Bài Giảng Kỹ Thuật Đo Áp Lực Tĩnh Mạch Trung Tâm

TRƯỜNG ĐẠI HỌC DUY TÂN
KHOA ĐIỀU DƯỠNG

BỘ MÔN: HỒI SỨC CẤP CỨU
GV: Ths.Bs Nguyễn Phúc Học


BÀI: KỸ THUẬT ĐO ÁP LỰC TĨNH MẠCH
TRUNG TÂM
Sv thực hiện:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•

Võ Thị Thảo
Văn Thị Diễn
Võ Ngọc Tây
Đỗ Thị Thanh
Huỳnh Thị Tiến
Trần Thị Phương
Lưu Thị Mỹ Hạnh
Hồ Hoàng Phương
Phan Thị Xuân Lộc

Trần Thị Ngọc Sang
Nguyễn Trần Phương Thảo


I – NỘI DUNG:
• Áp lực tĩnh mạch trung tâm – Central Vennous
Pressure- viết tắt là CVP hay PVC.
• Chỉ số CVP thể hiện khối lượng tuần hoàn (thể
tích trong lòng mạch máu , và khả năng làm việc
của tim.
• Chỉ số bình thường của CVP 8 – 12 cmH20. Khi
CVP lên cao trên 12 cmH20 có thể do giảm co
bóp của tim hoặc do truyền dịch. quá nhiều. Khi
CVP thấp hơn 8 cmH20 chứng tỏ thiếu khối
lượng tuần hoàn.


II – ĐẶT CATHETER TĨNH MẠCH TRUNG
TÂM VÀ HỆ THỐNG ĐO ÁP LỰC TĨNH MẠCH
TRUNG TÂM:

• 1/ Chuẩn bị:
a . Bệnh nhân: Chuẩn bị bệnh nhân tư thế nằm ở
tư thế đầu thấp chân cao.
b. Dụng cụ
– Bộ dụng cụ vô khuẩn lấy từ thanh trùng (CSSD)
gồm có: 1 áo vô khuẩn,1 đôi gant vô khuẩn,2
chum: 1 chum đựng dd sát khuẩn, 1 chum
đựng nước cất,1 khăn lỗ,1 kelly,gạc vô khuẩn.

• – Bộ kim luồn tĩnh mạch và ống thông (catheter)
tĩnh mạch: Thường dùng kim của bộ catheter sản
xuất sẵn (Certofix mono, dio, trio S420) từ 14G
đến 18G (tùy bệnh nhân), loại 1 nòng, 2 nòng, 3
nòng, 4 nòng.


c . Chọn tĩnh mạch:
-Người ta thường chọn vị trí đặt catheter là tĩnh
mạch cảnh trong , tĩnh mạch dưới đòn.


•
•
•
•
•
•
•
•
•

1 thước đo áp lực tĩnh mạch có chia vạch cm.
Thuốc tê tại chỗ: lidocain 1 -2 %.
Bơm tiêm 5cc, 10cc (tùy BS).
1 dây truyền dịch.
1 chai dịch truyền (dung dịch đẳng trương).
1 dây 3 chạc có van 3 đầu.
Dung dịch sát khuẩn: Betadin10%.

Kim khâu nylon 2/0 – 3/0.
Miếng dán vô khuẩn.


2/ Kỹ thuật chọc kim luồn vào tĩnh mạch trung tâm
(BS thực hiện).
3/ Sau khi chọc có thể kiểm tra lại băng XQ ngực để
kiểm tra xem. catheter có vào đúng vị trí ? Xác
định có tràn máu, tràn khí ? (nằm ở tĩnh mạch chủ
trên hay tĩnh mạch dưới đòn )(thường là vị trí D4)
4/ Kỹ thuật đo CVP (áp dụng nguyên tắc bình thông
nhau).


•

Trên đường truyền dịch có lắp khóa 3 đầu: 1đầu thông với
đường truyền BN, 1 đầu thông với chai truyền, 1 đầu thông với
thước đo áp lưc.
• Chai truyền được dùng khi đo CVP là dung dịch đẳng trương:
Tránh dùng dung dịch ưu trương, dung dịch cao phân tử, chất
béo vì dễ gây sai số khi đo.
• Khi chưa đo thì xoay van cho dịch chảy vào bệnh nhân.
• Khi cần đo khoá đường vào bệnh nhân , cho dịch chảy vào cột
nước làm đầy cột nước. Sau đó xoay van đóng trở lại chai dịch,
lúc này có sự lưu thông giữa thước đo áp lực với bệnh nhân,
đầu tiên cột nước rơi nhanh, sau đó dừng lại và dao động nhẹ
nhàng trong thước theo nhịp thở: giảm khi hít vào, tăng khi thở
ra ( nếu không nhấp nhô => tắc catheter, nhấp nhô theo nhịp
tim => catherter vào buồng tim, cần rút bớt catheter đến khi cột

nước di động theo nhịp thở ). Độ cao của mức nước trong
thước chính là áp lực tĩnh mạch trung tâm (tính theo cm).


b . Đo khi không có thước đo áp lực :
– Rút dây truyền ra khỏi chai dịch để cho chảy hết
tới khi không còn chảy nữa. Đo chiều cao của cột
nước từ ngang mốc tim phải bệnh nhân lên
( đường giữa nách ). Chiều cao của cột nước
chính là CVP.
c. Đo trên máy theo dõi ( Monitor )


III – CHĂM SÓC VỊ TRÍ CHỌC TĨNH MẠCH
TRUNG TÂM
1. Nguyên tắc:
– Luôn giữ vị trí chọc catheter sạch sẽ vô trùng.
– Luôn giữ đường truyền thông, tránh gây tắc “ tạo huyết
khối gây nguy hiểm cho bệnh nhân.
2 . Chăm sóc:
– Thay băng mỗi ngày hay khi dơ, có thể 2 ngày thay 1 lần khi
băng vẫn còn kín.
– Luôn giữ băng keo kín không hở, khi tróc và thay băng lại ngay
vì có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết => bệnh nhân có thể tử
vong do nhiễm trùng catheter.
– Theo dõi dấu hiệu nhiễm trùng tại chân Catheter.
– Khi có dấu hiệu nhiễm trùng báo cáo ngay cho bác sĩ điều trị để
có hướng giải quyết.
– Khi tiêm thuốc, thủ thuật phải tuyệt đối vô khuẩn, đuổi khí tốt.