một số quan điểm và lý luận cơ bản của đảng ta về bảo vệ tổ quốc xhcn trong thời kỳ mới tiểu luận cao học

A. PHẦN MỞ ĐẦU
Núi sông Nam Việt vua Nam ở
Vằng vặc sách trời chia xứ sở
Giặc dữ cớ sao phạm đến đây
Chúng bay nhất định phải tan vỡ
Năm 1077, tại sông Cầu, để cỗ vũ tinh thần, để thể hiện sự quyết tâm
của toàn quân, toàn dân, trong cuộc chiến tranh chống quân tống Lý Thường
Kiệt đã sáng tác bài thơ "Nam quốc sơn hà”. Đây là bài thơ được coi như là
bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc ta, thể hiện tinh thần, ý chí của
nhân dân ta trong sự nghiệp đấu tranh dựng nước và giữ nước.
Trong suốt chiều dài của lịch sử dân tộc, với truyền thống yêu nước, ý
chí độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ nhân dân ta phải đánh tan mọi xâm
lăng. Truyền thống lịch sử ấy luôn luôn được giữ gìn và phát huy qua mọi thời
đại. "Bảo vệ Tổ quốc là bảo vệ độc lập dân tộc, là trách nhiệm của mọi thế hệ
Việt Nam”.
Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, tình hình thế giới và trong nước
có những biến đổi sâu sắc, phức tạp, chứa động nhiều yếu tố và nguy cơ khó
lường. Hoàn cảnh đó đã tác động không nhỏ đến sự nghiệp đổi mới, đến độc
lập dân tộc và CNXH. Hơn lúc nào hết vấn đề bảo vệ Tổ quốc XHCN trong
tình hình mới được toàn Đảng, toàn dân đặc biệt quan tâm, tại Đại hội Đại
biểu toàn quốc lần thứ IX, Đảng ta đã xác định “Bảo vệ Tổ quốc XHCN là
bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ an
ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và nền văn hoá; bảo vệ Đảng, Nhà nước,
nhân dân và chế độ XHCN; bảo vệ sự nghiệp đổi mới và lợi ích quốc gia dân
tộc”. Từ những quan điểm trên Đảng ta đã xác định nhiệm vụ cách mạng
nước ta là: Xây dựng CNXH và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN

1


Trong khuân khổ đề tài, chủ thể nghiên cứu sẽ tập trung nêu và làm rõ

một số quan điểm và lý luận cơ bản của Đảng ta về bảo vệ Tổ quốc XHCN
trong thời kỳ mới.

B. PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ BẢO VỆ
TỔ QUỐC XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG THỜI KÌ MỚI
1.1 Khái niệm bảo vệ Tổ quốc XHCN
"Bảo vệ Tổ quốc XHCN là bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền,
thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội
và nền văn hoá, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN; bảo vệ
sự nghiệp đổi mới và lợi ích quốc gia, dân tộc" (Trích: Văn kiện đại hội đại
biểu toàn quốc lần thứ IX- Đảng cộng sản Việt Nam)
1.2 Cơ sở lí luận
1.2.1. Quan điểm của Lênin về bảo vệ Tổ quốc XHCN
Như chúng ta đều biết, trong học thuyết của mình, C. Mác và Ăngghen
chưa đề cập đến vấn đề bảo vệ Tổ quốc. Hai ông mới chỉ đề cập đến vấn đề
sức chiến đấu của lực lượng vũ trang: "toàn bộ tổ chức và phương thức tác
chiến của quân đội, và do đó, thắng lợi và thất bại đều rõ ràng phụ thuộc vào
điều kiện vật chất, tức là điều kiện kinh tế, và nhân lực vũ khí, nghĩa là vào số
lượng và chất lượng của dân cư và kĩ thuật" (trích: Lênin chống Đuyrinh,
Nxb Sự thật. H, 1971, tr 290)
Lênin đã kế thừa, phát triển một cách sáng tạo tư tưởng vũ trang của
quần chúng bảo vệ cách mạng và xã hội chủ nghĩa của C.Mác và Ănghen phù
hợp với điều kiện lịch sử mới. Lênin khẳng định: "chúng ta chủ trương bảo vệ
cộng hoà xã hội chủ nghĩa xô viết...đòi hỏi chúng ta phải có một thái độ
nghiêm túc đối với vấn đề khả năng quốc phòng và đối với vấn đề chuẩn bị
chiến đấu của nước nhà. Chúng ta đấu tranh không nhân nhượng chống lối nói
cách mạng suông về chiến tranh cách mạng. Cuộc chiến tranh cách mạng này
cần phải chuẩn bị lâu dài, nghiêm túc, bắt đầu phát triển kinh tế... khôi phục
lại ở khắp mọi nơi kỷ luật cách mạng và kỷ luật cách mạng tự giác hết sức

chặt chẽ" (trích V.I Lênin: toàn tập, Nxb Tiến bộ, Mátcơva, 1978,t35,tr 480)

2


Từ thực tiễn công cuộc đấu tranh bảo vệ chính quyền Xô viết non trẻ,
bảo vệ nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên của lịch sử nhân loại, từ quan điểm
"sơ khai"của Mác và Ăngghen, Lênin đã tổng kết thành lí luận, cho ra đời học
thuyết bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa một bộ phận cấu thành quan trọng
trong lí luận chủ nghĩa Mác- Lênin. Nội dung mà Lênin đã khái quát trong
học thuyết bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa là: về tính tất yếu khách quan
phải bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; về biện pháp củng cố khả năng phòng
thủ đất nước; xây dựng nền quốc phòng toàn dân, toàn diện và hiện đại; về
thành lập tổ chức quân sự xây dựng quân đội kiểu mới; về mối quan hệ giữa
xây dựng với bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Từ những nội dung trên, cho chúng ta thấy bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ
nghĩa không phải chỉ khi chiến tranh xảy ra mà cần phải chuẩn bị một cách
"nghiêm túc"trong thời bình, sẵn sàng giành thế chủ động. Lênin khẳng định:
"một cuộc cách mạng chỉ có giá trị khi nó biết tự vệ”
Sau khi cách mạng tháng Mười thắng lợi, Lênin đã chuẩn bị mọi lực
lượng sẵn sàng đối phó với các thế lực thù địch: Lênin tuyên bố "kể từ ngày
25-10-1917, chúng ta là những người chủ trương bảo vệ Tổ quốc. Chúng ta
tán thành "bảo vệ Tổ quốc”, những cuộc chiến tranh giữ nước mà chúng ta
đang đi tới là một cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, bảo vệ
nước cộng hoà Xô viết”.
Trong quá trình khái quát về cơ sở lí luận của Lênin về bảo vệ Tổ quốc
xã hội chủ nghĩa, chủ thể làm đề tài này nhận thấy quan điểm của Lênin về
bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa mang nặng quan điểm về sức mạnh của lực
lượng vũ trang- lực lượng quốc phòng. Có lẽ ở thời kỳ của Lênin quan điểm
này hoàn toàn phù hợp với tình thế của nước Nga- tình thế của chủ nghĩa xã

hội lúc bấy giờ
1.2.2 Quan điểm của Hồ Chí Minh
Thấu triệt quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin về xây dựng bảo vệ Tổ
quốc, sau khi đất nước ta đã giành được chính quyền, trong tuyên ngôn đọc
ngày 2-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tuyên bố "toàn thể dân tộc Việt Nam
quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững
quyền tự do, độc lập ấy”. Ngay trong bản Tuyên ngôn độc lập, Hồ Chí Minh
nêu lên tư tưởng về bảo vệ Tổ quốc - bảo vệ thành quả của cuộc cách mạng
3


bằng cả tinh thần và lực lượng, bằng sức mạnh ý chí, sức mạnh toàn dân, đây
là tư tưởng vừa mang tính sáng tạo của sự kết hợp giữa truyền thống dân tộc
với chủ nghĩa Mác- Lênin vào hoàn cảnh cụ thể.
Nối tiếp dòng tư tưởng đó, hai tháng sau khi đồng bào miền nam bước
vào kháng chiến, ngày 25-11-1945 Đảng ta và chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra chỉ
thị “kháng chiến, kiến quốc"với khẩu hiệu: “dân tộc trên hết. Tổ quốc trên
hết”. Chỉ thị đã thể hiện rõ tư tưởng trong khi đặt nhiệm vụ kháng chiến lên
hàng đầu, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng nhiệm vụ đất
nước về mọi mặt, rằng xây dựng chế độ mới phải đi đôi với bảo vệ chế độ
mới. Phải kháng chiến vừa kiến quốc. Kháng chiến để đánh bại đế quốc xâm
lược, kiến quốc để xoá bỏ tàn dư của thế hệ cũ, phát triển đất nước, củng cố
hậu phương vững chắc. Hai nhiệm vụ chiến lược này phải được kết hợp chặt
chẽ trong suốt quá trình chiến tranh.
Hàng loạt các chỉ thị đề ra những nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc trên các lĩnh vực: kinh tế, quân sự, văn hoá, ngoại giao, tài chính, cứu tế.
Đặc biệt, chỉ thị nêu rõ về nội dung xây dựng Đảng, cải tổ chính trị. Để bảo
vệ Tổ quốc - đẩy mạnh sự nghiệp kháng chiến, Hồ Chí Minh phát động phong
trào tăng gia sản xuất “thực túc, binh cường”. Người viết: “vì cứu quốc, các
chiến sĩ đấu tranh ở ngoài mặt trận, vì kiến quốc, nhà nông phấn đấu ngoài

đồng ruộng. Chiến sĩ ra sức giữ gìn non nước. Nhà nông ra sức giúp đỡ chiến
sĩ. Hai bên công việc khác nhau, nhưng thật ra là hợp tác. Cho nên, hai bên
đều có công với dân tộc, đều là anh hùng" (trích Hồ Chí Minh: toàn tập, tập
4. tr114)
Trong tư tưởng về bảo vệ Tổ quốc, Hồ Chí Minh trong giai đoạn chống
Pháp, thể hiện rõ vấn đề về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Lúc này, đất nước ta
chưa tiến lên chủ nghĩa xã hội, cho nên, điểm nhấn trong tư tưởng của Người
là tiếp tục xây dựng và bảo vệ thành quả cách mạng.
Trong giai đoạn miền Bắc bước vào thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
thì nhiệm vụ cách mạng dân tộc, dân chủ ở miền Nam vẫn chưa hoàn thành.
Ngay trong báo cáo “tình hình mới, nhiệm vụ mới tại Hội nghị Trung ương 6,
ngày 15-7-1954. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: Hiện nay đế quốc Mỹ là kẻ
thù chính của nhân dân thế giới và nó đang trở thành kẻ thù chính và trực tiếp
của nhân dân Đông Dương, cho nên mọi việc của ta đều nhằm chống đế quốc
4


Mỹ. Từ xác định nhiệm vụ trên, Hồ Chí Mình đã nêu rõ vai trò của cách mạng
xã hội chủ nghĩa ở miến Bắc trong sự nghiệp đấu tranh thống nhất nước nhà,
trong báo cáo Quốc hội (Nghị viện) ngày 20-9-1955, Người nhấn mạnh "Nền
có vững nhà mới chắc, gốc có mạnh cây mới tốt" ngay trong lời khai mạc Đại
hội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu rõ nhiệm vụ Đại hội lần này “Đại hội xây
dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh hoà bình thống nhất nước
nhà"
Như vậy, tư tưởng Hồ Chí Minh về kháng chiến và kiến quốc, xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc đã thể hiện rõ trong đường lối cách mạng của Đảng ta
trong nửa thế kỷ qua. Cùng với việc quán triệt tư tưởng đó là việc giải quyết
nhuần nhuyễn, sáng tạo quan hệ giữa hai lĩnh vực xấu dựng bảo vệ Tổ quốc.
1.2.3 Quan điểm của Đảng ta về bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong
giai đoạn mới:

Thể hiện rõ quan điểm của Đảng về bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa
là: trong suốt quá trình cách mạng 1945- 1975, Đảng ta đều nêu lên khẩu hiệu
"Tất cả vì tiền tuyến, tất cả vì chiến thắng”. Kiến quốc xây dựng đất nước
trong thời chiến, trước hết là tạo ra tiềm lực, sức mạnh để chiến thắng kẻ thù
xâm lược và cùng với điều đó là bảo vệ chế độ mới, bảo vệ Tổ quốc XHCN:
Trong mỗi quan điểm của Đảng ta về bảo vệ Tổ quốc XHCN là: “Xây
dựng CNXH và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN" (Tích phát biểu
của đồng chí Nông Đức Mạnh khai mạc Hội nghị lần thứ 8 Ban chấp hành
TW Đảng kháo IX, ngày 2-7-2003). Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ
IX, Đảng ta đã xác định: “Bảo vệ Tổ quốc XHCN là bảo vệ vững chắc độc
lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ an ninh quốc gia, trật
tự an ninh Quốc gia, trật tự an toàn xã hội và văn hóa; bảo vệ Đảng, Nhà
nước, nhân dân và chế độ XHCN; bảo vệ sự nghiệp đổi mới và lợi ích quốc
gia, dân tộc”. Đây là quan điểm cơ bản của Đảng về chiến lược bảo vệ Tổ
quốc XHCN trong tình hình mới. Đây là quan điểm được đúc kết lại trên cơ
sở kế thừa truyền thống lịch sử - “Dựng nước đi đôi với giữ nước”, tổng kết
kinh nghiệm thực tiễn và nghiên cứu khoa học về tình hình trong nước cũng
như thế giới.
Để bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn mới ta cần nắm bắt
cơ hội, tận dụng thời cơ, đẩy lùi nguy cơ,vượt qua thách thức để phát huy sức
5


mạnh toàn dân tộc, tiếp tục đổi mới đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc việt Nam xã hội chủ nghĩa .
1.3. Cơ sở thực tiễn
Trong chiến tranh cũng như trong thời bình chúng ta luôn luôn quán
triệt tư tưởng đó là: giải quyết nhuần nhuyễn sáng tạo giữa hai nhiệm vụ xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc, dựng nước đi đôi với giữ nước là quy luật tồn tại của
dân tộc ta suốt chiều dài lịch sử. Trong những điều kiện lịch sử mới đặc trưng,

thì nhiệm vụ cách mạng có thay đổi để phù hợp với điều kiện đó.
Trong chiến tranh, nhiệm vụ giải phóng dân tộc được đặt lên trên hết,
Hồ Chí Minh nói rằng: "Nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải
phóng, không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc thì chẳng những
toàn thể quốc gia dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu, mà quyền lợi của bộ
phận giai cấp vạn năm cũng không đòi lại được”. Nhiệm vụ giải phóng dân
tộc cũng đồng nghĩa với bảo vệ Tổ quốc trong thời chiến, để làm hoàn thành
nhiệm vụ ấy, hoàn thành được cuộc cách mạng dân tộc dân chủ để tiến lên
chủ nghĩa xã hội, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết tạo ra
sức mạnh đánh tan quân thù.
Trong giai đoạn mới - giai đoạn cách mạng hiện nay, xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc của ta tiến hành trong điều kiện cuộc cách mạng khoa học và công
nghệ hiện nay đang không ngừng phát triển với những bước tiến nhảy vọt.
Cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc, tôn giáo vẫn diễn ra gay go, quyết
liệt dưới nhiều hình thức khác nhau; tình hình thế giới cũng như khu vực đang
trải qua những biến động sâu sắc, phức tạp, chứa đựng nhiều yếu tố khó
lường. Trước mắt, đất nước ta đang đứng trước thời cơ và thách thức.
Vấn đề đặt ra trong thời kỳ mới về bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa là
tăng cường và cụ thể hóa một số nội dung quan trọng về chính trị, về xây
dựng Đảng, phát triển kinh tế xã hội, tăng cường quốc phòng và an ninh; bảo
vệ toàn vẹn, chủ quyền lãnh thổ, bảo vệ nhân dân, bảo vệ thành quả của chế
độ xã hội chủ nghĩa.
Về tình hình thế giới đang có những biến động lớn, đặc biệt từ khi Liên
Xô sụp đổ chủ nghĩa xã hội tạm lâm vào thời kỳ thoái trào, tương quan lực
lượng đã có nhiều thay đổi có lợi cho chủ nghĩa tư bản. Âm mưu của các thế
lực thù địch đang ra sức tấn công chủ nghĩa xã hôi dưới nhiều hình thức khác
6


nhau. Thông qua diễn biến hoà bình. Lợi dụng những chuyển biến phức tạp

trên thế giới, số đối tượng cơ hội chính trị và các thế lực chính trị phản động ở
trong nước có sự liên kết, cấu kết với các thế lực thù địch bên ngoài đẩy
mạnh chống phá kích động ly khai, âm mưu khôi phục hoặc thành lập tổ chức
đối lập, chờ thời cơ hành động, đòi hỏi chúng ta phải thường xuyên cảnh giác
và có biện pháp ứng phó thích hợp.
Chúng ta đang tham gia vào quá trình toàn cầu hoá, hội nhập kinh tế
quốc tế. Quá trình tham gia này sẽ tạo cho chúng ta nhiều thuận lợi nhưng
đồng thời, chúng ta phải đối với những mặt trái của toàn cầu hoá và những tác
động tiêu cực của cạnh tranh, xâm nhập kinh tế và các trào lưu văn hoá - tư
tưởng độc hại từ bên ngoài xâm nhập vào.

7


CHƯƠNG 2: NỘI DUNG CƠ BẢN VỀ NHỮNG
VẤN ĐỀ LÍ LUẬN VÀ QUAN ĐIỂM BẢO VỆ TỔ QUỐC
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG THỜI KỲ MỚI
2.1. Vài nét về tình hình thế giới và trong nước
2.1.1 Vài nét về tình hình thế giới
Cục diện thế giới trong những năm gần đây và trong những năm tới có
những biến đổi sâu sắc, cụ thể là:
Liên xô tan rã, chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên xô và các nước Đông Âu
sụp đổ, CNXH hiện thực tạm thời lâm vào thoái trào, tương quan lực lượng
thay đổi có lợi cho CNTB.
Những thế lực hiếu chiến đã và đang điều chỉnh chiến lược và ráo riết
thực hiện ý đồ thiết lập "Thế giới một cực”, bất chấp Liên hợp quốc, luật pháp
quốc tế và phản ứng của dư luận thế giới, ngang nhiên can thiệp thô bạo vào
công việc nội bộ các nước, kích động chủ nghĩa ly khai, xung đột tôn giáo,
dân tộc và tiến hành chiến tranh ở nhiều nơi. Từ năm 1991 đến nay liên tục
xảy ra những cuộc chiến tranh như: cuộc chiến tranh vùng vịnh (1991), Nam

Tư (1999), Apganixtan (2002), Irắc (2003, 2005). Trên thực tế Mĩ đã xác lập
được vị trí, vai trò của mình tại một số khu vực trên thế giới.
Quan hệ giữa các nước lớn diễn ra phức tạp theo chiều hướng vừa đấu
tranh vừa thoả hiệp vừa giành khu vực ảnh hưởng.
Cuộc đấu tranh của nhân dân trên thế giới chống chiến tranh và chạy
đua vũ trang, chống áp đặt và cam thiệt, chống mặt trái của toàn cầu hoá, vì
hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội có bước phát triển mới.
Song các lực lượng đó chưa hình thành được liên minh có sức mạnh về tổ
chức và vật chất.
Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ tiếp tục phát triển mạnh mẽ,
xu hướng toàn cầu hóa ngày càng gia tăng, thúc đẩy cuộc chạy đua vũ trang
và cạnh tranh gay gắt trên tất cả các lĩnh vực, vừa tạo ra cơ hội, vừa đặt ra
thách thức lớn đối với các nước, đặc biệt là các nước đang phát triển.
Tình hình khu vực Đông Nam Á, đã từ đối đầu giữa hai nhóm nước
sang hợp tác giữa 10 nước ASEAN, tạo nên tình hình mới có lợi cho khu vực.
Song, khu vực sau vụ đảo chính ở Thái Lan (năm 2006) làm cho tình hình
khu vực trở nên bất ổn định, các thế lực thù địch luôn tìm cách chống phá và
chia rẽ.
Như vậy, tình hình thế giới và khu vực hiện nay nổi lên những mâu
thuẫn gay gắt giữa một bên là thế lực hiếu chiến mưu toan thống trị thế giới
8


và các thế lực theo đuổi chúng, với một bên là nhân dân lao động và các lực
lượng chống chiến tranh, chống chủ nghĩa bá quyền, bảo vệ hoà bình, độc lập
dân tộc, chủ quyền, sự bình đẳng, giữa các quốc gia và lợi ích của mỗi nước.
2.1.2. Tình hình trong nước
* Thuận lợi
Thuận lợi cơ bản là tiềm lực và vị thế quốc tế của nước ta ngày càng
được tăng cường, chúng ta đã trở thành thành viên 150 của tổ chức thương

mại thế giới (WTO), chúng ta đã đặt quan hệ ngoại giao với 167 nước...Qua
20 năm đổi mới, Đảng đã lãnh đạo nhân dân ta giành được những thắng lợi to
lớn, tăng trưởng kinh tế tăng năm sau hơn năm trước, thu nhập bình quân đầu
người đạt 640 USD, đời sống vật chất ngày càng được cải thiện.
Đảng ta có bản lĩnh chính trị vững vàng, dày dạn kinh nghiệm, đường
lối đổi mới của Đảng được kiểm chứng qua thực tiễn là đúng đắn, được nhân
dân đồng tình ủng hộ.
Lực lượng vũ trang tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với
nhân dân, luôn luôn làm tròn nhiệm vụ được giao.
Nhân dân ta có truyền thống yêu nước, đoàn kết, tin tưởng vào Đảng và
chế độ...
* Thách thức
Thách thức lớn đối với an ninh nước ta được đại hội IX, X xác định là
bốn nguy cơ: Tụt hậu xa hơn về kinh tế so với nhiều nước trong khu vực và
trên thế giới, chệch hướng xã hội chủ nghĩa, nạn tham nhũng và quan liêu,
"diễn biến hoà bình”. Các nguy cơ nói trên diễn biến đan xen phức tạp, không
thể xem nhẹ nguy cơ nào.
Những yếu kém trong công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị, các
vấn đề kinh tế, xã hội bức xúc, mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, nếu không
khắc phục kịp thời sẽ là nguy cơ tiềm ẩn đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc xã
hội chủ nghĩa.
Hoạt động "diễn biến hoà bình" của các thế lực thù địch không ngừng
gia tăng.
Các hành động xâm hại chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nước ta vẫn
sẽ tiếp diễn
Với những thuận lợi và thách thức của tình hình trên thế giới và trong
nước đang đặt cho nước ta những thời cơ và thách thức lớn, đòi hỏi chúng ta
phải nắm bắt thời cơ, đẩy lùi nguy cơ, vượt qua thử thách
2.2. Các nội dung cơ bản về những vấn dề lý luận và quan điểm
9

2.2.1. Quan điểm bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa là bảo vệ vững chắc độc
lập chủ quyền và thống nhất toàn vẹn lãnh thổ.
Trong giai đoạn hiện nay, khi tình hình thế giới có nhiều biến động, khi
các thế lực luôn tìm cách phá hoại cách mạng nước ta dưới nhiều hình thức và
chiêu bài khác nhau thì vấn đề bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn
vẹn lãnh thổ được Đảng ta xác định là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của sự
nghiệp bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước, ông cha ta đã xây dựng
một quốc gia thống nhất, với non sông liền một dải, gắn bó với 54 dân tộc anh
em, cùng chung lưng đấu cật, xây dựng và bảo vệ đất nước. Trước các cuộc
xâm lăng của bên ngoài, kể cả những thế lực hung bạo nhất, mạnh nhất của
mỗi thời đại, ông cha ta vẫn cương quyết, dũng cảm tiến hành những cuộc
kháng chiến để bảo vệ độc lập ấy. Bảo vệ Tổ quốc là bảo vệ độc lập dân tộc,
là trách nhiệm của mọi thế hệ Việt nam, trước đây, ngày nay và mãi mãi về
sau.
Ngay nay các lực lượng thù địch vẫn có ý đồ xây dựng các nhà nước
"độc lập”, "tự trị" trên đất nước ta. Vì vậy, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc hiện nay
và mãi về sau là bảo vệ sự thống nhất toàn vẹn lãnh thổ mà ông cha ta dựng
lên.
Trong thời đại ngày nay, chủ quyền quốc gia đã được pháp lí quốc tế
công nhận, bao gồm các quyền về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội...Tuy
nhiên, các thế lực thực dân, đế quốc trên thế giới vẫn chưa từ bỏ âm mưu
dùng mọi biện pháp tác động vào bên trong, xâm phạm chủ quyền quốc gia,
lợi dụng những quá trình có xu thế khách quan của thế giới như toàn cầu hoá,
bảo vệ môi trường, chống ma tuý và tội phạm quốc tế cùng các chiêu bài dân
chủ, dân quyền... để can thiệp vào công việc nội bộ của các nước xâm phạm
chủ quyền quốc gia. Vì vậy, Đảng ta khẳng đinh: "bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ
nghĩa trước hết là bảo vệ độc lập, chủ quyền, quyền lợi quốc gia trong nước

và trong quan hệ quốc tế".
Để xây dựng chủ nghĩa xã hội thành công, trước hết đòi hỏi chúng ta
phải bảo vệ được độc lập, chủ quyền, toàn vẹn và thống nhất lãnh thổ. Đây
vừa là nhiệm vụ, mục tiêu, phương hướng của cách mạng nước ta trong tình
hình mới.
2.2.2. Quan điểm bảo vệ Tổ quốc là bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và
chế độ xã hội chủ nghĩa.
Ngay từ khi thành lập (3-2-1930), Đảng ta đã khẳng định: Sự thống
nhất giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Sự lãnh đạo của Đảng là nhân
10


tố cho mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của Đảng,
cách mạng Việt Nam dù trải qua bao nhiêu thác ghềnh, sóng gió đã đạt được
những thắng lợi to lớn, giành và bảo vệ vững chắc độc lập dân tộc. Kẻ thù
trong và ngoài nước cũng hiểu được điều đó, luôn luôn tìm cách tác động vào
trong nội bộ, làm suy yếu sự lãnh đạo của Đảng, phủ nhận vai trò lãnh đạo
của Đảng, tách Đảng với dân.
Nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới có nội
dung rất quan trọng được Đảng ta xác định là bảo về Đảng, làm thất bại mọi
âm mưu làm suy yếu Đảng và vai trò lãnh đạo của Đảng.
Trong điều kiện Đảng cầm quyền chính quyền các cập có nhiệm vụ thể
chế hoá, cụ thể hoá đường lối của Đảng, biến đường lối của Đảng thành hiện
thực cuộc sống. Vì vậy, bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa là phải bảo vệ toàn
bộ hệ thống tổ chức cơ cấu bộ máy nhà nước ở các cấp.
Hiện nay, các thế lực thù địch trên thế giới đang rêu rao luận điểm phi
chính trị hoá quân đội, quân đội đứng ngoài chính trị. Thực tiễn của các cuộc
đấu tranh giai cấp trên thế giới ngày nay đã bác bỏ điều đó. Không thể có việc
quân đội đứng ngoài, đứng trên các giai cấp. Khi lợi ích của giai cấp cầm
quyền bị đe doạ, người ta không ngần ngại sử dụng quân đội đàn áp nhân dân,

để bảo vệ chính quyền và lợi ích của giai cấp cầm quyền. Nghị quyết đại hội
IX của Đảng đã khẳng định: Bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa là bảo vệ Đảng,
Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; là nhiệm vụ của toàn Đảng,
toàn dân "trong đó có quân đội, nhân dân và công an nhân dân là lực lượng
nòng cốt”. Điều đó xác định rõ vai trò, nhiệm vụ của các lực lượng vũ trang
trong tình hình mới, loại bỏ âm mưu phi chính trị hoá lực lượng vũ trang, qua
đó phủ nhận vai trò của Đảng với quân đội và công an.
2.2.3. Quan điểm bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa là bảo vệ sự nghiệp đổi
mới và lợi ích quốc gia dân tộc.
Sự nghiệp đổi mới do Đảng ta đề ra và lãnh đạo nhân dân thực hiện
trong hai mươi năm qua đã thu được những thắng lợi to lớn góp phần vào sự
nghiệp bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Từ những thắng lợi trong công cuộc
đổi mới đó, chúng ta đã tạo ra thế và lực mới của đất nước và những điều kiện
cần thiết để đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Toàn
Đảng, toàn dân ta bày tỏ sự đồng tình nhất trí cao với những nhiệm vụ chung
của giai đoạn mới là: "phát huy sức mạnh toàn thể dân tộc, tiếp tục đổi mới”.
Hàng triệu ý kiến của nhân dân tham gia góp ý với Đảng đã kết tinh được ý
chí, trí tuệ và nguyện vọng của toàn dân tộc, tiếp tục khẳng định cong đường
đổi mới. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân, phấn đấu đưa đất nước ta
11


thoát khỏi đói nghèo, trở thành một nước công nghiệp hoá, hiện đại hoá
(2020). Đổi mới là con đường tất yếu của cách mạng Việt Nam. Bảo vệ sự
nghiệp đổi mới là bảo vệ con đường phát triển đi lên tương lai tươi sáng của
Tổ quốc và dân tộc Việt Nam.
Ngày nay, các thế lực thù địch trong và ngoài nước vẫn đang tiếp tục
thực hiện các thủ đoạn tấn công vào sự nghiệp đổi mới trên đất nước ta bằng
các luận điệu phê phán đường lối đổi mới, tìm cách tác động làm cho sự
nghiệp đổi mới đi lệch hướng. Những hành động làm suy yếu Đảng, suy thoái

đội ngũ cán bộ, đảng viên... Bảo vệ sự nghiệp đổi mới là nhiệm vụ của bảo vệ
Tổ quốc, làm thất bại những âm mưu, thủ đoạn, nhằm làm cho sự nghiệp đổi
mới đi lệch hướng.
Chúng ta cần thấy rõ hơn âm mưu của một số thế lực đế quốc đang lợi
dụng toàn cầu háo, hội nhập quốc tế để can thiệp vào độc lập, chủ quyền của
các nước, thực hiện chủ nghĩa thực dân kinh tế, xâm lăng văn hóa, và lợi ích
của họ. Bảo vệ Tổ quốc phải bảo vệ được chủ quyền quốc gia trong quan hệ
quốc tế, trên các diễn đàn quốc tế bảo vệ lợi ích dân tộc trong quá trình hợp
tác quốc tế và khu vực.
2.2.4. Quan điểm xây dựng quốc phòng toàn dân trong thời kỳ mới:
Đây được coi là nội dung quan trọng trong những nội dung bảo vệ Tổ
quốc XHCN trong thời kỳ mới. Tại sao?... Chúng ta đang sống trong một thời
điểm lịch sử đặc biệt, thế giới và trong nước luôn diễn ra những biến động
lớn và phức tạp trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Tình hình đó là
những nhân tố khách quan tác động trực tiếp đến sự phát triển của đất nước,
bảo
vệ
Tổ quốc xã hội chủ nghĩa nói chung và xây dựng tiềm lực chính trị tinh thần
nói riêng. Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản động không từ bỏ một âm
mưu nào nhằm phá hoại cách mạng Việt Nam- phá hoại công cuộc đổi mới và
chủ nghĩa xã hội. Chúng âm mưu tiến hành những cuộc chiến tranh tổng lực,
với các biện pháp tổng hợp bằng phi vũ trang và vũ trang thông qua "chiến
lược diễn biến hoà bình"...
Trong quá trình xây dựng tiềm lực thì chuẩn bị tiềm lực chính trị- tinh
thần là một trong những nhân tố có ý nghĩa quyết định đến sự thành bại.
Chính trị- tinh thần biểu hiện trước hết, tập trung nhất là chất lượng con
người: Lênin đã khẳng định "trong mọi cuộc chiến tranh do cuộc thắng lợi
đều tuỳ thuộc vào tinh thần của quần chúng đang đổ máu trên chiến trường”.
Lịch sử dân tộc ta đã chứng minh điều đó.
12

Quá trình xây dựng tiềm lực chính trị- tinh thần ở nước ta hiện nay
đang có những thuận lợi mới. Thắng lợi của sự nghiệp đổi mới dưới sự lãnh
đạo của Đảng trên các lĩnh vực: kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội, quốc
phòng- an ninh đang tạo ra những nhân tố chính trị- tinh thần của nhân dân,
củng cố lòng tin vào chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường
lối, quan điểm của Đảng.
Quá trình đổi mới hệ thống chính trị, xây dựng nền dân chủ xã hội đã
đạt được những thành tựu đáng kể. Nhiệm vụ quốc phòng- an ninh không
ngừng được củng cố, tinh thần sẵn sàng chiến đấu cao của quân đội được duy
trì thường xuyên
Để nâng cao hiệu quả xây dựng lực lượng chính trị- tinh thần, tăng
cường sức mạnh quốc phòng trong điều kiện hiện nay đòi hỏi chúng ta phải
chuẩn bị công phu khoa học, liên tục và toàn diện, song cần tập trung vào
một số nội dung sau:
Giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong xây dựng quốc
phòng của nhân dân
Phát huy vai trò quản lí, điều hành của Nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân trong xây dựng tiềm lực chính tri- tinh thần
Tăng cường khối đoàn kết toàn dân, phát huy vai trò của các tổ chức xã
hội, kết hợp chặt chẽ công tác tư tưởng với công tác tổ chức trong xây dựng
tiềm lực chính trị- tinh thần
Kết hợp các hoạt động chính trị- quân sự- ngoại giao, tranh thủ sự ủng
hộ của nhân dân tiến bộ trên thế giới.
Đại hội IX, X đã xác định: Sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học
công nghệ hiện đại và xu hướng toàn cầu hoá kinh tế, cũng như diễn biến
phức tạp của tình hình chính trị và quân sự trên thế giới hiện nay cùng với
những điều kiện lịch sử mới của cách mạng nước nhà đã làm cho vai trò của
Quốc phòng- an ninh được đặt lên một tầm cao mới với những cụ thể sau:

Một là: Đặt quốc phòng và an ninh trong mối quan hệ thống nhất cùng
mục tiêu bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa: Đảng ta xác định "Bảo vệ Tổ quốc
xã hội chủ nghĩa là bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền thống nhất, toàn vẹn
lãnh thổ, bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và nền văn hoá; bảo
vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ sự nghiệp
đối mới và lợi ích quốc gia, dân tộc”. Nội dung bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ
nghĩa bao hàm cả nhiệm vụ quốc phòng và nhiệm vụ an ninh
Hai là: Kết hợp giữa xây dựng lực lượng và thế trận của nền quốc
phòng toàn dận với xây dựng lực lượng và thế trận của nền an ninh toàn dân.
13


Mối quan hệ thống nhất tác động lẫn nhau giữa quốc phòng- an ninh đã được
Đảng ta nhấn mạnh trong sự kết hợp "sức mạnh của lực lượng và thế trận
quốc phòng toàn dân với sức mạnh của lực lược và thế trận an ninh nhân
dân"
Ba là: Củng cố quốc phòng- an ninh, bảo vệ Tổ quốc là sự nghiệp của
toàn dân, của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng: Đảng ta chỉ rõ
sức mạnh bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa là "sức mạnh tổng hợp của khối
đại đoàn kết toàn dân, của hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, kết
hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, sức mạnh của lực lượng và thế
lực quốc phòng toàn dân với sức mạnh của lực lượng và thế trận quốc phòng
toàn dân với sức mạnh của lực lượng và thế trận của an ninh nhân dân. Kết
hợp chặt chẽ kinh tế quốc phòng và an ninh, quốc phòng và an ninh với kinh
tế trong các chiến lược, quy hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội. Phối
hợp hoạt động quốc phòng và an ninh với hoạt động đối ngoại"
Bốn là: Xây dựng nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân đủ
mạnh đáp ứng mọi yêu cầu của phương thức đấu tranh bảo vệ Tổ quốc trong
điều kiện mới. Các thế lực thù địch luôn lợi dụng xu hướng toàn cầu hoá kinh
tế và quá trình hội nhập kinh tế, quốc tế để đẩy mạnh "diễn biến hoà

bình"chống phá cách mạng Việt Nam đã làm cho vấn đề tác chiến phi vũ
trang trở thành một nội dung cơ bản của phương thức đấu tranh bảo vệ Tổ
quốc xã hội chủ nghĩa
Như vậy, trong điều kiện mới "tính linh hoạt"của nền quốc phòng toàn
dân và an ninh nhân dân rất cao. Quốc phòng và an ninh vừa phải ngăn chặn
được các hành động phá hoại của kẻ thù vừa tạo điều kiện thuận lợi cho bạn
quốc tế trong quá trình hợp tác kinh tế với Việt Nam. Đồng thời vừa phải có
sức mạnh cần thiết ngăn chặn, đẩy lùi mọi nguy cơ chiến tranh vừa phải đủ
sức đáp ứng mọi yêu cầu của phương thức đấu tranh bảo vệ Tổ quốc xã hội
chủ nghĩa.
Trong tình hình hiện nay, các thế lực thù địch thực hiện một chính sách
ráo riết nhưng hết sức khéo léo và tinh vi những biện pháp đánh vào lòng
người nhằm huỷ hoại cơ sở chính trị- xã hội gây mất ổn định làm cho dân xa
Đảng thì vấn đề xây dựng "thế trận lòng dân"vững chắc là đòi hỏi bức thiết
của tình hình, vừa đặt ra yêu cầu phải có nội dung mới và phương thức xây
dựng phù hợp.
Muốn xây dựng “thế trận lòng dân"vững chắc vấn đề không phải là giáo dục,
kêu gọi, mà điêu quyết định là phải có chính sách, hợp lòng dân, chăm lo bảo
vệ lợi ích chính sách hợp lòng dân. Nghị quyết đại hội IX nhấn mạnh "xây
14


dựng chủ trương chính sách hợp lòng dân, chăm lo bảo vệ lợi ích chính đáng
cho nhân dân”. Đảng ta khẳng định phải "xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc
gắn với việc phát huy dân chủ trong đời sống xã hội dưới sự lãnh đạo của
Đảng, đảm bảo quyền lực thuộc về nhân dân"
Xây dựng "thế trận lòng dân"phản ánh tư tưởng bảo vệ Tổ quốc xã hội
chủ nghĩa trong tình hình mới là sự nghiệp của toàn dân dưới sự lãnh đạo của
Đảng. Yêu cầu cơ bản có ý nghĩa quyết định của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc
khi chưa xảy ra chiến tranh là thực hiện""cả nước một lòng, toàn dân giữ

nước”. đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định "không quân đội nào,
không khí giới nào đánh ngã được tinh thần hy sinh của một dân tộc"
2.2.5 Quan điểm xây dựng quân đội nhân dân trong tình hình mới
Thế kỷ XX đã qua, song bom đạn vẫn nổ ra ở nhiều nơi trên thế giới.
Xung đột vũ trang và nguy cơ chiến tranh ngày càng tăng. Các thế lực thù
địch "mưu toan”, "rình rập"phá hoại độc lập, tự do và chủ quyền của nhân dân
ta. Vì vậy, cùng với việc công nghiệp hoá, hiện đại hoá, toàn Đảng, dân, toàn
quân phải hết sức chăm lo củng cố quốc phòng bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã
hội Chủ nghĩa xã hội khoa học
Đảng ta đã xác định nhiệm vụ của quân đội trong tình hình mới là:
"công việc chuẩn cho quân đội cho phòng thủ là công việc toàn diện và tỉ mỉ”.
Trước hết chuẩn bị về mặt chính trị, tư tưởng. Mỗi cán bộ, chiến sỹ cần quán
triệt sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng về con đường, mục tiêu xây
dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Kiên định chủ
nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; chống lại những âm mưu, thủ
đoạn tuyên truyền, xuyên tạc của các thế lực thù địch, đặc biệt là âm mưu "phi
chính trị hoá quân đôi"người chiến sỹ phải có nhân quan chính trị sắc sảo, xác
định là chân lý, đó là giả tạo, lợi ích của đất nước, của nhân dân lên trên hết.
Bồi dưỡng phẩm chất chính trị và đạo đức là yêu cầu số một của mỗi quân
nhân.
Trong tình hình hiện nay, chúng ta phải học tập, nâng cao trình độ mọi
mặt, trọng tâm là kỹ chiến thuật quân sự, tiến lên làm chủ khoa học kỹ thuật
và công nghệ hiện đại, sử dụng thành quả và phát huy hết hiệu quả của vũ khí,
trang bị kỹ thuật trong huấn luyện và chiến đấu. Việc nghiên cứu các biểu
hiện mới của chiến tranh, trong đó có chiến tranh công nghệ cao với những
phát hiện mới về vũ khí, phương tiện do đó dẫn tới phương thức tác chiến
khác xa trước đây, cần được quan tâm đúng mức.
15

Xây dựng quân đội nhân dân và công an nhân dân làm nòng cốt. Trong
sự nghiệp tăng cường quốc phòng, giữ vững an ninh quốc gia và toàn vẹn
lãnh thổ phải bảo đảm vai trò lãnh đạo của Đảng, tổ chức quản lý chặt chẽ của
nhà nước, phát huy cao độ sức mạnh của khối đoàn kết toàn dân và vai trò
nòng cốt của quân đội nhân dân và công an nhân dân. Vai trò nòng cốt của lực
lượng vũ trang trong nhiệm vụ quốc phòng và an ninh thể hiện ở chỗ, đó là
lực lượng tác chiến chủ lực, thường trực, được tổ chức huấn luyện tốt, được
trang bị ngày càng hiện đại. Lực lượng vũ trang là hạt nhân của thế trận quốc
phòng toàn dân và an ninh nhân dân, quân đội nhân dân và công an nhân .
Quân đội nhân dân và công an nhân dân là quân đội công tác, vận động quần
chúng, thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trên từng địa bàn cũng như
phạm vi cả nước.
Nghị quyết đại hội IX của Đảng đã xác định mục tiêu và 10 nhiệm vụ
xây dựng quân đội nhân dân và công an nhân dân cách mạng trong giai đoạn
hiện nay đó là:
- Trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng và nhân dân;
- Chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, có bản lĩnh chính trị vững
vàng;
- Có trình độ văn hoá và chuyên môn, nghiệp vụ ngày càng cao;
- Quý trọng và hết lòng phục vụ nhân dân;
- Có phẩm chất đạo đức, lối sống lành mạnh, giản dị;
- Kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang;
- Có năng lực chỉ huy và tác chiến thắng lợi trong bất cứ tình huống
nào
- Có trình độ sẵn sàng chiến đấu và sức chiến đấu ngày càng cao;
- Thường xuyên cảnh giác, kịp thời đập tan mọi âm mưu và hành động xâm
phạm độc lập, chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc và an ninh quốc gia
- Ngăn chặn và đảy lùi cá tội phạm nguy hiểm và các tệ nạn xã hội, bảo
vệ tốt trật tự an toàn xã hội
Với việc xác định 10 nhiệm vụ trên, thể hiện rõ quan điểm của Đảng ta

về quân đội nhân dân và công an nhân dân trong thời kỳ mới- thời kỳ bảo vệ
Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
2.2.6 Quan điểm mở rộng, đối ngoại và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế
Đảng ta xác định, thực hiện nhất quán đường lối nhất quán đường lối
đối ngoại độc lập, tự chủ, rộng mở, đa phương hoá, đa dạng hóa các quan hệ
quốc tế. Trên tinh thần "Việt Nam sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của các
nước trong cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hoà bình, độc lập và phát triển”.
16


Như vậy quan điểm về đối ngoại của chúng ta đã có sự thay đổi, trước Đại hội
IX quan điểm đối ngoại của Việt Nam là "muốn làm bạn”, nhưng sau Đại hội
IX là quan điểm về đối ngoại của Việt Nam là “sẵn sàng"trên tinh thần hoà
bình, độc lập và phát triển.
Nhiệm vụ đối ngoại trong giai đoạn hiện nay mà Đảng ta xác định là
tiếp tục giữ vững môi trường hoà bình và tạo các điều kiện quốc tế thuận lợi
để đẩy mạnh phát triển kinh tế- xã hội, công nghiệp háo, hiện đại hoá đất
nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ độc lập chủ quyền quốc gia, đồng
thời góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì hoà
bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
Mở rộng với các nước và cùng lãnh thổ, các trung tâm chính trị, kinh tế
quốc tế, các tổ chức quốc tế và khu vực theo nguyên tác tôn trọng độc lập, chủ
quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau,
không dùng vũ lực hoặc đe doạ dùng vũ lực; bình đẳng và hai bên cùng có
lợi; giải quyết các bất đồng và tranh chấp bằng thương lượng hoà bình ;phản
đối mọi âm mưu và hành động gây sức ép, áp đặt và cường quyền.
Chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực trên tinh thần phát huy
tối đa nội lực, tự chủ và định hướng XHCN, bảo vệ lợi ích dân tộc, giữ vững
an ninh quốc gia, giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, bảo vệ môi trường. Coi
trọng phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác với các nước XHCN và các nước

láng giềng. Đồng thời, nâng cao hiệu quả chất lượng hợp tác với các nước
ASEAN. Tiếp tục mở rộng quan hệ với các nước bạn bè truyền thống, các
nước độc lập, dân tộc... Thúc đẩy quan hệ đa dạng với các nước phát triển và
các tổ chức quốc tế.
Tích cực tham gia giải quyết các vấn đề toàn cầu; ủng hộ và cùng nhân
dân thế giới đấu tranh và chạy đua vũ trang; góp phần xây dựng trật tự chính
trị, kinh tế quốc tế dân chủ công bằng .
Tăng cường và nâng cao hiệu quả của công tác thông tin đối ngoại và
văn hoá đối ngoại. Bồi dưỡng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, năng lực, đạo đức,
phẩm chất của đội ngủ cán bộ làm công tác đối ngoại, kể cả kinh tế đối ngoại,
tạo thành sức mạnh tổng hợp, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại.
2.3. Vận dụng những quan điểm trên trong việc xác định phương hướng
bảo vệ Tổ quốc XHCN trong thời kỳ mới
Trước tình hình thế giới diễn ra nhiều biến động phức tạp, trước những
thong lợi mà Đảng mà nhân dân ta đã giành được trong quá trình đổi mới; để
vững và tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng trong sự nghiệp đổi mới; để bảo
vệ Tổ quốc XHCN Việt Nam trên con đường phát triển đến mục đích đã đặt ra,
17


chúng ta cần định ra những phương hướng lâu dài về vấn đề bảo vệ Tổ quốc
XHCN. Trên cơ sẻ những quan điểm đã nêu, người viết đề tài xin mạnh dạn đưa
ra những phương hướng về bảo vệ Tổ quốc mang tính chủ quan như sau:
Thứ nhất: Chúng ta cần phải kiên định mục tiêu mà Đảng ta đã lựa
chọn ngay từ đầu, đó là: độc lập dân tộc gắn liền với CNXH
Thứ hai: Tăng cường và giữ vững vai trò lãnh đạo tuyệt đối của Đảng
cộng sản Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN
Thứ ba: Đẩy mạnh công nghiệp hoá, trên cơ sở xây dựng sức mạnh
tổng hợp trên tất cả các lĩnh vự chính trị, kinh tế, văn háo, quốc phòng, an
ninh...

Thứ tư: Xác định sức mạnh bên trong (nội lực ) là nhân tố quyết định
đến vấn đề bảo vệ Tổ quốc XHCN trong thời kỳ mới, tranh thủ và hợp tác,
khai thác những thuận lợi "thời cơ"bên ngoài.
Thứ năm: Chủ động phòng ngừa và phát hiện những "nhân tố làm cản
trở, phá hoại cách mạng nước ta.

C. KẾT LUẬN
Xây dựng đất nước và bảo vệ đất nước là qui luật tất yếu của bất kỳ
một quốc gia nào, qui luật đó luôn luôn được ông cha ta vận dụng và phát
triển suốt triều dài lịch sử dân tộc. Ngày nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng,
quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh, chúng ta đã kế thừa và phát triển truyền
thống dựng nước đi đôi với giữ nước trong thời đại mới. Trong công cuộc đổi
mới đát nước hiện nay, Đảng ta đã xác định đặt nhiệm vụ xây dựng đất nước
lên hàng đầu, nhưng không bao giờ mất cảnh giác, chệch hướng, tách rời độc
lập dân tộc với bảo vệ xã hội chủ nghĩa, tách rời dựng nước với giữ nước trên
tất cả các mặt: Chính trị, kinh tế, văn hóa, thương mại tài chính, quốc phòng.
Đứng trên phương diện của một sinh viên chuyên ngành Xây dựng
đảng, của một người nghiên cứu khoa học, chủ thể đề tài này có chứng kiến
và nhìn nhận riêng về vấn đề bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ
mới đá là: nước ta đang trong thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội, đang
trong thời kỳ đổi mới đát nước. Vì vậy, chúng ta có quá nhiều việc cần làm cả
về phương diện lý luận lẫm thực tiễn. Về mặt lý luận; sau khi Liên Xô sụp đổ
18


chủ nghĩa xã hội đã lâm vào thời kỳ “khủng hoảng”. Sự sụp đổ của Liên Xô
không những làm cho chủ nghĩa tư bản tạm thời thắng thế mà còn làm cho
chính chủ nghĩa xã hội mất đi "đầu tàu". Việt Nam đang trong thời kỳ quá độ
lên chủ nghĩa xã hội về mặt lý luận chúng ta vừa
Phải sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho

phù hợp với điều kiện, tình hình mới. Về mặt thực tiễn nước ta xuất phát từ
một nền kinh tế nông nghiệp, trong khi xu hướng hội nhập, xu hướng toàn cầu
hoá lại đang diễn ra mạnh mẽ và như một sự tất yếu khách quan. Tất cả những
vấn đề đó đã đặt cách mạng nước ta trước những khó khăn thử thách.
Song những gì chúng ta đã và đang làm được trong công cuộc đổi mới,
chúng ta có quyền tin tưởng vào những thắng lợi trên "con đường" mà Bác
Hồ, Đảng ta đã lựa chọn. Sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong
điều kiện mới đang được toàn Đảng, toàn dân ta xây dựng, phát triển trên tất
cả các mặt, các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Thay cho lời kết của bài tiểu luận này, người viết xin được trích lại một
đoạn trong bản Tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945 của Chủ tịch Hồ Chí Minh:
“Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính
mạng và của cải để giữ vững độc lập tự do ấy”

19


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Đảng Cộng sản Việt Nam; Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ
IX, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội-2001.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam; Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X;
Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội-2006.
3. Ban tư tưởng- văn hoá TW; Tài liệu nghiên cứu văn kiện Đại hội IX của
Đảng, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội-2001.
4. Ban tư tưởng- văn hoá TW; Tài liệu học tập Hội nghị lần thứ tám ban chấp
hành TW Đảng khoá IX.
5. Ban tư tưởng - văn hoá TW; Tài liệu học tập Nghị quyết Hội nghị thứ bảy
ban chấp hành TW khoá VIII, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội-1999.
6. Viên khoa học xã hội và nhân văn quân sự: Bảo vệ Tổ quốc trong tình

hình mới, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội-2003.
7.VI. Lênin, toàn tập, Nxb Tiến bộ, Mácxcơva, 1978.
8. Đảng Cộng sản Việt Nam; Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb. Chính trị quốc
gia, Hà Nội-2000.
9. Viện khoa học xã hội và nhân văn quân sự: Chủ nghĩa xã hội tương lai của
dân tộc, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội-2002.
10. VI. Lênin; Bàn về bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, Nxb. Quân đội nhân
dân, Hà Nội-1965.
11. Học viện chính trị quốc gia- Viện chủ nghĩa xã hội khoa học; Thông tin
chủ nghĩa xã hội - Lý luận và thực tiễn, số 6,7 năm 2005.
12 Học viện chính trị quốc gia - Viện chủ nghĩa xã hội khoa học; Thông tin
chủ nghĩa xã hội - Lý luận và thực tiễn, số 12 năm 2006.

20


MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU...............................................................................................................
B. PHẦN NỘI DUNG............................................................................................................

Chương 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn về bảo vệ Tổ quốc XHCN
trong thời kì mới..................................................................
1.1. Khái niệm...................................................................................
1.2. Cơ sở lí luận...............................................................................
1.2.1. Quan điểm chủ nghĩa Mác- Lênin...................................
1.2.2 Quan điểm của Hồ Chí Minh...........................................
1.2.3 Quan điểm của Đảng........................................................
1.3 Cơ sở thực tiễn............................................................................
Chương 2: Nội dung cơ bản về những vấn đề lí luận và quan
điểm bảo vệ Tổ quốc XHCN trong thời mới.....................

2.1. Vài nét về tình hình thế giới và trong nước................................
2.1.1 Tình hình thế giới.............................................................
2.1.2 Tình hình trong nước........................................................
2.2. Các nội dung cơ bản về những vấn đề lí luận và quan điểm
..........................................................................................................
2.2.1 Quan điểm bảo vệ Tổ quốc là bảo vệ vững chắc độc
lập, chủ quyền thống nhất toàn vẹn lãnh thổ...................
2.2.2 Quan điểm bảo vệ Tổ quốc là bảo vệ Đảng, Nhà
nước, nhân dân và CNXH...............................................
2.2.3 Quan điểm bảo vệ Tổ quốc là bảo vệ sự nghiệp đổi
mới và lợi ích quốc gia dân tộc....................................
2.2.4 Quan điểm xây dựng một nền quốc phòng toàn dân
trong thời kỳ mới...........................................................
2.2.5 Quan điểm xây dựng quân đội nhân dân trong thời kì
mới.................................................................................
2.2.6 Quan điểm mở rộng đối ngoại và chủ động hội kinh
tế quốc tế........................................................................
2.3. Vận dụng những quan điểm, nhiệm vụ trên để đưa ra những
phương hướng bảo vệ Tổ quốc XHCN trong giai đoạn tới
................................................................................................
C. PHẦN KẾT LUẬN..........................................................................................................17

21


Danh mục tài liệu tham khảo...............................................................................

22