Số phận và tính cách nhân vật Lão Hạc trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Số phận và tính cách nhân vật Lão Hạc trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao.
Dàn ý:
I. Mở bài:
- Cùng với Ngô Tất Tố, Nguyên Hồng,… Nam Cao là một cái tên không thể thiếu khi
nhắc tới những nhà văn hiện thực nhân đạo.
- Các sáng tác của ơng vừa rất mực chân thực, vừa có một ý vị triết lí mang ý nghĩa nhân
bản sâu sắc.
- Truyện ngắn “Lão Hạc” là một trong những tác phấm tiêu biểu như thế!
- Nhân vật Lão Hạc đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc về một người nơng
dân hiền lành, chất phác, giàu lịng nhân ái, tự trọng đáng kính.
II. Thân bài:
một. Cuộc đời – cảnh ngộ của Lão Hạc: Người nơng dân nghèo khó, gặp nhiều bất hạnh:
- Vợ mất sớm, nhà nghèo, con trai phẫn chí bỏ đi đồn điền cao su.
- Sống cô đơn trong tuổi già, đối diện với nhiều rủi ro: ốm nặng, yếu, khơng có việc, hoa
màu bị bão phá sạch.
- Có con chó vàng làm bầu bạn nhưng phải bán đi vì cảnh nghèo.
- Ln canh cánh thương con, vì chưa lo được cho con trọn vẹn.
- Cùng đường, phải tìm đến cái chết thương tâm.
2. Phẩm chất, nhân cách của Lão Hạc:
a. Giàu lịng nhân ái, có tấm lịng vị tha, nhân hậu
b. Là người cha vơ cùng thương con, lo lắng cho con
c. Giàu lòng tự trọng.
3. Cái chết của Lão Hạc: Là một biến cố điển hình để nhân vật bộc lộ tính cách điển
hình:
- Chết để tự giải thốt kiếp sống mịn.
- Chết vì quá thương con, muốn giữ trọn vốn liếng cho con,giữ tiếng cho con.
- Chết để tránh bị đẩy vào con đường tha hóa, biến chất.
- Đau đớn tự trừng phạt vì đã bán con Vàng ( đã đánh lừa nó)
- Cái chết như một sự hi sinh tàn khốc vì tương lai, nó chứng tỏ sự bế tắc của hiện tại.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- Minh chứng cho tấm lịng lương thiện.
- Minh chứng cho nỗi bất hạnh và phẩm giá của người nông dân Việt Nam trước cách
mạng.
4. Suy nghĩ, đánh giá về nhân vật:
- Thương xót một con người bất hạnh.
- Trân trọng lòng tự trọng đáng quý.
- Yêu quý một con người giàu lòng nhân ái, yêu thương con.
III. Kết bài:
- Nhân vật Lão Hạc là một thành công nghệ thuật của Nam Cao trong việc xây dựng hình
tương người nông dân trước cách mạng tháng Tám: nghèo khổ, giàu lịng thương con,
chất phác, đơn hậu, giàu lịng tự trọng…
- Nhận xét về nghệ thuật xây dựng nhân vật.
- Cảm xúc của cá nhân (trân trọng, yêu quý nhân vật. Nhân vật đã để lại suy nghĩ gì cho
bản thân?).
Bài tham khảo 1
Nam Cao là nhà văn hiện thực xuất sắc trong giai đoạn văn học 1930 – 1945. Qua
nhiều tác phẩm, tác giả đã vẽ nên khung cảnh tiêu điều, xơ xác của nông thôn Việt Nam
trước Cách mạng tháng Tám. Sự đói khổ ám ảnh nhà văn bởi nó ảnh hưởng khơng ít tới
nhân cách, nhưng trong cảnh nghèo đói thê thảm, phẩm chất tốt đẹp của người nông dân
vẫn tồn tại và âm thầm tỏa sáng. Truyện ngắn Lão Hạc thể hiện cái nhìn nhân đạo sâu sắc
của Nam Cao. Trong đó, nhân vật chính là một nơng dân gặp nhiều nỗi bất hạnh vì nghèo
đói nhưng chất phác, đơn hậu, thương con và có lịng tự trọng.
Vợ mất sớm, Lão Hạc dồn tất cả tình yêu thương cho đứa con trai duy nhất. Lão sẽ
sung sướng biết dường nào nếu con trai lão được hạnh phúc, nhưng con trai lão đã bị phụ
tình chỉ vì quá nghèo, không đủ tiền cưới vợ.
Thương con, lão thấu hiểu nỗi đau của con khi anh nghe lời cha, không bán mảnh

vườn để lấy tiền cưới vợ mà chấp nhận sự tan vỡ của tình yêu. Càng thương con, lão càng
xót xa đau đớn vì khơng giúp được con thỏa nguyện, đến nỗi phẫn chí bỏ nhà đi phu đồn
điền đất đỏ mãi tận Nam Kì. Mỗi khi nhắc đến con, Lão Hạc lại rơi nước mắt.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Lão Hạc rất q con chó vì nó là kỉ vật duy nhất của đứa con trai. Lão trìu mến gọi là
cậu Vàng và cho nó ăn cơm bằng chiếc bát lành lặn. Suốt ngày, lão thầm thì to nhỏ với
con Vàng. Với lão, con Vàng là hình bóng của đứa con trai yêu quý, là người bạn chia sẻ
cơ đơn với lão. Vì thế nên bao lần định bán con Vàng mà lão vẫn không bán nổi.
Nhưng nếu vì nhớ con mà Lão Hạc khơng muốn bán cậu Vàng thì cũng chính vì
thương con mà lão phải dứt khốt chia tay với nó. Lão nghèo túng q! Lão đã tính chi li
mỗi ngày cậu ấy ăn thế bỏ rẻ cũng mất hai hào đấy. Cứ mãi thế này thì tơi lấy tiền đâu mà
ni được… Thơi bán phắt đi, đỡ đồng nào hay đồng ấy. Bây giờ, tiêu một xu cũng là tiêu
vào tiền của con. Tiêu lắm chỉ chết nó!
Thế là vì lo tích cóp, giữ gìn cho con trai chút vốn mà Lão Hạc đành chia tay với con
chó yêu quý. Đã quyết như thế nhưng lão vẫn đau đớn, xót xa. Lão kể cho ông giáo nghe
cảnh bán cậu Vàng với nỗi xúc động cực độ. Lão đau khổ dằn vặt vì cảm thấy mình đã
đánh lừa một con chó. Nỗi khổ tâm của lão cứ chồng chất mãi lên. Trước đây, lão dằn vặt
mãi về chuyện vì nghèo mà khơng cưới được vợ cho con, thì bây giờ cũng chỉ vì nghèo
mà lão thêm day dứt là đã cư xử khơng đàng hồng với một con chó. Lão cố chịu đựng
những nỗi đau đớn ấy cũng chỉ nhằm một mục đích là giữ gìn chút vốn cho con.
Biểu hiện cao nhất của tình u thương con chính là cái chết của lão. Ơng lão nơng
dân nghèo khổ ấy đã tính tốn mọi đường: Bây giờ lão chẳng làm gì được nữa… Cái
vườn này là của mẹ nó chắt chiu dành dụm cho nó, ta khơng được ăn vào của nó… Ta
khơng thể bán vườn để ăn… Chính vì thương con, muốn giữ cho con chút vốn giúp nó
thốt khỏi cảnh nghèo mà Lão Hạc đã chọn cho mình cái chết. Đó là một sự chọn lựa tự
nguyện và dữ dội. Nghe những lời tâm sự của Lão Hạc với ông giáo, không ai có thể kìm
nổi lịng xót thương, thơng cảm và khâm phục. Một con người vì nghèo đói mà bất hạnh

đến thế là cùng! Một người cha thương con đến thế là cùng!
Khơng chỉ có vậy, qua từng trang truyện, chúng ta cịn thấy Lão Hạc là người đơn hậu,
chất phác. Suốt đời, lão sống quanh quẩn trong lũy tre làng. Trong làng chỉ có ơng giáo là
người có học nên lão tìm đến ơng giáo để chia sẻ tâm sự. Lời lẽ của Lão Hạc đối với ông
giáo lúc nào cũng lễ phép và cung kính. Đó là cách bày tỏ thái độ kính trọng người hiểu
biết, nhiều chữ của một lão nông. Cảnh ngộ Lão Hạc đã đến lúc túng quẫn nhưng lão tự lo


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

liệu, xoay xở, cố giữ nếp sống trong sạch, tránh xa lối đói ăn vụng túng làm càn. Thậm chí,
lão kiên quyết từ chối sự giúp đỡ chỉ vì lịng thương hại.
Lão đã chuẩn bị kĩ lưỡng mọi việc. Trước khi chết, lão nhờ ông giáo viết văn tự để
giữ hộ con trai mình mảnh vườn và gửi ông giáo 30 đồng để lo chôn cất. Lão không muốn
mọi người phải tốn kém vì lão. Rất có thể vì tốn kém mà người ta lại chẳng ốn trách lão
sao? Khơng phiền lụy đến mọi người, đó cũng là cách để giữ gìn phẩm giá. Thì ra ơng lão
có vẻ ngồi gàn dở ấy lại có phẩm chất đáng quý biết nhường nào!
Nhà văn Nam Cao đã giúp chúng ta hiểu được nỗi khổ tâm, bất hạnh vì nghèo đói
cùng những vẻ đẹp cao quý trong tâm hồn người nông dân Việt Nam trước Cách mạng
tháng Tám. Từ những trang sách của Nam Cao, hình ảnh Lão Hạc ln nhắc chúng ta nhớ
đến những con người nghèo khó mà trong sạch với một tình cảm trân trọng và yêu quý.
Bài tham khảo 2
Cùng với Nguyễn Công Hoan và Ngô Tất Tố, Nam Cao là tác giả tiêu biểu của dịng
văn học hiện thực phê phán, ln hướng về người nông dân, phản ánh hiện thực đời sống
của người nông dân trước Cách mạng. Truyện ngắn Lão Hạc là tác phẩm đặc sắc của Nam
Cao, nó như một điểm son trong sự nghiệp sáng tác của ông.
Nam Cao luôn trăn trở về số phận của người nông dân lương thiện trong xã hội phong
kiến. Lão Hạc trong tác phẩm cùng tên là chân dung của một lão nông Việt Nam đáng
thương và đáng kính. Số phận của Lão Hạc thật đáng thương bởi cái nghèo nàn, túng
thiếu. Vợ mất sớm, lão dồn tình thương ni con khơn lớn. Khi đứa con trai đến tuổi lấy

vợ, lão tính chuyện cưới vợ cho con, nhưng vì nghèo túng mà người ta lại thách cưới nặng
quá nên con trai không cưới được vợ. Thất vọng, đứa con bỏ nhà ra đi làm phu đồn điền ở
Nam Kì. Khi con đi rồi, lão cơ đơn, sống trong hiu quạnh. Bấy giờ, chỉ có con Vàng là
nguồn vui của lão. Cậu Vàng được lão chăm sóc chu đáo. Lão xem cậu Vàng như một đứa
trẻ cần sự chăm sóc, yêu thương. Lão nhân hậu ngay cả với con chó của mình. Tội nghiệp
cho số phận ông lão. Cuộc đời túng quẫn, nghèo khó cứ đeo đẳng bên ông. Vợ chết để lại
mảnh vườn ba sào, nhưng lão nhất quyết khơng bán dù cho nghèo khó. Lão tự bảo: Cái
vườn là của con ta … của mẹ nó tậu thì nó được hưởng. Lão nghĩ vậy và làm đúng như
vậy. Tất cả hoa lợi thu được lão bán để dành dụm riêng chờ ngày con về cưới vợ. Cảm


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

thương cho ơng lão đã vị võ trơng con về làng, lão chắc mẩm thế nào đến lúc con lão về
cũng có được trăm đồng bạc. Nhưng hy vọng chẳng có, thất vọng lại về, lão bị một trận
ốm đúng hai tháng mười tám ngày, bao nhiêu, vốn liếng dành dụm được đều sạch nhẵn.
Sau trận ốm, người lão yếu quá, không làm được việc nặng, việc nhẹ thì người ta tranh hết,
lão phải cầm hơi qua ngày bằng củ chuối, củ ráy, con ốc, con trai…
Vì khơng kiếm được tiền để sống, lại sợ tiêu lạm vào tiền của con nên lão quyết định
tìm đến cái chết. Lão chết để con lão khỏi trắng tay. Thật cảm động biết bao về tấm lòng
yêu thương bao la và đức hi sinh cao cả của một người cha khốn khổ! Số phận của lão
thật bi thương. Nghèo đến nỗi phải bán đi con Vàng mà lão yêu thương, gắn bó. Kể lại
việc bán chó với ơng giáo, lão đau đớn xót xa: mặt lão đột nhiên rúm lại, những nép nhăn
xồ lại với nhau ép cho nước mắt chảy ra, cái đầu ngoẹo về một bên và cái miệng móm
mém của lão mếu như con nít, lão hu hu khóc… lão khóc vì thương chó, và cảm thấy
mình là kẻ lừa dối khi bán cậu Vàng. Số phận của lão thật bi thương nhưng lão không
đánh mất phẩm giá của mình. Đến bước đường cùng lão ln nghĩ đến con mà chẳng nghĩ
đến mình. Lão đủ can đảm để nghĩ đến chuyện kết thúc cuộc đời để không làm phiền đến
ai. Lão từ chối mọi sự thương hại của người khác, cho dù đó là sự cưu mang chân tình.
Ngay cả ơng giáo, người hàng xóm gần gũi nhất và tin tưởng nhất, ông cũng từ chối sự

giúp đỡ. Lão Hạc cịn nghĩ đến cái chết khơng làm phiền lịng người khác. Lão nhịn ăn,
tích góp được hai lăm đồng cộng với năm đồng bán chó, lão gửi ơng giáo nhờ làm đám
ma cho lão. Trước khi chết, lão còn nghĩ đến hạnh phúc của con. Lão viết văn tự nhượng
mảnh vườn cho ơng giáo để khơng ai cịn mơ tưởng, dịm ngó đến, khi nào con lão về thì
sẽ nhận vườn làm. Tuy lão nghèo khó, lại bị xã hội bỏ rơi nhưng lão vẫn giàu đức hi sinh,
giàu tình thương và giữ vững phẩm chất cao đẹp của mình.
Hình ảnh Lão Hạc chết thật thê thảm. Lão mượn miếng bả chó để tự kết liễu đời mình.
Tội nghiệp cho lão quá! Lão vật vã trên giường, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai
mắt long sịng sọc. Lão tru tréo, bọt mép sùi ra… Cái chết đau đớn của lão đã làm sáng tỏ
thêm phẩm chất cao đẹp của người nông dân hướng thiện. Tuy sống trong cái xã hội đầy
bóng tối, nhưng tâm trí lão vẫn sáng ngời, tính cách của lão thật cao quí. Cảnh đời lão
nghèo đói nhưng khơng làm mất đi tấm lịng đơn hậu, trong sáng của mình.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Với bút pháp miêu tả tâm lí nhân vật, xen kẽ tự sự, Nam Cao đã gợi cho ta niềm cảm
thương vô hạn đối với những người nông dân nghèo khổ. Ngịi viết của Nam Cao là tiếng
nói cảnh tỉnh về một xã hội thiếu công bằng, không quan tâm đến người nghèo, chà đạp
lên số phận của con người lương thiện.
Bài tham khảo 3
Lão Hạc” của Nam Cao ra mắt bạn đọc năm một943. Câu chuyện về số phận thê thảm
của người nông dân Việt Nam trong bối cảnh đe doạ của nạn đói và cuộc sống cùng túng
đã để lại xúc động sâu xa trong lòng độc giả. Đặc biệt, tác giả đã diễn tả tập trung vào tâm
trạng nhân vật chính – Lão Hạc – xoay quanh việc bán chó đã giúp ta hiểu thêm tấm lòng
của một người cha đáng thương, một con người có nhân cách đáng quý và một sự thực
phũ phàng phủ chụp lên những cuộc đời lương thiện.
Con chó – cậu Vàng như cách gọi của lão là hình ảnh kỷ niệm duy nhất của đứa con.
Hơn thế, cậu Vàng cịn là nguồn an ủi của một ơng lão cơ đơn. Lão cho cậu ăn trong bát,
chia xẻ thức ăn, chăm sóc, trị chuyện với cậu như với một con người. Bởi thế, cái ý định

có lẽ tơi bán con chó đấy” của lão bao lần chần chừ khơng thực hiện được. Nhưng rồi,
cuối cùng cậu Vàng cũng đã được bán đi với giá năm đồng bạc.
Cậu Vàng bị bán đi! Có lẽ đó là quyết định khó khăn nhất đời của lão. Năm đồng bạc
Đông Dương kể ra là một món tiền to, nhất là giữa buổi đói deo đói dắt. Nhưng lão bán
cậu khơng phải vì tiền, bởi gạo thì cứ kém mãi đi” mà một ngày lo ba hào gạo” thì lão
khơng đủ sức. Cậu Vàng trở thành gánh nặng, nhưng bán cậu rồi lão lại đau khổ dày vị
chính mình trong tâm trạng nặng trĩu.
Khoảnh khắc lão cố làm ra vui vẻ” cũng không giấu được khuôn mặt cười như mếu
và đôi mắt lão ầng ậng nước”. Nỗi đau đớn cố kìm nén của Lão Hạc như cắt nghĩa cho
việc làm bất đắc dĩ, khiến ông giáo là người được báo tin cũng không tránh khỏi cảm giác
ái ngại cho lão. Ông giáo hiểu được tâm trạng của một con người phải bán đi con vật bầu
bạn trung thành của mình. Cảm giác ân hận theo đuổi dày vò lão tạo nên đột biến trên
gương mặt: Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước
mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con
nít. Lão hu hu khóc…”. Những suy nghĩ của một ông lão suốt đời sống lương thiện có thể


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

làm người đọc phải chảy nước mắt theo: Thì ra tơi già bằng này tuổi đầu rồi cịn đánh lừa
một con chó”. Bản chất của một con người lương thiện, tính cách của một người nơng dân
nghèo khổ mà nhân hậu, tình nghĩa, trung thực và giàu lịng vị tha được bộc lộ đầy đủ
trong đoạn văn đầy nước mắt này. Nhưng khơng chỉ có vậy, Lão Hạc còn trải qua những
cảm giác chua chát tủi cực của một kiếp người, ý thức về thân phận của một ông lão
nghèo khổ, cô đơn cũng từ liên tưởng giữa kiếp người – kiếp chó: Kiếp con chó là kiếp
khổ thì ta hố kiếp cho nó để nó làm kiếp người, may ra có sung sướng hơn một chút…
kiếp người như kiếp tôi chẳng hạn”. Suy cho cùng, việc bán chó cũng xuất phát từ tấm
lịng của một người cha thương con và luôn lo lắng cho hạnh phúc, tương lai của con.
Tấm lòng ấy đáng được trân trọng! Hiện thực thật nghiệt ngã đã dứt đứa con ra khỏi vịng
tay của lão, cái đói cái nghèo lại tiếp tục cướp đi của lão người bạn cậu Vàng. Bản thân

lão như bị dứt đi từng mảng sự sống sau những biến cố, dù cho cố cười gượng” một cách
khó khăn nhưng lão dường như đã nhìn thấy trước cái chết của chính mình. Những lời gửi
gắm và món tiền trao cho ơng giáo giữ hộ sau lúc bán chó có ngờ đâu cũng là những lời
trăng trối.
Kết cục số phận của Lão Hạc là cái chết được báo trước nhưng vẫn khiến mọi người
bất ngờ, thương cảm. Quyết định dữ dội tìm đến cái chết bằng bả chó là giải pháp duy
nhất đối với Lão Hạc, để lão đứng vững trên bờ lương thiện trước vực sâu tha hoá. Kết
thúc bi kịch cũng là thật sự chấm dứt những dằn vặt riêng tư của Lão Hạc, nhưng để lại
bao suy ngẫm về số phận những con người nghèo khổ lương thiện trong xã hội cũ.
Bài tham khảo 4
Viết về số phận của người nông dân trước cách mạng tháng 8, Lão Hạc là một truyện
ngắn đặc sắc của Nam Cao. Truyện ngắn chưa chan tình người, lay động bao nỗi xót
thương trước cuộc đời bất hạnh và cái chết đau đớn của một lão nông dân nghèo khổ.
Nhân vật Lão Hạc đã để lại cho chúng ta bao ám ảnh về số phận của con người, đặc biệt
là người nông dân trong xã hội cũ.
Lão Hạc cũng như hàng triệu người nơng dân xưa đều chịu chung hồn cảnh bất hạnh,
nhưng trong đó nổi bật lên một phẩm chất tốt đẹp, đàng quí, đáng trân trọng. Lão Hạcmột con người nghèo khổ, bất hạnh. Ba sào vườn, một túp lều tranh vách nát, một con chó


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

vàng là tài sản, vốn liếng duy nhất của lão. Vợ Lão Hạc mất sớm, sống trong cảnh gà
trống nuôi con. Con trai laoc không đủ tiền cưới vợ nên buồn phiền, phẫn chí đi là phu
đồn điền cao su, đã 5; 6 năm biền biệt chưa về. Vậy nên dân ta thường có câu “ Cao su đi
dễ, khoa về” là vậy. Tuổi già cô quạnh, bất hạnh ngày càng chồng chất. Lão Hạc bị ốm
một trận thập tử nhất sinh mà không một người thân bên cạnh đỡ đần, chăm sóc một bát
cháo một chén thuốc khi ốm đau bệnh tật. Hoàn cảnh của Lão Hạc thật đnág thương. Sau
trận bão, vườn tược, hoa màu bị phá sạch. Làng bị thất nghiệp nhiều, trong đó có Lão Hạc
vì lão trở nên yếu hẳn sau khi ốm dậy, khơng ai cịn muốn th lão làm nữa. Lão với cậu
Vàng- con chó mà người con trai trước khi đi đã để lại cho lão, ăn uống mà vẫn đói deo,

đói dắt, cơm khơng đủ ăn, áo khơng đủ mặc. “ Nhưng đời người ta không chỉ đâu khổ một
lần”. Ơng giáo đã nói với Lão Hạc như vậy trước ý định bán chó của lão. Vì cậu vàng ăn
nhiều mầ Lão Hạc không đủ khả năng nuôi dưỡng nó nữa. Bán cậu vàng, lão như bị đẩy
sâu xuống bừo vực thẳm, cảm thấy mình ích kỉ, tệ bạc, già rồi mà cịn đánh lừa một con
chó. Đói khổ, túng bấn, cô dơn thêm nặng nề. Lão Hạc chỉ ăn khoai, củ chuối, củ ráy,
sung luộc, vài bữa trai ốc cho qua ngày. Để rồi cuối cũng lão phải quyên sinh bằng bả chó,
một cái chết đau đớn, thê thảm: đầu tóc rũ rượi, mắt long sịng sọc tru tréo, bọt mép sùi ra,
vật vã hai giờ đồng hồ mới chết. Một cái chết thật dữ dội. Số phận một con người, một
kiếp người như Lão Hạc thật đáng thương. Ơi! Bao niềm xót xa, thương cảm đối với
những con

người nghèo khổ, bế tắc phải tìm đến cái chết như Chí Phèo tự sát bằng mũi

dao, Lang Rận thắt cổ tự tử và Lão Hạc đã kết thúc cuộc đời mình bàng bả chó. “Nếu kiếp
người đau khổ nốt thì ta nên làm gì cho thật sướng”. Câu nói đó đã thể hiện cái đau khổ
tột cùng của Lão Hạc.
Nhưng Lão Hạc có bao phẩm chất tốt đẹp, là một con người hiền lành, chất phác,
nhân hậu, là một người cha có trách nhiệm. Lão đau đớn khi đứa con trai độc nhất đi phu
đồn điền cao su và lão khóc “Hình của nó người ta dữ, ảnh của nó người ta chụp, nó là
con người ta rồi chứ đâu phải con tôi”. Ba sào vườn là của vợ lão đã thắt lưng buộc bụng
để lại trước khi mất. Lão thà chết chứ không chịu bán đi một sào, nhất quyết để lại cho
đứa con, một sự hi sinh thầm lặng to lớn, tất cả vì con, mãi dành cho con những gì tơt
nhất của cuộc đời. Lịng nhân hậu của lão được thể hiện sâu sắc đối với con chó vàng.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Chính nó là chỗ dựa tinh thần, là niềm an ủi, nguồn động viên, khích lệ lão trong những
tháng ngày cơ đơn, tuyệt vọng nhất. Lão coi nó chư đứa con, đưa cháu, như một thành
viên trong gia đình. Lão cho nó ăn cơm trong bát sứ như nhà giàu, lão bắt rận, tắm rửa

cho nó. Lão trị chuyện với nó “Cậu vàng của ơng ngoan lắm, ơng để ơng ni…”, lão ăn
gì cũng cho cậu vàng ăn. Và cậu vàng đã góp phần toả sáng tâm hồn và làm sáng lên bản
tính tốt đẹp của lão, nó là một phần của cuộc đời lão. Vậy nên sau khi bán chó, lão đã tự
tử cũng chính bằng bả chó như để tự trừng phat mình.
Và Lão Hạc là một nơng dân nghèo khổ nhưng trong sạch, giàu lịng tự trọng. Dù có
đói khổ, túng bấn, dù phải ăn củ chuối, củ ráy hay sung luộc nhưng khi ông giáo mời ăn
khoai, uống trà thì lão cười hiền hậu bào để khi khác. Dù ơng giáo có ngấm ngầm giúp đỡ
nhưng lão đã từ chối gần như là hách dịch. Sau khi bán chó, lão đau khổ, dằn vặt và vẫn
luôn giữ nguyên mảnh vườn cho con trai. Lão gửi ơng giáo 3 sào vườn và 30 đồng bạc
phịng khi chết để không làm phiền tới láng giềng. Lão ln sống theo quy tắc “Đói cho
sạch, rách cho thơm”. Nhà văn Nam Cao đã khéo léo đưa Binh Tư- một kẻ chuyên đánh
bả chó ở cuối truyện để làm nổi bật lịng tự trọng, trong sạch của lão nơng dân nghèo khổ.
Ơng giáo đã nói “Đối với những người ở quanh ta, nếu ta khơng hiểu họ thì ta cho rằng họ
gàn gở, ngu ngốc và bần tiện”.
Tóm lại cuộc đời Lão Hạc đầy nước mắt, đau thương. Sống thì cơ đơn, bất hạnh,
nghèo đói, chết thì qn quại đau đớn. Lão Hạc cũng đại diện cho số phận của bao người
nông dan khác. Trong khổ đau, gian truân, nổi bật lên một phẩm chất hiền lành, nhân hậu,
chất phác và giàu lòng tự trọng. Nam Cao đã thể hiện niềm cảm thông sâu sắc đối với số
phận bất hạnh của những người nông dân trước cách mạng tháng 8.
Bài tham khảo 5
Từ xưa đến nay nói đến tình người, ta nói ngay đến “Lão Hạc”. Tác phẩm này được
coi là truyện ngắn xuất sắc của văn học hiện thực phê phán thời kỳ 1930-1945. Đó là một
truyện ngắn chứa chan tình người, lay động bao nỗi xót thương khi tác giả kể về cuộc đời
cô đơn, bất hạnh và cái chết đau đớn của một lão nông dân nghèo khổ. Nhân vật Lão Hạc
đã khắc họa vào lòng người đọc một cách sâu đậm về hình ảnh một lão nơng dân đáng
kính với phẩm chất của con người đơn hậu, giàu lịng tự trọng và rất mực thương con.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Cuộc đời Lão Hạc là một chuỗi những đau khổ bất hạnh, một kiếp người chua chát và
cay đắng từ khi sinh ra cho đến khi ra đi về cõi vĩnh hằng. Góa vợ từ khi cịn trẻ, một
mình lão gà trống ni con trong cảnh đói nghèo, lam lũ những mong con khôn
lớn.,trưởng thành làm chỗ nương tựa lúc ốm đau, khi tuổi già. Nhưng niềm hạnh phúc ấy
đã ko đến với lão. Vì ko đủ tiền cưới vợ, anh con trai phẫn chí đăng tên đi phu làm đồn
điền cao su. Cảnh chia lìa của cha con Lão Hạc ko hẹn ngày sum họp. Lão Hạc mất vợ
nay lại thêm nỗi đau mất con
Cảnh khốn khó về vật chất hòa trong nỗi đau về tinh thần thành dòng lệ chảy trong
trái tim chờ đợi khắc khoải của người cha. Nhưng cuộc đời dường như vẫn chưa buông
tha lão. Bất hạnh rồi bất hạnh cứ liên tiếp giáng xuống đầu người cha khốn khổ ấy. Kiệt
sức vì lam lũ lầm than, vì mịn mỏi chờ đợi. Lão ốm nặng. Sau trận ốm đó lão ốm đi rất
nhiều,ko thể làm được những việc nặng. Làng mất nghề sợi, đàn bà rỗi rãi nhiều, có việc
gì nhẹ họ đều tranh hết. Lão Hạc rơi vào cảnh bần cùng hóa hoàn toàn. Lão sống vật vờ
với con ốc, con trai, củ khoai, củ ráy, sung luộc …. Những thứ cũng chẳng dễ gì kiếm
được với một lão già đã cạn kiệt sức lực.
Cùng đường sống, Lão Hạc tìm đường đến cái chết, lấy cái chết để tự giải thốt cho
mình. Lão đã ăn bả chó để tự tử. Lão chết đau đớn thê thảm “đầu tóc rũ rượi, mắt long
sịng sọc, mồm tru tréo bọt mép sùi ra. Vật vã đến 2 giờ đồng hồ rồi mới chết ”. Cái chết
thật dữ dội ! số phận một con người, một kiếp người như Lão Hạc thật đau thương.
Với ngòi bút nhân đạo tha thiết, NC đã nói lên bao tình thương nỗi xót xa con người
đau khổ, bế tắc phải tìm đến cái chết như lão. Chí Phèo tự sát bằng lưỡi dao, Lang Rận
thắt cổ chết và Lão Hạc cũng quyên sinh bằng bả chó! Lão Hạc từng hỏi ông giáo: “nếu
kiếp người cũng khổ nốt thì ta nên làm kiếp gì cho sướng? ”. Câu hỏi ấy thể hiện nỗi đau
khổ tột cùng của một con người sống nghèo khổ về vật chất nhưng rất giàu tình cảm. Tình
yêu thương con nồng nàn sâu sắc của lão là câu chuyện cảm động về tình cha con. Nhìn
con đau khổ vì ko có tiền cưới vợ, Lão Hạc khổ tâm vơ cùng. Lão thấy mình như có lỗi
với con và day dứt mãi. Khi con phẫn chí đăng trốn đi làm đồn điền cao su; trái tim người
cha thật sự tan nát. Nỗi thương nhớ con thường trực trong người cha đã biến thành sự
khắc khoải ngóng trơng: “Thằng cháu nhà tôi dễ đến hơn một năm nay chẳng có giấy má

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

gì ơng giáo ạ ”. Ta đọc được trong âu nói tình cảm ấm áp của người cha. Thương nhớ con
lão dồn tình cảm âu yếm cậu vàng – kỉ vật của người con để lại. Cái tên cậu vàng đã chứa
đựng tất cả tình cảm quý mến và thân thiết đối với một con vật – một kỉ vật. ko phải bất
cứ người nào cũng có thể yêu thương con vật như vậy. Những cơn mưa bão liên miên, hoa
màu trong vườn đều bị phá sạch, việc làm chẳng cịn, nếu cứ tiếp tục như vậy thì sẽ ăn
vào số tiền chắt chiu dành dụm cho con. Đặt lên bàn cân mà tính, suất ăn của con chó
cũng bằng lão, vậy thì tốn q. Giữa số tiền dành dụm cho con và con chó – người bạn
tâm tình, lão sẽ chọn ai đây? Để đi đến quyết định, lão đã phải dằn vặt đau khổ, lão suy
nghĩ nhiều, nhiều lắm mới dũng cảm bán con chó. Cuộc lựa chọn khó khăn tàn khốc diễn
ra trong nước mắt. Nhưng nếu ko bán con chó, lão sẽ chết và số tiền dành dụm cho con
cũng chẳng còn. Lão bán chó đâu phải để ăn mà để lo tương lai cho đứa con. Hình ảnh
Lão Hạc “miệng méo xệch, khóc hu hu” khi nghĩ rằng mình đã lừa một con chó là hiện
thân của tấm lịng cao cả
Bao nhiêu tình yêu thương con lão dồn cả vào việc quyết giữ bằng được mảnh vườn
cho con. Khi đã hết đường sinh nhai, lão có thể bán vườn đi, nhưng lão ko làm thế, lão thà
chết chứ nhất định ko chịu bán đi một sáo. Thậm chí trước lúc chết lão cịn tìm nơi nhờ
cậy gửi gắm mảnh vườn ấy … Cuộc đời Lão Hạc thật bi thương. Nhưng giữa cuộc đời
khốn khó, Lão Hạc vẫn ý thức được nhân phẩm của mình. Lịng tự trọng của một người
ko cho phép lão nhận sự giúp đỡ của ông giáo mà lão biết chẳng sung sướng gì hơn lão,
càng ko cho phép lão phiền lụy đến bà con lối xóm. Ý thức được điều đó một cách sâu sắc,
Lão Hạc đã nhịn ăn để dành tiền làm ma chay cho mình. Ta nhận thấy ở lão một triết lí
sống cao đẹp biết dường nào..
Dưới một xã hội đen tối ngột ngạt, ko ít người đã đánh mất nhân phẩm, hoặc tha hóa
biến chất. Ta cũng dễ dàng tìm thấy họ qua một loạt sáng tác của NC. Nhưng khác với họ,
dù nghèo đến đâu, Lão Hạc vẫn sống trong sạch và lương thiện. Chính nv ơng giáo đã nx
về lão: “Binh Tư là một người láng giềng khác của tôi. Hắn là nghề ăn trộm nên vốn ko
ưa gì Lão Hạc bởi vì lão lương thiện quá.” Hết kế sinh nhai lão có thể chọn con đường

theo Binh Tư nhưng lão ko làm như thế. Lão thà chết chứ nhất định ko bán linh hồn cho
quỷ sứ. một cách sống và xử thế thật đáng trân trọng, phù hợp với đạo lý “thác trong hơn


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

sống đục” của nhân dân ta.
Cuộc đời của Lão Hạc đầy nước mắt, nhiều đau khổ và bất lực; sống thì âm thầm
nghèo đói cơ đơn; chết thì quằn quại đau đớn. Tuy thế, Lão Hạc lại có phẩm chất tốt
đẹp như hiền lành chất phác, vị tha, nhân hậu, trong sạch và tự trọng …. Lão Hạc là
một điển hình và người nơng dân VN trong xã hội cũ, được NC miêu tả chân thực với
biết bao trân trọng, xót thương, thấm đượm một tinh thần nhân đạo thống thiết