Toán và phương pháp cho trẻ làm quen với toán, bài giảng cho sinh viên
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (381.96 KB, 58 trang )
TR
NGă
IăH CăPH MăV Nă
NG
KHOAăS ăPH MăT ăNHIểN
BÀIăGI NG
H C PH N: TOÁNăVÀăPH
NGăPHÁPăCHOă
TR ăLÀMăQUENăV IăTOÁN
(PH N:ăPH
NGăPHÁPăCHOăTR ăLÀMă
QUENăV IăTOÁN)
DÀNH CHO H CAO
NG NGÀNH GIÁO D C
M M NON
GV:ăNguy năTh ăNg căDi p
Qu ngăNgãi, tháng 6 n mă2015
M CăL C
M C TIểU CHUNG C A MỌN H C .......................................................................................7
1.
Ki n th c ..................................................................................................................................7
2.
K n ng ......................................................................................................................................7
3.
Thái đ ......................................................................................................................................7
CH
NG 1. B
MỌN PH
NG PHÁP CHO TR M M NON LÀM QUEN V I
TOÁN.....................................................................................................................................................8
1.1.
1.2.
it
ng c a môn h c ........................................................................................8
V trí vƠ nhi m v b môn Ph
trong nhƠ tr
ng pháp cho tr m m non lƠm quen v i toán
ng s ph m................................................................................................ 8
1.2.1. V trí .......................................................................................................................8
1.2.2. B môn ―Ph
ng pháp cho tr m m non lƠm quen vói toán‖ có nh ng nhi m v
sau
.............................................................................................................................. 8
1.3.
M i liên h v i nh ng môn h c khác ...................................................................9
1.3.1. Tri t h c duy v t bi n ch ng ..............................................................................10
1.3.2. Toán h c .............................................................................................................10
1.3.3. Tơm lí h c m m non ...........................................................................................10
1.3.4. Giáo d c h c m m non .......................................................................................10
1.3.5. Logic h c ............................................................................................................11
1.3.6. Sinh lí tr em.......................................................................................................11
CH
NG 2.
NH H
NG C A QUÁ TRỊNH CHO TR
M M NON LÀM
QUEN V I TOÁN .......................................................................................................................... 12
2.1.
Vai trò c a quá trình cho tr m m non lƠm quen v i toán đ i v i s phát tri n
vƠ giáo d c tr ................................................................................................................12
2.2.
Nhi m v c a quá trình cho tr m m non lƠm quen v i toán ............................ 12
2.3.
Các nguyên t c cho tr m m non lƠm quen v i toán..........................................13
2.3.1. H c đi đôi v i hƠnh, giáo d c g n li n v i cu c s ng .......................................13
2.3.2. Phát huy tính tích c c ch đ ng c a tr , chú Ủ đ n s phát tri n cá nhơn ..........13
2
2.3.3. D y h c v a s c ti p thu c a tr ........................................................................14
2.3.4. D y h c d a vƠo y u t tr c quan, đ m b o th ng nh t gi a c th vƠ tr u
t
ng ............................................................................................................................ 14
2.3.5. Nguyên t c d y h c có m r ng .........................................................................15
2.4.
Ch
ng trình ―Cho tr m m non lƠm quen v i toán‖ ........................................15
2.4.1. Tr 18 - 36 tháng ................................................................................................ 15
2.4.2. Tr 3 - 4 tu i .......................................................................................................15
2.4.3. Tr 4-5 tu i .........................................................................................................16
2.4.4. Tr 5-6 tu i .........................................................................................................17
2.5.
Các ph
ng pháp cho tr m m non lƠm quen v i toán ......................................18
2.5.1. Ph
ng pháp d y h c tr c quan .........................................................................19
2.5.2. Ph
ng pháp dùng l i .........................................................................................20
2.5.3. Ph
ng pháp th c hƠnh luy n t p ......................................................................20
2.6.
ph
Các hình th c t ch c cho tr lƠm quen v i toán theo đ nh h
ng đ i m i
ng pháp d y h c.....................................................................................................22
2.6.1. Cho tr h c lƠm quen v i toán trong ho t đ ng h c toán có ch đích ...............22
2.6.2. Cho tr lƠm quen v i toán ngoƠi ho t đ ng h c toán có ch đích .....................24
CH
NG 3. HỊNH THÀNH BI U T
NG V S
L
NG, CON S
VÀ PHÉP
M CHO TR M M NON........................................................................................25
3.1.
c đi m phát tri n nh ng bi u t
ng v s l
ng, con s vƠ phép đ m c a tr
m m non ........................................................................................................................25
3.1.1. Tr d
i 3 tu i ....................................................................................................25
3.1.2. Tr 3 - 4 tu i .......................................................................................................25
3.1.3. Tr 4-5 tu i .........................................................................................................25
3.1.4. Tr 5 - 6 tu i .......................................................................................................26
3.2.
N i dung hình thƠnh bi u t
ng v s l
giáo
............................................................................................................................ 26
3
ng, con s vƠ phép đ m cho tr m u
3.2.1. Tr 3-4 tu i .........................................................................................................26
3.2.2. Tr 4 - 5 tu i .......................................................................................................27
3.2.3. Tr 5-6 tu i .........................................................................................................27
3.3.
Ph
ng pháp hình thƠnh bi u t
ng v s l
ng, con s vƠ phép đ m cho tr
m u giáo ........................................................................................................................28
3.3.1. D y tr nh n bi t m t nhóm đ v t theo d u hi u chung c a chúng .................28
3.3.2. D y tr đ m t 1 d n 10 .....................................................................................28
3.3.3. D y tr nh n bi t các ch s vƠ các s t nhiên t 1 đ n 10 .............................. 29
3.3.4. D y tr bi t m t s k n ng ................................................................................30
CH
NG 4. HỊNH THÀNH BI U T
NG V KệCH TH
C CHO TR M M
NON ............................................................................................................................ 33
c đi m phát tri n nh ng bi u t
4.1.
4.1.1. Tr d
ng v kích th
c c a tr m m non ............33
i 3 tu i ....................................................................................................33
4.1.2. Tr 3-4 tu i .........................................................................................................33
4.1.3. Tr 4-5 tu i .........................................................................................................33
4.1.4. Tr 5 – 6 tu i ......................................................................................................33
4.2.
N i dung hình thƠnh bi u t
4.2.1. Tr d
ng v kích th
c cho tr m m non ......................33
i 3 tu i ....................................................................................................33
4.2.2. Tr 3 – 4 tu i ......................................................................................................34
4.2.3. Tr 4-5 tu i .........................................................................................................34
4.2.4. Tr 5 – 6 tu i ......................................................................................................34
4.3.
Ph
ng pháp hình thƠnh bi u t
4.3.1. D y tr nh n bi t kích th
ng v kích th
c cho tr m m non ................34
c c a v t: đ l n, chi u cao, chi u dƠi, chi u r ng .....
............................................................................................................................ 34
4.3.2. D y tr so sánh v đ l n,chi u cao, chi u dƠi, r ng c a hai v t, giúp tr hi u
c m t ch m i quan h so sánh gi a hai v t v ............................................................ 34
4
4.3.3. D y tr s p th t gi a 3 v t theo th t t ng d n ho c gi m d n c a kích th
c
............................................................................................................................ 36
4.3.4. D y tr phép đo. ..................................................................................................37
CH
NG 5. HỊNH THÀNH BI U T
NG V
HỊNH D NG CHO TR
M M
NON ............................................................................................................................ 38
c đi m phát tri n nh ng bi u t
5.1.
5.1.1. Tr d
ng v hình d ng c a tr m m non .............38
i 3 tu i ....................................................................................................38
5.1.2. Tr 3 – 4 tu i ......................................................................................................38
5.1.3. Tr 4 – 5 tu i ......................................................................................................38
5.1.4. Tr 5 – 6 tu i ......................................................................................................38
5.2.
N i dung hình thƠnh bi u t
ng v hình d ng cho tr m m non .......................38
5..1. Tr 3 – 4 tu i ......................................................................................................38
5.3.2. Tr 4 – 5 tu i ......................................................................................................39
5.3.
Ph
5.3.1. Ph
ng pháp hình thƠnh bi u t
ng v hình d ng cho tr m u giáo .................39
ng pháp d y tr nh n bi t các hình ............................................................. 39
5.3.2. D y tr phơn bi t các hình ..................................................................................39
5.3.3. D y tr nh n bi t hình d ng c a v t ...................................................................41
CH
NG 6. HỊNH THÀNH S
NH H
NG TRONG KHỌNG GIAN CHO TR
M M NON....................................................................................................................42
6.1.
c đi m phát tri n nh ng bi u t
ng v không gian vƠ đ nh h
ng trong
không gian c a tr m m non .........................................................................................42
6.1.1. Tr d
i 3 tu i ....................................................................................................42
6.1.2. Tr 3 – 6 tu i ......................................................................................................42
6.2.
N i dung tr m u giáo đ nh h
ng trong không gian ........................................42
6.2.1. Tr 3 - 4 tu i .......................................................................................................42
6.2.2. Tr 4 – 5 tu i ......................................................................................................43
6.2.3. Tr 5 – 6 tu i ......................................................................................................43
5
6.3.
Ph
ng pháp d y tr m u giáo đ nh h
6.3.1. D y tr đ nh h
ng trong không gian ...........................43
ng trên c th mình ..................................................................43
6.3.2. D y tr nh n bi t tay ph i – tay trái c a tr . .......................................................43
6.3.3. D y tr nh n bi t phía trên – phía d
i, phía tr
c – phía sau khi l y b n thơn
mình lƠm chu n. ............................................................................................................44
6.3.4. D y tr đ nh h
ng trên m t ph ng ....................................................................44
6.3.5. D y tr xác đ nh phía ph i, phía trái c a tr .......................................................44
6.3.6. Xác đ nh h
ng: phía trên – phía d
6.3.7. D y tr đ nh h
CH
i, phía tr
c – phía sau c a ng
ng khi di chuy n vƠ bi t di chuy n theo h
NG 7. HỊNH THÀNH S
NH H
i khác .44
ng c n thi t ........45
NG V TH I GIAN CHO TR M M
NON ............................................................................................................................ 46
c đi m phát tri n nh ng bi u t
7.1.
7.2.
Ph
ng v th i gian c a tr m m non ...............46
ng pháp d y tr m u giáo đ nh h
ng th i gian ........................................46
7.2.1. D y tr nh n bi t ngƠy vƠ đêm (tr 3 – 4 tu i) ...................................................46
7.2.2. D y tr nh n bi t các bu i: sáng, tr a, chi u, t i (tr 4 – 5 tu i) .......................46
7.2.3. D y nh n bi t vƠ g i tên các ngƠy trong tu n, phơn bi t hôm nay, hôm qua,
ngƠy mai. (tr 5 – 6 tu i) ............................................................................................... 47
6
M CăTIểUăCHUNGăC AăMỌNăH C
1. Ki năth c
- Hi u đ
c m t s v n đ chung v môn h c: Vai trò vƠ nhi m v c a môn h c,
nh ng v n đ c b n c a ch
ng trình cho tr lƠm quen v i toán, đ c đi m nh n th c
c a tr , các nguyên t c cho tr lƠm quen v i toán.
- Bi t đ
c các ph
ng pháp đ
c s d ng đ cho tr lƠm quen v i toán
- Bi t đ
c n i dung hình thƠnh bi u t
ng toán
t ng l a tu i.
- V n d ng ki n th c đƣ h c vƠo vi c l a ch n n i dung cho tr lƠm quen v i
toán phù h p v i t ng đ tu i.
- V n d ng ki n th c đƣ h c vƠo vi c t ch c ho t đ ng cho tr lƠm quen v i
toán.
2. K ăn ng
- Có k n ng t ch c ho t đ ng cho tr lƠm quen v i toán.
- Có k n ng ph i h p các ph
ng pháp khi t ch c ho t đ ng cho tr lƠm quen
v i toán.
- Có k n ng x lỦ tình hu ng trong ho t đ ng cho tr lƠm quen v i toán.
- Có k n ng đánh giá m c đ hình thƠnh bi u t
ng toán
các l a tu i khác
nhau c a tr m m non.
3. Tháiăđ
- Nh n th c đúng v t m quan tr ng c a môn h c v i công tác giáo d c tr m m
non.
- Nhi t tình sáng t o trong vi c t ch c ho t đ ng cho tr lƠm quen v i toán.
- Có lòng yêu ngh m n tr .
7
NGă1. B ăMỌNăPH
CH
NGăPHÁPăCHOăTR ăM MăNONă
LÀMăQUENăV IăTOÁN
iăt
1.1.
it
-
ngăc aămônăh c
ng c a ph
ng pháp cho tr m m non lƠm quen v i toán là quá trình
giáo d c thông qua vi c d y nh ng ki n th c toán h c s đ ng cho tr m m non.
- Trong quá trình cho tr m m non lƠm quen v i toán, giáo viên gi vai trò ch
đ o, lƠ ng
i t ch c, h
ng d n, đi u khi n các ho t đ ng c a tr . Tr là ng
i ch
đ ng, tích t c nh m chi m l nh tri th c, hình thƠnh k n ng, phát tri n n ng l c nh n
th c vƠ hƠnh đ ng.
- Ph
ng pháp cho tr m m non lƠm quen v i toán còn đ
c coi lƠ ph
ng th c
ho t đ ng cùng nhau gi a nhƠ giáo d c v i tr vƠ gi a tr v i tr , nh m hình thƠnh h
th ng nh ng bi u t
ng toán h c s đ ng cho tr , qua đó góp ph n phát tri n trí tu ,
giáo d c nhơn cách toƠn di n vƠ chu n b cho tr h c t p
Nh v y, ph
tr
ng ti u h c.
ng pháp cho tr m m non lƠm quen v i toán lƠ khoa h c nghiên
c u nh ng quy lu t c a quá trình hình thƠnh các bi u t
ng toán h c s đ ng cho tr
m m non. Thông qua quá trình d y h c có m c đích trong các tr
ng m m non d
i
s t ch c, đi u khi n c a giáo viên, t c lƠ nghiên c u nh ng quy lu t c a m i quan
h h u c gi a m c đích, n i dung, ph
vi c hình thƠnh bi u t
ng toán h c s đ ng theo m c đích đ ra.
V ătríăvƠănhi măv ăb ămônăPh
1.2.
v iătoánătrongănhƠătr
ngăphápăchoătr ăm mănonălƠmăquenă
ngăs ăph m
V ătrí
1.2.1.
Ph
ng pháp d y h c nh m nơng cao hi u qu c a
ng pháp cho tr lƠm quen v i toán có v trí đ c bi t quan tr ng trong vi c
giáo d c nhơn cách tƠn di n cho tr nói chung vƠ giáo d c trí tu cho tr nói riêng, góp
ph n chu n b cho tr vƠo h c
tr
ng ph thông v i nh ng ki n th c toán h c s
đ ng vƠ nh ng k n ng nh n bi t, k n ng hƠnh đ ng c n thi t nh t nh : quan sát, kh o
sát, đ m, đo l
th
ng, so sánh s l
ng b ng cách thi t l p t
ng ng 1: 1, so sánh kích
c b ng cách x p ch ng, đ t c nh, k n ng t duy: phân tích, t ng h p, so sánh,
khái quát hoá, tr u t
ng hoá...
1.2.2. B ămônă“Ph
ngăphápăchoătr ăm mănonălƠmăquenăvóiătoán”ăcó nh ngă
nhi măv ăsau
8
- Truy n th cho giáo sinh nh ng hi u bi t đ i c
ng v ―Ph
ng pháp cho tr
m m non lƠm quen v i toán‖, v i t cách lƠ m t môn h c trong nhƠ tr
đ it
ng s ph m:
ng, nhi m v c a nó và m i liên h c a nó v i các môn khoa h c khác.
- Trang b cho giáo sinh nh ng hi u bi t v đ c đi m phát tri n nh ng bi u t
toán h c s đ ng c a tr m m non nh đ c đi m phát tri n nh ng bi u t
l
ng, con s vƠ phép đ m, đ c đi m phát tri n nh ng bi u t
d ng, s đ nh h
ng trong không gian vƠ đ nh h
ng v kích th
ng
ng v s
c, hình
ng th i gian c a tr em l a tu i
m m non.
- Giúp giáo sinh n m đ
c m c đích, n i dung, các nguyên t c, các ph
ng
pháp, bi n pháp vƠ hình th c t ch c các ho t đ ng cho tr m m non lƠm quen v i
toán phù h p v i kh n ng vƠ đ c đi m nh n th c c a l a tu i.
- Trang b cho giáo sinh nh ng ki n th c, k n ng c th v vi c l p k ho ch các
ho t đ ng cho tr làm quen v i toán.
- Rèn luy n cho giáo sinh k n ng tìm hi u ch
kh o vƠ tƠi li u h
ng d n th c hi n ch
ng trình, giáo trình, sách tham
ng trình ―Cho tr m m non lƠm quen v i
toán‖.
- Hình thành cho giáo sinh k n ng tìm hi u đ i t
ng tr trong l p mà mình ph
trách, k n ng ti n hƠnh các ho t đ ng cho tr lƠm quen v i toán, k n ng th c hi n
ki m tra, đánh giá m c đ hình thƠnh nh ng bi u t
ng toán h c
các l a tu i khác
nhau c a tr m m non vƠ k n ng ti n hƠnh cho tr làm quen v i toán qua các ho t
đ ng giáo d c khác trong tr
ng m m non nh : vui ch i, lao đ ng, t o hình, ơm nh c,
th ch t...
- Rèn luy n cho giáo sinh nh ng k n ng khác: k n ng s u t m, l a ch n t thi t
k vƠ t ch c các trò ch i h c t p nh m hình thƠnh các bi u t
ng toán h c cho tr ,
xơy d ng góc h c toán trong l p.
- Môn h c nƠy còn góp ph n b i d
đ c cho ng
ng tình c m ngh nghi p, ph m ch t đ o
i giáo viên m m non. Thông qua vi c h c n i dung môn h c giúp giáo
sinh th y rõ v trí, vai trò c a vi c d y tr nh ng ki n th c, k n ng toán h c đ i v i s
phát tri n vƠ giáo d c tr . Tính ch t nghi p v c a môn h c giúp rèn luy n nh ng n ng
l c vƠ ph m ch t ngh nghi p c a ng
i giáo viên m m non nh : Ủ th c, trách nhi m
trong công vi c, luôn yêu ngh , m n tr , c n th n, chính xác.
1.3. M iăliênăh ăv iănh ngămônăh căkhác
9
1.3.1.
Tri tăh căduyăv tăbi năch ng
Tri t h c duy v t bi n ch ng lƠ m t khoa h c nghiên c u nh ng quy lu t chung
nh t c a s phát tri n t nhiên, xƣ h i vƠ t duy con ng
pháp lu n c a khoa h c ph
i, vì v y nó lƠ c s ph
ng
ng pháp cho tr m m non lƠm quen v i toán. Tri t h c
duy v t bi n ch ng giúp chúng ta hi u m t cách sơu s c vƠ đúng đ n b n ch t c a đ i
t
ng vƠ ph
ng pháp lôgic, xem xét quá trình hình thƠnh các bi u t
tr m m non nh m t hi n t
ng toán h c
ng giáo d c trong quá trình phát tri n, vƠ trong m i liên
h ph thu c l n nhau...
1.3.2.
Ph
Toánăh c
ng pháp cho tr m m non lƠm quen v i toán có liên h ch t ch v i khoa
h c toán h c. NgƠy nay, v i s phát tri n nhanh chóng c a khoa h c toán h c vƠ s
xơm nh p c a nó vƠo m i l nh v c ki n th c khác nhau. Nh ng thƠnh t u nghiên c u
v khoa h c toán h c c a nhơn lo i lƠ c s đ ―Ph
ng pháp cho tr lƠm quen v i
toán‖ d a vƠo đó mƠ l a ch n n i dung nh ng ki n th c toán h c s đ ng nh t nh ng
đ m b o tính h th ng, tính khoa h c vƠ tính s ph m, phù h p v i kh n ng nh n
th c c a tr , v i đi u ki n, hoàn c nh c a đ t n
c, đáp ng đ
c nh ng yêu c u c a
giáo d c m m non nói riêng vƠ giáo d c th h tr nói chung.
1.3.3.
Tơmălíăh căm mănon
Tơm lí h c m m non lƠ khoa h c nghiên c u nh ng đ c đi m phát tri n các quá
trình c m giác, tri giác, trí nh , chú Ủ, t duy, ho t đ ng ch đ o... c a tr em l a tu i
m m non.
Nh ng thƠnh t u nghiên c u v tơm lí tr m m non vƠ nh ng quy lu t nh n
th c nh ng bi u t
ph
ng toán h c s đ ng c a tr
m i l a tu i lƠ c s đ b môn
ng pháp cho tr lƠm quen v i toán xác đ nh n i dung ki n th c, m c đ , yêu c u
v hƠnh đ ng vƠ t duy c a tr
t ng l a tu i đ t ch c, đi u khi n quá trình cho tr
làm quen v i toán trong t ng ho t đ ng h c t p có ch đích, c ng nh trong các ho t
đ ng khác c a tr nh : vui ch i, ơm nh c, th ch t, t o hình... trong tr
1.3.4.
ng m m non.
Giáoăd căh căm mănon
Quá trình cho tr m m non lƠm quen v i toán lƠ m t b ph n c a quá trình giáo
d c m m non nói chung, vì v y nó ch u s chi ph i c a nh ng quy lu t giáo d c m m
non.
10
Nh ng thƠnh t u nghiên c u c a lí lu n giáo d c h c m m non v m c tiêu,
nguyên t c, ph
ng pháp, hình th c ph
ng ti n giáo duc m m non c a n
c ta vƠ
trên th gi i lƠ c s v ng ch c, đ ph
ng pháp cho tr lƠm quen v i toán d a vƠo đó
mƠ xác đ nh m c đích, nguyên t c, ph
ng pháp, hình th c, ph
ng ti n t ch c các
ho t đ ng cho tr lƠm quen v i toán phù h p v i s phát tri n c a khoa h c giáo d c
m m non nói riêng vƠ khoa h c giáo d c nói chung.
1.3.5.
Logicăh c
Logic h c lƠ m t khoa h c có liên h ch t ch vói khoa h c toán h c. M t khoa
h c mang tính chính xác vƠ đ
c xơy d ng ch t ch , ph
ng pháp cho tr m m non
làm quen v i toán ph i d a vƠo logic h c đ trình bƠy m t cách chính xác các ki n
th c vƠ nh ng l p lu n có c n c . Qua đó góp ph n hình thƠnh cho tr nh ng bi u
t
ng toán h c s đ ng nh ng chính xác, nh ng thao tác t duy ban đ u...
1.3.6.
Sinhălíătr ăem
Sinh lí tr em nghiên c u nh ng đ c đi m vƠ quy lu t phát tri n th ch t vƠ các
quá trình sinh lí
tr nh , nh : đ c đi m phát tri n h c , x
ng, h tu n hoƠn, h hô
h p, h th n kinh... Vì v y, quá trình cho tr lƠm quen v i toán ch đem l i hi u qu
mong mu n n u chúng ta d a trên c s v n d ng nh ng thƠnh t u c a khoa h c sinh
lí tr em đ xơy d ng n i dung, ph
ng pháp, bi n pháp, hình th c t ch c các ho t
đ ng cho tr lƠm quen v i toán phù h p v i nh ng đ c đi m sinh lí c a tr theo các
l a tu i khác nhau.
Cơuăh iăônăt p
1. Trình bƠy đ i t
ng c a môn h c Ph
ng pháp cho tr m m non lƠm quen v i
toán.
2. Trình bƠy v trí vƠ nhi m v c a môn h c Ph
quen v i toán trong nhƠ tr
ng pháp cho tr m m non lƠm
ng s ph m.
3. Nêu m i quan h c a b môn Ph
ng pháp cho tr m m non lƠm quen v i toán
v i m t s khoa h c khác. Cho ví d c th .
11
CH
NG 2.
NHăH
NGăC AăQUÁăTRỊNHăCHOăTR ăM MăNONă
LÀMăQUENăV IăTOÁN
2.1. Vaiă tròă c aă quáă trìnhă choă tr ă m mă nonă lƠmă quenă v iă toánă đ iă v iă s ă
phátătri năvƠăgiáoăd cătr
- Vi c cho tr lƠm quen v i toán giúp tr khám phá th gi i xung quanh tr m t
cách toƠn di n.
- Góp ph n giáo d c tr v các m t:
+ Giáo d c trí tu :
Hình thƠnh vƠ phát tri n ho t đ ng nh n th c cho tr m m non, t tr c quan hƠnh
đ ng đ n t duy tr c quan hình t
Hình thƠnh
ng đ n t duy logic.
tr kh n ng tìm tòi, quan sát, so sánh,ầ..Thúc đ y các quá trình
tơm lỦ nh : Chú Ủ, ghi nh ầầ
Góp ph n hình thƠnh kh n ng nh n th c th gi i xung quanh v các m i quan
h v s l
ng, hình d ng, kích th
T ng c
cầầ
ng cung c p v n t vƠ phát tri n ngôn ng cho tr m m non.
+ Giáo d c đ o đ c, th m m .
Giáo d c Ủ th c ham hi u bi t, ham sáng t o, bi t th
ng th c cái đ p vƠ sáng
t o ra cái đ p.
+ Giáo d c tính c ng đ ng, bi t đoƠn k t khi th c hi n các nhi m v chungầ
+ Hình thƠnh n n t ng ki n th c, k n ng đ chu n b cho tr đ n tr
ng ph
thông.
2.2. Nhi măv ăc aăquáătrìnhăchoătr ăm mănonălƠmăquenăv iătoán
Hình thƠnh cho tr nh ng bi u t
ng toán h c ban đ u, đ n gi n, có nhi u ng
d ng trong cu c s ng v t p h p, các s t nhiên: cách đ c, cách vi t, so sánh các s
t nhiên vƠ cách s d ng chúng đ bi u th s l
ng các nhóm đ i t
Trang b cho tr nh ng hi u bi t ban đ u v kích th
đ
c đ l n, chi u dƠi, chi u r ng, chi u cao c a đ i t
đ th c hƠnh đo l
ng.
c: nh n bi t, phơn bi t
ng, bi t s d ng các d ng c
ng đ dƠi c a đ v t.
D y tr nh n bi t vƠ b
c đ u bi t phơn bi t m t s các hình hình h c th
g p vƠ s d ng chúng đ xác đ nh hình d ng c a các v t có
12
xung quanh.
ng
D y tr b
ng
c đ u bi t đ nh h
i khác lƠ chu n, bi t đ nh h
ng trong không gian khi tr l y b n thơn mình,
ng ngƠy vƠ các bu i trong ngƠy, tu n l vƠ các ngƠy
trong tu n l .
Hình thƠnh
tr nh ng đ nh h
các t p h p, m i quan h v kích th
ng ban đ u v các m i quan h s l
ng gi a
c gi a các v t, m i quan h gi a các s thu c
dƣy s t nhiên, vƠ các m i quan h không gian vƠ th i gian có trong hi n th c xung
quanh tr .
Hình thƠnh cho tr m t s k n ng th c hƠnh: so sánh s l
đo l
ng, kích th
c, đ m,
ng, kh o sát hình d ng, tính toán vƠ nh ng k n ng ban đ u c a ho t đ ng h c
t p.
Thông qua các ho t đ ng cho tr lƠm quen v i toán đ b
m t s thao tác t duy: phơn tích, t ng h p, so sánh, tr u t
Giúp tr n m đ
tr
c đ u hình thƠnh
tr
ng hoá, khái quát hoá.
c m t s thu t ng toán h c vƠ bi t s d ng chúng trong nh ng
ng h p c th , bi t di n đ t m ch l c các y u t vƠ m i t
ng quan toán h c s
đ ng.
B
c đ u hình thƠnh, phát tri n
tr h ng thú vƠ n ng l c nh n bi t, phát tri n
h p lí kh n ng suy lu n vƠ di n đ t b ng l i nói các suy lu n đ n gi n, giáo d c tr có
đ nh h
ng, k lu t, b
c đ u bi t h p tác, tích c c, đ c l p vƠ sáng t o trong ho t
đ ng.
2.3. Cácănguyênăt căchoătr ăm mănonălƠmăquenăv iătoán
2.3.1.
H căđiăđôiăv iăhƠnh,ăgiáoăd căg năli năv iăcu căs ng
2.3.1.1 Yêu c u
Tr ph i bi t thu nh n vƠ v n d ng đi u đƣ h c đ
thơn qua đó th y đ
c tác d ng c a ki n th c mƠ tr đ
c vƠo th c t g n g i v i b n
c h c v i th c t đ i s ng.
2.3.1.2. Bi n pháp
- N i dung h
ng d n cho tr ph i ch n l a cho phù h p vƠ chú Ủ liên h th c t
g n g i v i tr .
- T o ra các ho t đ ng đ tr đ
- Các hình th c t ch c h
hình th c vui ch i vƠ ho t đ ng
c th c hƠnh (t p đo, đ m, x p theo th t ).
ng d n tr ph i đa d ng: Hình th c trên ti t h c,
m i lúc m i n iầ
2.3.2. Phátă huyă tínhă tíchă c că ch ă đ ngă c aă tr ,ă chúă Ủă đ nă s ă phátă tri nă cáă
nhân
13
2.3.2.1. Yêu c u
- Tr ph i lƠ ng
i tìm tòi đ có đ
c s nh n bi t v các bi u t
ng ban đ u v
toán.
- Tr ph i t giác tích c c, đ
c ch đ ng phát huy sáng t o c a mình (đ
ct
do nêu cơu h i).
- M i tr có đ c đi m nh n th c riêng, đ u đ
c quan tơm h
ng d n, khuy n
khích ầ
2.3.2.2. Bi n pháp
- Giáo viên nêu ra các tình hu ng đ n gi n, phù h p v i tr , đ nh h
ng cho tr
gi i quy t v n đ .
- T o ra các ho t đ ng đ cho m i tr đ
c t mình ti n hƠnh, t mình có th
nêu ra nh n xét b ng l i.
- Chú Ủ đ n nh ng tr có nh n th c nhanh, nh ng tr có nh n th c ch m.
2.3.3. D yăh căv aăs căti p thuăc aătr ă
2.3.3.1. Yêu c u
- Giáo viên ph i n m đ
c đ c đi m vƠ trình đ c a tr trong l p.
- Giáo viên ph i n m đ
c ch
ng trình, các bƠi d y có h th ng.
2.3.2.3. Bi n pháp
- Ch n n i dung d y v a s c c a tr , đ m b o đúng tu n t ki n th c đ
hành theo các b
c ti n
c t d đ n khó.
- Linh ho t đi u ch nh m c đ tu thu c vƠo tình hu ng c th .
- Quan tơm giúp đ tr ch m hay ngh nhi u đ tr theo đ
c trình đ chung.
2.3.4. D yăh căd aăvƠoăy uăt ătr c quan,ăđ măb oăth ngănh tăgi aăc ăth ăvƠă
tr uăăt
ng
2.3.4.1. Yêu c u
- Hình thƠnh bi u t
ng toán ph i d a vƠo các đ v t c th , g n g i v i tr .
- S d ng đúng lúc, đúng ch ph i h p v i vi c di n đ t b ng ngôn ng v i các
đ ng tác s d ng đ dùng tr c quan.
2.3.4.2. Bi n pháp
- S d ng h p lỦ đ dùng tr c quan.
- D a vƠo bi u t
ng đƣ đ
c hình thƠnh đ hình thƠnh bi u t
quan.
14
ng m i có liên
2.3.5. Nguyênăt căd yăh căcóăm ăr ngă
2.3.5.1. Yêu c u
- Ph i n m đ
c đ c đi m đ i t
ng tr mƠ l p mình ph trách.
- Ph i n m đ
c n i dung ki n th c c a ch
ng trình vƠ c a t ng bƠi theo các
m c đ t ng d n.
2.3.4.3. Bi n pháp
- Hình thƠnh các bi u t
ng toán theo các b
c:
+B
c 1: Cho tr ho t đ ng v i đ v t giáo viên h
ng d n.
+B
c 2: V n nh trên nh ng b t s h
+B
c 3: T p cho tr di n đ t b ng l i, không d a vƠo v t m u.
+B
c 4: Chuy n t nói to thƠnh nói nh vƠ tr thƠnh hình nh
ng d n c a cô giáo.
trong óc c a
tr .
2.4. Ch
ngătrìnhă“Choătr ăm mănonălƠmăquenăv iătoán”
2.4.1. Tr ă18 - 36 tháng
- B
c đ u cho tr lƠm quen vƠ nh n bi t các đ v t quen thu c theo mƠu s c,
hình d ng.
- B
th
c đ u cho tr lƠm quen vƠ nh n bi t đ l n c a các v t. Bi t g i tên kích
c to - nh c a các đ v t.
2.4.2. Tr ă3 - 4ătu i
- T p h p, s l
ng, s t nhiên vƠ đ m.
- D y tr cách t o t p h p (t o nhóm đ v t) theo m t d u hi u chung nƠo đó.
- D y tr nh n bi t các m i quan h s l
cách thi t l p t
ng ng 1:1, gi a t ng đ i t
ng gi a hai nhóm, đ i t
ng b ng
ng c a nhóm này v i t ng đ i t
ng
c a nhóm khác.
- Nh n bi t 1 vƠ nhi u đ i t
-
m vƠ nh n bi t s l
- G p hai nhóm đ i t
ng.
ng trong ph m vi 5.
ng vƠ đ m.
- Tách m t nhóm thƠnh hai nhóm.
- So sánh, phơn lo i vƠ s p x p theo quy t c
- So sánh kích th
kích th
c gi a 2 đ i t
cc a2đ it
ng: nh n ra s gi ng nhau hay khác nhau v
ng, tr nh n bi t vƠ s d ng các các t : to - nh , cao - th p,
dài – ng n.
15
- Phơn lo i, t o thƠnh nhóm các đ i t
nh : mƠu s c, kích th
ng theo đ c đi m hay d u hi u nƠo đó
c, hình d ng.
- D y tr cách x p xen k 1- 1.
- Hình d ng: D y tr nh n bi t vƠ g i tên các hình c b n: hình tròn, hình
vuông, hình tam giác, hình ch nh t vƠ nh n bi t các hình đó trong th c t .
- D y tr đ nh h
d
i, phía tr
ng v trí trong không gian: d y tr xác đ nh phía trên — phía
c - phía sau c a b n thơn.
- D y tr phơn bi t tay ph i, tay trái c a b n thơn.
- D y tr nh n bi t ngày vƠ đêm.
2.4.3. Tr ă4-5ătu i
- T p h p, s l
ng, s th t vƠ đ m
+ D y tr đ m vƠ nh n bi t s l
ng các nhóm đ i t
+ D y tr nh n bi t các con s ch s l
+ D y tr g p 2 nhóm đ i t
ng trong ph m vi 10.
ng và các con s th t trong ph m vi 5.
ng vƠ đ m.
+ D y tr tách 1 nhóm thƠnh 2 nhóm.
+X pt
ng ng, ghép đôi.
- D y tr x p t
ng ng 1: 1 đ so sánh s l
ng các nhóm đ i t
ng mƠ không
c n đ n phép đ m, trên c s đó d y tr nh n bi t vƠ ph n ánh b ng l i nói m i quan
h v s l
ng gi a hai nhóm đ ì t
ng: b ng nhau - không b ng nha , nhi u h n - ít
h n.
- So sánh, phân lo i vƠ s p x p theo quy t c.
+ Ọn t p cách so sánh kích th
th
c gi a 2 đ i t
ng theo t ng chi u đo kích
c: chi u dƠi, chi u r ng, chi u cao vƠ đ l n b ng các bi n pháp so sánh nh : x p
ch ng, x p c nh các v t v i nhau vƠ
cl
ng kích th
+ D y tr so sánh vƠ s p x p 3 đ i t
c c a các v t b ng m t.
ng theo trình t nh t đ nh v kích th
c,
d y tr n m vƠ bi t s d ng các t : to nh t, nh h n, nh nh t ; ng n nh t, dƠi h n, dƠi
nh t... đ di n đ t b ng l i m i quan h kích th
+ D y tr so sánh s l
x pt
c gi a các v t.
ng c a 2 nhóm đ i t
ng trong ph m vi 10 b ng cách
ng ng 1:1.
+ Phơn lo i: T o thƠnh nhóm các đ i t
nh : mƠu s c, hình d ng, kích th
ng theo đ c đi m hay d u hi u nƠo đó
c, d y tr phơn lo i theo 1-2 d u hi u cho tr
16
c
+ X p theo quy t c: d y tr s p x p các đ i t
ng theo 1 quy t c cho tr
theo quy t c tr t ngh ra, nh n ra quy t c s p x p s n c a đ i t
c, hay
ng vƠ ti p t c x p
theo quy t c đó.
-
ol
ng
+ D y tr đo đ dƠi b ng m t đ n v đo nƠo đó.
+ o th tích, dung tích b ng m t đ n v đo nƠo đó (bát, c c...)
- Hình d ng
+ D y tr phơn bi t các hình: vuông, tròn, tam giác và ch nh t, trên c s so
sánh đ th y đ
c s gi ng vƠ khác nhau gi a các hình đó.
+ D y tr nh n bi t vƠ n m đ
c tên g i các hình kh i: kh i vuông, kh i c u,
kh i tr vƠ kh i ch nh t.
+ D y tr s d ng các hình hình h c ph ng vƠ các hình kh i đƣ bi t đ xác đ nh
hình d ng c a các v t có
-
nh h
xung quanh tr .
ng trong không gian vƠ đ nh h
+ D y tr nh n bi t vƠ xác đinh các h
nh : phía trên - phía d
i, phía tr
i, phía tr
ng không gian c b n so v i b n thơn tr ,
c - phía sau, phía ph i - phía trái.
+ D y tr nh n bi t vƠ xác đ nh các h
nh : phía trên - phía d
ng v th i gian.
ng không gian c b n so v i ng òi khác,
c - phía sau.
+ D y tr nh n bi t các bu i trong ngƠy: sáng, tr a, chi u, t i.
2.4.4. Tr ă5-6ătu i
- T p h p, s l
ng, s th t vƠ đ m
+ D y tr đ m vƠ nh n bi t s l
ng, luy n đ m đ n 10.
+ D y tr nh n bi t các con s trong ph m vi 10.
+ D y tr nh n bi t các s th t trong ph m vi 10.
+ D y tr g p 2 nhóm đ i t
ng vƠ đ m.
+ D y tr tách 1 nhóm thành 2 nhóm b ng các cách.
- X pt
ng ng, ghép đôi
+ Luy n t p cách x p t
ng ng 1: 1 đ so sánh s l
+ D y tr t o thƠnh c p, thƠnh đôi 2 đ i t
ng có liên quan đ n nhau
khó h n.
- So sánh, phơn lo i vƠ s p x p theo quy t c.
17
ng các nhóm đ i t
ng.
m cđ
+ Luy n t p cách so sánh kích th
c gi a 2 đ i t
ng theo t ng chi u đo kích
th
c: chi u dƠi, chi u r ng, chi u cao vƠ đ l n b ng các bi n pháp so sánh kích
th
c nh : đ t các đ i t
cùng m t m t ph ng ho c
ng k nhau, đ t ch ng lên nhau, đ t l ng vào nhau, đ t trên
cl
+ D y tr s p x p các đ i t
t
ng b ng m t.
ng theo trình t nh t đ nh v kích th
cc at 3đ i
ng tr lên, d y tr n m vƠ bi t s d ng các t : to nh t, nh h n, nh nh t, ng n
nh t, dƠi h n, dƠi nh t... đ di n đ t b ng l i m i quan h kích th
+ Luy n t p cách so sánh s l
cách x p t
ng c a 2 nhóm đ i t
c gi a các v t.
ng trong ph m vi 10 b ng
ng ng 1:1.
+ D y tr s p x p 3 nhóm đ i t
ng theo s t ng hay gi m d n v s l
ng c a
các nhóm vƠ s d ng các t : nhi u nh t, ít h n, ít nh t.
- Phơn lo i: T o thƠnh nhóm các đ i t
nh : mƠu s c, hình d ng, kích th
ng theo đ c đi m hay d u hi u nƠo đó
c vƠ m t s đ c đi m khác.
+ Luy n cho tr t o nhóm theo 1 - 2 d u hi u cho tr
c, t phơn chia thành các
nhóm theo d u hi u chung c a nhóm, t nh n ra d u hi u chung c a nhóm cho tr
tìm ra 1 đ i t
c,
ng không thu c nhóm.
+ X p theo quy t c: d y tr s p x p các đ i t
ng theo 1 quy t c cho tr
theo quy t c tr t ngh ra, nh n ra quy t c s p x p s n c a đ i t
c, hay
ng vƠ ti p t c s p
x p theo quy t c đó.
- D y tr đo đ dƠi c a 1 v t b ng các đ n v đo khác nhau.
-
o th tích, dung tích b ng m t đ n v đo nƠo đó. So sánh và di n đ t k t qu
đo.
- D y tr nh n bi t vƠ n m đ
c tên - g i các hình kh i: kh i vuông, kh i c u,
kh i tr vƠ kh i ch nh t theo kh i m u vƠ theo tên g i.
- D y tr phơn bi t s gi ng và khác nhau gi a kh i c u vƠ kh i tr , kh i vuông
vƠ kh i ch nh t, d y tr t o ra các kh i nƠy.
- D y tr s d ng các hình hình h c ph ng và các hình kh i đƣ bi t đ xác đ nh
hình d ng c a các v t có
-
nh h
xung quanh tr .
ng trong không gian vƠ đ nh h
- C ng c xác đ nh v trí: phía trên - phía d
phía trái c a tr vƠ c a ng
2.5. Cácăph
ng th i gian.
i, phía tr
c – phía sau, phía ph i -
i khác.
ngăphápăchoătr ăm mănonălƠmăquenăv iătoán
18
2.5.1. Ph
ngăphápăd yăh cătr căquan
2.5.1.1. ụ ngh a
Các ph
ng pháp d y h c tr c quan có tác d ng giúp tr nh n bi t thu c tính,
đ c đi m bên ngoƠi c a s v t hi n t
Các ph
ng
ng pháp d y h c tr c quan bao g m: trình bƠy v t m u, tranh nh,
b ng bi u, mô hình, s d ng hƠnh đ ng m u.
2.5.1.2 Yêu c u
a. Trình bƠy v t m u
- Các v t m u đ
c l a ch n tr ng bƠy ph i đ p, đúng vƠ phù h p v i m c đích,
yêu c u, n i dung c a ho t đ ng, l a tu i c a tr .
- Trong quá trình h c, nên tr ng bƠy các v t tr c quan đúng lúc vƠ đ t
lí đ t t c tr đ u đ
n ih p
c nhìn th y.
- C n s d ng các v t tr c quan theo h th ng.
b. S d ng hƠnh đ ng m u
- Trong quá trình t ch c các ho t đ ng cho tr lƠm quen v i toán, giáo viên
th
ng lƠm m u ph
ng th c hƠnh đ ng k t h p v i l i h
pháp nƠy đ d y tr các bi n pháp: đ m, so sánh, đo l
ng d n, s d ng ph
ng
ngầ
- Khi s d ng hƠnh đ ng m u, giáo viên c n d ki n tr
c trình t các thao tác,
trình t nƠy ph i đúng, ranh gi i gi a các thao tác ph i rõ rƠng vƠ đ c bi t ph i chu n
b tr
c c nh ng l i gi ng gi i ng n g n kèm theo ti n trình lƠm m u. Ví d : HƠnh
đ ng so sánh s l
ng các nhóm đ i t
ng bao g m các thao tác sau:
+ Dùng tay ph i đ x p các v t t trái qua ph i c a 1 nhóm thành hàng.
+
t m i v t c a nhóm nƠy ch ng lên hay x p d
im tđ it
ng c a nhóm
kia, x p t trái sang ph i.
+ Nh n xét m i quan h s l
h n hay có s l
ng gi a 2 nhóm đ i t
ng: nhóm nƠo nhi u h n, ít
ng b ng nhau.
Giáo viên có th s d ng hƠnh đ ng m u có kèm l i minh h a
ki n th c m i, nh ng
l n đ u khi d y
các ho t đ ng h c t p ti p theo, giáo viên có th lƠm hƠnh
đ ng m u mƠ không c n l i gi i thích.
Trong quá trình d y tr , giáo viên có th s d ng các d ng khác nhau c a hƠnh
đ ng m u, nh : yêu c u m t tr khá đ m m u r i cô gi ng gi i kèm theo ho c cô cùng
tr th c hi n hƠnh đ ng m u.
19
2.5.2. Ph
ngăphápădùngăl i
2.5.2.1. ụ ngh a
H tr vƠ hoƠn thi n v i ph
ng pháp ho t đ ng v i đ v t.
Nh m chính xác vƠ h th ng hoá ki n th c c a tr , nh m giúp tr phơn tích, so
sánh, khái quát nh ng đi u c n l nh h i.
B id
ng vƠ phát tri n ngôn ng , n ng l c nghe hi u, kh n ng di n đ t b ng
l i nói.
Phát tri n đ c l p t duy vƠ rèn luy n các thao tác trí tu thúc đ y s ham hi u
bi t
tr .
2.5.2.2 Yêu c u
L ih
ng d n, gi i thích vƠ các cơu h i c a cô giáo ph i rõ rƠng, ng n g n, d
hi u vƠ phù h p v i yêu c u nhi m v c a m i bƠi h c, phù h p v i t ng tình hu ng
c th trong quá trình t ch c cho tr ti n hƠnh ho t đ ng v i đ v t.
m b o s k t h p đúng đ n gi a l i gi i thích, h
tr quan sát đ i t
ng hay hƠnh đ ng v i đ v t.
C n cho tr t nh n xét tr
đ
ng
ng d n c a cô giáo v i vi c
c, nêu lên nh n th c c a mình c n c vƠo s quan sát
c c a tr ho c khi tr t tay đ
i t ch c, h
ng d n vƠ lƠ ng
c th c hi n vi c lƠm v a di n ra, cô giáo ch lƠ
i h th ng hoá vƠ chính xác hoá s nh n th c c a
tr .
V i tr m u giáo bé, l i h
ng d n th
ng di n ra đ ng th i v i quá trình tr
th c hƠnh thao tác.
V i tr m u giáo l n, l i h
ng d n c a giáo viên có tính t ng th , ph n ánh toƠn
b quá trình th c hi n nhi m v .
Các lo i cơu h i đ t ra v i tr : Cơu h i đ t ra ph i d a trên s tri giác vƠ trí nh
tái t o c a tr , nh m ghi nh n đ c đi m bên ngoƠi c a đ i t
ng, ví d : trên bƠn cô có
gì?. Cơu h i tái t o có nh n th c, nh m giúp tr n m vƠ c ng c ki n th c, ví d : ―S
hoa s lƠ m y n u thêm m t bông hoa n a?‖. Cơu h i sáng t o có nh n th c, nh m
giúp tr s d ng ki n th c đƣ n m đ gi i quy t các tình hu ng hay nhi m v khác
nhau, ví d : lƠm th nƠo đ hai nhóm b ng nhau?
2.5.3. Ph
ngăphápăth căhƠnhăluy năt p
2.5.3.1. ụ ngh a.
20
Các ph
ng pháp d y h c th c hƠnh phù h p v i đ c đi m l a tu i vƠ m c đ
phát tri n trí tu c a tr m m non.
Ph
ng pháp th c hƠnh bao trùm toƠn b quy trình l nh h i ki n th c c a tr m u
giáo.
Thông qua ph
ng pháp th c hƠnh nh m c ng c rèn luy n m r ng s v n d ng
các ki n th c k n ng đƣ h c.
Thông qua ph
ng pháp th c hƠnh nh m cho tr ti p xúc v i các ho t đ ng khác
qua đó giúp tr nh n th c đ y đ , chính xác, sơu s c vƠ hoƠn thi n h n các ki n th c
k n ng.
Tr đ
c v n d ng ki n th c đƣ h c vƠo khám phá th gi i có xung quanh tr .
2.5.3.2 Yêu c u
- Các ph
ng pháp th c hƠnh luy n t p bao g m: Luy n t p, trò ch i, tình hu ng
có v n đ , m i ph
ng pháp đ u có yêu c u riêng.
a. Luy n t p
- Giúp tr c ng c ki n th c lƠm chúng tr nên v ng ch c vƠ có Ủ th c h n, đ ng
th i hình thƠnh
tr các k n ng trí tu , k n ng th c hƠnh vƠ qua ph
giáo viên đánh giá đ
ng pháp nƠy
c m c đ n m ki n th c c a t ng tr .
- Giáo viên c n t ch c cho t t c tr đ
c tham gia luy n t p b ng vi c th c
hi n các bƠi t p.
- Các bƠi t p đòi h i
tr s tích c c, đ c l p v i các m c đ khác nhau nh : bƠi
t p tái t o, bƠi t p sáng t o, bƠi t p đ n n i dung, bƠi t p đa n i dung.
b. Trò ch i.
- S d ng trò ch i vƠo luy n t p nh m c ng c ki n th c, khái quát hoá, h
th ng hoá ki n th c, đ ng th i phát tri n vƠ hoƠn thi n quá trình nh n th c c a tr .
- Trò ch i đ
h cđ
c s d ng v i ch c n ng lƠ ph
ng pháp d y h c khi toƠn b ti t
c l ng ghép vƠo m t trò ch i mƠ tr lƠ ng
i tham gia chính. Ví d : C ho t
đ ng h c có ch đích d y tr so sánh chi u cao các đ i t
ng đ
c di n ra trong trò
ch i ― Th m nhƠ công chúa B ch Tuy t vƠ b y chú lùn‖.
- Trò ch i đ
th đ
c s d ng nh m t bi n pháp d y h c khi m t ho t đ ng h c c
c l ng vƠo n i dung ch i.
- Th
ng s d ng trò ch i h c t p đ c ng c n i dung ki n th c tr đƣ h c, đơy
lƠ trò ch i có lu t, t ch c cho tr theo các b
21
c nh sau:
+ Tên trò ch i.
+ M c đích c a trò ch i.
+ Lu t ch i.
+ Cách ch i.
+ Hình th c t ch c.
Ví d : Trò ch i thuy n v b n.
M c đích: Luy n t p nh n bi t hình.
Lu t ch i: Thuy n có hình gì,thuy n v b n có hình đó.
Cách ch i: M i tr m t thuy n trên đó có g n các hình (1 thuy n g n 1 hình ),
khi có hi u l nh ― Thuy n v b n ẲẲ Thuy n có hình gì thì b n có hình đó, c l p cùng
ch i ai nhanh đ
c th
ng.
c. Luy n t p qua các ho t đ ng khác
Luy n t p qua các gi h c khác c a các môn h c khác.
Qua truy n th : sau khi k xong cơu chuy n, hay đ c xong bƠi th ta có th cho
tr tìm hi u s l
ng.
Qua gi v : V thuy n thì ta có th h i tr nh n bi t các hình vuông, hình tam
giác, hình ch nh t.
Qua môi tr
ng xung quanh: S l
ng hoa, qu , hình dángầ
Qua gi ch i, trò ch i xơy d ng, l p ghépầ
Qua t ch c các ngƠy l h i.
Qua các ho t đ ng trong ngƠy c a tr .
Qua các ho t đ ng, giáo viên l ng ghép các n i dung có th cho tr ôn luy n
ki n th c, k n ng v toán.
2.6. Cácăhìnhăth căt ăch căchoătr ălƠmăquenăv iătoánătheoăđ nhăh
m iăph
ngăđ iă
ngăphápăd yăh c
Quá trình lƠm quen v i toán
tr
ng m m non di n ra d
i 2 hình th c:
- H c trong ho t đ ng h c toán có ch đích.
- H c ngoƠi ho t đ ng h c toán có ch đích.
2.6.1. Choătr ăh călƠmăquenăv iătoánătrongăho tăđ ngăh cătoánăcóăch ăđích
2.6.1.1.
c đi m
22
Trong ho t đ ng nƠy tr đ
c l nh h i tri th c thông qua ho t đ ng, qua vi c lƠm
c a b n thơn tr nh : Quan sát, kh o sát, th c hi n hƠnh đ ng khác nhau v i đ v t
d
is h
ng d n c a giáo viên. Ho t đ ng đ
- Khi b t đ u ho t đ ng giáo viên h
c t ch c theo trình t sau:
ng d n tr ho t đ ng v i v t m u, hay hƠnh
đ ng m u k t h p v i l i gi ng gi i.
- Tr ho t đ ng v i đ v t theo l i h
ng d n c a giáo viên đ n m tri th c vƠ
luy n t p c ng c ki n th c.
- Trong quá trình ho t đ ng, tr không ch ho t đ ng theo m u mƠ còn có th t
hƠnh đ ng theo Ủ mình, giáo viên theo dõi ho t đ ng, có th t m ng ng ho t đ ng đ
trao đ i.
- Sau khi ho t đ ng khám phá đ i t
đ
ng tr nêu nh n xét v nh ng đi u l nh h i
c.
- Giáo viên chính xác hóa ki n th c, khái quát hóa k t qu nh n th c c a tr đ
hình thƠnh ki n th c m i.
2.6.1.2. C u trúc ho t đ ng toán có ch đích
Ho t đ ng toán có ch đích bao g m các ho t đ ng sau:
- Ôn luy n ki n th c, k n ng đƣ h c (trong quá trình ôn luy n c n h
chú Ủ sang nhi m v m i).
- H c ki n th c, k n ng m i.
- Luy n t p nh m c ng c ki n th c.
2.6.1.3. C u trúc giáo án
- Ch đi m giáo d c
- Tên bƠi h c
-
it
ng d y (l a tu i, s l
ng)
- Th i gian d y.
* M c tiêu
- Ki n th c
- K n ng
- Thái đ
* Chu n b
23
ng d n s
-
a đi m t ch c
-
dùng d y h c
*H
ng d n ho t đ ng
C n nêu rõ cách ti n hƠnh t ng ho t đ ng c th , trình t ti n hƠnh chúng, vai trò
h
ng d n t ch c c a giáo viên vƠ vai trò c a tr trong quá trình tham gia m i ho t
đ ng đó.
2.6.2. Choătr ălƠmăquenăv iătoánăngoƠiăho tăđ ngăh cătoánăcóăch ăđích
Trong su t th i gian c ngƠy tr
tr
ng m m non, giáo viên có đi u ki n s
d ng các hình th c d y h c khác nhau nh m hình thƠnh cho tr bi u t
ng toán h c s
đ ng. Vi c d y tr có th di n ra trong th i gian tr ch i, khi tham quan, d o ch i, khi
tr tham gia các ho t đ ng khác nh : Th ch t, ơm nh c, t o hìnhầ hay trong các ho t
đ ng sinh ho t h ng ngƠy.
Cơuăh iăônăt p
1. Trình bƠy n i dung các nguyên t c cho tr m m non lƠm quen v i toán.
2. Nêu các n i dung c b n c a ch
ng trình ― Cho tr m m non lƠm quen v i
toán‖.
3. Hƣy nêu các ph
ng pháp, bi n pháp d y h c nh ng ki n th c toán h c s đ ng.
4. Trình bƠy c u trúc c a ho t đ ng cho tr m m non lƠm quen v i toán.
24
CH
NGă3. HỊNHăTHÀNHăBI UăT
VÀăPHÉPă
NG,ăCONăS ă
MăCHOăTR ăM MăNON
căđi măphátătri nănh ngăbi uăt
3.1.
NGăV ăS ăL
ngăv ăs ăl
ng, con s ăvƠăphépăđ mă
c aătr ăm mănon
3.1.1. Tr d
iă3ătu i
Tr l a tu i nhƠ tr đƣ b t đ u có nh ng nh n bi t v s l
t
ng s l
ng đ
c hình thƠnh d n
ng. Nh ng bi u
tr trong quá trình tr tri giác, thao tác v i các
t p h p đ v t đa d ng v i s tham gia c a các giác quan khác nhau. Nh ng bi u
t
ng s l
ng đ u tiên c a tr g n v i các nhóm g m nh ng đ i t
nh : nhi u con c, nh ng cái lá, nhi u con búp bê... Ng
bi t vƠ n m đ
c tên g i c a các nhóm đ i t
ng gi ng nhau
i l n giúp tr nh n bi t, phân
ng.
Tr 2-3 tu i đƣ bi t s d ng các t : m t, nhi u, ít. Tr th c hi n đúng các nhi m
v nh : mang m t qu bóng hay mang nhi u kh i nh a. Tr
c cơu h i ―có m y ?‖,
―có bao nhiêu ?‖, m t s tr đƣ s d ng các t s : ba, n m, tám..., tuy nhiên, nh ng s
nƠy không ng v i s l
ng đ i t
ng t
ng ng.
3.1.2. Tr ă3 - 4ătu i
Tr 3 - 4 tu i có nhu c u so sánh s l
ng các nhóm đ i t
ng. Tr th
ng x p
ch ng hay x p c nh t ng v t c a nhóm này v i t ng v t c a nhóm khác, t c lƠ b
đ u tr bi t thi t l p t
m i quan h s l
ng ng 1:1 gi a các v t c a các nhóm khác nhau đ xác đ nh
ng gi a chúng. Tr b t đ u bi t s d ng các t nh : b ng nhau,
không b ng nhau, nhi u h n, ít h n đ ph n ánh m i quan h s l
đ it
c
ng gi a các nhóm
ng.
Khi phơn tích vƠ so sánh s l
ng các nhóm đ i t
b i các y u t nh : mƠu s c, kích th
ng, tr th
ng b
nh h
ng
c vƠ s s p đ t c a nhóm.
3.1.3. Tr ă4-5ătu i
tr 4-5 tu i, nh ng bi u t
nh n ra nhóm đ i t
ng c trong tr
ng t p h p c a tr đ
c phát tri n vƠ m r ng. Tr
ng h p nhóm g m nh ng đ i t
ng không gi ng
nhau, ví d : Tr đƣ bi t nh n ra m t nhóm g m các bông hoa có kích th
c, hình d ng,
mƠu s c... khác nhau.
Tr
l a tu i nƠy đƣ hi u vƠ bi t s d ng t t bi n pháp so sánh s l
cách thi t l p t
ng ng 1 : 1. Khi thao tác v i các nhóm đ i t
25
ng b ng
ng c th , tr b t đ u
