Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 12 trường THPT Đa Phúc, Hà Nội năm học 2016 2017

SỞ GD&ĐT HÀ NỘI
TRƯỜNG THPT ĐA PHÚC
Năm học: 2016 - 2017

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 2
Môn: Ngữ văn – Lớp 12
Thời gian: 120 phút

I. PHẦN ĐỌC HIỂU: (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu:
Bạn chớ đặt mục tiêu của bạn vào những gì mà người khác cho là quan trọng. Chỉ có
bạn mới biết rõ điều gì tốt nhất cho chính mình.
Bạn chớ nên thờ ơ với những gì gần gũi với trái tim bạn. Bạn hãy nắm chắc lấy như
thể chúng là những phần trong cuộc sống của bạn. Bởi vì nếu không có chúng, cuộc sống
của bạn phần nào sẽ mất đi ý nghĩa.
Bạn chớ để cuộc sống trôi qua kẽ tay vì bạn cứ đắm mình trong quá khứ hoặc ảo
tưởng về tương lai. Chỉ bằng cách sống cuộc đời mình trong từng khoảnh khắc của nó, bạn
sẽ sống trọn vẹn từng ngày của đời mình.
Bạn chớ bỏ cuộc khi bạn vẫn còn điều gì đó để cho đi. Không có gì là hoàn toàn bế
tắc, mà nó chỉ thật sự trở nên bế tắc khi ta thôi không cố gắng nữa.
Bạn chớ ngại nhận rằng mình chưa hoàn thiện. Đó chính là sợi chỉ mỏng manh ràng
buộc mỗi người chúng ta lại với nhau.
Bạn chớ ngại mạo hiểm. Nhờ mạo hiểm với những vận hội của đời mình mà bạn biết
cách sống dũng cảm…
(Theo “Quà tặng cuộc sống - Sống trọn vẹn từng ngày” – www.kienthuccuocsong.edu.vn)
Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên.
Câu 2: Vì sao tác giả cho rằng: “Bạn chớ đặt mục tiêu của bạn vào những gì mà người
khác cho là quan trọng”?
Câu 3: Nêu tác dụng của biện pháp tu từ điệp ngữ được sử dụng trong đoạn trích trên?
Câu 4: Bài học nào trong đoạn trích có ý nghĩa sâu sắc nhất đối với anh/chị?
II. PHẦN LÀM VĂN: (7,0 điểm)

Câu 1: (2,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến
được nêu trong đoạn trích ở phần đọc hiểu: Bạn chớ để cuộc sống trôi qua kẽ tay vì bạn cứ
đắm mình trong quá khứ hoặc ảo tưởng về tương lai. Chỉ bằng cách sống cuộc đời mình
trong từng khoảnh khắc của nó, bạn sẽ sống trọn vẹn từng ngày của đời mình.
Câu 2: (5,0 điểm)
Về nhân vật Tnú trong Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành, có ý kiến cho rằng:
“Tnú là con người chan chứa tình yêu thương”. Ý kiến khác lại khẳng định: “Tnú là con
người trung thực, gan dạ, dũng cảm, tuyệt đối trung thành với cách mạng”.
Từ cảm nhận về hình tượng nhân vật Tnú, anh/chị hãy bình luận những ý kiến trên.
.....................Hết....................


TRƯỜNG THPT ĐA PHÚC
Năm học: 2016-2017

Câu
I
1
2

3

4

II
1

Đ P N KIỂM TRA HỌC KỲ 2
Môn thi: Ngữ văn 12

(Đáp án có 0 trang)

N i dung
ĐỌC HIỂU
- Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận
- “Bạn chớ đặt mục tiêu vào những gì người khác cho là quan trọng” Vì:
+ Sẽ không phát huy được năng lực, sở trường bản thân.
+ Đánh mất mình.
+ Luôn mệt mỏi, áp lực, chạy theo người khác.
(HS trả lời được 2 ý cho điểm tối đa, 1 ý cho 0,5 điểm, 1 ý chưa sát vấn đề cho 0,25
điểm).
- Tác dụng của biện pháp tu từ điệp ngữ “Bạn chớ” trong đoạn trích trên:
+ Nâng cao hiệu quả diễn đạt: Nhấn mạnh, tạo ấn tượng, gợi cảm xúc.....
+ Bày tỏ thái độ: động viên, khích lệ….Lời nhắc nhở con người đừng đánh mất những
điều ý nghĩa trong cuộc sống.
HS trình bày suy nghĩ cá nhân, nêu một bài học có ý nghĩa sâu sắc với bản thân nhất.
Có thể lựa chọn một trong những bài học sau:
+ Bản thân mình mới biết điều gì là quan trọng nhất.
+Trân trọng những gì gần gũi.
+ Trân trọng thời gian.
+ Ý chí nghị lực vươn lên…
- Lý giải được vì sao bài học đó sâu sắc với bản thân….
LÀM VĂN
Vi t 01 đoạn văn ( hoảng 200 chữ) tr nh ày suy ngh về ý i n được nêu trong
phần Đọc hiểu: “Bạn chớ để cuộc sống trôi qua kẽ tay vì bạn cứ đắm mình trong
quá khứ hoặc ảo tưởng về tương lai.Chỉ bằng cách sống cuộc đời mình trong từng
khoảnh khắc của nó, bạn sẽ sống trọn vẹn từng ngày của đời mình.”
a. Đảm bảo đúng yêu cầu của một đoạn văn, khoảng 200 từ. Mở đoạn nêu được vấn đề, thân
đoạn triển khai được vấn đề, kết đoạn kết luận được vấn đề.
b. ác định đúng vấn đề cần nghị luận: Phải biết trân trọng cuộc sống hiện tại, quý

trọng cuộc sống của bản thân.
c. Biết triển khai vấn đề nghị luận, vận dụng các thao tác lập luận, kết hợp ch t chẽ
giữa lí lẽ và d n chứng, rút ra bài học nhận thức và hành động.
* Giải thích:
- “Bạn chớ để cuộc sống trôi qua kẽ tay”: cách nói hình ảnh vềviệc để thời gian trôi đi
vô ích, thái độ thờ ơ với cuộc sống.
- “Sống cuộc đời mình trong từng khoảnh khắc”: nâng niu trân trọng cuộc sống của bản
thân.
- “Sống trọn vẹn từng ngày”:sống có ý nghĩa, sử dụng thời gian hợp lí, có ích.
=> Ý nghĩa: khuyên con người trân trọng thời gian hiện tại, quý trọng cuộc sống của
bản thân.
* àn lu n:
HS c thể tr nh ày quan điểm cá nhân nhưng cần hợp lí, thuy t ph c,c d n
ch ng minh họa, dưới đây là m t hướng giải quy t:
- Tại sao: “Bạn chớ để cuộc sống hiện tại trôi qua kẽ tay vì bạn cứ đắm mình trong quá
khứ hoặc ảo tưởng về tương lai.”
+ Quá khứ: khoảng thời gian đã qua không bao giờ trở lại.

Điểm
3.0
0,5
0,75

0,5
0,25

0,5

0,5
7,0

2,0

0,25

0,25

0,75


+ Tương lai: thời gian phía trước xa vời, khó nắm bắt.
-> Vì thế, nghĩ về quá khứ, ảo tưởng tương lai sẽ lãng phí thời gian hiện tại một cách
vô ích.
- Tại sao“Chỉ bằng cách sốngcuộc đời mình trong từng khoảnh khắc của nó,bạn sẽ
sống trọn vẹn từng ngày”
+ Khi con người quý trọng cuộc sống của bản thân: sẽ hướng tới những việc làm, hành
động tích cực, ý nghĩa,trở thành người có ích.
+ Sống một cuộc đời có ý nghĩa. Mỗi ngày trôi đi là một niềm vui.
-> Do đó, mỗi chúng ta phải biết trân trọng thời gian hiện tại, năng động, sáng tạo,
tham gia tích cực mọi hoạt động…

* M r ng:
- Phê phán những người không biết quý trọng bản thân, sử dụng thời gian chưa
hợp lí, đắm mình vào quá khứ,không quan tâm tới hiện tại..
- Một số giới trẻ hiện nay sa vào lối sống gấp, sống vội, sa ngã vào các tệ nạn xã
hội…
* ài học nh n th c và hành đ ng
- Nhận thức cuộc đời mỗi con người là quý giá, ai cũng chỉ sống một lần. Qúa
khứ, hiện tại tương lai đều quan trọng nhưng đ c biệt phải biết trân trọng hiện
tại.
- Cần có những hành động cụ thể,tích cực,ý nghĩa.

d. Sáng tạo, chính tả, d ng từ, đ t câu: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy
nghĩ sâu sắc về vấn đề. Đảm bảo quy tắc chính tả, d ng từ, đ t câu.
2

0.25

0,25

0,25

Cảm nh n nhân v t Tn để làm r những ý i n: “Tnúlà con người chan chứa
tình yêu thương” và “Tnú là con người trung thực, gan dạ, dũng cảm, tuyệt đối
trung thành với cách mạng”.

5,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở
bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề g m nhiều ý, đoạn văn, kết
bài kết luận được vấn đề.

0,25

b. ác định đúng vấn đề nghị luận: Vẻ đ p của hình tượng nhân vật Tnú: chan
chứa tình yêu thương, trung thực, gan dạ, dũng cảm, tuyệt đối trung thành với
cách mạng.

0,5

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập
luận; kết hợp ch t chẽ giữa lí lẽ và d n chứng.

* Giới thiệu hái quát về tác giả, tác ph m:
- Nguyễn Trung Thành là nhà văn gắn bó mật thiết với mảnh đất Tây Nguyên.
- Tác phẩm Rừng xà nu được viết vào m a hè năm 1965 khi đế quốc Mĩ đổ quân
ào ạt vào miền Nam nước ta.
- Tnú là nhân vật trung tâm kết tnh vẻ đ p của dân làng ô Man, của nhân dân
Tây Nguyên kiên cường, bất khuất.
* Trích d n ý i n.
* Giải thích ý i n
- “Con người chan chứa tình yêu thương:” giàu tình cảm, thủy chung, trong
sáng-Vẻ đ p con người bình thường.
- “Con người trung thực, gan dạ, dũng cảm, tuyệt đối trung thành với cách mạng”:
tinh thần bất khuất, kiên trung, trọn đời gắn bó, hi sinh vì cách mạng.
- Vẻ đ p một anh h ng với những phẩm chất tiêu biểu của con người thời đại
đánh Mĩ.

0,5

0,25


* Cảm nh n về h nh tượng nhân v t Tn :
** N i dung h nh tượng:
Lưu ý: học sinh c thể triển hai theo nhiều cách hác nhau: c thể t hợp cảm
nh n các v đ p c a h nh tượng, c thể t hợp phân tích n i dung và nghệ thu t.
Song cần đảm ảo những ý sau:
- Những n t hái quát:
+ Cuộc đời, số phận của Tnú được cụ Mết kể vào một đêm bên bếp lửa ở nhà Ưng
trước toàn thể dân làng.
+ M côi cha m từ nhỏ, người Strá đã nuôi Tnú khôn lớn.
+ Số phận bất hạnh nhưng tâm h n trong sáng, đ p đẽ.

(Lưu ý: c thể linh hoạt tr nh ày, sắp x p ý hợp lý)
- Tn là con người chan ch a t nh yêu thương:
+ Với quê hương:Sau ba năm đi lực lượng,Tnú được về phép đứng h i lâu ngắm nhìn
cánh rừng xà nu,b i h i xao xuyến khi nghe tiếng chày giã gạo.Về tới làng Tnú thuộc
từng khuôn m t,thăm hỏi từng người…
+ Với vợ con:Anhđ c biệt gắn bó,yêu thương.Tnú xé tấm d của mình làm tấm choàng
ủ ấm cho con. Sẵn sàng hi sinh tính mạng để bảo vệ, che chở cho vợ con. Khi vợ con bị
kẻ th đánh đập dã man, Tnú không sợ chết đã lao vào bọn dã thú để cứu họ với hai
bàn tay không.
- Tn là con người trung thực, gan dạ, dũng cảm, tuyệt đối trung thành với cách
mạng.
+ Khi còn nhỏ: Tnú bất chấp sự khủng bố gắt gao của kẻ th đã xung phong vào rừng
nuôi giấu cán bộ. Học chữ thua Mai, Tnú tự lấy đá đập vào đầu mình đến chảy máu.
Làm liên lạc rất thông minh, nhanh nh n vì sự an toàn của cách mạng (xé rừng,lựa chỗ
thác mạnh…)
+ Khi bị gi c bắt: (2 lần)
. Tnú bị tra tấn dã man nhưng quyết không khai.
. G p đau thương mất mát: vợ con bị giết,bản thân bị gi c đốt mười đầu ngón tay
nhưng Tnú v n không chịu khuất phục trước kẻ th .
+ Với đôi bàn tay tật nguyền, Tnú tham gia lực lượng giải phóng quân để chiến đấu bảo
vệ quê hương đất nước.
- Nhận xét chung: Hình tượng nhân vật Tnú là biểu tượng rực sáng cho tính cách, phẩm
chất của con người Tây Nguyên. Nhân vật Tnú tỏa sáng chủ nghĩa anh h ng Việt Nam
thời chống Mĩ đ ng thời đ m chất sử thi.
** Nghệ thu t hắc họa h nh tượng:
+ Không khí truyện được dựng như các cuộc kể khan truyền thống của các già làng
thuở trước.
+ Nhân vật Tnú được xây dựng với cảm hứng ngợi ca, tự hào.
+ Giọng văn trang trọng, h ng tráng, say mê, đậm chất sử thi…
* nh lu n:

- Khẳng định hai ý kiến về nhân vật Tnú đều đúng. Mỗi ý kiến đề cập đến một khía
cạnh của nhân vật, nhưng lại có mối liên hệ mật thiết, bổ sung cho nhau để c ng khẳng
định vẻ đ p lí tưởng của nhân vật.
- Thể hiện cái nhìn sâu sắc về nhân vật vừa mang vẻ đ p sử thi, vừa mang vẻ đ p đời
thường, bình dị.
- Nhân vật Tnú là một bước tiến mới trong sự nhận thức và biểu hiện những phẩm chất
của một người anh h ng lí tưởng. Cuộc đời bi tráng của Tnú chứng minh cho chân lí
của thời đại đánh Mĩ” Chúng nó cầm súng, mình phải cầm giáo”.
- Phong cách tác giả độc đáo qua xây dựng hình tượng nhân vật….
d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận
e. Chính tả, d ng từ, đ t câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, d ng từ, đ t câu.

2,0

0,25

0,75

1,0

0,5

0,5

0,25
0,25