Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
KHOA QUẢN LÝ NĂNG LƯỢNG

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

PHIẾU THEO DÕI QUÁ TRÌNH LÀM ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP SINH VIÊN
Họ tên sinh viên:

Trần Thị Hương

Lớp:

D7QLNL1

Giảng viên hướng dẫn: Th.s Đỗ Thị Loan
Tên đề tài: Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống
Đa
TT

Ngày tháng

Nội dung công việc

Xác nhận của
người hướng dẫn

1
2
3
4

5

Đánh giá chung của giảng viên hướng dẫn:………………………………………
…………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………
Hà Nội, ngày …. tháng …. năm…..

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
KHOA QUẢN LÝ NĂNG LƯỢNG

1

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc


NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
Họ và tên giảng viên hướng dẫn: Th.s Đỗ Thị Loan
Họ và tên sinh viên:
Trần Thị Hương
Tên đề tài: Phân tích hoạt động kinh doanh Điện năng của Công ty Điện lực Đống Đa.
Tính chất đề tài:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
I. NỘI DUNG VÀ NHẬN XÉT:
1. Tiến trình thực hiện đồ án:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................
2. Nội dung cơ sở của đồ án:
- Cơ sở lý thuyết:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
- Các số liệu, tài liệu thực tế:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Phương pháp và mức độ giải quyết các vấn đề:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
3. Hình thức của đồ án:
- Hình thức trình bày:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
- Kết cấu đồ án:
2


.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................
4. Những nhận xét khác:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Hà Nội, ngày…..tháng….năm 2017
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
KHOA QUẢN LÝ NĂNG LƯỢNG

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
3


Họ và tên giảng viên hướng dẫn: Th.s Đỗ Thị Loan
Họ và tên sinh viên:
Trần Thị Hương
Tên đề tài: Phân tích hoạt động kinh doanh Điện năng của Công ty Điện lực Đống Đa.
Tính chất đề tài:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
II. NỘI DUNG VÀ NHẬN XÉT:
1. Nội dung đồ án:

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
2. Hình thức đồ án:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
3. Những nhận xét khác:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Hà Nội, ngày…..tháng….năm 2017
GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN

4


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

MỤC LỤC

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

5


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

DANH MỤC CÁC TỪ NGỮ ĐƯỢC VIẾT TẮT
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18

Viết tắt

EVN
EVNNPC
HĐMBĐ
CBCNV
TBA
TTDN
SXKD
TSCD
SCL
QLKH
HĐQT
KH
PCCC
MBA
CNXD
TMKS
QLTD
HDK

Ý nghĩa
Tập đoàn Điện lực Việt Nam
Tổng Công ty Điện lực miền Bắc
Hợp đồng mua bán điện
Cán bộ công nhân viên
Trạm biến áp
Tổn thất điện năng
Sản xuất kinh doanh
Tài sản cố định
Sửa chữa lớn
Quản lý khách hàng

Hội đồng quản trị
Khách hàng
Phòng chống công cộng
Máy biến áp
Công nghiệp xây dựng
Thương mại khách sạn
Quản lý tiêu dùng
Hoạt động khác

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

6


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

7


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 1.1.Quy trình phân tích hoạt động kinh doanh
Hình 1.2. Sơ đồ quy trình kinh doanh điện năng

Hình 2.1 : Sơ đồ mô hình tổ chức của Điện lực Đống Đa.
Hình 2.2 : Biểu đồ thể hiện sản lượng điện thương phẩm theo thành phần kinh tế giai
đoạn 2013-2015
Hình 2.3 : Biểu đồ thể hiện sản lượng điện đầu nguồn giai đoạn 2013-2016
Hình 2.4 : Biểu đồ sản lượng điện năng thương phẩm giai đoạn 2013-2016
Hình 2.5 : Biểu đồ điện thương phẩm từng tháng qua giai đoạn 2013-2015
Hình 2.6 : Biểu đồ giá bán điện bình quân theo kế hoạch và thực hiện giai đoạn 20132016
Hình 2.7 :Biểu đồ thể hiện doanh thu bán điện năm 2013– 2016(tỷ đồng)
Hình 2.8 : Biểu đồ thể hiện tỷ lệ tổn thất điện năng thực hiện và theo kế hoạch

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

8


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

LỜI MỞ ĐẦU
Cuộc sống ngày nay ngày càng hiện đại hơn, nhu cầu về điện năng ngày càng
tăng và đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nền kinh tế. Cùng với vấn đề
sản xuất, truyền tải điện năng thì công tác quản lý và kinh doanh điện năng cũng là
một vấn đề hết sức quan trọng trong ngành điện.
Để phù hợp với xu thế phát triển đó của toàn xã hội, ngành điện đã luôn cố gắng
đáp ứng đủ nhu cầu và nâng cao chất lượng điện năng, đảm bảo an toàn trong sản xuất
và cung cấp điện, đa dạng nguồn phát, giảm thiểu sự cố và thiếu điện trong giờ cao
điểm, tiết kiệm điện năng và thực hiện tốt vấn đề môi trường. Để làm được điều đó Tập
đoàn Điện lực Việt Nam nói chung và công ty Điện Lực Đống Đa nói riêng đang nỗ
lực đổi mới mạnh mẽ. Trong đó, nâng cao hiệu quả kinh doanh và nâng cao chất lượng
phục vụ là mối quan tâm hàng đầu của công ty.

Công ty Điện Lực Đống Đa đã có những cố gắng vượt bậc hoàn thành chỉ tiêu cung
cấp điện, góp phần đảm bảo nguồn điện tiêu thụ cho toàn thành phố Hà Nội được
xuyên suốt và chất lượng nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất cũng như sinh hoạt của
người dân. Bên cạnh đó, cũng còn không ít khó khăn trong việc hoàn thiên công tác
quản lý nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty. Đối với công ty hoạt động
kinh doanh điện năng như Điện Lực Đống Đa thì việc tiết kiệm điện năng và giảm
tổng chi phí trong kinh doanh điện năng là một nhiệm vụ quan trọng. Vì vậy em lựa
chọn đề tài đồ án tốt nghiệp là: “Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty
Điện Lực Đống Đa”.
Cơ cấu của bản báo cáo thực tập quản lý của em gồm 3 phần:
Chương 1: Cơ sở lý thuyết về phân tích hoạt động kinh doanh điện năng
Chương 2: Phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh điện năng tại công ty Điện
lực Đống Đa
Chương 3: Các giải pháp nâng cao kết quả hoạt động kinh doanh điện năng
Qua đây, em muốn bày tỏ sự biết ơn đến các anh chị trong tổ Kinh doanh điện năng,
Tư của Công ty Điện Lực Đống Đa đã tạo điều kiện giúp đỡ em trong quá trình thực
tập tại Công ty và các thầy cô giáo trong khoa Quản lý năng lượng. Đặc biệt, em muốn
gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến Ths.Đỗ Thị Loan đã trực tiếp hướng dẫn và giúp
đỡ em nhiệt tình trong quá trình hoàn thiện đồ án tốt nghiệp này. Song trong quá trình
thực hiện báo cáo tốt nghiệp không tránh khỏi những sai sót, vậy em rất mong nhận
được sự đóng góp ý kiến của thầy cô và bạn bè để em có thể hoàn thiện báo cáo hơn.
Một lần nữa em xin chân trọng cảm ơn!
Hà Nội, tháng 12 năm 2016
Sinh viên thực hiện
Trần Thị Hương

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

9

Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG KINH
DOANH ĐIỆN NĂNG
1.1. KHÁI NIỆM VỀ PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

Phân tích hoạt động kinh doanh (Operating activities analysis) hiểu theo nghĩa
chung nhất là quá trình nghiên cứu tất cả các hiện tượng, sự vật có liên quan trực tiếp
và gián tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của con người. Qúa trình phân tích
được tiến hành từ bước khảo sát thực tế đến tư duy trừu tượng, tức là từ việc quan sát
thực tế, thu thập thông tin số liệu, xử lý phân tích các thông tin số liệu, tìm nguyên
nhân, đến việc đề ra các định hướng hoạt động và các giải pháp thực hiện các định
hướng đó.
Như vậy thì phân tích hoạt động kinh doanh gắn liền với mọi hoạt động của doanh
nghiệp như những hoạt động tự giác và có ý thức cao của con người. Tuy nhiên trong
điều kiện kinh doanh với quy mô và trình độ khác nhau, công việc phân tích cũng tiến
hành khác nhau.
1.2. VAI TRÒ, YÊU CẦU VÀ NHIỆM VỤ CỦA PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG KINH
DOANH ĐIỆN NĂNG

1.2.1. Vai trò của phân tích hoạt động kinh doanh
Phân tích hoạt động kinh doanh chiếm một vị trí quan trọng trong quá trình hoạt
động của doanh nghiệp. Đó là một công cụ quản lý kinh tế có hiệu quả mà các doanh
nghiệp đã sử dụng từ trước đến nay.
Phân tích hoạt động kinh doanh là nhằm mục đích đánh giá, xem xét việc thực hiện
các chỉ tiêu kinh tế như thế nào, những mục tiêu đặt ra được thực hiện đến đâu, tìm
nguyên nhân khách quan, chủ quan và đề ra biện pháp khắc phục để tận dụng một cách
triệt để thế mạnh của doanh nghiệp.

Phân tích hoạt động kinh doanh gắn liền với quá trình hoạt động của doanh nghiệp
và có tác dụng giúp cho doanh nghiệp chỉ đạo mọi hoạt động sản xuất kinh doanh.
Thông qua phân tích từng mặt hoạt động của doanh nghiệp như công tác chỉ đạo sản
xuất, công tác tổ chức lao động tiền lương, công tác mua bán, công tác quản lý, công
tác tài chính…giúp doanh nghiệp điều hành từng mặt hoạt động cụ thể với sự tham gia
cụ thể của từng phòng ban chức năng, từng bộ phận đơn vị trực thuộc của doanh
nghiệp.
Nó cũng là công cụ quan trọng để liên kết hoạt động của các bộ phận này làm cho
hoạt động chung của doanh nghiệp được ăn khớp nhịp nhàng và đạt hiệu quả cao.
Phân tích hoạt động kinh doanh theo thời gian như quý, tháng, năm đặc biệt theo
từng thời điểm, giúp doanh nghiệp kịp thời điều chỉnh những bất hợp lý xảy ra trong
hoạt động nhằm thực hiện mục tiêu đề ra ban đầu. Điều này hết sức quan trọng vì
Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

10


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

doanh nghiệp do không phân tích cụ thể hoạt động của mình trong từng giai đoạn dẫn
đến nhiều đơn vị thua lỗ đến bờ vực thẳm, nhưng thực sự thua lỗ đó đã xảy ra từ lâu
mà đơn vị không phát hiện được. Đó cũng là do đơn vị chưa nhận thức, chưa coi trọng
hết ý nghĩa của phân tích hoạt động kinh doanh.
Phân tích hoạt động kinh doanh không chỉ được tiến hành sau mỗi chu kỳ kinh
doanh mà còn phân tích trước khi tiến hành kinh doanh như phân tích các dự án và tính
khả thi của nó, các kế hoạch và các bản thuyết minh của nó, phân tích dự toán, phân
tích các luận chứng kinh tế kỹ thuật. Chính hình thức phân tích này sẽ giúp các nhà đầu
tư quyết định hướng đầu tư và các dự án đầu tư. Các nhà đầu tư quan tâm trước tiên
đến thực trạng của công ty đặc biệt là lĩnh vực tài chính, quan tâm đến điều kiện môi

trường và những đặc điểm cơ hội đầu tư.
Tóm lại phân tích hoạt động kinh doanh là điều hết sức cần thiết đối với mọi doanh
nghiệp. Nó gắn liền với hoạt động kinh doanh, là cơ sở của nhiều quyết định quan
trọng và chỉ ra hướng phát triển của các doanh nghiệp.

-

1.2.2. Yêu cầu của phân tích hoạt động kinh doanh
Yêu cầu quan trọng nhất để thành công trong hoạt động sản xuất kinh doanh của
một doanh nghiệp là kinh doanh có hiệu quả (tối đa hóa lợi nhuận). Mục tiêu của phân
tích hoạt động sản xuất kinh doanh là nhằm nêu được ý nghĩa của những con số trong
tài liệu báo cáo, có nghĩa là làm cho các con số trong báo cáo “biết nói” để cho các đối
tượng sử dụng tài liệu báo cáo đó hiểu được mục tiêu, tình hình và kết quả hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp.
Phân tích hoạt động sản xuất kinh doanh không chỉ dừng lại ở việc so sánh các chỉ
tiêu có sẵn trên các báo cáo kế toán, thống kê mà cần phải đi sâu, xem xét nhiều lĩnh
vực, nhiều khía cạnh khác nhau, vận dụng các phương pháp thích hợp để tính toán các
chỉ tiêu cần thiết, qua đó đánh giá chính xác, đầy đủ để đưa ra kết luận sâu sắc sẽ là cơ
hội để phát hiện và khai thác khả năng tiềm tàng trong hoạt động sản xuất kinh doanh
đồng thời là căn cứ đề ra các quyết định kinh doanh đúng đắn và đây cũng là biện pháp
quan trọng trong việc phòng ngừa rủi ro trong kinh doanh.
1.2.3. Nhiệm vụ của phân tích hoạt động kinh doanh
Để trở thành một công cụ quan trọng của quá trình phân tích hoạt động sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp và là cơ sở đề ra các quyết định kinh doanh đúng đắn,
phân tích hoạt động sản xuất kinh doanh có những nhiệm vụ sau:
Kiểm tra và đánh giá kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh
Xác định các nhân tố ảnh hưởng
Đề xuất các biện pháp nhằm khai thác tiềm năng sẵn có
Xây dựng các phương án kinh doanh căn cứ vào các mục tiêu đã định.

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

11


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa
1.3. CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

1.3.1 Phương pháp so sánh
Phương pháp so sánh được sử dụng rộng rãi và là một trong những phương pháp
chủ yếu dùng để phân tích hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Nó được sử
dụng trong tất cả các ngành khoa học và trong cuộc sống hàng ngày.
Nội dung của phương pháp này là tiến hành so sánh đối chiếu các chỉ tiêu phản ánh
hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp (chỉ tiêu phản ánh kết quả hoạt động kinh
doanh, chỉ tiêu phản ánh điều kiện hoạt động kinh doanh và chỉ tiêu hiệu quả hoạt động
kinh doanh). Tùy theo yêu cầu, mục đích, tùy theo nguồn số liệu và tài liệu phân tích
mà sử dụng số liệu, chỉ tiêu phân tích khác nhau.
Để phương pháp này được phát huy hết tính chính xác và khoa học thì trong quá
trình phân tích cần thực hiện đầy đủ ba bước sau:
 Bước 1: Lựa chọn các tiêu chuẩn để so sánh
Trước hết chọn chỉ tiêu của một kỳ làm căn cứ để so sánh, được gọi là kỳ gốc. Tùy
theo mục tiêu nghiên cứu mà lựa chọn kỳ gốc so sánh cho thích hợp.
Nếu:
- Kỳ gốc là năm trước: Muốn thấy được xu hướng phát triển của đối tượng phân tích.
- Kỳ gốc là năm kế hoạch (hay là định mức): Muốn thấy được việc chấp hành các định
mức đã đề ra có đúng dự kiến hay không.
- Kỳ gốc là chỉ tiêu trung bình của ngành: Muốn thấy được vị trí của doanh nghiệp và
khả năng đáp ứng thị trường của doanh nghiệp.
- Kỳ gốc là năm thực hiện: Là chỉ tiêu thực hiện trong kỳ hạch toán hay kỳ báo cáo.

 Bước 2: Điều kiện so sánh
Để phép so sánh có ý nghĩa thì điều kiện đầu tiên là các chỉ tiêu được đem ra so
sánh phải đảm bảo tính chất so sánh được về không gian và thời gian.
- Về không gian: Các chỉ tiêu kinh tế cần phải được qui đổi về qui mô tương tự nhau (cụ
thể là cùng một bộ phận, phân xưởng, một ngành…).
- Về thời gian: Các chỉ tiêu phải được tính trong cùng một khoảng thời gian hạch toán như
nhau (cụ thể như cùng tháng, quý, năm …) và phải đồng nhất trên cả ba mặt: Cùng phản
ánh nội dung kinh tế, cùng một phương pháp tính toán, cùng một đơn vị đo lường.
 Bước 3: Kỹ thuật so sánh
Để đáp ứng cho các mục tiêu so sánh người ta thường sử dụng các kỹ thuật so sánh sau:
- So sánh bằng số tuyệt đối: Là kết quả của phép trừ giữa trị số của kỳ phân tích so với
kỳ gốc. Kết quả so sánh này biểu hiện khối lượng, qui mô của các hiện tượng kinh tế.
Chỉ số này được thể hiện bởi công thức:
∆X = Xt – X(t-1)
Trong đó: ∆X : chỉ tiêu cần so sánh tuyệt đối
Xt : chỉ tiêu so sánh kỳ hiện tại
Xt-1 : chỉ tiêu so sánh kỳ trước
Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

12


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

-

So sánh bằng số tương đối: Số so sánh tương đối biểu hiện tốc độ phát triển, mức độ
phổ biến của các chỉ tiêu kinh tế. Chỉ số này được tính theo công thức được trình bày
dưới đây:

∆X% = ×100%
Trong đó: ∆X% : chỉ tiêu cần so sánh tương đối
Xt : chỉ tiêu so sánh kỳ hiện tại
sXt-1 : chỉ tiêu so sánh kỳ trước
- So sánh bằng số bình quân: Là dạng đặc biệt của so sánh tuyệt đối, biểu hiện tính đặc
trưng chung về mặt số lượng, nhằm phản ánh đặc điểm chung của một đơn vị kinh tế,
một bộ phận hay một tổng thể chung có cùng tính chất.
1.3.2 Phương pháp thay thế liên hoàn.
Là phương pháp mà ở đó các nhân tố lần lượt thay thế theo một trình tự nhất định
để xác định chính xác mức độ ảnh hưởng của chúng đến chỉ tiêu cần phân tích (đối
tượng phân tích) bằng cách cố định các nhân tố khác trong mỗi lần thay thế.
 Bước 1: Xác định công thức
Là thiết lập mối quan hệ của các nhân tố ảnh hưởng đến chỉ tiêu phân tích qua một
công thức nhất định. Công thức có thể là thương hoặc tích số của các nhân tố ảnh
hưởng đến chỉ tiêu phân tích.
 Bước 2: Xác định các đối tượng phân tích
So sánh số thực hiện với số liệu gốc, chênh lệch có được chính là đối tượng phân tích.
Gọi Q là chỉ tiêu cần phân tích;
Gọi a, b, c là trình tự các nhân tố ảnh hưởng đến chỉ tiêu phân tích;
Thể hiện bằng phương trình: Q = a. b. c
Đặt : Q1
: Chỉ tiêu kỳ phân tích, Q1 = a1. b1. c1
Q0
: Chỉ tiêu kỳ kế hoạch, Q0 = a0. b0. c0
Q1 – Q0 = ∆Q : Mức chênh lệch giữa kỳ thực hiện và kỳ gốc, đây cũng là đối
tượng phân tích.
∆Q = a1. b1. c1 - a0. b0. c0
 Bước 3: Xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố
Thực hiện treo trình tự các bước thay thế. (Lưu ý: Nhân tố đã thay ở bước trước
phải được giữ nguyên cho bước sau thay thế).

- Thay thế bước 1 (cho nhân tố a): a0. b0. c0 được thay thế bằng a1. b0. c0.
Mức độ ảnh hưởng của nhân tố a là :∆a = a1. b0. c0 - a0. b0. c0.
- Thay thế bước 2 (cho nhân tố b): a1. b0. c0 được thay thế bằng a1. b1. c0
Mức độ ảnh hưởng của nhân tốc b là: ∆b = a1. b1. c0 - a1. b0. c0
- Thay thế bước 3 (cho nhân tố c): a1. b1. c0 bằng a1. b1. c1.
Mức độ ảnh hưởng của nhân tố c là: ∆c = a1. b1. c1 - a1. b1. c0
Tổng hợp mức độ ảnh hưởng của các nhân tố, ta có :
Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

13


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

∆a +∆b +∆c = ∆Q
 Bước 4: Tìm nguyên nhân làm thay đổi các nhân tố
 Bước 5: Đưa ra các biện pháp khắc phục chất lượng kinh doanh và đồng thời củng cố
xây dựng phương hướng cho kỳ sau
Khi sử dụng phương pháp thay thế liên hoàn, phải xác định chính xác thứ tự thay
thế các nhân tố ảnh hưởng. Nếu thứ tự thay thế các nhân tố bị thay đổi tùy tiện thì kết
quả tính toán không đúng, mặc dù tổng mức ảnh hưởng của các nhân tố không đổi. Các
nhà phân tích phải lần lượt xác định ảnh hưởng của nhân tố số lượng (hoặc nhân tố
phản ánh điều kiện kinh doanh hay yếu tố hoặc chi phí đầu vào trước) rồi mới xác định
ảnh hưởng của nhân tố chất lượng (hay nhân tố phản ánh kết quả kinh doanh).
1.4. QUY TRÌNH PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

Tổ chức công tác phân tích là một công việc hết sức quan trọng, nó sẽ quyết định
chất lượng và kết quả công tác phân tích. Thông thường việc phân tích được tiến hành
theo quy trình (trình tự) sau đây:

Lập kế hoạch phân tích

•

Thu thập, kiểm tra và xử lý số liệu

•

Xây dựng hệ thống chỉ tiêu và phương pháp phân tích

•

Xây dựng báo cáo

•

Bước 1
1
Bước
Bước 2
2
Bước
Bước 3
3
Bước
Bước 4
4
Bước

Hình 1.1.Quy trình phân tích hoạt động kinh doanh

1.4.1. Lập kế hoạch phân tích
Lập kế hoạch phân tích là xác định trước về nội dung, phạm vi, thời gian và cách tổ
chức phân tích: Về nội dung phân tích cần xác định rõ các vấn đề cần phân tích. Có thể
là toàn bộ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, có thể là một khía cạnh nào đó của
quá trình kinh doanh. Đây là cơ sở để xây dựng đề cương cụ thể để tiến hành phân tích.
Về phạm vi phân tích có thể toàn doanh nghiệp hoặc một vài đơn vị bộ phận được
chọn làm điểm để phân tích. Tùy theo yêu cầu và thực tiễn quản lý kinh doanh mà xác
định nội dung và phạm vi phân tích cho thích hợp.
Về thời gian ấn định trong kế hoạch phân tích bao gồm thời gian chuẩn bị và thời
gian tiến hành phân tích.
Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

14


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

1.4.2. Thu thập, kiểm tra và xử lý số liệu
Tài liệu sử dụng để làm căn cứ phân tích bao gồm các báo cáo kinh doanh hàng năm
của công ty và các số liệu của các phòng ban trong công ty có liên quan đến hoạt động
kinh doanh.
Sau khi thu thập tài liệu cần tiến hành kiểm tra tính hợp pháp của tài liệu bao gồm
trình tự lập, ban hành, phòng ban thẩm quyền ký duyệt, nội dung và phương pháp tính
và ghi các con số, cách đánh giá đối với chỉ tiêu giá trị. Phạm vi kiểm tra không chỉ
giới hạn các tài liệu trực tiếp làm căn cứ phân tích mà còn cả các tài liệu khác có liên
quan, đặc biệt là các tài liệu gốc.
1.4.3. Xây dựng hệ thống chỉ tiêu và phương pháp phân tích
Tuỳ theo nội dung, nguồn tài liệu thu thập được và loại hình phân tích để xác định

hệ thống chỉ tiêu và phương pháp phân tích cho thích hợp.
Tùy theo phương tiện phân tích và trình độ sử dụng tài liệu phân tích, hệ thống chỉ
tiêu được thể hiện khác nhau: có thể bằng sơ đồ khối thường dùng trong chương trình
cho máy vi tính hay bảng phân tích hoặc biểu đồ.
a) Khái niệm chỉ tiêu phân tích:
Trong quá trình kinh doanh của các doanh nghiệp dựa vào kết quả các loại hạch
toán, có thể rút ra các chỉ tiêu cần thiết các mặt hoạt động kinh doanh. Các chỉ tiêu
phân tích đó biểu thị đặc tính về mức độ hoàn thành nhiệm vụ, về động thái của quá
trình kinh doanh của các bộ phận, các mặt cá biệt hợp thành các quá trình kinh doanh
đó. Chỉ tiêu phân tích có thể biểu thị mối liên hệ qua lại của các mặt hoạt động của
doanh nghiệp, cũng có thể xác định nguyên nhân đem lại những kết quả kinh tế nhất
định.
Chỉ tiêu phân tích là những chỉ tiêu nhất định phản ánh cả số lượng, mức độ, nội
dung và hiệu quả kinh tế của một hiện tượng kinh tế, một quá trình kinh tế toàn bộ hay
từng mặt hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nội dung của chỉ tiêu biểu hiện bản
chất kinh tế của các hiện tượng, các quá trình kinh tế, do đó nó luôn ổn định, còn giá trị
về con số của chỉ tiêu biểu thị mức độ đo lường cụ thể, do đó nó luôn biến đổi theo giá
trị thời gian cụ thể.
b) Phân loại chỉ tiêu phân tích:
 Căn cứ vào nội dung kinh tế: Phân tích chỉ tiêu phân tích thành chỉ tiêu số lượng
và chỉ tiêu chất lượng.
Chỉ tiêu số lượng phản ánh quy mô của kết quả hay điều kiện của quá trình kinh
doanh như doanh thu, lượng vốn…
Chỉ tiêu chất lượng phản ánh những đặc điểm về bản chất của quá trình đó. Có chỉ
tiêu chất lượng phản ánh hiệu quả toàn bộ hoạt động kinh tế của doanh nghiệp, có chỉ
tiêu chất lượng phản ánh hiệu quả một khía cạnh nào đó của quá trình kinh doanh.

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

15


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

Chỉ tiêu số lượng và chỉ tiêu chất lượng có mối quan hệ mật thiết với nhau, chính vì
vậy, không nên phân tích một cách cô lập mà phải đặt trong mối liên hệ chặt chẽ với
nhau mới thu được kết quả toàn diện và sâu sắc. Ngoài ra cũng cần nghiên cứu phân
tích các chỉ tiêu này trong thể thống nhất trong mối quan hệ giữa chỉ tiêu số lượng và
chỉ tiêu chất lượng.
 Theo cách tính toán: Chỉ tiêu phân tích bao gồm chỉ tiêu tổng lượng, chỉ tiêu
tương đối và chỉ tiêu bình quân.
Chỉ tiêu tổng lượng hay chỉ tiêu tuyệt đối biểu thị bằng số tuyệt đối, được sử dụng
để đánh giá quy mô kết quả hay điều kiện kinh doanh tại một thời gian và không gian
cụ thể như doanh thu, lượng vốn, số lao động.
Chỉ tiêu tương đối là chỉ tiêu phản ánh mối quan hệ so sánh bằng số tương đối giữa
hai chỉ tiêu tổng lượng. Chỉ tiêu này có thể tính bằng tỷ lệ hay phần trăm (%). Nó được
sử dụng để phân tích quan hệ kinh tế giữa các bộ phận.
Chỉ tiêu bình quân phản ánh mức độ chung bằng số bình quân hay nói một cách
khác, chỉ tiêu bình quân phản ánh mức độ điển hình của một tổng thể nào đó. Nó được
sử dụng để so sánh tổng thể theo các loại tiêu thức số lượng để nghiên cứu sự thay đổi
về mặt thời gian, mức độ điển hình các loại tiêu thức số lượng của tổng thể, nghiên cứu
quá trình và xu hướng phát triển của tổng thể.
Hệ thống chỉ tiêu phân tích có nhiều loại, việc sử dụng loại chỉ tiêu nào là do nội
dung, yêu cầu và nhiệm vụ của các công tác phân tích cụ thể quyết định.
c) Mối quan hệ giữa các chỉ tiêu phân tích:
Trong phân tích hoạt động kinh doanh, mỗi chỉ tiêu đều biểu thị một khía cạnh nào
đó của hiện tượng và quá trình kinh tế nghiên cứu. Các khía cạnh đó liên quan mật
thiết với nhau, cho nên khi nghiên cứu một hiện tượng nào đó phải xem xét tất cả các
chỉ tiêu, mối quan hệ giữa các chỉ tiêu đó.

Mối quan hệ giữa các chỉ tiêu thường bao gồm: quan hệ hàm số, quan hệ thuận hoặc
nghịch, quan hệ một hay nhiều nhân tố…
Mối quan hệ giữa các chỉ tiêu thường được biểu diễn dưới dạng sơ đồ hoặc công
thức toán học. Trong sơ đồ mối liên hệ giữa các chỉ tiêu biểu thị nguyên nhân, kết quả
giữa các khía cạnh của hiện tượng nghiên cứu. Chính vì vậy mỗi chỉ tiêu giữ một vai
trò nhất định.
1.4.4. Báo cáo phân tích:
Báo cáo phân tích, thực chất là bản tổng hợp những đánh giá cơ bản cùng những tài
liệu chọn lọc để minh hoạ rút ra từ quá trình phân tích. Khi đánh giá cần nêu rõ cả thực
trạng và tiềm năng cần khai thác. Cũng phải nêu phương hướng và biện pháp cho kỳ
hoạt động kinh doanh tiếp theo.

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

16


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

Báo cáo phân tích cần được trình bày trong hội nghị phân tích để thu thập các ý
kiến đóng góp và thảo luận cách thức thực hiện các phương hướng và biện pháp trong
kỳ kinh doanh tiếp theo.
1.5. ĐẶC THÙ CỦA ĐIỆN NĂNG VÀ KINH DOANH ĐIỆN NĂNG

-

 Đặc điểm của điện năng và kinh doanh điện năng
Để đánh giá được hiệu quả kinh doanh điện năng và hiệu quả tổ chức kinh doanh
điện năng cần phải biết những đặc điểm chủ yếu của điện năng và kinh doanh điện

năng đó là:
- Về mặt hàng hóa sản phẩm, điện năng là mặt hàng hóa đặc biệt trong việc kinh
doanh điện năng, điện năng là sản phẩm của quá trình lao động lao động nhưng điện
năng không nhìn thấy được, không thể để tồn kho, không cất trữ được như các
loại hàng hóa khác. Quá trình sản xuất truyền tải - phân phối - sử dụng điện xảy
ra đồng thời từ khâu sản xuất đến khâu tiêu thụ và luôn luôn có sự cân bằng giữa
công suất phát và công suất tiêu thụ.
- Điện năng là dạng năng lưỡng dễ dàng chuyển hóa thành các dạng năng lượng
khác. Trong quá trình sử dụng, diện năng biến đổi thành các dạng năng lượng như
nhiệt năng, cơ năng, quang năng...để thỏa mãn nhu cầu sản xuất và đời sống con
người.
- Điện có thể sản xuất từ nhiều nguồn nguyện liệu khác nhau như : than, dầu, gió,
nước, năng lượng nguyên tử, khí đốt...
- Nhu cầu sử dụng điện luôn luôn biến đổi tại mọi thời điểm, theo giờ, theo ngày,
theo tháng trong năm.
- Quá trình sản xuất và phân phối điện năng từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ phải
thông qua một hệ thống bao gồm lưới điện truyền tải - phân phối, các trạm biến áp.
- Trong quá trình sản xuất và phân phối điện luôn có một lượng điện năng bị tiêu
hao. Lượng điện tiêu hao này gọi là tổn thất điện năng kỹ thuật, nó bị mất đi một
cách vô ích trong quá trình truyền tải. Tổn thất điện năng trên đường dây tải điện,
trên đường dây phân phối điện, trong các máy biến áp,... là khách quan và không
tránh khỏi trong quá trình cung ứng điện năng. Nó là một nhân tố ảnh hưởng lớn
đến chi phí trong quá trình sản xuất kinh doanh điện năng.
- Điện năng là sản phẩm vô hình, có yêu cầu đặc biệt an toàn về mặt kỹ thuật trong
quá trình sản xuất – truyền tải – tiêu thụ.
Từ những đặc điểm của sản phẩm điện năng cho thấy muốn quản lý tốt và kinh
doanh có hiệu quả cần nghiên cứu những đặc thù sản xuất kinh doanh của ngành điện
từ đó có các chiến lược và biện pháp kinh doanh đúng đắn. Một số đặc điểm khi kinh
doanh điện năng:
Khác với hàng hóa thông thường, điện năng được khách hàng tiêu dùng trước, trả tiền

sau. Lượng điện năng tiêu thụ của mỗi khách hàng dùng điện chỉ có thể ghi nhận và
Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

17


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

-

-

-

thống kê chính xác vào cuối tháng. Căn cứ vào số liệu ghi được trên công tơ điện để
lập hóa đơn thu tiền sử dụng điện của khách hàng. Như vậy Điện lực sẽ luôn có một số
lượng vốn lớn bị khách hàng chiếm dụng và phải thu về sau mỗi kì sản xuất kinh
doanh.
Đối với hàng hóa thông thường, người bán và người mua sử dụng các phương tiện đo
lường chung của xã hội như cân, thước đo…để đo lường số lượng mua bán giữa 2 bên.
Nhưng đối với điện năng việc đo lường được thực hiện thông qua một thiết bị đo
chuyên dụng là công tơ điện. Mỗi khách hàng phải có một công tơ đo điện. Vì vậy số
lượng thiết bị đo lường là rất lớn, việc quản lý và đảm bảo chất lượng, độ chính xác tin
cậy của hệ thống đo lường là việc làm hết sức khó khăn và phức tạp.
Đối với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh điện, giá bán sản phẩm không được
quyết định bởi thị trường như những hàng hóa khác mà là do Nhà nước quy định giá và
thống nhất quản lý giá, vì điện năng là loại hàng hóa mang tính chiến lược và là một
hàng hóa đặc biệt, nó vừa là tư liệu sản xuất đồng thời lại là tư liệu tiêu dùng. Giá bán
điện có ảnh hưởng quan trọng đến giá cả hầu hết các hàng hóa khác trên thị trường và

ảnh hưởng đến đời sống của mọi tầng lớp dân cư trong xã hội. Việc Nhà nước định giá
bán điện là một thuận lợi cũng là khó khăn thử thách đối với ngành điện trong chiến
lược phát triển hướng tới thị trường điện cạnh tranh đến năm 2020.
Đối tượng khách hàng của ngành điện hết sức đa dạng, có thể là khách hàng nhỏ hộ gia
đình đến các nhà máy lớn tiêu thụ hàng triệu kWh một tháng. Sản phẩm điện ít có khả
năng chọn lựa khách hàng. Vì thế Điện lực phải nghiên cứu cung cấp điện phù hợp
cho từng đối tượng khách hàng.
Từ những đặc điểm của sản phẩm điện năng cho thấy Điện lực muốn quản lý tốt và
kinh doanh có hiệu quả cần nghiên cứu những đặc thù sản xuất kinh doanh của ngành
điện, từ đó có các chiến lược và biện pháp kinh doanh đúng đắn.

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

18


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

 Quy trình kinh doanh điện năng
Gồm 8 quy trình (Theo quyết định số 1450/QĐ – EVNNPC ngày 15/5/2015):
Hìn

Quy trình Cấp điện

•

Quy trình Ký kết và quản lý hợp đồng mua bán điện

•

Quy trình Quản lý hệ thống đo đếm bán điện cho khách hàng

•

Quy trình Ghi chỉ số công tơ

•

Quy trình Lập hóa đơn tiền điện

•

Quy trình Thu và theo dõi nợ tiền điện

•

Quy trình Giao dịch với khách hàng sử dụng điện

•

Quy trình Lập báo cáo kinh doanh điện năng

•

Bước 11
Bước
Bước 22
Bước
Bước 33

Bước
Bước 4
4
Bước
Bước 55
Bước
Bước 66
Bước
Bước 77
Bước
Bước 8
8
Bước

h 1.2. Sơ đồ quy trình kinh doanh điện năng

 Quy trình cấp điện
Quy trình này quy định việc giải quyết các thủ tục cấp điện cho khách hàng mua
điện trực tiếp với các đơn vị Điện lực, bao gồm: Cấp điện mới, tách hộ sử dụng điện
chung và thay đổi công suất đã đăng ký sử dụng.
Các đơn vị Điện lực thực hiện giao dịch với khách hàng theo cơ chế một cửa để giải
quyết các yêu cầu cấp điện của khách hàng, bao gồm thủ tục: Từ khâu tiếp nhận yêu
cầu mua điện, khảo sát, thiết kế, ký hợp đồng mua bán điện, thi công, lắp đặt công tơ,
đến nghiệm thu đóng điện cho khách hàng. Đầu mối giao dịch với khách hàng là một
bộ phận trực thuộc phòng kinh doanh của công ty điện lực
 Quy trình ký kết và quản lý hợp đồng mua bán điện
Hợp đồng mua bán điện được thiết lập trên cơ sở các quy định hiện hành của pháp
luật về hợp đồng và các nội dung mà hai bên mua, bán điện thỏa thuận và cam kết thực
hiện.
Hợp đồng mua bán điện được hai bên mua, bán điện thỏa thuận ký kết, là văn bản

pháp lý xác định rõ quyền hạn, nghĩa vụ và mối quan hệ giữa bên bán và bên mua điện
trong quá trình thực hiện các điều khoản về mua điện, bán điện theo quy định của pháp
luật.
Hợp đồng mua bán điện là hợp đồng có thời hạn, gồm 2 loại:
+ Hợp đồng mua bán điện phục vụ mục đích sinh hoạt: Là hợp đồng bán lẻ điện áp
dụng cho việc mua bán điện với mục đích chính dùng cho sinh hoạt.
Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

19


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

+ Hợp đồng mua bán điện ngoài mục đích sinh hoạt: Là hợp đồng áp dụng cho việc
mua bán điện theo mục đích: Sản xuất, kinh doanh dịch vụ, cơ quan hành chính sự
nghiệp, bán buôn điện nông thôn…
 Quy trình quản lý hệ thống đo đếm điện năng
Quy trình này áp dụng cho việc quản lý hoạt động của các hệ thống đo đếm điện
năng mua bán giữa khách hàng ký kết hợp đồng mua bán điện trực tiếp với các đơn vị.
Hệ thống đo đếm điện năng bao gồm: Công tơ điện, máy biến dòng điện đo lường
(TI), máy biến áp đo lường (TU), mạch đo và các thiết bị đo điện, phụ kiện phục vụ
mua bán điện.
Thiết kế, lắp đặt và treo tháo hệ thống đo đếm điện năng.
+ Việc thiết kế và thi công lắp đặt hệ thống đo đếm điện năng phải đảm bảo tiêu chuẩn
kỹ thuật, an toàn điện và quản lý kinh doanh, khi hoàn thành công tác nghiệm thu phải
kẹp chì niêm phong ngay hộp đấu dây và hộp bảo vệ công tơ.
+ Công tơ được lắp đặt trong khu vực quản lý của hai bên mua bán điện, trừ trường
hợp có thỏa thuận khác giữa đơn vị với khách hàng. Vị trí lắp đặt và việc lắp đặt công
tơ phải đảm bảo an toàn, mỹ quan, thuận lợi cho bên mua điện kiểm tra chỉ số công tơ

và bên bán điện ghi chỉ số công tơ.
+ Việc thi công lắp đặt hệ thống đo đếm phải đảm bảo đi dây gọn, đẹp. Bên ngoài hộp
công tơ phải ghi tên hoặc mã số khách hàng bằng cách dán đề can hoặc phun sơn đảm
bảo mỹ quan.
+ Khi treo, tháo các thiết bị đo đếm điện năng (công tơ, TU, TI) phải có phiếu treo tháo
do lãnh đạo đơn vị ký giao nhiệm vụ, lập biên bản treo tháo có sự chứng kiến và ký xác
nhận của khách hàng.
+ Trước khi treo hoặc tháo các thiết bị đo đếm điện năng, người được giao nhiệm vụ
phải: Kiểm tra sự toàn vẹn của hệ thống đo đếm điện năng, chì niêm, niêm phong.
Kiểm tra tình trạng hoạt động của công tơ, ghi chỉ số công tơ tại thời điểm treo hoặc
tháo, hệ số nhân… Kết quả kiểm tra phải được ghi đầy đủ vào biên bản treo tháo thiết
bị đo đếm điện năng.
Quản lý hoạt động và chất lượng của hệ thống đo đếm điện năng
+ Công tơ 1 pha kiểm tra định định kỳ 5 năm 1 lần.
+ Công tơ 3 pha kiểm tra định định kỳ 2 năm 1 lần.
+ TU, TI kiểm tra định kỳ 5 năm 1 lần.
 Quy trình ghi chỉ số công tơ
Mục đích việc ghi công tơ
Là cơ sở để tính toán điện năng giao nhận, mua bán được xác định thông qua chỉ số
công tơ điện năng tác dụng (kWh), công tơ điện năng phản kháng (kVarh), công tơ
điện tử đa chức năng.
Căn cứ kết quả ghi công tơ để:
Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

20


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

+ Lập hóa đơn tiền điện.
+ Tổng hợp sản lượng điện giao nhận; sản lượng điện thương phẩm và sản lượng
điện của các thành phần phụ tải; sản lượng điện của các thành phần phụ tải; sản lượng
điện dùng để truyền tải và phân phối.
+ Phân tích hiệu quả sản xuất kinh doanh của đơn vị và toàn ngành; tính toán tỷ lệ
tổn thất điện năng trong truyền tải, phân phối điện; quản lý và dự báo nhu cầu phụ tải.
 Quy trình lập hóa đơn tiền điện
Hóa đơn tiền điện năng tác dụng và hóa đơn mua công suất phản kháng (gọi chung
là hóa đơn tiền điện) là chứng từ pháp lý để bên mua điện thanh toán tiền mua điện
năng tác dụng và tiền mua công suất phản kháng với bên bán điện, là cơ sở để bên bán
điện nộp thuế đối với Nhà nước.
Việc lập hóa đơn tiền điện phải căn cứ vào:
- Hợp đồng mua bán điện.
- Biên bản treo tháo các thiết bị đo đếm điện (công tơ, TU, TI…) hoặc biên bản
nghiệm thu hệ thống đo điếm điện năng.
- Số ghi công tơ hoặc file dữ liệu ghi công tơ.
- Biểu giá bán điện, biểu thuế suất giá trị gia tăng và các thông tư hướng dẫn của Nhà
nước.
- Hóa đơn tiền điện được tính toán theo chương trình CMIS và in trên máy tính theo
mẫu thống nhất trong toàn tập đoàn được Bộ Tài chính phê duyệt.
 Quy trình thu và theo dõi nợ tiền điện
Công tác thu và theo dõi nợ các khoản tiền bao gồm: Tiền điện năng tác dụng, tiền
công suất phản kháng, tiền thuế GTGT (giá trị gia tăng), tiền lãi do chậm trả hoặc do
thu thừa tiền điện, bồi thường thiệt hại, tiền phạt do vi phạm hợp đồng mua bán điện,
được gọi chung là công tác thu và theo dõi nợ tiền điện.
 Quy trình giao tiếp với khách hàng sử dụng điện
Tiếp nhận, trả lời các yêu cầu của khách hàng liên quan đến việc mua, bán điện,
thương thảo, ký hợp đồng và các dịch vụ điện khác.
Khảo sát, lắp đặt, treo tháo, nghiệm thu hệ thống đo đếm điện.
Quản lý hệ thống đo đếm điện, ghi chỉ số, phúc tra chỉ số công tơ.

Thu tiền điện, xử lý nợ tiền điện, thu chi phí ngừng và cấp điện trở lại, các khoản
tiền liên quan đến dịch vụ điện khác theo quy định.
Kiểm tra sử dụng điện, xử lý vi phạm sử dụng điện, xử lý vi phạm hợp đồng mua
bán điện.
Sửa chữa, thao tác đóng cắt điện.
Khảo sát, lắp đặt, nghiệm thu công trình đường dây và trạm biến áp.

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

21


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

 Quy trình lập báo cáo kinh doanh điện năng
Báo cáo kinh doanh điện năng là văn bản thể hiện kết quả kinh doanh điện năng
của các Công ty Điện lực. Trên cơ sở đó phân tích và đánh giá tình hình thực hiện kế
hoạch và các chỉ tiêu kinh doanh điện năng, kịp thời đề ra các biện pháp nhằm đáp ứng
yêu cầu quản lý.
 Các chỉ tiêu phân tích hoạt động kinh doanh điện năng
- Điện năng thương phẩm
Điện năng thương phẩm trong kỳ (tháng, quý, năm) là tổng điện năng bán cho toàn
bộ khách hàng của đơn vị trong kỳ đó.
Chỉ tiêu này được đánh giá bằng cách so sánh điện năng thương phẩm thực tế so với
kế hoạch được giao của đơn vị.
Các yếu tố ảnh hưởng tới chỉ tiêu điện năng thương phẩm: sự cố, cắt điện thực hiện
sửa chữa, cắt điện do quá tải…
Chỉ tiêu điện năng thương phẩm liên quan trực tiếp đến việc đánh giá hiệu quả
kinh doanh và tổ chức kinh doanh của đơn vị doanh nghiệp phân phối điện năng vì

tăng sản lượng điện thương phẩm là bán được nhiều điện, tức là tăng được doanh thu.
Sản lượng điện thương phẩm phụ thuộc vào nhu câu sử dụng điện của khách hàng,
và số liệu về sản lượng điện thương phẩm có được bằng cách tổng hợp số liệu công tơ
tại các hộ tiêu thụ.
• Doanh thu
Doanh thu do bán điện là nguồn thu chủ yếu của Điện lực. Lượng doanh thu do bán
điện này được xác định theo công thức:
TR= ∑ Gi × Ai
(1.1)
Trong đó:
Ai là tổng sản lượng điện bán ra trong từng lĩnh vực i,
Gi là giá bán điện tương ứng trong lĩnh vực i
Doanh thu tại đơn vị chịu ảnh hưởng chủ yếu bởi hai nhân tố là lượng điện thương
phẩm và giá bán điện bình quân.
Doanh thu của toàn đơn vị còn chịu ảnh hưởng bởi yếu tố:
Hiện tượng câu móc điện trực tiếp trên đường dây,làm sai lệch dụng cụ đo đếm điện
năng, khách hàng chậm trả tiền, do chủ quan của người quản lý vận hành khi công tơ
chết, cháy không thay thế kịp thời, bỏ sót ghi sai chỉ số hay chưa thực hiện đúng chu
kỳ kiểm định và thay thế công tơ định kỳ theo quy định.
• Giá bán điện bình quân
Giá bán điện bình quân được xác định theo công thức:
(1.2)
Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ tiêu giá bán điện bình quân:
- Việc thay đổi về khung giá bán điện : biểu giá do Nhà nước quy định gồm nhiều
loại giá khác nhau được thực hiện thống nhất trên toàn quốc.

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

22

Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

- Cấu trúc các thành phần điện thương phẩm: Cấu trúc tỷ lệ các thành phần điện
thương phẩm như điện bán lẻ cho các ngành sản xuất, giá bán lẻ cho khối hành chính
sự nghiệp ( bệnh viện, trường học, chiếu sáng công cộng ..), giá bán lẻ điện cho sinh
hoạt….Giá bán điện theo thời gian sử dụng trong ngày. Giá bán lẻ điện bậc thang. Đây
là yếu tố trực tiếp làm tăng giá bán điện bình quân, kéo theo tăng doanh thu, lợi nhuận.
• Tổn thất điện năng
Tổn thất điện năng là lượng điện năng tiêu hao khi truyền tải từ nhà máy phát điện
qua lưới điện truyền tải, lưới điện phân phối đến các hộ tiêu thụ.
Tổn thất điện năng được tính theo công thức:
∆Α

=

AN − ATP
AN

(1.3)

Trong đó:AN là điện nhận.
ATP là điện năng thương phẩm.
Chỉ tiêu này thường được đánh giá bằng cách so sánh tổn thất thực tế với tổn thất kế
họach được giao của đơn vị.
* Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ tiêu tổn thất điện năng:
- Chất lượng điện.
- Chất lượng hệ thống dây dẫn.
- Khoảng cách truyền tải: Đường dây phân phối quá dài, bán kính cấp điện lớn.

- Trộm điện (câu, móc trộm).
- Sai sót tính toán tổn thất kỹ thuật.
- Sai sót thống kê phân loại và tính hóa đơn khách hàng.
- Tiết diện dây dẫn quá nhỏ, đường dây bị xuống cấp, không được cải tạo nâng
cấp.
- Máy biến áp phân phối thường xuyên mang tải nặng hoặc quá tải.
- Máy biến áp là loại có tỷ lệ tổn thất cao hoặc vật liệu lõi từ không tốt dẫn đến
sau một thời gian tổn thất tăng lên.

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

23


Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
1, Chương 1 đã trình bày về khái niệm, vai trò của việc phân tích hoạt động kinh
doanh điện năng và các phương pháp phân tích hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp.
2, Từ đó tìm hiểu đặc thù hoạt dộng kinh doanh điện năng của một doanh nghiệp
kinh doanh bán điện, quy trình kinh doanh điện năng và các chỉ tiêu phân tích hoạt
động kinh doanh điện năng.

Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

24

Phân tích hoạt động kinh doanh điện năng tại Công ty Điện Lực Đống Đa

CHƯƠNG 2. PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH ĐIỆN
NĂNG TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC ĐỐNG ĐA
2.1. KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY ĐIỆN LỰC ĐỐNG ĐA

2.1.1. Giới thiệu chung về công ty
2.1.1.1 Lịch sử hình thành
Cuối năm 1933 dù nội thành Hà Nội đã sáng điện, nơi đây chỉ có vài đoạn phố sát
ven nội đô như Văn Miếu, Hàng Bột, Khâm Thiên được hưởng chút văn minh này.
Ngày hòa bình lập lại, Thủ đô giải phóng ít năm, Đống Đa trở thành Quận nội thành,
người dân nghèo mới được dùng điện và tới thời kỳ đổi mới, toàn bộ Quận Đống Đa
với diện tích gần 10km2, dân số 35 vạn người mới thực sự được dùng điện.
Công ty Điện lực Đống Đa ngày nay, tiền thân là Chi nhánh điện Đống Đa được
tách ra từ đội quản lý điện Hà Nội thuộc Sở quản lý phân phối điện khu vực I từ tháng
04/1979.
2.1.1.2. Quá trình phát triển
Năm 1979, Chi nhánh điện Đống Đa được thành lập, là đơn vị sản xuất và kinh
doanh điện năng trên phạm vi Quận Đống Đa.
Ngày 10/01/1999, Chi nhánh điện Đống Đa được thành lập lại và được đổi tên
thành Điện lực Đống Đa theo Quyết định số 20/EVN – HĐQT – TCCB ngày
13/1/1999, là đơn vị hạch toán phụ thuộc trong Công ty Điện lực Thành phố Hà Nội.
Quyết định số 237/QĐ – EVN.
Ngày 14/04/2010 Điện lực Đống Đa được đổi tên thành Công ty Điện lực Đống Đa,
là đơn vị hạch toán phụ thuộc trong Tổng Công ty Điện lực Thành phố Hà Nội có tư
cách pháp nhân được mở tài khoản tại ngân hàng và được sử dụng con dấu riêng.
Đến nay, công ty Điện lực Đống Đa đã tiếp nhận quản lý bán điện trực tiếp cho hơn
113 nghìn khách hàng, trong đó: 111532 hộ sinh hoạt gia đình và 5116 khách hàng là
các cơ quan, doanh nghiệp, là nơi tập trung các cơ quan đầu não của Quốc hội, các cơ

quan của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các cơ quan ngoại giao, văn phòng đại diện
nước ngoài đóng trên địa bàn Quận Đống Đa.
Kinh doanh viễn thông công cộng và một số ngành nghề kinh doanh khác theo quy
định của pháp luật, chịu trách nhiệm trước Tổng Công ty Điện lực Thành phố Hà Nội
về bảo toàn và phát triển vốn và các nguồn lực, tài sản được giao.
2.1.2. Sơ đồ cơ cấu tổ chức
2.1.2.1 Mô hình tổ chức cơ cấu bộ máy quản lý của Công ty Điện lực Đống Đa.
Tất cả các phòng ban, đội, tổ chức năng trong công ty Điện lực Đống Đa đều có mối
quan hệ chặt chẽ với nhau, cùng chịu sự lãnh đạo trực tiếp của Điện lực. Lãnh đạo
Điện lực sẽ điều phối mối quan hệ này sao cho đồng bộ nhịp nhàng để thực hiện tốt
mục tiêu mà các cấp lãnh đạo đề ra.
Sinh viên: Trần Thị Hương – D7QLNL1.
GVHD: Th.s Đỗ Thị Loan

25