Học phần đạo đức và PPGD đạo đức ở tiểu học (dùng cho bậc TCCN)

TR

NGă HăPH MăV Nă

NG

KHOAăLụăLU NăCHệNHăTR

BÀI GI NG
H C PH N:

O

C VÀ PH
O

C

NG PHÁP GI NG DAY

TI U H C

(Dùng cho b c TCCN)

Gi ng viên: Lể TH L THU
T B MỌN: LÝ LU N C S

1


Oă

Ph năth ănh t

CăH C

Bài 1

IăT
Oă

NGăVẨăNHI MăV ăC Aă
C H C MÁC - LÊNIN

oăđ căvƠăc uătrúcăc aăđ oăđ c

1.1.

1.1.1. Khái ni m đ o đ c vƠ đ o đ c h c
o đ c lƠ m t hình thái ý th c xư h i, lƠ t p h p nh ng nguyên t c, quy t c,

-

chu n m c xư h i, nh m đi u ch nh vƠ đánh giá cách ng x c a con ng
h v i nhau vƠ quan h v i xư h i, chúng đ

i trong quan

c th c hi n b i ni m tin cá nhơn, b i

truy n th ng vƠ s c m nh c a d lu n xư h i

o đ c h c lƠ m t môn khoa h c nghiên c u v đ o đ c, v nh ng quy lu t

-

phát sinh, phát tri n, t n t i c a đ i s ng đ o đ c con ng

i vƠ xư h i. Nó xác l p nên

h th ng nh ng khái ni m, ph m trù, nh ng chu n m c đ o đ c c b n, lƠm c s cho
ý th c đ o đ c vƠ hƠnh vi đ o đ c c a con ng

i.

1.1.2. C u trúc c a đ o đ c bao g m
1.1.2.1. Ý th c đ o đ c và th c ti n đ o đ c
- Ý th c đ o đ c lƠ ý th c v h th ng nh ng quy t c, chu n m c, hƠnh vi phù
h p v i nh ng quan h đ o đ c đư vƠ đang t n t i. M t khác nó còn bao trùm c
nh ng c m xúc, nh ng tình c m đ o đ c c a con ng

i.

- Th c ti n đ o đ c lƠ quá trình hi n th c hóa ý th c đ o đ c trong cu c s ng.
Ý th c đ o đ c vƠ th c ti n đ o đ c có quan h bi n ch ng v i nhau, b sung cho
nhau t o nên b n ch t đ o d c c a con ng

i, c a m t ch đ xư h i, c a m t giai c p

vƠ c a m t th i đ i l ch s .
1.1.2.2. Quan h đ o đ c
- H th ng nh ng quan h xác l p gi a con ng

i vƠ con ng

i, gi a cá nhơn vƠ

xư h i v m t đ o đ c.
- Quan h đ o đ c t n t i khách quan vƠ luôn luôn bi n đ i qua các th i đ i l ch
s vƠ nó lƠ m t trong nh ng c s đ hình thƠnh nên ý th c đ o đ c.
1.2.
1.2.1.

iăt
iăt

ngăvƠănhi măv ăc aăđ oăđ căh căMác - Lênin
ng

2


o đ c h c Mác-Lênin lƠ khoa h c v b n ch t c a đ o đ c, v các quy lu t
xu t hi n vƠ l ch s phát tri n c a đ o đ c, đ c bi t lƠ c a đ o đ c c ng s n, v ch c
n ng, đ c tr ng c a đ o đ c, v các giá tr đ o đ c trong đ i s ng xư h i.
1.2.2. Nhi măv
- Xác đ nh ranh gi i gi a s khác nhau v b n ch t c a quan h đ o đ c so v i
các quan h xư h i khác. Th c ch t lƠ lƠm rõ n i dung vƠ yêu c u c a nh ng quan h
đ o đ c ch a đ ng trong các quan h xư h i khác, đ u tranh ch nh quan h kinh t ,
chính tr , dơn t c, t p th , gia đìnhầ
-

o đ c h c Mác - Lênin v ch ra tính t t y u ngu n g c, b n ch t đ c tr ng vƠ

ch c n ng c a đ o đ c trong đ i s ng xư h i, nêu lên con đ

ng hình thƠnh vƠ phát

tri n c a đ o đ c.

i hình th c lý lu n vƠ

ng th i nó tái t o l i đ i s ng đ o đ c d

đ t t i trình đ nh t đ nh.
- Góp ph n hình thƠnh đ o đ c m i trong đ i s ng xư h i, nó kh ng đ nh nh ng
giá tr c a đ o đ c c ng s n ch ngh a, đ ng th i phê phán, đ u tranh ch ng l i nh ng
khuynh h

ng tƠn d đ o đ c c , nh ng bi u hi n đ o đ c không lƠnh m nh, đi ng

l i l i ích chơn chính c a con ng
1.3. Ph
1.3.1. Ph

c

i.

ngăphápănghiênăc uăvƠăm căđíchăh căt păđ oăđ căh căMác- Lênin
ng pháp nghiên c u

- Ph

ng pháp duy v t bi n ch ng.

- Ph

ng pháp duy v t l ch s , so sánh.

1.3.2. M c đích h c t p
- Trang b cho b n thơn nh ng tri th c c b n c a đ o đ c h c Mác - Lênin m t
cách có h th ng.
- Trên c s tri th c c b n đó, nh n th c sơu s c quan đi m, đ
ta trong vi c hình thƠnh đ o đ c m i c a con ng

ng l i c a

ng

i XHCN.

- Ph n đ u rèn luy n đ o đ c m i c a giai c p vô s n, ng n ch n vƠ xóa b nh ng
bi u hi n c a đ o đ c c .
Ho tăđ ngăn iăti p
-Tìm hi u nh ng quan ni m khác nhau v ngu n g c c a đ o đ c.
- Tìm hi u các quan ni m khác nhau v h nh phúc, ngh a v

3


Bài 2

QUANă I MăC Aă

Oă

V ăNH NGăV Nă

CăH CăMÁC - LÊNIN

ăC

B NăC Aă

Oă

Că

2.1. Ngu năg c,ăb năch t c aăđ oăđ c
2.1.1.ăNgu năg c
2.1.1.1. Các quan ni m khác nhau v ngu n g c c a đ o đ c
- Tơm lý h c: đ o đ c lƠ h qu c a nh ng nhơn t có b n tính tơm lý.
- Sinh h c: đ o đ c lƠ s n ph m c a các nhơn t sinh h c.
trên c s nh ng b n n ng mƠ con ng
- Xư h i h c: đ o đ c đ

i th a h

o đ c hình thƠnh

ng t gi i đ ng v t.

c xem nh m t hi n t

ng xư h i, b t ngu n t nhu c u

t n t i vƠ phát tri n c a xư h i.
- Các nhƠ tri t h c tr

c Mác đư tìm ngu n g c, b n ch t c a đ o đ c ho c

ngay chính b n tính c a con ng
ng

i, ho c

m t b n th siêu nhiên bên ngoƠi con

i, bên ngoƠi xư h i.
Các quan đi m trên ch a đúng, không đ y đ vì ch a gi i thích đ

c vì sao cùng

trong m t xư h i nh ng giai c p khác nhau l i có nh ng quan đi m đ o đ c khác nhau.
2.1.1.2. Quan ni m Mácxít v ngu n g c c a đ o đ c
-

o đ c c a m t xư h i lƠ do ph

ng th c s n xu t v n có c a xư h i đó, đ c

bi t lƠ ch đ kinh t c a xư h i đó quy t đ nh. Bên c nh đó các nhơn t : chính tr ,
ngh thu t, khoa h c, tri t h c, tôn giáo c ng nh h
-

ng đ n s hình thƠnh đ o đ c.

o đ c lƠ m t trong nh ng hình thái ý th c xu t hi n r t s m (c ng s n

nguyên th y). Lúc đ u các quy t c, chu n m c đ o đ c m i ch t n t i d

i hình thái

phong t c, t p quán, thói quen trong cu c s ng. Cùng v i s phát tri n c a xư h i,
nh ng phong t c, t p quán nƠy đ

c hình thƠnh ngƠy cƠng rõ r t d

i hình th c nh ng

chu n m c hƠnh vi mƠ xư h i yêu c u đ i v i các cá nhơn. T nh ng quy đ nh đó d n
d nđ

c khái quát l i d

i hình thái tr u t

ng nh : thi n, ác, danh d ầ

2.1.2. B năch tăc aăđ oăđ c
V i tính cách lƠ s ph n ánh t n t i xư h i, đ o đ c mang b n ch t xư h i:

- N i dung c a đ o đ c lƠ do ho t đ ng th c ti n vƠ t n t i xư h i quy t đ nh.

4


- Nh n th c xư h i đem l i các hình th c c th c a ph n ánh đ o đ c, lƠm cho
đ o đ c t n t i nh m t l nh v c đ c l p v s n xu t tinh th n c a xư h i.
- S hình thƠnh, phát tri n, hoƠn thi n b n ch t xư h i c a đ o đ c đ

c quy đ nh

b i trình đ phát tri n vƠ hoƠn thi n c a th c ti n vƠ nh n th c xư h i c a con ng
-

i.

o đ c còn mang tính th i đ i, tính dơn t c vƠ tính giai c p.

Engghen: “ T dân t c này sang dân t c khác, t th i đ i này sang th i đ i khác,
nh ng quan ni m v thi n và ác đã bi n đ i nhi u đ n m c chúng th

ng trái ng

c

h n nhau”.
2.2. Ch căn ngăc aăđ oăđ c
2.2.1. Ch căn ngăđi uăch nhăhƠnhăvi:
- Nh n m đ

c nh ng quan đi m đ o đ c ti n b , hi u rõ vai trò c a đ o đ c,

các ch th đ o đ c luôn h

ng ho t đ ng c a mình vƠo nh ng l i ích chung. Trên c

s đó mƠ h th a mưn nh ng nhu c u đ o đ c vƠ nh ng l i ích chính đáng c a mình
- Ch c n ng đi u ch nh hƠnh vi c a đ o đ c th c hi n b ng 2 hình th c ch y u:
xư h i vƠ t p th
m cái ác,

t o d lu n đ khen ng i khuy n khích cái thi n, phê phán m nh

b n thơn ch th đ o đ c t giác đi u ch nh hƠnh vi trên c s nh ng

chu n m c đ o đ c xư h i.
2.2.2.ăCh căn ngăgiáoăd c: Nh m hình thƠnh cho con ng

i nh ng quan đi m c b n

nh t, nh ng nguyên t c, quy t c, chu n m c đ o đ c c b n, đánh giá đúng đ n các
hi n t

ng đ o đ c c ng nh t đánh giá nh ng suy ngh , hƠnh vi c a b n thơn mình.

2.2.3.ăCh căn ngănh năth c: Nh ng quan đi m đ o đ c ti n b , khoa h c giúp con
ng

i nh n th c đánh giá đúng đ n các quá trình v n đ ng, phát tri n đ o đ c, nh đó

con ng

i phơn bi t cái đúng, cái sai, cái x u, cái t t

nh h

ng m t cách đúng

đ n hƠnh vi c a mình trong th c ti n.
K t lu n:
con ng

o đ c có vai trò r t l n trong đ i s ng xã h i, trong đ i s ng c a

i, đ o đ c là v n d th

ng xuyên đ

c đ t ra và gi i quy t nh m b o đ m

cho các cá nhân và c ng đ ng t n t i, phát tri n. Vai trò c a đ o đ c đ

c bi u hi n

qua các ch c n ng c b n c a đ o đ c: đi u ch nh hành vi, giáo d c, nh n th c.
2.3. M iăquanăh ăăgi aăđ oăđ căvƠăcácăhìnhătháiăỦăth c xưăh iăkhác
2.3.1.ăM iăquanăh ăgi aăđ oăđ căvƠăchínhătr

5

Trong xư h i có giai c p, các giai c p th ng tr truy n bá t t
giai c p mình d

ng chính tr c a

i hình th c nh ng quy t c, chu n m c chung c a toƠn xư h i nh m

b o v s th ng tr v chính tr c a giai c p y

o đ c trong nh ng xư h i có giai

c p bao gi c ng ch a đ ng n i dung chính tr vƠ ph c v chính tr .
2.3.2.ăM iăquanăh ăgi aăđ oăđ căvƠăphápălu t
- Gi ng nhau:

u lƠ t ng h p nh ng quy t c, chu n m c hƠnh vi phù h p v i

nh ng yêu c u c a m i xư h i vƠ đ u có tác d ng đi u ch nh hƠnh vi con ng

i.

- Khác nhau:
+ Các quy t c, chu n m c c a pháp lu t th
chu n t i thi u đ m i công dơn bình th
pháp lu t đ

ng mang tính ph c p, lƠ nh ng tiêu

ng đ u có th th c hi n d dƠng. Th c hi n

c b o đ m b ng s tr ng ph t c a NhƠ n

c vƠ nhi u khi không c n hi u

c n k ý ngh a c a nó v n có th th c hi n m t cách máy móc.
+ Các quy t c, chu n m c đ o đ c bao gi c ng lƠ tiêu chu n cao c a xư h i,
mu n th c hi n nó c n đ t đ n m t trình đ nh n th c nh t đ nh vƠ đòi h i nhi u c
g ng. Th c hi n đ o đ c đ

c đ m b o b ng l

ng tơm vƠ s phê phán c a d lu n xư

h i, vi c th c hi n c n ph i t giác, hi u c n k vi c mình lƠm, có thái đ trách nhi m
tr

c s ph n ng

i khác vƠ xư h i.

2.3.3. M iăquanăh ăgi aăđ oăđ căvƠătônăgiáo
-

o đ c vƠ tôn giáo đ u h

- Nh ng lý t
+ Lý t
ih

ng c a tôn giáo:

ng c a b t c tôn giáo nƠo c ng đ u đ t trên c s kh
ng vƠo th gi i h

c t cu c s ng

o. Tôn giáo khuyên con ng

i con

ng t i cái thi n, tránh cái ác nh ng cái thi n ch lƠ ý chí c a đ ng t i cao.

Không đ cao con ng
+

i đ n cái thi n.

ng đ o đ c ti n b đ u mơu thu n v i lý t

hi n th c trên tr n gain vƠ h
ng

ng con ng

i v i t t c nh ng giá tr đích th c c a nó.

o đ c chơn chính lƠ s h

khích con ng

ng t i con ng

i nơng cao tính tích c c sáng t o c a h .

i, nó t o đi u ki n vƠ khuy n
o đ c lƠ s th a nh n h nh

phúc đích th c trong cu c s ng, nó góp ph n xơy d ng quy n l c c a con ng
t nhiên, trong xư h i, nơng cao ph m giá con ng

i tr

i.

2.3.4.ăM iăquanăh ăgi aăđ oăđ căvƠăkhoa h c
- Khoa h c lƠ h th ng tri th c v th gi i. Phán đoán khoa h c kh ng đ nh chơn
lý hay sai l m.

6

c


-

o đ c đòi h i con ng

i s ng phù h p v i quy lu t c a s ti n b xư h i.

B n thơn đ o đ c c ng ch a đ ng chơn lý khoa h c.
-

o đ c vƠ khoa h c có m i quan h bi n ch ng:

+ Tri th c khoa h c giúp cho các ch th đ o đ c nh n th c, l a ch n, đánh giá
đúng đ n các giá tr vƠ tìm đ

c các bi n pháp h p lý trong đ i s ng đ o d c.

Khoa

h c lƠ đi u ki n c a đ o đ c, chơn lý lƠ c s c a cái thi n.
+

o đ c có vai trò tích c c thúc đ y các quá trình tìm t i các chơn lý khoa h c.

2.4. M tăs ăph mătrùăc ăb năc aăđ oăđ căh c
2.4.1.ăH nhăphúc
- Các nhƠ t t

ng c Hy L p quan ni m h nh phúc lƠ s yên t nh, thanh th n c a

tơm h n. S yên t nh tuy t đ i c a tơm h n nh lƠ kh n ng ch ng n i đau kh , kh
n ng ch ng khát v ng c a con ng
Các quan đi m nƠy d n đ n t t
thì con ng

i.
ng kh c k , ch tr

ng r ng mu n có h nh phúc

i ph i h n ch đ n m c t i đa m i nhu c u c a mình vì theo h chính

nh ng ham mu n, nh ng khát v ng, nh ng nhu c u c a con ng
ra n i b t h nh vƠ đau kh

h khuyên con ng

i lƠ nguyên nhơn gơy

i hưy s ng theo l i “kh c k ”, “c m

d c”, “vô v ”.
- Tôn giáo: h nh phúc không t n t i
Nh ng nhƠ t t

ng c a các tr

tr n th mƠ ch có

trên thiên gi i.

ng phái duy tơm hay duy v t siêu hình đ u quan

ni m v h nh phúc có tính ch t thu n túy vƠ đ i l p hoƠn toƠn v i m i đau kh .
- Quan đi m c a đ o đ c h c Mác - Lênin:
+ H nh phúc lƠ xúc c m sâu s c, lơu b n v giá tr cu c s ng, v ph m giá con
ng

i vƠ v ý ngh a cu c đ i.
+ H nh phúc lƠ đ u tranh tích c c c a con ng

ng

i sáng t o nên h nh phúc c a mình.

nhi u khó kh n gian kh

i vì l i ích xư h i. Chính con

ó lƠ quá trình đ u tranh kiên trì, v

đ đ t đ n h nh phúc, con ng

qua khó kh n mƠ còn ph i ch p nh n c n i đau kh vƠ ph i v

t qua

i ch ng nh ng ph i v

t

t qua n i đau kh đó.

+ H nh phúc chân chính c a m i cá nhơn không th tách r i h nh phúc c a toƠn
xư h i, nh ng xư h i ph i t o đi u ki n cho m i cá nhơn ph n đ u đ t đ
2.4.2.ăNgh aăv
2.4.2.1. Các quan ni m khác nhau v ph m trù ngh a v :

7

c h nh phúc.


- êmôcrit (ng

i đ u tiên đ a ph m trù ngh a v vƠo đ o đ c h c): ý th c ngh a

v lƠ đ ng c sơu kín bên trong c a con ng

i.

- Tôn giáo: ngh a v lƠ ý th c trách nhi m tr

c Th

ng đ , ngh a v con ng

i

lƠ hy sinh m i nguy n v ng, nhu c u c a b n thơn đ ph ng s thánh th n v i hy v ng
đ

ch

ng h nh phúc

th gi i bên kia.

o đ c h c t s n hi n đ i đư gi i thích ý th c ngh a v nh cái gì hoƠn toƠn

-

có tính ch t ch quan, không có n i dung khách quan vƠ d n đ n ph nh n b n thơn
khái ni m ngh a v đ o đ c.
2.2.4.2. Quan đi m c a đ o đ c h c Mác - Lênin:
- Ngh a v lƠ ý th c trách nhi m c a con ng
(giai c p, dơn t c) vƠ ng

i tr

c l i ích chung c a xư h i

i khác, lƠ ý th c c n ph i lƠm vƠ mong mu n lƠm vì l i ích

chung c a xư h i.
- Th c hi n ngh a v đ o đ c ph i t giác vì cái thi n vƠ t do.
 Giáo d c ý th c ngh a v đ o đ c có ý ngh a quan tr ng đ i v i s hình thƠnh đ o
đ c cá nhơn. Ý th c ngh a v đ o đ c

m i cá nhơn lƠ k t qu c a vi c g n k t gi a

giáo d c lý thuy t v i th c ti n đ i s ng. Nó c ng không th đ

c hình thƠnh m t cách

ng u nhiên, nh t th i, mƠ ph i tr i qua nh ng ho t đ ng tích c c, lơu dƠi c a cá nhơn.
2.4.3. L

ngătơm

2.4.3.1. Các quan ni m khác nhau:
- Platôn: l

ng tơm lƠ s mách b o c a Th

ng đ

t n t i v nh vi n.

- Kant : l

ng tơm lƠ s thao th c c a tinh th n, nó g n li n v i con ng

i nh

b m sinh.
- Hêghen: l
c al

ng tơm lƠ s n ph m c a tinh th n khách quan. Theo ông, có chân lý

ng tơm vƠ hình th c bi u hi n c a l

ng tơm. Chân lý c a l

ng tơm ph thu c

vƠo đ o đ c c a m i xư h i. Còn hình th c c a nó ph thu c vƠo các cá nhơn
lý c a l

ng tơm vƠ hình th c bi u hi n c a nó có th

Chân

n kh p ho c mơu thu n v i

nhau.
2.4.3.2. Quan đi m c a đ o đ c h c Mác - Lênin:
-L

ng tơm lƠ c m giác hay ý th c trách nhi m đ o đ c c a con ng

hƠnh vi c a mình trong quan h v i ng
ph n c a nh ng ng

iđ iv i

i khác, v i xư h i, ý th c trách nhi m v i s

i khác, v i s ph n c a dơn t c vƠ nhơn lo i. L

8

ng tơm c ng lƠ


s phơn x các ho t đ ng c a mình.

- Ngu n g c c a l

ng tơm lƠ s nh n th c ngh a v đ o đ c c a mình.

- S hình thƠnh c a l

ng tơm lƠ m t quá trình phát tri n lơu dƠi t th p đ n cao

trong quá trình ho t đ ng s n xu t vƠ ho t đ ng xư h i.
-L
r t). L

ng tơm bi u hi n

2 tr ng thái: kh ng đ nh (thanh th n) ho c ph đ nh (c n

ng tơm xu t hi n trong su t toƠn b hƠnh vi đ o đ c t lúc d đ nh đ n lúc

k t thúc. Nó có vai trò đi u ch nh vƠ nơng cao tính tích c c c a con ng

i.

2.4.4. Thi năvƠăác
2.4.4.1. Các trào l u t t

ng tr

c Mác:

ng xem tính thi n, ác c a con ng

Th

i lƠ b n ch t v n không thay đ i.

2.4.4.2. Quan đi m c a đ o đ c h c Mác – Lênin:
- Quan ni m thi n - ác không ph i lƠ s n ph m c a tr u t

ng thu n túy, nó lƠ k t

qu ph n ánh nh ng đi u ki n kinh t , xư h i c a m t th i đ i vƠ ph thu c vƠo v trí
giai c p nh t đ nh. Không có quan ni m thi n - ác nƠo lƠ v nh vi n đ i v i loƠi ng

i

ho c đúng cho nhi u th i đ i.
- Thi n: lƠ cái t t đ p, lƠ l i ích con ng
xư h i

Thi n lƠ gi i phóng con ng

đó, con ng

i phù h p v i tiêu chu n c a s ti n b

i kh i ch đ ng

i bóc l t ng

i. Trong xư h i

i có nh ng đi u ki n kinh t , xư h i đ phát huy m i n ng l c, trí tu c ng

hi n cho xư h i vƠ mang l i h nh phúc cho mình. Trong xư h i đó, m i giá tr c a con
ng

iđ

c đ cao, ph m giá con ng

iđ

c trơn tr ng, quan h gi a ng

lƠ tình đ ng chí, lƠ s ch m sóc l n nhau “mình vì m i ng

i, m i ng

i vƠ ng

i

i vì mình”. Cái

thi n b n thơn nó ph i lƠ s sáng t o, ph i ch a đ ng cái chơn lý. Cái thi n n m trong
t t

ng, ý th c vƠ trong hƠnh đ ng th c ti n.
- Ác lƠ s đi ng

c l i nh ng giá tr nhơn đ o cao quý trong xư h i.

Tuy nhiên cái ác không ph i lƠ cái đ i l p, tuy t đ i v i cái thi n. Thi n - Ác có th
chuy n hóa cho nhau tùy theo tình hình kinh t , xư h i, tùy theo quan đi m giai c p.
Ho tăđ ngăn iăti p

9


Bài 3

M TăS ăNGUYểNăT CăVẨăCHU NăM Că

Oă

C

C NGăS NăCH ăNGH A
3.1. Nh ngănguyênăt căvƠăchu năm căc aăđ oăđ căc ngăs n ch ăngh a
3.1.1.ăLòngătrungăthƠnhăv iălỦăt

ngăc ngăs n

3.1.1.1. Khái ni m lý t

ng c ng s n

ng và lý t

- Lý t

ng lƠ m c đích cu c s ng, lƠ

- Lý t

ng C ng s n lƠ

l t ng

i, con ng

iđ

gi i quan.
- Lý t
ng

đ i.

c m xơy d ng m t xư h i t t đ p không có ng

i bóc

ng

ng lƠ bi u hi n c th c a nhơn sinh quan, đ
Lý t

i, lƠ l s ng

c bình đ ng vƠ lƠm ch cu c s ng c a mình.

3.1.1.2. B n ch t c a lý t
- Lý t

c m c a con ng

c hình thƠnh trên c s th

ng mang tính giai c p.

ng lƠ đ ng l c tinh th n, tình c m m nh m nh t đ h

i, thôi thúc con ng

ng d n con

i ho t đ ng.

3.1.1.3. Bi u hi n
- Ni m tin vƠo s th ng l i c a CNCS
th ng l i c a đ
ph n đ u cho lý t

ng l i cách m ng c a

Vi t Nam vƠ th gi i, ni m tin vƠo s

ng c ng s n Vi t Nam, t nguy n su t đ i

ng c ng s n.

- Th c hi n v i tinh th n t giác, tinh th n trách nhi m cao m i nhi m v đ
giao, không th a mưn v i k t qu đ t đ

c

c.

- Kiên quy t đ u tranh ch ng m i ho t đ ng phá ho i thƠnh qu c a cách m ng.
B o v s trong sáng c a ch ngh a Mác - Lênin. Kiên quy t b o v nh ng cái t t, cái
đ p.

u tranh kiên trì ch ng nh ng cái tiêu c c trong xư h i, ch ng m i hƠnh đ ng

ph n tuyên truy n, m i s xuyên t c c a đ ch.
- Th c hi n đ y đ vƠ v n đ ng gia đình, ng
đ các chính sách, pháp lu t c a NhƠ n

c.

10

i quen bi t th c hi n t giác, đ y


- Th

ng xuyên h c t p vƠ rèn luy n đ không ng ng nơng cao trình đ hi u bi t

v ch ngh a Mác-Lênin, đ

ng l i cách m ng c a

ng, trình đ v n hóa nghi p v ,

nơng cao ph m ch t đ o đ c cách m ng.
3.1.2.ăLòngăyêuăn

c

3.1.2.1. Khái ni m (xét
Lòng yêu n
h

ng c a m i ng

góc đ đ o đ c)

c lƠ m t tình c m đ o đ c cao th

ng, bi u hi n t p trung

xu

i mong mu n đóng góp tƠi n ng, trí tu c a b n thơn, ph c v cho

l i ích c a T Qu c vƠ nhơn dơn.

Lòng yêu n

c lƠ n n t ng chơn chính, sơu s c

cho t t c nh ng tình c m đ p đ khác c a con ng

i (tình b n, tình đ ng chí, tình

yêu).
3.1.2.2. Bi u hi n
- Tình yêu đ i v i truy n th ng v n hóa t t đ p, v i nh ng t p quán, l i s ng
mang phong cách nhân dân, dơn t c c a con ng
- Lòng t hƠo tr

i.

c v đ p c a thiên nhiên quê h

ng vƠ s giƠu có c a đ t n

Lòng t hƠo v truy n th ng đ u tranh b t khu t gi n
Ni m day d t vƠ

c m xơy d ng đ t n

c vƠ d ng n

c.

c c a dơn t c.

c ngƠy cƠng giƠu m nh, xóa b m i nghèo

nƠn vƠ l c h u.
- Tình yêu đ i v i ông bƠ, cha m , v i ng

i thơn, v i b n bè đ ng chí, lòng tôn

tr ng vƠ quý m n nhơn dơn lao đ ng.
- Lòng c m thù sơu s c b n ph n đ ng bán n

c vƠ c

pn

c. Tinh th n h ng

hái d ng c m chi n đ u b o v đ c l p, t do c a T Qu c. K t h p đ c l p dơn t c
v i CNXH. K t h p ch ngh a yêu n

c v i ch ngh a Mác - Lênin.

- Tinh th n vƠ thái đ lao đ ng quên mình góp ph n xơy d ng T Qu c ngƠy cƠng
giƠu m nh. Ti p nh n nh ng t t

ng tiên ti n c a th i đ i v n minh.

3.1.3. Tinhăth nănhơnăđ o
3.1.3.1. Khái ni m:
Tinh th n nhơn đ o lƠ s th hi n tình th
con ng

ng yêu sơu s c c a con ng

i, s kính tr ng đ i v i nh ng ph m giá con ng

ích con ng

i lƠm cho nh ng lý t

iđ iv i

i vƠ s t n t y ph c v l i

ng cao đ p nh t c a h vì t do, h nh phúc tr

thƠnh hi n th c trong đ i s ng.
3.1.3.2. Bi u hi n

11


- Lòng c m thù đ i v i cái ác.
- Gi i phóng ng

i lao đ ng kh i ch đ bóc l t, gi i phóng các dơn t c b áp

b c.
- Kiên quy t lên án vƠ tr ng tr nh ng k gơy t i ác xơm ph m đ n nh ng giá tr
v t ch t vƠ tinh th n c a nhơn lo i.
- Con ng

i ph i không ng ng h c t p đ nơng cao giác ng XHCN, ph i rèn

luy n mình trong th c ti n đ u tranh cách m ng nh m c i t o xư h i c , xơy d ng m t
xư h i XHCN tr ng l ph i, giƠu tình th

ng.

3.1.4.ăụăth călƠmăch ăt păth
3.1.4.1.. Khái ni m: LƠ ý th c t giác hi u rõ mình lƠ m t thƠnh viên, lƠ ng

i ch t p

th c a xư h i.
3.1.4.2. Bi u hi n:
- T giác coi công vi c c a t p th , c a xư h i lƠ công vi c thi t thơn c a mình,
luôn luôn xem xét gi i quy t m i công vi c v i thái đ c a ng

i lƠm ch vƠ luôn k t

h p s ph n đ u cho l i ích riêng có s hƠi hòa, h p lý v i nh ng l i ích chung.
- Tôn tr ng t ch c vƠ t giác ch p hƠnh k lu t, hoƠn thƠnh t t nhi m v đ

c

giao.
-

u tranh lo i b thái đ th

lưnh đ m đ i v i con ng

i, thái đ v l i, v k

trong cu c s ng, ch ng l i b t c hƠnh vi nƠo kích đ ng s thù h n, ghen ghét, gơy s
nghi ng gi a m i ng

i.

3.1.5.ăTháiăđ ăđ iăv iălaoăđ ng
3.1.5.1. Giá tr c a lao đ ng:
Lao đ ng lƠ đi u thi n có giá tr cao nh t. Lao đ ng v a lƠ ngh a v , v a lƠ quy n
l i, v a lƠ ph

ng ti n sinh s ng, v a lƠ m c đích cu i cùng vƠ cao nh t c a cu c

s ng. Lao đ ng lƠ ho t đ ng có ích đem l i c a c i v t ch t vƠ tinh th n ngƠy càng
phong phú cho xư h i.
3.1.5.2. Bi u hi n:
- Lao đ ng t nguy n, t giác, nhi t tình, không tính toán cá nhân, suy bì t n nh
v i ng

i khác. Lao đ ng v i ý th c t p th , tinh th n đoƠn k t t

- Quan tơm th

ng tr .

ng xuyên đ n n ng su t lao đ ng, tôn tr ng k lu t lao đ ng.

- Quý tr ng vƠ gi gìn s n ph m lao đ ng, tƠi s n XHCN.

12


3.2. Nh ngănguyênăt căđ oăđ cătrongăquanăh ătìnhăb n,ătìnhăyêu, hôn nhân và gia
đình
3.2.1. Tìnhăb n
3.2.1.1. Khái ni m:
Tình b n lƠ tình c m gi a nh ng con ng
hoƠn toƠn t nguy n vƠ bình đ ng.

i trong t p th d a trên m t quan h

Tình b n có th n y sinh

m i l a tu i ngay c

khi có s chênh l ch v tu i tác.
3.2.1.2. Bi u hi n c a tình b n chân chính:
- S trung th c, ni m tin c y l n nhau.
- L i s ng v tha, không ích k , luôn quan tơm đ n b n.
- Th

ng xuyên đ u tranh v i nh ng sai l m c a b n.

3.2.2. Tình yêu
3.2.2.1. Khái ni m: Tình yêu nam n lƠ s rung c m sơu s c nh t c a s th ng nh t v
nhi u m t: m t t nhiên vƠ m t xư h i; c th vƠ tinh th n; th m m vƠ đ o đ c nh ng
l i mang tính cá th m nh m .

3.2.2.2.

o đ c trong tình yêu:

- Tình yêu ph i n y sinh t tình b n.
- Tình yêu ph i có s l a ch n tích c c vƠ có s c ng h

ng v h ng thú, s

thích, tính cách.
- Tình yêu ph i bi t tôn tr ng, gi gìn, ch đ i.
- Tình yêu ph i d n t i hôn nhơn.
3.2.3. HônănhơnăvƠăgiaăđình
3.2.3.1. Hôn nhân
- Hôn nhơn lƠ k t qu t t y u c a tình yêu, lƠ s bi u hi n cao nh t các giá tr tình
c mđ ođ c

con ng

i.

- C s đ m b o cho hôn nhơn v ng b n:
+ S t nguy n gi a 2 bên.
+ Không có s tính toƠn kinh t .
+ Hai bên nh n th c ngh a v trong vi c xơy d ng gia đình vƠ nuôi d y con cái.
3.2.3.2.ăGiaăđình

13

- Gia đình lƠ t ch c xư h i, lƠ m t t bƠo xư h i có ch c n ng xư h i lƠ s n sinh
vƠ b i d
-

ng nh ng th h k ti p nhau phù h p v i nhu c u xư h i.
o đ c trong gia đình:

+ Quan h v ch ng d a trên c s tình yêu, s tôn tr ng l n nhau vƠ trách nhi m
tr

c con cái, xư h i. Ng

i v vƠ ng

i ch ng ph i luôn luôn nơng cao không ng ng

ý th c ngh a v , tinh th n trách nhi m, s ch m sóc vƠ th

ng yêu l n nhau.

+ Quan h gi a cha m vƠ con cái lƠ quan h tình c m vƠ ngh a v .
+ Quan h gi a anh ch em ph i bình đ ng, th
3.3. Ph măch tăđ oăđ căc ăb năc aăconăng

ng yêu.

iătrongăcu căs ngăhƠngăngƠy

H c sinh t nghiên c u d a trên nh ng g i ý sau:
- Yêu lao đ ng.

- Yêu khoa h c.
- Bi t xơy d ng n p s ng khoa h c.
- Có k ho ch s d ng th i gian r nh r i m t cách có ích.
- S ng gi n d , ti t ki m.
- Yêu th

ng tôn tr ng con ng

i, quan tơm đ n nh ng ng

- Tôn tr ng tr t t n i công c ngầ
Ho tăđ ngăn iăti p
Tìm hi u Quy đ nh v ph m ch t đ o đ c c a Nhà giáo.

14

i xung quanh.


Bài 4

PH MăCH Tă

Oă

CăC AăNG

I

GIÁOăVIểNăTI UăH CăXHCN

4.1. T măquanătr ngăc aăph măch tăng

iăgiáoăviênăti uăh c trong công tác giáo

d căvƠăgi ngăd y
4.1.1.ăV ătríăc aăng
- Ng

iăgiáoăviênăti uăh cătrongănhƠătr

ng

i giáo viên ti u h c có vai trò quan tr ng trong vi c th c hi n đ

giáo d c c a NhƠ n

c.

- Có vai trò quy t đ nh trong vi c b o đ m ch t l

ng vƠ hi u qu c a giáo d c.

- Ch u trách nhi m v toƠn b k ho ch d y h c vƠ t ch c h
phát tri n c a tr b ng ph

ng th c nhƠ tr

o đ c lƠ cái g c c a m t con ng

- Do đ i t

iăgiáoăviên

i.

- Xu t phát t m c đích đƠo t o c a nhƠ tr
s nghi p cách m ng c a th h tr

ng d n quá trình

ng.

4.1.2. T măquanătr ngăc aăph măch tăđ oăđ căc aăng
-

ng l i

ng XHCN lƠ đƠo t o th h tr k t c

c vƠ xơy d ng đ t n

c Vi t Nam giƠu m nh.

ng, k t qu lao đ ng c a ngh s ph m lƠ con ng

i, đ c bi t lƠ l a

tu i ti u h c, l a tu i t m m non lên, b t đ u có trách nhi m h c t p.
Ph m ch t đ o đ c c a ng
đ y, c v ng

i giáo viên ti u h c lƠ đ ng l c c b n, ch y u thúc

i giáo viên lƠm tròn nhi m v c a mình, v a lƠ y u t có tác d ng giáo

d c đ i v i h c sinh không gì có th thay th đ

c.

Ôxinsiki: “Ph m ch t đ o đ c c a ng

i giáo viên nh tia sáng m t tr i chi u r i vào

tâm h n tr không gì có th thay th đ

c”

4.2.ăNh ngăph măch tăđ oăđ c c ăb n c aăng
4.2.1.ă Cóă lòngă y uă n

iăgiáoăviênăti uăh c

că XHCN, tinh th nă qu că t ă trongă sáng,ă ni mă tină vƠoă s ă

th ngăl iăc aăCNXH,ătinăvƠoăs ălưnhăđ oăc aă CSVN.

15


Th hi n:

- S giác ng v ch ngh a Mác- Lênin, ni m tin sơu s c vƠo s th ng l i t t y u
c a CNXH.
- Ni m tin vƠo đ
NhƠ n

ng l i cách m ng c a

CSVN, vƠo đ

ng l i chính sách c a

c.

- Tinh th n tích c c, ý chí quy t tơm th c hi n m i ch tr
lu t c a NhƠ n

c, tuyên truy n ng

ng, chính sách, pháp

i khác cùng th c hi n.

- Tinh th n trách nhi m, ý th c v

t khó đ hoƠn thƠnh nhi m v giáo d c th h

tr .
ơy lƠ y u t ch y u thúc đ y ng

i giáo viên lƠm tròn nhi m v .

4.2.2.ăYêuăngh ,ăyêuătr ,ătônătr ngătr ,ăs năsƠngăc ngăhi năs căl căvƠătríătu ăchoăs ă
nghi păgiáoăd c
Th hi n:
- Lòng yêu tr sơu s c, mong mu n đ
đ

c lƠm vi c v i tr , vui s

ng khi th y tr

c phát tri n. tôn tr ng tr , coi tr ng cá tính vƠ tính đ c l p c a tr .
- Lòng yêu ngh tha thi t, s n sƠng c ng hi n c s c l c vƠ trí tu cho s nghi p

giáo d c th h tr .
- Có s hi u bi t v đ c đi m tơm sinh lý c a h c sinh, có kh n ng đoán nh n
tơm tr ng c a tr đ hòa mình v i tr .
- Luôn luôn trau d i n ng l c s ph m đ lƠm tròn nhi m v .
Nhà giáo d c h c Tônxtôi: N u ng
ng

i th y giáo làm đ

i giáo viên ch yêu công vi c thì anh ta s là

c vi c.

N u anh ta ch có lòng th

ng yêu h c sinh thì anh ta khá h n nhi u ng

i th y

giáo đ c nhi u sách. Nh ng không yêu ngh thì s không yêu tr .
4.2.3.ăBi tănêuăg
- Tr

ngăt tăv ăđ oăđ căchoăh căsinh

c h t vƠ ch y u lƠ d a vƠo 5 đi u Bác H d y thi u nhi

Giáo viên ph i

lƠm đúng thì hi u qu giáo d c m i cao.
- Bên c nh đó, ng
đ

i giáo viên c n rèn luy n nh ng đ c tính không th thi u

c nh : đi m t nh, ôn hòa, kiên nh n, t m , chu đáo, vui v , l c quan.

16


Ph m ch t nƠy v a lƠ yêu c u đ i v i giáo viên ti u h c, v a lƠ n i dung đ o đ c
i giáo viên giáo d c h c sinh - “M i th y cô giáo là t m g

đ ng

ng cho h c sinh

noi theo”
4.2.4.ăCóătinhăth nătráchănhi măchung,ăđoƠnăk tăxơyăd ngăvƠălƠmăch ănhƠătr
nhà tr

ơy lƠ trách nhi m, lƠ tình c m c a m i ng

ng

i giáo viên trong t p th s ph m

ng.

- Tinh th n lƠm ch ch m lo vi c chung c a nhƠ tr
trong t m g

ng đ o đ c c a ng

ng lƠ m t m t quan tr ng

i giáo viên đ i v i h c sinh.

- Bi u hi n:
+ HoƠn thƠnh t t nhi m v đ

c giao.

+ H ng hái tích c c góp ph n gánh vác vi c chung c a nhƠ tr
ph

ng, thôn xóm, ph

ng, xư h i trên tinh th n lƠm ch t p th XHCN

4.2.5.ăKhiêmăt n,ăkiênătrìăv
nhi măv ăc aăng

tăkhóăkh năđ ăh căt păb iăd

ngăv

nălênălƠmăt tă

iăgiáoăviênăti uăh c

- Công tác giáo d c ti u h c lƠ m t công tác quan tr ng, khó vƠ ph c t p

Giáo

viên c n có trình đ nghi p v , v n hóa ngƠy cƠng cao vƠ thu n th c.
-T mg

ng ham h c, c u ti n b c a th y lƠ bi n pháp có hi u l c cao đ giáo

d c đ c tính ham h c cho h c sinh.
- H c t p còn lƠ yêu c u c a th i đ i, h c su t đ i. H c trong sách báo, đ ng
nghi p, m i lúc, m i n i.
K t lu n: 5 ph m ch t đ o đ c c a ng

i giáo viên ti u h c lƠ m t th th ng nh t

không th thi u vƠ không tách r i. Trong đó, ph m ch t (1, 2) lƠ y u t quan tr ng
nh t, có tác d ng chi ph i vƠ t o đi u ki n đ tu d
4.3.ă Ph

ngă phápă tuă d

ng rèn luy n các ph m ch t khác.

ng,ă rènă luy nă ph mă ch tă đ oă đ că c aă ng

iă giáoă viênă

ti uăh c
H c sinh t h c nghiên c u d a trên nh ng g i ý sau:
- H ng say ho t đ ng th c ti n giáo d c, th c ti n xư h i (ph

ng pháp t t nh t).

- T phê bình vƠ nh n xét mình, khiêm t n l ng nghe ý ki n nh n xét c a đ ng
nghi p, c a ng

i khác.

- B sung vƠ nơng cao hi u bi t v nh ng giá tr đ o đ c c ng s n, đ o đ c c a

17


ng

i giáo viên xã h i ch ngh a b ng cách đ c nh ng sách nói v đ o đ c m i, đ o

đ c cách m ng, nh ng truy n k v g

ng t t, nh ng ng

i t t trong tr

ng.

Ho tăđ ngăn iăti p

Ph năth ăhai

PH

NGăPHÁPăGI NGăD Y

Oă

Că ăTI UăH C

V ăTRệ,ăM CăTIểUăVẨă

Că I MăC A

Bài 5

MỌNă

5.1.ăV ătrí,ăm c tiêu môn

Oă

Că ăTI UăH C

oăđ că ăti uăh c

5.1.1.ăV ătrí
- Môn

o đ c có kh n ng giáo d c đ o đ c cho h c sinh ti u h c m t cách có

h th ng theo m t ch

ng trình khá ch t ch , giúp cho các em hình thƠnh đ

đ o đ c (tri th c vƠ ni m tin đ o đ c)

m c đ s gi n, đ nh h

ng cho h c sinh rèn

luy n m t cách t giác nh ng hƠnh vi vƠ thói quen hƠnh vi đ o đ c t
-

nh h

c ý th c

ng ng.

ng cho các môn h c v n i dung giáo d c đ o đ c cho h c sinh ti u

h c có th tích h p qua các môn h c nƠy.
-

nh h

ng cho h c sinh ti u h c rèn luy n hƠnh vi vƠ thói quen hƠnh vi đ o

đ c.
- Giúp h c sinh ti u h c có c s c n thi t đ h c môn GDCD

THCS.

5.1.2.ăM cătiêu
- Giúp h c sinh hi u bi t ban đ u v m t s chu n m c hƠnh vi đ o đ c vƠ pháp
lu t c b n, phù h p v i l a tu i trong m i quan h gi a các em v i b n thơn, v i gia
đình, nhƠ tr

ng, v i c ng đ ng, xư h i, môi tr

ng t nhiên vƠ ý ngh a c a vi c th c

hi n theo các chu n m c đó.
- T ng b

c hình thƠnh k n ng s ng c b n cho h c sinh (giao ti p, nh n xét,

đánh giá hành vi c a b n thân và nh ng ng

i xung quanh theo chu n m c đã h c; k

n ng l a ch n và th c hi n các hành vi ng x phù h p chu n m c trong các m i

18


quan h và tình hu ng đ n gi n, c th c a cu c s ng; bi t nh c nh b n bè cùng th c
hi n…).
- T ng b

c hình thƠnh thái đ t tr ng, t tin vƠo kh n ng c a b n thơn, có

trách nhi m v i hƠnh đ ng c a mình; yêu th
đem l i ni m vui, h nh phúc cho con ng

ng, tôn tr ng con ng

i; mong mu n

i; yêu cái thi n, cái đúng, cái t t; không

đ ng tình v i cái ác, cái sai, cái x u.
căđi mămônă

5.2.ă

- Ch

oăđ că ăti uăh c

ng trình môn

o đ c g m m t h th ng các chu n m c hƠnh vi đ o đ c

vƠ pháp lu t c b n nh t, phù h p v i l a tu i h c sinh ti u h c trong các m i quan h
c a các em v i b n thơn, gia đình, nhƠ tr

ng, c ng đ ng xư h i vƠ môi tr

ng t

nhiên.
- Các chu n m c hƠnh vi đ o đ c vƠ pháp lu t trong ch

ng trình th hi n nh ng

giá tr t t đ p c a dơn t c Vi t Nam trong s hòa nh p v i tinh hoa v n hóa c a nhơn
lo i, th hi n s th ng nh t gi a tính truy n th ng v i tính hi n đ i, nh m giáo d c cho
h c sinh ý th c t tr ng, t tin, có ý chí v
yêu n

n lên, yêu th

ng, tôn tr ng con ng

i,

c, yêu CNXH, gi gìn b n s c dơn t c, tôn tr ng các dơn t c khác trong chung

s ng hòa bình vƠ cùng phát tri n.
- Ch

ng trình đ

nh n th c vƠ t d

c xơy d ng d a trên nguyên t c phát tri n t th p đ n cao v

ng đ o đ c c a h c sinh trong quá trình h c t p

thông. C th lƠ: các chu n m c hƠnh vi c b n h c sinh đ

ch c

tr

ng ph

ti u h c s đ

c

phát tri n thƠnh các ph m ch t, b n ph n đ o đ c ( THCS) vƠ các nguyên t c, ph m
trù đ o đ c ( THPT).
- Ch
th i đ

ng trình đ

c c u trúc đ ng tơm vƠ các m i quan h gi a các l p, đ ng

c phơn chia thƠnh hai giai đo n cho phù h p v i đ c đi m tơm sinh lí l a tu i

c a h c sinh theo t ng nhóm l p:
+ Giai đo n th nh t (l p 1, 2 vƠ 3): ch y u giáo d c các hƠnh vi ng x có tính
luân lý trong giao ti p

gia đình vƠ nhƠ tr

ng. N i dung d y h c đ

c th hi n trên

kênh hình vƠ kênh ch , ngôn ng di n đ t rõ rƠng, d hi u.
+ Giai đo n th hai (l p 4, 5): n i dung các chu n m c đ
(quê h
ng

ng, đ t n

c, nhơn lo i), t ng c

c m r ng v ph m vi

ng giáo d c cho h c sinh ý th c, hƠnh vi c a

i công dơn, các giá tr qu c t (hòa bình, h u ngh , h p tác v i các dơn t c, các

19


qu c gia trên th gi i; hi u bi t v Liên h p qu c, b o v môi tr

ng, phòng ch ng ma

túy, phòng ch ng HIV/AIDS), các ph m ch t đ o đ c đ c tr ng c a ng
m i (c n cù, n ng đ ng, sáng t o, bi t h p tác, ham h c h i, có ý chí v

i lao đ ng

n lênầ) phù

h p v i l a tu i.
Tính đ ng tâm đ

c th hi n

l p đi l p l i nhi u l n t l p d
chu n m c hành vi đ
Ch
s ng còn

ch m t s lo i chu n m c hành vi đ o đ c đ

c

i lên l p trên nh ng lên l p trên thì yêu c u c a các

c nâng lên cao h n, t ng h p h n, khái quát h n.

ng trình ph i c u trúc đ ng tâm vì: Do n ng l c nh n th c và kinh nghi m
trình đ th p, h c sinh ch a th n m ngay đ

c nh ng khái ni m đ o đ c

m t cách đ y đ , tr n v n v i b n ch t v n có c a nó, mà m i có kh n ng n m d n
d n nh ng d u hi u khái ni m và nh ng d u hi u khái ni m đó d n d n đ
quát
đ

m c đ nh t đ nh t l p này sang l p khác. Cu i cùng

c khái

h c sinh hình thành

c nh ng khái quát s đ ng đ u tiên v chu n m c hành vi đ o đ c.
C u trúc đ ng tâm có ý ngh a? Khi d y các l p trên m t lo i chu n m c hành vi

đ o đ c nào đó, c n t n d ng nh ng đi u đã h c t các l p d
lo i chu n m c đó

các l p d

ti p t c lo i chu n m c đó
- Ch

i và ng

c l i, khi d y

i thì c n chu n b cho h c sinh có kh n ng ti p thu

các l p trên. Tránh tình tr ng d y l p nào bi t l p y.

ng trình dƠnh ph n m m kho ng 6% s ti t/n m/l p đ các tr

quy t nh ng v n đ đ o đ c c n quan tơm

đ a ph

Ho tăđ ngăn iăti p.

20

ng.

ng gi i


Bài 6

N IăDUNGăMỌNă
6.1. Ch

ngătrìnhămônă

Oă

Că ăTI UăH C

oăđ că ăti uăh c

6.1.1.ăNguyênăt căl aăch năvƠăs păs păcácăchu năm căhƠnhăviăđ oăđ c
- Phù h p v i m c tiêu giáo d c ti u h c.
-

m b o cho h c sinh n m đ

c nh ng hƠnh vi ng x trong các quan h .

-

m b o tính truy n th ng vƠ tính hi n đ i, tính dơn t c vƠ tính nhơn lo i trong

hƠnh vi ng x .
-

m b o tính c th vƠ v a s c c a các chu n m c hƠnh vi.

-

m b o tính đ ng tơm c a các chu n m c hƠnh vi gi a các l p d

i vƠ các l p

trên.

6.1.2.ăCh

ngătrình

- M i l p có 14 bƠi đ

c d y trong c 1 n m h c.

- M i bƠi d y 2 ti t, th i gian 30 ậ 40 phut/ti t.
-

th c hi n ch

ng trình đ o đ c ti u h c

d a vƠo SGK cho h c sinh vƠ

giáo viên.
6.2. M tăs ăch ăđ ,ălo iăbƠi trongăch

ngătrìnhămônă

oăđ că ăti uăh c

6.2.1.ăL pă1ă(1 ti t/tu n x 35 tu n = 35 ti t)
6.2.1.1. Quan h v i b n thân
- Ph n kh i, t hƠo đư tr thƠnh h c sinh l p 1.
- Bi t gi gìn v sinh thơn th vƠ n m c; gi gìn sách v , đ dùng h c t p.
6.2.1.2. Quan h v i gia đinh
- Yêu quý nh ng ng

- L phép, vơng l i ng

i thơn trong gia đình.
i trên; nh

ng nh n em nh .

21


6.2.1.3. Quan h v i nhà tr

ng

- Yêu quý th y giáo, cô giáo, b n bè, tr

ng l p.

- L phép, vơng l i th y giáo, cô giáo, đoƠn k t v i b n bè.
- Th c hi n t t n i quy nhƠ tr

ng.

6.2.1.4. Quan h v i c ng đ ng, xã h i
- Yêu m n quê h
- Bi t tên n

ng, đ t n

c.

c Vi t Nam, Qu c kì, Qu c huy, ngƠy Qu c khánh. Bi t hát Qu c

ca. Nghiêm trang khi chƠo c .
- i b đúng quy đ nh.
- M nh d n, t tin khi giao ti p. Bi t chƠo h i, t m bi t, c m n, xin l i.
6.2.1.5.. Quan h v i môi tr

ng t nhiên

- G n g i, yêu quí thiên nhiên.
- Bi t b o v các loƠi cơy vƠ hoa.
6.2.2. L pă2 (1 ti t/tu n x 35 tu n = 35 ti t)
6.2.2.1. Quan h b n thân
- Bi t s ng g n gƠng, ng n n p, đúng gi gi c.
- Bi t t đánh giá hƠnh vi c a b n thơn. Khi có l i, bi t d ng c m nh n vƠ s a l i.
- Có ý ki n riêng v nh ng v n đ có liên quan đ n b n thơn, t p th vƠ bi t trình
bƠy ý ki n c a mình.
6.2.2.2. Quan h v i gia đình
- Yêu quý nh ng ng

i thơn trong gia đình.

- Bi t tham gia lƠm nh ng công vi c nhƠ phù h p v i kh n ng đ giúp đ ông
bƠ, cha m .
6.2.2.3. Quan h v i nhà tr

ng

- Ch m ch h c t p.

- oƠn k t, giúp đ b n bè.
- Bi t gi gìn v sinh tr

ng l p.

6.2.2.4. Quan h v i c ng đ ng, xã h i
- Tôn tr ng quy đ nh v tr t t , v sinh n i công c ng.
- Th t thƠ, không tham c a r i.
- S ng hòa h p. Bi t c x chơn thƠnh, l đ , l ch s v i m i ng

22

i.


- Bi t c m thông v i nh ng ng
6.2.2.5. Quan h v i môi tr

i có hoƠn c nh khó kh n.

ng t nhiên: Bi t yêu quý vƠ b o v loƠi v t có ích.

6.2.3.ăL pă3 (1 ti t/tu n x 35 tu n = 35 ti t)
6.2.3.1. Quan h v i b n than
- S ng vui v , l c quan.
- Có ý ki n riêng v nh ng v n đ có liên quan đ n b n thơn, t p th vƠ bi t trình
bƠy, b o v ý ki n c a mình.
- Có ý th c t lƠm l y vi c c a mình, không d a vƠo ng

i khác.

6.2.3.2. Quan h v i gia đình: Yêu quý vƠ có trách nhi m v i nh ng ng

i thơn trong

gia đình.
6.2.3.3. Quan h v i nhà tr

ng

- Kính tr ng th y giáo, cô giáo.
- Tin c y, chia s v i b n bè.
- Tích c c tham gia các ho t đ ng t p th vƠ hoƠn thƠnh t t nhi m v đ

c giao.

6.2.3.4. Quan h v i c ng đ ng, xã h i
- Kính tr ng, bi t n Bác H vƠ nh ng ng

i có công v i đ t n

c, v i dơn t c.

- Có tinh th n đoƠn k t, h u ngh v i thi u nhi qu c t .
- Tôn tr ng vƠ s n lòng giúp đ nh ng ng
- Bi t gi l i h a v i m i ng

i xung quanh.

i.

- Bi t l ng nghe.
- Tôn tr ng quy n t do cá nhơn c a ng

i khác vƠ c a b n thơn.

- Bi t c m thông, chia s v i nh ng đau th
6.2.3.5. Quan h v i môi tr

ng, m t mát c a ng

i khác.

ng t nhiên

- Bi t s d ng ti t ki m n

c vƠ b o v ngu n n

c s ch.

- Bi t b o v , ch m sóc cơy tr ng, v t nuôi.
6.2.4.ăL pă4 (1 ti t/tu n x 35 tu n = 35 ti t)
6.2.4.1. Quan h v i b n thân
- Trung th c vƠ bi t v

t khó kh n trong h c t p, trong công vi c.

- Có ý ki n riêng v nh ng v n đ có liên quan đ n tr em vƠ bi t trình bƠy, b o
v ý ki n c a mình.

- Bi t đ t ra các m c tiêu cho mình vƠ c g ng hoƠn thƠnh các m c tiêu đó.

23


- Bi t s d ng ti t ki m ti n c a, th i gi .
6.2.4.2. Quan h v i gia đình
- Bi t v t tiên, c i ngu n c a mình.
- Hi u th o v i ông bƠ, cha m .
6.2.4.3. Quan h v i nhà tr

ng

- Kính tr ng, bi t n th y giáo, cô giáo.
- Tích c c tham gia xơy d ng tr

ng, l p.

6.2.4.4. Quan h v i c ng đ ng, xã h i
- Hi u đ

c giá tr c a lao đ ng. Yêu lao đ ng, s n sƠng tham gia lao đ ng. Kình

tròn, bi t n ng

i lao đ ng.

- Bi t c x chơn thƠnh, l ch s , như nh n v i m i ng

i.

- Có ý th c b o v c a công, b o v các di s n v n hóa.
- Tôn tr ng lu t l an toƠn giao thông.
6.2.4.5. Quan h v i môi tr

ng t nhiên

- Có ý th c b o v môi tr

ng s ng.

- Bi t b o v tƠi nguyên thiên nhiên.
6.2.5.ăL pă5 (1 ti t/tu n x 35 tu n = 35 ti t)
6.2.5.1. Quan h v i b n than
- T ý th c đ

c v mình; bi t phát huy nh ng đi m m nh, kh c ph c nh ng

đi m
y u c a b n thơn.
- Bi t t gi i quy t v n đ theo cách c a mình. Có trách nhi m v hƠnh đ ng c a
b n thơn.
- Ham h c h i. Có ý chí v

t khó, v

n lên.

- BI t b o v l ph i.
6.2.5.2. Quan h v i gia đình: Nh

n t tiên, t hƠo gi gìn vƠ phát huy các giá tr

truy n th ng c a gia đình, dòng h .
6.2.5.3. Quan h v i nhà tr

ng: Bi t tin c y vƠ xơy d ng tình b n, tôn tr ng, hòa h p

v i b n khác gi i.
6.2.5.4. Quan h v i c ng đ ng, xã h i
- S ng hòa h p vƠ bi t h p tác v i m i ng

24

i trong công vi c chung.


- Kính giƠ, yêu tr , tôn tr ng ph n .
- Yêu m n, t hƠo v truy n th ng quê h

ng, đ t n

c.

- Tích c c tham gia các ho t đ ng phù h p v i kh n ng đ xơy d ng vƠ b o v
quê h

ng.

- Tôn tr ng các c quan chính quy n đ a ph

ng vƠ ng h các nhƠ ch c trách thi

hƠnh công v .
- Yêu hòa bình. Tôn tr ng n n v n hóa vƠ con ng
\

i c a các qu c gia khác.

- Có hi u bi t v t ch c LHQ.

6.2.5.5. Quan h v i môi tr

ng t nhiên: Bi t b o v môi tr

ng xung quanh.

6.3. Sáchăh c sinh và sách giáo viên
6.3.1. Sáchăh căsinh
6.3.1.1. “V bài t p đ o đ c”
- L p 1, 2, 3 đ

c c u trúc d

i d ng “ v bƠi t p đ o đ c” giúp h c sinh t phát

hi n tri th c, d dƠng luy n t p, th c hƠnh.
- C u trúc c a “v bƠi t p đ o đ c”:
+ Truy n k đ o đ c ho c tranh hƠnh vi đ o đ c:
Truy n k đ o đ c đ a ra m t tình hu ng đ o đ c liên quan đ n bƠi đ o đ c đ

các nhơn v t ng x theo cách c a mình vƠ d n đ n k t qu nƠo đó. Truy n k đ
s u t m t truy n n

c ngoƠi vƠ truy n ng

c

i t t vi c t t.

Trong nhi u bƠi, thay vì đ a ra truy n k , ng

i ta gi i thi u m u hƠnh vi qua

tranh-qua vi c phơn tích tranh, h c sinh c n rút ra bƠi h c t

ng ng.

+ Ph n ghi nh : Tóm t t n i dung c n ghi nh , nêu n i dung chu n m c hành vi
vƠ ý ngh a đ o đ c, th m m c a hƠnh vi. H c sinh c n lƠm gì? LƠm nh th nƠo? Vì
sao c n lƠm nh v y?
+ H th ng bƠi t p: M i bƠi bao g m t 4 đ n 7 bƠi t p vƠ đ

c s p x p theo th

t :
* Lo i bƠi t p đ phát hi n n i dung bƠi h c.
* Lo i bƠi t p đ c ng c , kh c sơu ki n th c, hình thƠnh thái đ tích c c vƠ rèn
luy n k n ng hƠnh vi cho h c sinh.
* Lo i bƠi t p đ h

ng d n h c sinh th c hƠnh chu n m c hƠnh vi đ o đ c trong

th c ti n.

25