c07_quanlyyeucau

Quản lý yêu cầu

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

1





Requirement baseline
Requirement Management (RM)
◦ Traceability
◦ Công cụ

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

2


Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

3






Là tập hợp các yêu cầu chức năng và phi chức
năng mà đội phát triển đã cam kết để thực thi

trong hệ thống.
Xác định baseline giúp stakeholders hiểu được
khả năng và đặc trưng mà họ có thể mong thấy
được trong phần mềm sẽ phát hành.

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

4


Quản lý yêu cầu nhấn mạnh:
Kiểm soát thay đổi đối với requirement baseline.
Giữ các kế hoạch dự án phù hợp với tình trạng
u cầu hiện tại.
Kiểm sốt các phiên bản của từng yêu cầu riêng
biệt và của các tài liệu yêu cầu.
Quản lý mối quan hệ giữa yêu cầu, các liên kết
hoặc phụ thuộc giữa các yêu cầu riêng biệt và các
phần tử được chuyển giao của dự án.
Giám sát trạng thái của yêu cầu trong baseline.
Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

5






Requirements Manager/Project Manager: là người

có nhiệm vụ quản lý các yêu cầu từ lúc trở thành
baseline và tất cả các phiên bản chỉnh sửa có phê
duyệt sau đó
Mọi stakeholder đều có quyền sử dụng

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

6




Phải có 1 ai chịu trách nhiệm về các hoạt động
quản lý yêu cầu. Người phân tích yêu cầu
(requirement analyst) của dự án thường là người
quản lý yêu cầu, có nhiệm vụ:
◦ Xác lập cơ chế lưu trữ yêu cầu
◦ Xác định các thuộc tính yêu cầu
◦ Quản lý trạng thái yêu cầu và cập nhật dữ liệu theo dõi
trạng thái
◦ Phát sinh các báo cáo về hoạt động liên quan đến thay
đổi

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

7






Requirements Baseline là cầu nối giữa phát triển
yêu cầu (requirement development) và quản lý
yêu cầu (Requirements management )
Quản lý yêu cầu bao gồm tất cả hoạt động nhằm
duy trì tính bảo toàn (integrity), độ chính xác
(accuracy) và tính hiện hành của baseline.

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

8


Ki ểm soát thay

Ki ểm soát

Giám sát

L ần v ết yêu

(Change

b ản

thái yêu c ầu

(Requirement

Control)

(Version

(Requirement Tracing)

đ ổi

• Đề xuất thay
đổi

phiên

Control)
• Xác định
phiên bản

• Phân tích ảnh

của tài

• Ra quyết định

cầu

hưởng

• Truyền thơng

liệu u

tr ạng

Status
Định nghĩa
•Tracking)

c ầu

• Định nghĩa

các liên kết

trạng thái

với các yêu

của yêu cầu

cầu khác

• Định nghĩa

• Giám sát

mỗi yêu cầu

• Xác định

các liên kết

đã định

• Đo lường độ ổn

xét từng

tử hệ thống

thái

định của u

u cầu

khác

• Tích hợp

phiên sốt

với các phần

nghĩa trạng

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

9





Các yêu cầu trong baseline phải được phân biệt
với các yêu cầu đã được đề xuất nhưng không
được chấp nhận.
Tài liệu SRS đã được baseline chỉ nên chứa các
yêu cầu đã được lên kế hoạch cho phiên bản cụ
thể nào đó, nó khác với các phiên bản nháp trước
đó khi chưa được phê duyệt.

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

10


Đội phát triển nếu chấp nhận các thay đổi yêu cầu
vừa được đề xuất  có thể không hoàn thành lịch
biều và các cam kết về chất lượng của dự án.
 Người quản lý dự án phải thỏa thuận với khách hàng
về những thay đổi so với cam kết ban đầu.
• Dự án có thể đới phó lại các u cầu bị thay đởi theo
các cách sau:
•

– Trì hoãn lại các yêu cầu có độ ưu tiên mức thấp
– Thêm nhân viên
– Buộc làm thêm giờ, trả thêm tiền trong 1 khoảng thời gian
ngắn

– Kéo dài thời gian để thêm chức năng mới
– Chất lượng bị đặt trước áp lực thời gian

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

11




Vì thay đổi là hiển nhiên nên cần phải lập kế
hoạch thay đổi cho các yêu cầu trong quá trình
phát triển dự án, ngay cả khi hệ thống đã bàn
giao  cần xây dựng quy trình và tool để quản lý
các yêu cầu bị thay đổi.

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

12






Cần xác định các hoạt động mà đội dự án phải
thực hiện để quản lý yêu cầu.
Lưu trữ lại các hoạt động này và tập huấn các
thành viên thực thi các hoạt động một cách thống
nhất và hiệu quả.

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

13


Trang 268

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

14


Các đặc tính trong một cơng cụ để hỗ trợ quy trình kiểm
sốt thay đổi u cầu:
Cho

phép bạn định nghĩa các mục dữ liệu (data items) bạn muốn đưa vào
một đề xuất thay đổi.
Cho phép bạn định nghĩa một sơ đồ chuyển trạng thái của chu trình đề xuất
thay đổi.
Ràng buộc sơ đồ chuyển trạng thái sao cho chỉ những người được cấp
quyền mới được phép thay đổi trạng thái của đề xuất.
Ghi lại ngày tháng của mỗi thay đổi trạng thái và định danh của người thực
hiện thay đổi.
Cho phép bạn nhận các ghi chú bằng email tự động khi một người đề xuất
(Originator) đệ trình một đề xuất thay đổi mới hoặc khi một trạng thái của đề
xuất được cập nhật.
Cho phép bạn sinh ra các báo cáo tiêu chuẩn hoặc được tùy biến và các
biểu đồ bạn cần.

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

15






Có thể đưa tất cả thông tin này vào 1 quy trình
quản lý yêu cầu chung, hoặc có thể viết thành các
quy trình riêng lẻ như change-control, impactanalysis, và status-tracking .
Các thủ tục này nên áp dụng cho cả tổ chức vì
chúng là các chức năng thông dụng mà mỗi đội
dự án nên tuân theo.

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

16












Các công cụ, kỹ thuật và quy ước để kiểm soát các
phiên bản khác nhau của tài liệu về yêu cầu.
Làm thế nào để baseline yêu cầu
Các trạng thái yêu cầu và ai có thể làm nó thay đổi
Các thủ tục theo dõi trạng thái yêu cầu.
Cách mà các yêu cầu và thay đổi mới được đề xuất, xử
lý, thỏa thuận và được chuyển đến tất cả các
stakeholder quan trọng.
Làm thế nào để phân tích ảnh hưởng của thay đổi
Làm thế nào để kế hoạch và cam kết của dự án phản
ánh được các thay đổi của yêu cầu.

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

17






Kế hoạch quản lý yêu cầu (Requirements Management
Plan) là 1 phần trong kế hoạch quản lý dự án tổng thể.
Nội dung của kế hoạch RM bao gồm:
◦
◦
◦
◦

Giới thiệu về RM
Phạm vi của tài liệu
Các vấn đề làm ảnh hưởng đến việc thực thi kế hoạch.
Các tài liệu có thể áp dụng trong RE như các chính sách, tiều
chuẩn
◦ Các phương pháp và công cụ được dùng trong quá trình RM.
◦ Quyền hạn và trách nhiệm của những người tham gia
◦ Các chiến lược để hoàn thành chất lượng yêu cầu, bao gồm
traceability và change control

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

18








Feature creep dùng để chỉ hiện tượng nhiều thay
đổi nhỏ được thông qua mà không cần đánh giá
xét duyệt.
Hậu quả: làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi
nhuận và ngày hoàn thành sản phẩm.
Cách khắc phục: mọi yêu cầu thay đổi cần được
phê duyệt bởi CCB (Change Control Board).

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

19






CCB có thể là một cá nhân hoặc là một nhóm, ra
quyết định chấp thuận hay khơng về các thay đổi
yêu cầu được đề xuất và các tính năng sản phẩm
mới được gợi ý.
CCB cũng ra quyết định về các khiếm khuyết
(defect) đã phát hiện cần được sửa chữa và được
phát hành bản sửa chữa ở phiên bản nào.

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

20




CCB có thể bao gồm các lĩnh vực sau:
◦
◦
◦
◦
◦
◦

◦
◦
◦

Cấp quản lý chương trình hoặc sản phẩm.
Cấp quản lý dự án.
Nhóm phát triển.
Kiểm thử hoặc đảm bảo chất lượng.
Marketing hoặc đại diện khách hàng.
Người làm tài liệu người dùng.
Người hỗ trợ kỹ thuật.
Nhóm hỗ trợ sản phẩm (help desk).
Nhóm quản lý cấu hình.

Bài giảng mơn Thu Nhận u cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

21


1.
2.
3.

Ra quyết định
Truyền thông trạng thái (Communicating
Status)
Tái đàm phán các cam kết (Renegotiating
Commitments)

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

22




CCB thực hiện rất nhiều phân tích khác nhau
trong quá trình kiểm soát thay đổi

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

23




Liên quan đến việc phát hiện ra chức năng cơ
bản hay hợp lý. Từ thiết kế hợp lý giúp dò tìm
ngược về lại yêu cầu ban đầu và từ yêu cầu này
dò tìm ra được yêu cầu của stakeholder  dẫn
đến quyết định là có nên bổ sung yêu cầu này vào
sản phẩm hay không?

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

24






Mục tiêu: xác định tài chính, tài nguyên hay chi
phí tạm thời phát sinh do yêu cầu bị thay đổi hay
phát sinh tính chất mới.
Thành viên của CCB phải xác định bất kỳ sửa đổi
hay mở rộng nào sẽ ảnh hưởng đến hệ thống để
suy ra chi phí và rủi ro của sửa đổi đó.

Bài giảng môn Thu Nhận Yêu cầu - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

25