Chứng minh Tuyên ngôn Độc lập là một văn kiện lịch sử vô giá

Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

VĂN MẪU LỚP 12
ĐỀ BÀI: CHỨNG MINH TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP LÀ MỘT VĂN KIỆN LỊCH SỬ VÔ
GIÁ.
A. SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý

B. DÀN BÀI CHI TIẾT
a. Mở bài
-

Giới thiệu về vấn đề

-

Dẫn dắt vào vấn đề cần nghị luận: Tuyên ngôn Độc lập là một văn kiện lịch sử vô giá.

b. Thân bài
-

Trình bày những nét khái quát chung về Tuyên ngôn Độc lập:

-

Hoàn cảnh lịch sử ra đời bản Tuyên ngôn Độc lập
 Chiến tranh thế giới II kết thúc, phát xít Nhật đầu hàng đồng minh. Trên toàn
quốc, nhân dân nổi dậy giành chính quyền.
 Ngày 26-8-1945, chủ tịch Hồ Chí Minh từ chiến khu Việt Bắc trở về Hà Nội. tại căn

W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

T: 098 1821 807

Trang | 1


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

nhà số 48 phố Hàng Ngang, người soạn thảo Tuyên ngôn Độc lập
 Ngày 2-9-1945. Tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội, trước hàng vạn đồng bào,
người thau mặt chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đọc bản
Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam mới.
 Tình hình trong nước: phía Nam, quân đội Pháp theo chân đồng minh âm mưu tái
xâm lược nước ta; phía bắc, Mĩ nấp sau quân Tưởng Giới Thạch lăm le xâm chiếm
Việt Nam.
-

Mục đích: Công bố đến toàn thể quốc dân đồng bào và nhân dân toàn thế giới về nền
độc lập, tự do của dân tộc, khai sinh ra nước Việt Nam mới, đồng thời cương quyết
bác bỏ luận điệu và âm mưu xâm lược trở lại của các thế lực thực dân đế quốc.

-

Một văn bản được gọi là văn kiện lịch sử khi nó ra đời trong một hoàn cảnh lịch sử
trọng đại, khi văn kiện đó có nội dung liên quan đến những sự kiện lịch sử của dân
tộc, đánh dấu một giai đoạn một bước ngoặc lịch sử của dân tộc.

-

Tuyên ngôn độc lập là một văn kiện lịch sử vì văn kiện này xuất hiện sau khi cách
mạng tháng Tám thành công, đánh dấu một giai đoạn mới của nước Việt Nam, khai
sinh nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, tuyên bố với thế giới về quyền độc lập tự chủ
và quyết tâm bảo vệ đến cùng nền độc lập dân tộc của nhân dân ta.

-

Tuyên ngôn độc lập được kết cấu hết sức chặt chẽ:
 Bố cục ngắn gọn, rõ ràng: 3 phần rành mạch
 Lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc bén, hùng hồn: Việc trích dẫn hai bản tuyên ngôn của
hai cường quốc Pháp và Mĩ vừa là cơ sở pháp lí, vừa là tiền đề để suy rộng ra về
quyền độc lập dân tộc, quyền con người và quyền công dân.

-

Sức mạnh của lí lẽ chính là sự thật, tác giả đã dùng hàng loạt thực tế lịch sử để chứng
minh: Thực dân Pháp không giúp Việt Nam khai hoá( kinh tế, văn hoá…); thực dân
Pháp đã không bảo hộ được Việt Nam và Việt Nam không phải là thuộc địa của Pháp.

-

Tác giả đã dùng sự thật, công lí để chứng minh sự độc lập của dân tộc, tố cáo sự chà
đạp chân lí, sự phản bội trắng trợn và đồng thời khẳng định quyền tự chủ chính đáng
của công dân.

-

Ngôn ngữ: chính xác, giàu sắc thái biểu cảm (dùng nhiều động từ, tính từ, quán từ…).
Dùng hàng loạt điệp từ, điệp ngữ có tính khẳng định và nhấn mạnh….)

c. Kết bài
W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

T: 098 1821 807

Trang | 2


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

-

Khẳng định lại vấn đề

-

Đánh giá về tầm vóc giá trị lịch sử của bản Tuyên ngôn Độc lập

C. BÀI VĂN MẪU
Vào những thời điểm chuyển mình của lịch sử một dân tộc thường xuất hiện
những áng văn bất hủ, đánh dấu cho một thời đại. Không phải ngẫu nhiên người ta hay
nhắc đến những ban tuyên ngôn nổi tiếng thế giới như: Tuyên ngôn Độc lập của người
Mĩ năm 1776, Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791.
Lịch sử dân tộc ta cũng có những bản tuyên ngôn như vậy. Đó là Bình Ngô đại cáo của
Nguyễn Trãi vào thế kỉ XV và Tuyên ngôn Độc lập do Chủ tịch Hồ Chí Minh soạn thảo và
đọc ngày 2-9- 1945 tại quảng trường Ba Đình lịch sử.
Tuyên ngôn Độc lập của Hồ Chí Minh từ lâu vẫn được coi là một văn kiện có giá trị
lịch sử to lớn, một bài văn chính luận ngắn gọn, súc tích, lập luận chặt chẽ, đanh thép, lời

lẽ hùng hồn, đầy sức thuyết phục. Có thể nói bản Tuyên ngôn Độc lập là kết tinh trí tuệ
của thời đại, là kết quả của “bao nhiêu hi vọng, gắng sức và tin tưởng” của hơn hai mươi
triệu nhân dân Việt Nam
Ngày 26 tháng 8 năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh từ Việt Bắc về Hà Nội. Tại căn
nhà số 48 phố Hàng Ngang, người soạn thảo bản Tuyên ngôn và sau đó, Người thay mặt
Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đọc bản Tuyên ngôn Độc lập
trước 50 vạn đồng bào. Sự kiện trọng đại ấy đã để lại dấu ấn sâu sắc vào lịch sử như một
mốc son chói lọi. Nhưng ta sẽ không hiểu hết tầm vóc và ý nghĩa của tác phẩm nếu
không trở lại với không khí chính trị căng thẳng, nghiêm trọng cách đây hơn nửa thế kỉ.
Cho đến đầu mùa thu năm 1945, tình hình quốc tế có nhiều biến chuyển mau lẹ.
Cuộc.Chiến tranh thế giới lần thứ hai đang đi vào những ngày cuổi. 5ự cáo chung của
phe phát xít và sự toàn thắng của quân Đồng minh sẽ là một kết cục không thể đảo
ngược. Chớp lấy thời cơ đó, nhân dân ta, dưới sự tổ chức và chỉ đạo của Việt Minh đã
vùng lên cướp lấy chính quyền. Chỉ trong vòng một tuần lễ “sao vàng năm cánh” không
còn là “mộng” nữa mà đã tung bay :rên khắp ba miền. Nhưng cũng chính lúc này, nhiều
đế quốc bắt đầu nhòm ngó Đông Dương và không giấu giếm ý đồ thôn tính nước ta. Hội
nghị Posdame tháng 7-1945 đã quyết định quân Anh vào giải giáp quân Nhật từ vĩ
tụyến 16 trở ra. Chính phủ Pháp cho tướng De Gaulle đại diện, tuyên bố: "sẽ tổ chức
“Liên bang Đông Dương” thành năm nước! Không thể chần chừ, Việt Xam cần phải tuyên
W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

T: 098 1821 807

Trang | 3


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

bố" độc lập!
Bản Tuyên ngôn, vì thế đã đóng vai trò hoàn tất một sứ mệnh lịch sử. Không còn
nghi ngờ gì nữa, sự ra đời đúng lúc của bản Tuyền ngôn Độc lập đã chặn đứng âm mưu
tái chiếm Việt Nam của thực dân Pháp chống lại ý đồ can thiệp vào Việt Nam của các đế
quốc khác, mở đầu cho làn sóng giải phóng thuộc địa ở châu Á, khẳng định chủ quyền và
nâng cao địa vị của dân tộc ta trên trường quốc tế. Bản Tuyên ngôn cũng đã chính thức
chấm dứt 80 năm đô hộ của thực dân Pháp, năm năm cướp bóc, giày xéo của phát xít
Nhật và nghìn năm chế độ phong kiến. Với ý nghĩa như vậy bản Tuyên ngôn Độc lập đã
thực sự khai sinh ra một nước Việt Nam mới, mở ra kỉ nguyên độc lập, tự do cho dân tộc
ta.
Bên cạnh những giá trị to lớn đãn nói trên, bản Tuyên ngôn còn là một bản văn
chính luận tiêu biểu xuất sắc. Nó đã được viết trong cơn trở dạ của lịch sử để tạo ra
bước ngoặt vĩ đại của cách mạng Việt Nam, đồng thời nó cũng là kết quả của niềm khao
khát tự do, độc lập cháy bỏng của dân tộc Việt Nam đã tích tụ hàng ngàn năm. Bởi vậy,
người đọc luôn luôn bị sự chinh phục lớn lao, mạnh mẽ của một áng hùng văn được kết
tinh bởi trí tuệ và tâm huyết Hồ Chí Minh- Người con ưu tú của dân tộc - và bởi tự ban
thân tác phẩm - tiếng nói chân lí của thời đại
Mọi chân lí đều hết sức giản dị. Đây cũng là phẩm chất tiêu biểu tạo nên vẻ đẹp đầu
tiên của Bản Tuyên ngôn Độc lập. Ít có tác phẩm chính luận nào trong văn học xưa nay
lại có bố cục ngắn gọn, súc tích như vậy.
Trước hết, là một thông điệp chính trị, bản Tuyên ngôn nhằm hướng tới những
mục đích thức thời, quan trọng có tính cấp thiết, bức bách, nước sôi, lửa bỏng. Trong
một tình thế như vậy, sự ngắn gọn, mạch lạc sẽ tạo nên hiệu quả thông tin nhanh chóng
và triệt để. Tất nhiên, khống phải sự ngắn gọn nào cũng tạo nên tính chất súc tích, cô
đọng và không phải sự cô đọng nào cũng hàm chứa sức mạnh. Bản Tuyên ngôn dường
như chỉ xoáy sâu vào hai vấn đề lớn. Thứ nhất: phủ nhận hoàn toàn quyền dính líu tới
Việt Nam của thực dân Pháp; thứ hai: khẳng định quyền độc lập và quyết tâm sắt đá bảo
vệ quyền độc lập đó.
Vì những mục tiêu này, các ý tưởng, các kiểu câu đều tuân theo nguyên tắc mạch
lạc, ngắn gọn, sáng sủa. Như đã nói ở trên, văn kiện lịch sử này không chỉ được đọc

trước quốc dân đồng bào mà còn trước thế giới. Đây còn là thái độ của chúng ta trước
W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

T: 098 1821 807

Trang | 4


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

kẻ thù, cho nên, bản Tuyên ngôn Độc lập đã mở đầu bằng việc viện dẫn hai bản Tuyên
ngôn nổi tiếng của hai cường quốc Pháp và Mĩ, từ đó suy rộng ra về quyền độc lập dân
tộc (bên cạnh quyền con người và quyền công dân) như một lẽ phải không ai chối cãi
được. Vậy mà hơn 80 năm, thực dân Pháp đã bất chấp lẽ phải ấy; chúng lợi dụng lá cờ tự
do, bình đẳng, bác ái để nô dịch nhân dân ta. Hành động của chúng là sự chà đạp lên
chân lí, trái với đạo lí và chính nghĩa, đi ngược lại những lời tuyên ngôn mà Cách mạng
Pháp đã đề ra. Không chỉ tố cáo những tội ác của thực dân Pháp, tác giả bản Tuyên ngôn
còn vạch trần bộ mặt phản bội của chúng, khẳng định một cách dứt khoát quyền tự do,
độc lập chính đáng của dân tộc Việt Nam.
Tất cả những lí lẽ và bằng chứng đưa ra đều được cấu trúc trong một hệ thống lập
luận chặt chẽ, đanh thép nhằm chống lại nhừng ngụy thuyết thực dân, những mưu đồ
xâm lược của các lực lượng đế quốc nhằm giữ vững chính quyền – vấn đề quan trọng
nhất đối với vận mệnh dân tộc ta lúc bấy giờ.
Để tố cáo thực dân Pháp, tác giả đã vạch năm tội ác về chính trị, bốn tội ác về kinh
tế cùng hàng loạt sự phản bội đê hèn và trắng trợn vào những thời điểm cụ thể nên dù
muôn, chúng cũng không thể nào chối cãi được. Để đánh tan những mơ hồ, những “mập
mờ đánh lận con đen” mà thực dân Pháp đã cố dựa vào như một ngụy thuyết để rắp tâm
quay trở lại thông trị đất nước ta, một lần nữa, tác giả vạch rõ: “Mùa thu năm 1940, phát

xít Nhật đến xâm lăng Đông Dương để mở thêm căn cứ đánh Đồng minh, thì bọn thực
dân Pháp quỳ gối đầu hàng, mở cửa nước ta rước Nhật.
(…) Sự thật là từ mùa thu năm 1940, nước ta đã thành thuộc địa của Nhật, chứ
không phải thuộc địa của Pháp nữa.
(…) Sự thật là dân ta đã lấy lại nước Việt Nam từ tay Nhật, chứ không phải từ tay
Pháp.
Với bút lực mạnh mẽ của một trí tuệ siêu việt, với sự thấu hiểu tình hình chính trị
một cách sâu sắc, bằng những chứng cứ đầy đủ và xác thực, bản Tuyên ngôn thực sự là
bản cáo trạng đanh thép lên án mạnh mẽ tội ác của thực dân Pháp. Tuy nhiên, sức mạnh
chinh phục của bản Tuyên ngôn còn là ở sự chính xác và giàu sức biểu cảm của hệ thống
gôn từ, chẳng hạn sau khi viện dẫn hai bản Tuyên ngôn, nhưng không dừng lại ở nội
dung hai bản Tuyên ngôn đó mà suy rộng ra về quyền độc lập dân tộc. Tác giả khẳng
định: “Đó là những lẽ phải không ai chốì cãi được”. Khi nói về tội ác của thực dân Pháp,
W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

T: 098 1821 807

Trang | 5


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

tác giả viết: “chúng tuyệt đối không cho nhân dân ta một chút tự do dân chủ nào”, “chúng
tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu…”, “chúng ràng buộc (…), chúng bóc
lột (…), chúng cướp (…), chúng giữ độc quyền (…)”, chúng còn nhẫn tâm giết nốt số đông
tù chính trị. Khi tuyên bố thoát li hẳn với thực dân Pháp, bản Tuỵên ngôn có những từ
vừa chính xác, vừa chọn lọc: xóa bỏ hết những hiệp ước mà Pháp đã kí về (chứ không
phải với) nước Việt Nam, xóa bỏ tất cả mọi đặc quyền của Pháp trên đất nước Việt Nam.

Ngoài ra, việc sử dụng hàng loạt điệp từ, điệp ngữ vừa tạo hiệu quả cao trong việc khẳng
định các ý tưởng, vừa đảm bảo chính xác và sức mạnh cho lí lẽ, vừa gợi xúc cảm nhằm
tác động đến nhân tâm, thôi thúc người nghe nhận ra và thừa nhận trân lí. Tất cả những
điều đó đã khẳng định trình độ nghệ thuật xuất sắc của chủ tịch Hồ Chí Minh, đưa tuyên
ngôn độc lập trở thành một mẫu mực của thể loại văn chính luận
Đã hơn một thế kỷ trôi qua nhưng tuyên ngôn độc lập vẫn là một văn kiện có giá trị
to lớn, đồng thời là một tác phẩm chính luận đanh thép không những tố cáo tội ác của
thực dân Pháp mà còn đưa ra những lý lẽ sâu sắc cho nền độc lập dân chủ nước nhà.
Thực sự Tuyên Ngôn Độc Lập đã mở đầu cho kỷ nguyên độc lập tự do, tạo điều kiện cho
sự thay đổi căn bản của đời sống nhân dân.

W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

T: 098 1821 807

Trang | 6


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Website Hoc247.vn cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thông
minh, nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm
kinh nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và
các trường chuyên danh tiếng.

I.

Luyện Thi Online
Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90%
-

Luyên thi ĐH, THPT QG với đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng.

-

H2 khóa nền tảng kiến thức luyên thi 6 môn: Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

-

H99 khóa kỹ năng làm bài và luyện đề thi thử: Toán,Tiếng Anh, Tư Nhiên, Ngữ Văn+ Xã Hội.

II.

Lớp Học Ảo VCLASS
Học Online như Học ở lớp Offline
-

Mang lớp học đến tận nhà, phụ huynh không phải đưa đón con và có thể học cùng con.

-

Lớp học qua mạng, tương tác trực tiếp với giáo viên, huấn luyện viên.

-

Học phí tiết kiệm, lịch học linh hoạt, thoải mái lựa chọn.

-

Mỗi lớp chỉ từ 5 đến 10 HS giúp tương tác dễ dàng, được hỗ trợ kịp thời và đảm bảo chất lượng học tập.

Các chương trình VCLASS:
-

Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho
học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần
Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt
thành tích cao HSG Quốc Gia.

-

Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các
trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên
khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.

-

Hoc Toán Nâng Cao/Toán Chuyên/Toán Tiếng Anh: Cung cấp chương trình VClass Toán Nâng Cao,
Toán Chuyên và Toán Tiếng Anh danh cho các em HS THCS lớp 6, 7, 8, 9.

III.

Uber Toán Học
Học Toán Gia Sư 1 Kèm 1 Online
-

Gia sư Toán giỏi đến từ ĐHSP, KHTN, BK, Ngoại Thương, Du hoc Sinh, Giáo viên Toán và Giảng viên ĐH.

Day kèm Toán mọi câp độ từ Tiểu học đến ĐH hay các chương trình Toán Tiếng Anh, Tú tài quốc tế IB,…

-

Học sinh có thể lựa chọn bất kỳ GV nào mình yêu thích, có thành tích, chuyên môn giỏi và phù hợp nhất.

-

Nguồn học liệu có kiểm duyệt giúp HS và PH có thể đánh giá năng lực khách quan qua các bài kiểm tra
độc lập.

-

Tiết kiệm chi phí và thời gian hoc linh động hơn giải pháp mời gia sư đến nhà.

W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

T: 098 1821 807

Trang | 7