Thiết kế hệ thống phanh ôtô

Đồ án môn học

Thiết kế hệ thống phanh ôtô

1. CHọN LOạI Và SƠ Đồ Hệ THốNG PHANH
Hệ thống phanh dùng để giảm tốc độ ô tô máy kéo cho đến khi ngừng hẳn
hoặc đến một tốc độ cần thiết nào đấy , ngoài ra hệ thống phanh còn giữ cho ô tô
đứng yên trên đờng nằm ngang hay đờng dốc .
Kết cấu hệ thống phanh của ô tô bắt buộc phải có hai phần chính:
Cơ cấu phanh : là bộ phận trực tiếp tạo lực cản thờng làm việc theo
nguyên lý ma sát biến động năng thành nhiệt năng truyền ra môi trờng.
Dẫn động phanh : là bộ phận để điều khiển cơ cấu phanh.
1.1. chon loại dẫn động phanh
Hiện nay trên ô tô thờng dùng hai loại dẫn động chính là thủy khí và khí
nén , còn dẫn động cơ khí và điện ít dùng.
Dẫn động phanh khí nén thờng sử dụng trên các xe cỡ vừa và lớn hoặc
đoàn xe kéo moóc với những u nhợc điểm sau :
Ưu : điều khiển phanh nhẹ nhàng , lực điều khiển phanh nhỏ. Độ tin
cậy cao vì nếu hệ thống có một chổ rò rỉ nhỏ thì hệ thống vẫn
làm việc bình thờng. Dễ phối hợp dẫn động với các dẫn động
cơ cấu sử dụng khí nén trên ô tô. Dễ tự động và cơ khí hoá quá
trình điều khiển .
Nhợc : phanh có độ nhạy thấp , thời gian chậm tác dụng lớn . Kích
thớc của hệ thống phanh cồng kềnh. Nhiều chi tiết , kết cấu
phức tạp, do đó giá thành cao.
Dẫn động phanh thủy lực thờng sử dụng rộng rãi trên các xe du lịch , ô
tô tải và khách cỡ nhỏ. Dẫn động phanh thủy lực có những u nhợc điểm sau :
Ưu : phanh có độ nhạy lớn , thời gian chậm tác dụng nhỏ ,luôn đảm
bảo phanh đồng thời các banhs xe . Hiệu suất phanh cao .
Phanh có kết cấu đơn giản , kích thớc ,khối lợng và giá
thành nhỏ . Dễ lắp đặt ,có thể dùng trên nhiều loại xe khác

nhau mà chỉ cần thay đổi cơ cấu phanh .

Nhợc : yêu cầu về độ kín rất cao . Lực cần thiết tác dụng bàn đạp lớn
thờng dùng cơ cấu trợ lực dẫn đến phức tạp kết cấu . Hiệu suất giảm nhiều ở
nhiệt độ thấp .Sự dao động áp suất chất lỏng làm việc có thể làm đờng ống rung
động và mô men phanh không ổn định .
Từ những phân tích trên ta thấy dẫn động phanh thủy lực là phù hợp với xe
thiết kế vì đó là xe du lịch có trọng lợng toàn bộ nhỏ, yêu cầu dẫn động phanh có
SVTH : Đoàn Đại Đồng

Trang

2


Đồ án môn học

Thiết kế hệ thống phanh ôtô

kích thớc nhỏ gọn mà vẫn đảm bảo hiêu quả phanh cao , độ nhạy lớn , thời gian
chậm tác dụng nhỏ . Do đó ta chọn loại dẫn động phanh cho xe thiết kế là dẫn
động phanh thủy lực .
1.2. CHọN LOạI CƠ CấU PHANH
Đối với xe có hệ thống phanh dẫn động thủy lực thờng sử dụng cơ cấu
phanh loại đĩa hoặc trống guốc .
Loại trống guốc đợc sử dụng phổ biến trên các loại ô tô
Loại đĩa dùng chủ yếu ở cầu trớc xe du lịch, hiện nay bắt đầu sử dụng
trên một số xe tải và khách.
Ta chọn loại cơ cấu phanh trống guốc vì nó có u điểm là có thể bố trí trong
đờng kính trong của bánh xe .

1.2.1. Chọn cơ cấu phanh cho bánh xe trớc
Cơ cấu phanh trớc của ô tô du lịch cần đạt hiệu quả phanh lớn mà vẫn đảm
bảo tính thống nhất về kích thớc đối với cơ cấu phanh sau . Do đó ta chọn cơ cấu
phanh có hai xi lanh ép và guốc phanh có một bậc tự do. Cơ cấu phanh này có
hiệu quả phanh tiến lớn hơn so với lùi .

SVTH : Đoàn Đại Đồng

Trang

3


Đồ án môn học

Thiết kế hệ thống phanh ôtô

Hình 1.1. Cơ cấu phanh trống guốc hai xy lanh ép một bậc tự do.
1.xy lanh thủy lực ; 2. xơng guốc ; 3.chốt cố định .
1.2.2. Chọn cơ cấu phanh cho bánh xe sau .
ở bánh xe sau ta dùng cơ cấu phanh trống guốc chỉ có một xy lanh thủy lực ,
các guốc phanh có một bậc tự do , quay quanh điểm cố định cùng một phía .

SVTH : Đoàn Đại Đồng

Trang

4

Đồ án môn học

Thiết kế hệ thống phanh ôtô

Hình 1.2. Cơ cấu phanh trống guốc một xy lanh thủy lực .
1.xy lanh thủy lực ; 2. xơng guốc ; 3.chốt cố định .
1.3. sơ đồ hệ thống phanh .
1.3.1. Chọn sơ đồ phân dòng :
Để tăng độ an toàn làm việc của hệ thống phanh thì hệ thống phanh của xe
phải có hai dòng ( hai đờng dẫn ) có cùng cơ cấu điều khiển chung là bàn đạp phanh
.
Hiện nay truyền động phanh hai dòng có nhiều sơ đồ khác nhau nh : cầu trớc
và sau thắng riêng , phân dòng chéo , thắng bốn bánh một dòng và hai bánh riêng
một dòng , cầu trớc và cầu sau . Ta chỉ phân tích hai loại là : cầu trớc và cầu sau
thắng riêng , phân dòng chéo vì hai loại này có kết cấu đơn giản hơn nhiều so với
các loại còn lại .

(a)

(b)
Hình 1.3. Sơ đồ phân dòng .
a. cầu trớc và cầu sau thắng riêng .

SVTH : Đoàn Đại Đồng

Trang

5

Đồ án môn học

Thiết kế hệ thống phanh ôtô

b. phân dòng chéo .
Đối với sơ đồ (a) thì : kết cấu đơn giản , hiệu quả phanh giảm khi dòng trớc
hỏng. Đối với sơ đồ (b) thì : hiệu quả phanh còn 50% khi một dòng hỏng, tính ổn
định giảm .
Ta chọn sơ đồ (b) cho hệ thống phanh xe thiết kế vì nó có kết cấu đơn giản
, dễ bố trí .
1.3.2. Sơ đồ hệ thống phanh của xe thiết kế
Từ những kết luận trên ta xây dựng đợc sơ đồ hệ thống phanh của xe thiết
kế nh sau:

6

1

SVTH : Đoàn Đại Đồng

4

3

7

5

2

Trang

6


Đồ án môn học

Thiết kế hệ thống phanh ôtô

Hình 1.4. Sơ đồ hệ thống phanh thủy lực của xe thiết kế
1. cơ cấu phanh trớc ; 2. cơ cấu phanh sau ; 3. xy lanh chính ; 4. bình chứa
dầu ; 5. bàn đạp phanh ; 6. đờng ống dòng trớc ; 7. đờng ống dòng sau .

SVTH : Đoàn Đại Đồng

Trang

7