Giải bài tập trang 143 SGK Hóa lớp 9: Axit axetic

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Giải bài tập trang 143 SGK Hóa lớp 9: Axit axetic
I. Tóm tắt kiến thức cơ bản:Axit axetic
1. Tính chất vật lí
Axit axetic CH3COOH là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước. Dung
dịch axit axetic nồng độ từ 2 – 5 % dùng làm giấm ăn.
2. Cấu tạo phân tử.
Chính nhóm –COOH (Cacboxyl) làm cho phân tử có tính axit.
3. Tính chất hóa học
Axit axetic là một axit yếu, yêu hơn các axit HCl, H2SO4, HNO3, H2SO3 nhưng mạnh hơn
axit cacbonic H2CO3. Axit axetic cũng có đầy đủ tính chất của một axit.
- Dung dịch axit axetic làm quỳ tím đổi màu thành đỏ.
- Tác dụng với oxit bazơ, bazơ tạo thành muối và nước.
CH3COOH + NaOH -> H2O + CH3COONa (Natri axetat)
CH3COOH + CaO -> H2O + (CH3COO)2Ca .
- Tác dụng với kim loại (trước H) giải phóng H2:
2CH3COOH + 2Na - > 2CH3COONa + H2
- Tác dụng với muối của axit yếu hơn.
2CH3COOH + CaCO3 -> (CH3COO)2Ca + CO2 + H2O.
- Tác dụng với rượu tạo ra este và nước
CH3COOH + HO-C2H5

CH3COO C2H5 + H2O.

4. Ứng dụng.
Axit axetic được dùng để điều chế dược phẩm, thuốc diệt cỏ, phẩm nhuộm, tơ sợi nhân
tạo…
5. Điều chế.
- Trong công nghiệp, đi từ butan C4H10:
2C4H10 + 3O2

4CH3COOH + 2H2O

- Để sản xuất giấm ăn, thường dùng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãng.
CH3CH2OH + O2

CH3COOH + 2H2O.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Chú ý: Những hợp chất hữu cơ phân tử có chứa nhóm –COOH, có công thức chung
CnH2n + 1COOH gọi là axitcacboxylic no đơn chức cũng có tính chất tương tự axit axetic.
II. Giải bài tập trang 143 SGK Hóa lớp 9
Bài 1. Hãy điền những từ thích hợp vào chỗ trống
a) Axit axetic là chất... không màu, vị....tan....trong nước.
b) Axit axetic là nguyên liệu để điều chế .....
c) Giấm ăn là dung dịch..... từ 2 đến 5%.
d) Bằng cách ...... butan với chất xúc tác thích hợp người ta thu được.....
Hướng dẫn giải
a) Axit axetic là chất lỏng không màu, vị chua tan vô hạn trong nước.
b) Axit axetic là nguyên liệu để điều chế dược phẩm, phẩm nhuộm, chất dẻo và tơ
nhân tạo
c) Giấm ăn là dung dịch axit axetic có nồng độ từ 2 đến 5%.
d) Bằng cách oxi hóa butan với chất xúc tác thích hợp người ta thu được axit axetic.
Bài 2: Trong các chất sau đây

chất nào tác dụng với Na, NaOH, Mg, CaO?
Hướng dẫn giải
Chất tác dụng với Na là a, b, c, d

Chất tác dụng với NaOH là b, d
Chất tác dụng với Mg là b, d
Bài 3: Axitaxxetic có tính axit vì trong phân tử
a) Có 2 nguyên tử
b) Có nhóm -OH
c) Có nhóm -OH và =C=O
d) có nhóm -OH kết hợp với nhóm =C=O tạo thành nhốm O=C-OH


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Hướng dẫn giải. Câu d đúng vì trong phân tử axit axetic có nhóm -COOH
Bài 4: Trong các chất sau đây, chất nào có tính axit? Giải thích.

Hướng dẫn giải: Chất có tính axit là a vì trong phân tử có nhóm -COOH
Bài 5. Axit axetic có thể tác dụng được với những chất nào trong các chất sau đây: ZnO,
Na2SO4, KOH, Na2CO3, Cu, Fe?
Viết các phương trình phản ứng hóa học nếu có:
Hướng dẫn giải
Axit axetic có thể tác dụng được với những chất: ZnO, KOH, Na2CO3, Fe
2CH3COOH + ZnO -> (CH3COO)2Zn + 2H2O
CH3COOH + KOH -> CH3COOK + H2O
2CH3COOH + Na2CO3 -> 2CH3COONa + CO2 + H2O
2CH3COOH + Fe -> (CH3COO)2Fe + H2.
Bài 6. Hãy viết phương trình hóa học điều chế axit axetic từ:
a) natri axetat và axit sunfuric.
b) rượu etylic.
Hướng dẫn giải.
a) CH3 – CH2OH + H2SO4 đ -> 2CH3COOH + Na2SO4.
b) CH3 – CH2OH + O2

CH3COOH + H2O

Bài 7. Cho 60 gam CH3COOH tác dụng với 100 gam CH3CH2OH thu được 55 gam
CH3 –COOC2H5.
a) Viết phương trình hóa học và gọi tên sản phẩm của phản ứng.
b) Tính hiệu suất của phản ứng trên.
Hướng dẫn giải.
Số mol CH3COOH = 60 : 60 = 1 mol; số mol C2H5OH = 100 : 46 ≈ 2,17 mol.
a) Phương trình hóa học của phản ứng.
CH3COOH + C2H5OH

CH3 –COOC2H5 + H2O.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

(etylaxetat)
b) Theo phương trình phản ứng, vì lượng C2H5OH dư nên lượng CH3 –COOC2H5 theo lí
thuyết phải tính theo lượng CH3COOH. Theo phản ứng số mol của CH3COOH là 1 mol.
Khối lượng CH3COOH theo lí thuyết = 1.88 = 88 gam.
Thực tế chỉ thu được 55 gam.
Vậy hiệu suất của phản ứng là: H% =

.100% = 62,5%.

Bài 8. Cho dung dich axit axetic nồng độ a% tác dụng vừa đủ với dung dich NaOH nồng
độ 10%, thu được dung dịch có nồng độ 10,25%. Hãy tính a.
Hướng dẫn giải.
Ta có phương trình phản ứng:

CH3COOH + NaOH -> CH3COONa + H2O
Gọi khối lượng dung dịch CH3COOH và NaOH lần lượt là m và m’ gam.
Ta có:

(mol);

(mol).

Theo phản ứng:
Suy ra:

.
=> a =

(1)

Tuwd nồng độ muối, ta có:
Giải ra ta được m = m'.
Thay vào (1) ta tính được a = 15. Vậy dung dịch CH3COOH có nồng độ a = 15%.