích cũng như lao động chân tay vừa sức và tham gia các
hoạt động xã hội từ thiện… Tạo được môi trường lành mạnh toàn diện cho trẻ em
một cách tốt nhất là tránh cho trẻ em khỏi quá tải, ốm yếu bởi sách vở, thi cử nặng
nề. Khỏi phí thời gian, sức lực vào các trò chơi có hại cho sức khoẻ và không lành
mạnh, cũng như tránh khỏi tình trạng lang thang chơi bời, không được kiểm soát
dẫn tới tai hoạ… hiện là những điều lo ngại cho mọi người.
Học sinh chúng ta chỉ là những cành cây non, đang muốn vươn lên trở thành
cành cây vững chắc, hãy tạo điều kiện cho các em thể hiện mình, vươn lên nơi có
ánh sáng vững bền, hãy giáo dục các em bằng thái độ thân thiện và tích cực.
Bảo vệ, chăm sóc thật tốt cho con em chúng ta, không chỉ là chăm lo cho
tương lai dân tộc, mà còn là nuôi lớn hàng ngày niềm hy vọng và hạnh phúc hiện tại
của mỗi gia đình và toàn xã hội…
Rất mong sáng kiến kinh nghiệm này được phổ biến, áp dụng rộng rãi để giúp
cho giáo viên chủ nhiệm lớp có các biện pháp giáo dục học sinh chưa ngoan đạt
hiệu quả cao.
Rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của Hội đồng khoa học để sáng
kiến kinh nghiệm hoàn chỉnh nhằm góp phần chung vào sự nghiệp “ trồng người”.
-9-


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

Tôi xin chân thành cảm ơn.
Phước Hải, ngày 05 tháng 12 năm 2016
Người viết

Lưu Thị Như Phước
Nhận xét của Hội đồng khoa học nhà trường
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................

Nhận xét đánh giá của Hội đồng khoa học
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................

- 10 -


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

MỤC LỤC
STT

NỘI DUNG

Trang

1

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

1

2

1. Lí do chọn đề tài

1

3

2. Đối tượng nghiên cứu

1

4

3. Phạm vi nghiên cứu

1

5

4. Phương pháp nghiên cứu

1

6

II. NHỮNG BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

2

7

1. Cơ sở lí luận

2

8

2. Cơ sở thực tiễn

2

9

3. Giải pháp

3

10

3.1. Tìm hiểu hoàn cảnh

3

11

3.2. Điều tra thông tin

4

12

3.3. Phối hợp với phụ huynh học sinh

5

13

3.4. Tạo cho học sinh tự tin ở bản thân mình

6

14

3.5. Giáo dục nâng cao lòng tự trọng cho học sinh

7

15

3.6. Xây dựng đội ngũ cán bộ lớp:

8

16

III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

8

17

1. Kết quả thực hiện

9

- 11 -


Đề tài: Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan

18

2. Bài học kinh nghiệm

9

19

3. Kết luận chung

10

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Công tác GVCN lớp ở trường tiểu học.
2. Tâm lí học lứa tuổi và tâm lí học sư phạm.
3. Giáo dục gia đình.
4. Tạp chí, sách báo có liên quan.

- 12 -