Giáo án Ngữ văn lớp 6

Tuần : 01 Bài 1 – Tiết 1
Ngày dạy : 29/8/2007 Văn bản Con Rồng Cháu Tiên
(Truyền thuyết )
A)Mục tiêu cần đạt : Giúp HS
Hiểu được đònh nghóa sơ lược về truyền thuyết . Hiểu được nội dung , ý nghóa của truyện . Chỉ ra và
hiểu được ý nghóa của những chi tiết kì ảo ,tưởng tượng của truyện . Tự hào về nguồn gốc dân tộc .Kể
lại được truyện .
B)Chuẩn bò của GV-HS
-GV:SGK,SGV ,tranh
-HS: soạn bài và đọc văn bản
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung kiến thức
@Hoạt động 1: GV giới thiệu chương trình sách
Ngữ Văn 6
-Gồm 3 phân môn :VH+TV+TLV
-Mỗi tuần 4 tiết
-HKI : gồm 19 văn bản .
*Văn học dân gian : 14 bài
*Văn học trung đại : 3 bài
Giới thiệu bài
-GV đọc mẫu
-HDHS đọc truyện
-Tìm thể loại : (Truyền thuyết )
?Thế nào là truyền thuyết ?(SGK)
-Tìm bố cục : 3
Từ đầu ..Long Trang
Tiếp ..lên đường
Còn lại .
?Truyện có mấy nhân vật chính (2 : LLQ+u cơ )
?Tìm những chi tiết liên quan đến 2 nhân vật :Lạc
Long Quân và u Cơ ?(2 nhân vật có nguồn gốc

cao quý hình dáng kì lạ ,xinh đẹp
?Thần , tiên tượng trưng cho những gì ? (Thần :
tượng trưng cho những gì cao quý ; Tiên :tượng
trưng cho những gì cao đẹp )
?Theo em ,các chi tiết trên có ý nghóa ?
Cho HS chia nhóm thảo luận
GV chốt : Lạc Long Quân ở biển ,u Cơ ở núi
,đây chính là hình ảnh đất nước ta thời sơ khai
.Hình ảnh diệt yêu tinh ,dạy dân cách ăn ở ,trồng
trọt phản ánh cuộc công khai ,mở mang bờ cõi
của nhân dân ta buổi đầu dựng nước .
Ghi tên bài
HDHS đọc truyện
Tìm thể loại
Đọc chú thích :truyền
thuyết
Tìm bố cục
Tìm những chi tiết liên
quan đến 2 nhân vật
HS chia nhóm thảo luận
I)Đọc hiểu chú
thích .
*Thế nào truyền
thuyết ? SGK.
II)Đọc hiểu văn
bản
1)Giới thiệu nhân
vật .
a)Lạc Long Quân
-Vò thần nồi Rồng

-Sức khỏe phi
thường ,có phép lạ
-Diệt yêu quái
,dạy dân ăn ở
,trồng trọt , chăn
nuôi ..
->Dòng dõi cao
quý ,hình dáng kì lạ
.
b)u Cơ
-Giống tiên ,họ
thần nông .
-Xinh đẹp tuyệt
trần .
@Hoạt động 2
*GV cho HS xem tranh và khai thác tranh
?Loại Rồng ở biển cả , Giống Tiên ở chốn non
cao ,họ gặp nhau ..và chuyện gì xảy ra ?
(thành chồng ,vợ )
?Cuộc tình duyên này mang ý nghóa như thế nào ?
GV chốt : đó là sự kết hợp những gì đẹp nhất ,
tinh túy nhất của con người và thiên nhiên ,giữa
Rồng và Tiên-hai nguồn gốc cao quý của dân tộc
Việt .Đó là sự kết hợp của hai giống nòi : xinh
đẹp ,tài giỏi và phi thường .
?Kết quả mối lương duyên của họ ? ( sinh ra 1 bọc
trăm trứng )
?Chi tiết sinh nở kì lạ này có ý nghóa gì ?
HS thảo luận
GV chốt :

Đàn con là kết tinh những gì đẹp nhất của bố
mẹ ,sức khỏe và tài năng của cha .
?Em có nhận xét gì về chi tiết kì lạ này ?
GV mở rộng : truyện : Đẻ đất đẻ nước .” của
người Mường chim Thần đẻ ra bọc trứng :Trứng to
,trứng nhỏ ,trứng vuông ,trứng dẹp …->Trứng to là
người Mường ,trứng nhỏ là các dân tộc khác
,trứng nhỏ hơn là các loài vật
?Vậy em hiểu thế nào là “đồng bào .”?
Đồng -> cùng (chung ) ; bào -> bọc
?Hãy tìm những câu ca dao nói lên sự đoàn kết
,gắn bó dân tộc ?
(Nhiễu điều …hoặc Bầu ơi …)
?Yếu tố tưởng tượng kì ảo là như thế nào ?
HS thảo luận : 2 phút
GV chốt : (là những yếu tố có những đan xen giữa
thế giới thật và hoang đường ;thế giới thần và
người
?Sau đó chuyện gì đã xảy ra đến với họ ? (2 người
chia tay )
?Tại sao 1 tổ ấm gia đình hạnh phúc như thế họ
lại quyết đònh chia tay , chia con ? ( do phong tục ,
tập quán khác biệt )
?Sau khi chia tay lời hẹn của họ như thế nào ? ( có
chuyện gì giúp đỡ lẫn nhau )
?Điều này thể hiện ý nghóa gì ? (đoàn kết )?Cuộc
chia tay này có thể là cuộc chia ly của gia đình ?
Trả lời câu hỏi
Nhận xét về chi tiết kì
lạ.

Giải thích từ :Đồng bào
Tìm những câu ca dao
nói lên sự đoàn kết ,gắn
bó dân tộc ?
HS thảo luận : 2 phút
Trả lời câu hỏi
Suy nghó trả lời
HS tự tìm hiểu
Nêu ý nghóa của truyện
-Yêu thích hoa
thơm cỏ lạ .phong
cách thanh cao .
->Nguồn gốc cao
quý ,dung mạo xinh
đẹp .
2)Diễn biến :
a)Cuộc tình duyên
kì lạ giữa Lạc
Long Quân và u
Cơ.
-u Cơ sinh bọc
trăm trứng ,nở trăm
con “hồng hào ,đẹp
,lạ thường “
-Không cần bú
mớm mà lớn nhanh
như thổi “mặt mũi
khôi ngô , khỏe
mạnh như thần “
->Chi tiết kì lạ

,hoang đường ,tăng
sức hấp dẫn
b)Việc chia tay ,
chia con .
-Khác phong tục
tập quán .
-Năm mươi con
theo cha xuống
biển .
- Năm mươi con
theo mẹ lên núi
-Chia nhau cai
quản các phương .
->Giải thích nguồn
gốc dân tộc .
*Ý nghóa : nhằm
giải thích nguồn
gốc dân tộc và tinh
thân đoàn kết
chung sức ,chung
lòng .
tại sao ? (không vì họ vẫn yêu thương nhau ?
?Cuộc chia tay nhằm giải thích điều gì ? suy tôn
điều gì ? (đề cao nguồn gốc dân tộc ,tự hào dân
tộc
?Để cai trò ,mở rộng bờ cõi ,họ đã phân công công
việc như thế nào ? (con trưởng làm vua )
?Thành quả lớn nhất mà họ đạt được là gì ? ( lập
nước Văn Lang )
?Bức tranh có gây cho em cảm xúc gì ?(HS tự tìm

hiểu )
?Nêu ý nghóa của truyện ? (kì ảo hoang đường
,nhằm giải thích nguồn gốc dân tộc )
@Hoạt động 3:Củng cố-dặn dò
-Sưu tầm ca dao ,truyện nói lên cội nguồn dân tộc
.
-Kể tóm tắt truyện .
-Học thuộc lòng phần ghi nhớ
-Tập kể diễn cảm
-Soạn : Bánh chưng ,bánh giầy
+Đọc văn bản
+Trả lời câu hỏi
+Tìm hiểu chú thích
3)Kết thúc :
-Con trưởng làm
vua,lấyhiệu Hng
Vương
-Thiết lập triều đại
Hùng Vương
-Thành lập nước
Văn Lang
III)Ghi nhớ : SGK
Bài 1 – Tiết 2
Văn bản BÁNH CHƯNG , BÁNH GIẦY
(Hướng dẫn đọc thêm )
A)Mục tiêu cần đạt : Giúp HS
Hiểu được đònh nghóa sơ lược về truyền thuyết . Hiểu được nội dung , ý nghóa của truyện . Chỉ ra và
hiểu được ý nghóa của những chi tiết kì ảo ,tưởng tượng của truyện . Tự hào về nguồn gốc dân tộc .Kể
lại được truyện .
B)Chuẩn bò của GV-HS

-GV:SGK,SGV , tranh .
-HS: soạn bài và đọc văn bản
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung kiến thức
@Hoạt động 1:kiểm tra bài cũ
-Nêu ý nghóa Con Rồng cháu Tiên ?
-Đồng bào nghóa là gì ?
*Giới thiệu bài .
@Hoạt động 2:Đọc hiểu chú thích
GV đọc mẫu
-HDHS đọc truyện
-Tìm thể loại : (Truyền thuyết )
?Thế nào là truyền thuyết ?(SGK)
-Tìm bố cục :3 đoạn
+Từ đầu …chứng giám .
+Tiếp ..hình tròn
+Còn lại :
-Tóm tắt truyện
@Hoạt động 3: Đọc hiểu văn bản
? Vua Hùng chọn người nối ngôi trong hoàn cảnh ?
với ý đònh ra sao ?bằng hình thức gì ? (Vua già
yếu ,đất nước thanh bình ,con đông ,chọn người tài
đức ,lễ vật vừa ý vua )
?Chí của nhà vua được hiểu như thế nào ? (HS tìm
chi tiết )Thể hiện qua chi tiết nào trong văn bản ?
(HS tìm câu nói của nhà vua )
?Em hiểu như thế nào về ý đònh của vua cha qua
câu nói ấy ? ( giặc ngoài đã xong,giặc trong phải
đề phòng ,dân ấm no ngai vàng mới vững )
@Hoạt động 3: Cho HS đọc từ “các ông Lang

..Tiên Vương .”
?Chi tiết này thường thấy trong các truyện dân gian
? (phải )
?Những chi tiết ấy có ý nghóa gì trong truyện dân
gian ? (ý của vua chỉ muốn tìm người tài giỏi
Ghi tên bài
HDHS đọc truyện
Tìm thể loại
Tìm bố cục :3 đoạn
+Từ đầu …chứng giám .
+Tiếp ..hình tròn
+Còn lại :
-Tóm tắt truyện
Đọc đoạn 1
Trả lời câu hỏi
HS tìm chi tiết
HS tìm câu nói của nhà
vua )
Cho HS đọc từ “các
ông Lang ..Tiên Vương
.”
Trả lời câu hỏi
I)Đọc hiểu chú thích
- Tìm thể loại : Truyền
thuyết
- Tìm bố cục :3 đoạn
+Từ đầu …chứng giám
.
+Tiếp ..hình tròn
+Còn lại

- Tóm tắt truyện
II)Đọc hiểu văn bản
1
)Vua Hùng chọn

người nối ngôi .
-Người nối ngôi ta
phải nối chí ta :đánh
đuổi ngoại xăm ,bảo
vệ bờ cõi ;đề phòng
giặc trong ;dân ấm
no ,thiên hạ thái bình
->Lời thách đố các ông
Lang .
,thông minh,hiểu chí mình .)
?Tại sao Lang Liêu được thần giúp đỡ ?(Lang Liêu
nghèo ,thật thà ,chăm lao động ,giống 1 người dân
bình thường )
?Tại sao thần chỉ gợi ý cho L.Liêu chứ không chỉ
dẫn cụ thể hoặc làm sẳn lễ vật cho L.Liêu ?
HS chia nhóm thảo luận từ 3phút -> 5 phút
GV chốt :(để cho L.Liêu tự bộc lộ phẩm chất , trí
tuệ ,tài năng sau này kế nghiệp vua cha,mới làm
cho dân ấm no ,nước thái bình ,thònh vượng
?Hình dáng và cách làm 2 loại bánh có ý nghóa
gì ?.(bánh hình tròn :trời ->bánh giầy;bánh hình
vuông : bánh chưng ->đất
? Nguyên liệu làm bánh chủ yếu là lúa gạo nói lên
điều gì ?(đề cao nghề nông qua việc trồng lúa nước
.)

@Hoạt động 4:Gọi Hs đọc đoạn cuối
?Truyện nhằm giải thích phong tục nào của dân
ta ?(làm bánh ngày tết )
?Ngoài ra truyện còn đề cao việc gì ?(tín ngưỡng
,thờ cúng tổ tiên ,trời đất )
?Tìm những yếu tố kì lạ ,tưởng tượng trong
truyện ? (HS tìm chi tiết )
@Hoạt động 5:
Đọc xong truyện này em thích nhất chi tiết nào ?tại
sao ? (HS trả lời theo ý của mỗi HS)
?Là HS em phải làm gì để xứng đáng là con cháu
vua Hùng ?
HS thảo luận :2 phút
GV chốt :ghi nhớ
@Hoạt động 6:Củng cố
-Cho HS xem tranh
?Tại sao có tục lệ làm bánh vào những ngày tết ?
(tưởng nhớ ,thờ kính tổ tiên ông bà )
-Sưu tầm ca dao ,tục ngữ nói về nguồn cội ,tổ tiên
-Kể diễn cảm truyện ,tóm tắt truyện
@Hoạt động 7:dặn dò
-Học bài
-Soạn :Thánh Gióng
+Đọc văn bản
+Trả lời câu hỏi
+Tìm hiểu chú thích
HS chia nhóm thảo
luận từ 3phút -> 5 phút
ý nghóa gì ?. bánh
Gọi Hs đọc đoạn cuối

giải thích phong tục
làm bánh .

Tìm những yếu tố kì
lạ ,tưởng tượng trong
truyện ? (HS tìm chi
tiết )
HS thảo luận :2 phút
Cho HS xem tranh

2)Cuộc thi tài giải đố
-Ai cũng thi nhau làm
cổ thất sang .
-Lang Liêu được thần
mách : “không gì quý
bằng gạo …”
->Đề cao nghề
nông,tôn trọng sức lao
động .
3)Kết thúc :
-Tục lệ làm bánh
trong ngày tết .
-Đề cao tín ngưỡng
,thờ cúng tổ tiên ,trời
đất .
-Chăm làm việc ,yêu
quý lao động .
III)Ghi nhớ :SGK
Bài 1 – Tiết 3
Tiếng việt TỪ VÀ CẤU TẠO CỦA TỪ TIẾNG VIỆT

A)Mục tiêu cần đạt :Giúp HS
Khái niệm về từ .Đơn vò cấu tạo từ (tiếng ) . Các kiểu cấu tạo từ .
B)Chuẩn bò của GV-HS , 2 bảng phụ .
-GV:SGK,SGV
-HS: soạn bài
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung kiến thức
@Hoạt động 1:HDHS đọc phần 1
?Trong VD trên có bao nhiêu đơn vò ngôn ngữ ? (9)
?Xác đònh ranh giới giữa các từ ?(9từ )
?Trong câu trên có bao nhiêu tiếng ? (12 tiếng )
?Tiếng là gì ?(đơn vò ngôn ngữ nhỏ nhất tạo từ )
?Muốn tạo câu ta cần gì ? (từ )
?Chức năng của từ và tiếng khác nhau như thế
nào ?(khi tiếng tách ra độc lập ,có nghóa ,tạo câu
được thì tiếng ấy là từ )
?Vậy em hiểu thế nào là từ ? (đơn vò ngôn ngữ nhỏ
nhất tạo thành từ )
GV chốt : Gọi là đơn vò ngôn ngữ nhỏ nhất ,còn có
bậc cao hơn là cụm từ ->phần này sang lớp 7 hiểu
rõ hơn .
@Hoạt động 2:HDHS phần II
GV treo bảng phụ 1.
?Xét về mặt cấu tạo ,từ phân ra làm mấy loại ?(2 )
?Làm thế nào để phân biệt được từ đơn hay từ phức
? (từ đơn : 1 tiếng ; từ phức : 2 tiếng trở lên )
?T ghép và từ láy phân biệt như thế nào ? (từ
ghép :các tiếng có quan hệ về nghóa ;từ láy :các
tiếng láy âm nhau )
Cho HS đặt vd :

*Từ ghép :Học sinh ;từ láy : xanh xanh , xa xăm ..
?Điền vào bảng phân loại theo cột dọc /13
Chia HS thành 4 nhóm thực hiện
Cho HS đối chiếu với kết quả .
@Hoạt động 3:Luyện tập
GV treo bảng phụ 2. BT 1->4
@Hoạt động 4:Củng cố
-Từ là gì ?đơn vò cấu tạo từ là gì ?
-Phân loại từ ? Gọi hS đọc ghi nhớ
@Hoạt động 5:Dặn dò
HDHS đọc phần 1
Xác đònh ranh giới
giữa các từ
HDHS phần II
phân biệt được từ
đơn hay từ phức ?
HS đặt vd
Điền vào bảng
phân loại theo cột
dọc /13
HS đối chiếu với
kết quả
I)Từ là gì ?
VD:Thần dạy dân cách
trồng trọt , chăn nuôi và
cách ăn ở .
->12 tiếng ,9 từ .1 câu .
Tiếng ->Từ ->câu
2)Phân loại từ .
Từ

Từ đơn Từ phức
Từ ghép Từ láy
VD:Từ ghép
Anh em ,cha me,..
VD: Từ láy
Thỉnh thoảng, lủng
củng..
II)Ghi nhớ :SGK
-Làm bài tập về nhà số 5,6
Bài 1 – Tiết 4
Tập làm văn GIAO TIẾP ,VĂN BẢN VÀ PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT
A)Mục tiêu cần đạt : Giúp HS
Huy động kiến thức về các lọai văn bản đã học .Hình thành sơ lược các khái niệm .Bước đầu nhận
diện được các kiểu văn bản .
B)Chuẩn bò của GV-HS
-GV:SGK,SGV ,tranh .
-HS: soạn bài
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung kiến thức
@Hoạt động 1:HDHS phần I
GV treo tranh cho HS theo dõi .
?Bức tranh tả cảnh gì ? trang 6/SGK
(Lạc Long Quân và Ââu Cơ ước hẹn )
?Vậy ai truyền đạt ,ai tiết nhận ? (có 1 người truyền
và 1 người tiếp nhận thông tin )
?Khi thể hiện ý L.L.Quân dùng phương tiện gì để
truyền đạt ?(ngôn ngữ )
GV:hoạt động truyền đạt của người nói và tiếp nhận
của người nghe bằng phương tiện ngôn từ ; ta gọi đó
là giao tiếp .

?Vậy em hiểu thế nào là giao tiếp ? (có người nói và
có người nghe )
?Câu trả lời cũa bạn A có làm người nghe hiểu được ?
(hiểu )
?Vậy khi giao tiếp ,muốn người nghe hiểu rõ ý
mình ,ta phải làm thế nào ? (dùng ngôn từ )
@Hoạt động 2: Luyện tập
?Câu ca dao 1c/16 được sáng tỏ để làm gì ? (truyền
lại kinh nghiệm cho đời sau
?Câu ca dao nói lên điều gì ? (khi làm việc gì phải có
chí kiên đònh )
?Hai câu đó có quan hệ nhau ? (quan hệ chặt chẽ)
GV chốt : 2 câu ca dao có chủ đề ,có liên kết mạch
lạc -> đó là văn bản .
@Hoạt động 3:HDHS phần II
?Bài tiếng và bài làm văn em vừa học có mối quan
hệ gì với nhau?
(liên hệ về nội dung và hình thức )
Cho HS chia 4 nhóm thảo luận .
GV chốt :Từ ->câu ->đoạn văn ->văn bản ->giao
Đọc phần I
Trả lời câu hỏi .
thế nào là giao
tiếp
khi giao tiếp
,muốn người nghe
hiểu rõ ý mình ,ta
phải làm thế nào
HDHS phần II
I)Tìm hiểu chung.

1)Văn bản và mục
đích giao tiếp .
Truyền đạt –tiếp nhận
-Ngôn từ .
VD :cuộc đối thoại .
A:bạn có đi dự tiệc
không?
B:Mình sẽ đi.
C:Ở nhà học bài .
2)Văn bản là gì ?
-Nói –viết
-Có chủ đề .
tiếp .
@Hoạt động 4:Củng cố
-Từ và nghóa của từ có liên quan đến văn bản ?
Giao tiếp là gì ? kể tên các loại văn bản
Gọi HS đọc ghi nhớ
@Hoạt động 5:Dặn dò
-Học bài +chuẩn bò bài mới .
Tìm hiểu chung về văn TS
HDHS phần II
-Liên kết có mạch lạc
.
-Có phương thức biểu
đạt phù hợp .
3)Kiểu văn bản và
phương thức biểu đạt .
Vẽ sơ đồ SGK
II)Ghi nhớ :SGK
Ngày dạy : Bài 2 – Tiết 5

Tuần dạy : 02 Văn bản THÁNH GIÓNG
(Truyền thuyết )
A)Mục tiêu cần đạt :Giúp HS
Nắm được nội dung, ý nghóa và một số nét nghệ thuật tiêu biểu của truyện Thánh Gióng .Kể lại được
truyện này .
B)Chuẩn bò của GV-HS ,
-GV:SGK,SGV ,tranh
-HS: soạn bài
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung kiến thức
@Hoạt động 1:kiểm tra bài cũ
? Kể diễn cảm truyện ,tóm tắt truyện
?Nêu ý nghóa của bánh chưng ,bánh Giầy?
*Giới thiệu bài
@Hoạt động 2:Đọc hiểu chú thích
GV đọc mẫu
-HDHS đọc truyện
-Tìm thể loại : (Truyền thuyết )
-Tìm bố cục :4 đoạn
+Từ đầu …nằm đấy .
+Tiếp ..cứu nước
+Tiếp …..lên trời
Còn lại :
-Tóm tắt truyện
@Hoạt động 3: Đọc hiểu văn bản
?Truyện kể có mấy nhân vật chính ?(Gióng )
?Chi tiết nào liên quan đến sự ra đời của Gióng ?
Tìm chi tiết
?Yếu tố kì lạ này đã nhấn mạnh điều gì ?về con
người cậu bé làng Gióng ?( khác thường các cậu

bé ra đời khác .Vì Gióng là 1 vò thần
GV chốt :Chính rự ra đời khác thường của nhân
vật Gióng đã báo hiệu 1 điều cũng khác thường
.Đây là 1 vò cứu tinh,cứu nhân độ thế cho nhân
dân ta sau này ,1 vò thánh
@Hoạt động 4:HDHS đọc phần 2
?Tiếng nói đầu tiên của Gióng là gì ? (xin đi đánh
giặc )
HS thảo lưận
Ghi tên bài
HDHS đọc truyện
Tìm bố cục
Tóm tắt truyện
Đọc hiểu văn bản
Chi tiết nào liên
quan đến sự ra đời
của Gióng ?

I)Đọc hiểu chú thích
- Tìm thể loại : (Truyền
thuyết )
-Tìm bố cục :4 đoạn
+Từ đầu …nằm đấy .
+Tiếp ..cứu nước
+Tiếp …..lên trời
Còn lại :
-Tóm tắt truyện
II)Đọc hiểu văn bản
1)Sự ra đời kì lạ của
Gióng .

-Tượng hình từ vết chân
lạ.
-12 tháng ra đời .
-3 tuổi :chẳng biết nói,biết
cười ,biết đi.
->Sự ra đời kì lạ,khác
thường ,báo hiệu 1 sự mầu
nhiệm huyền bí sau này .
2)Sự trưởng thành .
Điều đó có ý nghóa gì ? (yêu nước )
?Chi tiết bà con góp gạo nuôi Gióng có ý nghóa
gì ? (tinh thần đoàn kết , đùm bọc )
?Theo em ,vì sao Gióng lại lớn nhanh như thế ?
(đủ sức mạnh ,kòp đi đánh giặc )
Gv mở rộng : Gióng khác các vò thần khác điều
gì ? (sức mạnh của người anh hùng được nuôi
dưỡng từ cái bình thường,giản dò
@Hoạt động 5:HDHS đọc phần 3
?Trong lúc Gióng được nhân dân nuôi dưỡng thì
chuyện gì xảy ra ? (có giặc xâm lược )
? Những chi tiết nào miêu tả việc ra trận của
Gióng ? (HS tìm chi tiết trong bài )
Mở rộng : sự vươn vai của Gióng có liên quan đến
truyện cổ dân gian .Thời cổ ,nhân dân quan niệm
người anh hùng phải lớn nhanh về thể xác , sức
mạnh ,chiến công .. Cái vươn vai của Gióng là để
đạt đến sự phi thường
?Cuộc chiến đấu diễn ra như thế nào ?(quyết liệt )
?Gióng chiến thắng nhờ vào sức mạnh của ai?
(nhân dân )

?Thông thường ,những người anh hùng lập được
chiến công thì sau đó ?(về triều hưởng vinh quang
phú quý )
?Còn Gióng thì sao ? (bay về trời )
?Điều này có ý nghóa ? (Gióng bất tử trong lòng
nhân dân .Người anh hùng với phẩm chất cao
quý ,không màng danh lợi,vinh hoa )
GV mở rộng : Sự ra đời,trưởng thành,lập chiến
công rồi ra đi rất phi thường đáng để cho m
người khâm phục .
@Hoạt động 6:HDHS đọc phần còn lại
?Ý nghóa hình tượng Thánh Gióng ?
HS thảo luận
(biểu hiện cho lòng yêu nước ,sức mạnh )
GV chốt :là tiêu biểu cho lòng yêu nước ,khả năng
và sức mạnh quật khởi của dân tộc ta.Gióng là
người anh hùng mang trong mình nhiều nguồn sức
mạnh : của tổ tiên thần thánh ,của cộng động ,của
thiên nhiên,văn hóa.
?Để tưởng nhớ Gióng nhà vua làm gì ? (lập đền
thờ ..)
?Những dấu tích nào Gióng còn để lại ? (tre , dấu
HS đọc phần 2 và
trả lới câu hỏi
HS thảo lưận
Tìm chi tiết .
HS đọc phần 3 và
trả lời câu hỏi .
HS tìm chi tiết
trong bài

HDHS đọc phần
-Tiếng nói đầu tiên:đòi đi
đánh giặc .
-Đòi roi sắt,ngựa sắt,giáp
sắt .
-Bà con góp gạo nuôi
Gióng .
-Lớn nhanh như thổi
->vươn vai thành tráng
só,lòch lãm,khôi ngô,tuấn
mã.
3)Gióng đánh giặc và bay
về trời .
-Gióng ra trận .
-Ngựa sắt hí dài.phun lửa
-Mặt giáp sắt,cầm roi
sắt,lên ngựa .
-Roi gãy ,nhổ những cụm
tre quật vào giặc .
->Hình ảnh sinh động ->tinh
thần quật khởi,quật cường
,truyền thống yêu nước của
dân tộc ta .
4)Kết thúc :
chân ngựa ….)
?Theo em , nhân vật Gióng có thật hay không ?
Cho HS thảo luận .
GV: Gióng là ngừơi anh hùng đầu tiên ,tiêu biểu
cho dân tộc ta .Gióng là nhân vật truyền thuyết
nhưng nhân dân ta vẫn tin là Gióng có thất cũng

như tin vào sức mạnh của dân tộc .
@Hoạt động 7:Luyện tập
@Hoạt động 8:Củng cố-dặn dò
Học bài và tóm tắt truyện
Chuẩn bò bài :Sơn Tinh,Thủy Tinh
còn lại
HS thảo luận
Những dấu tích
nào Gióng còn để
lại
HS thảo luận
Luyện tập
-Được phong là Phù Đổng
Thiên Vương .
-Nhân dân nhớ ơn ,lập đền
thờ .
-Dấu tích còn để lại ..
III)Tổng kết :
Ghi nhớ :SGK
Bài 2 – Tiết 6
Tiếng việt TỪ MƯN
A)Mục tiêu cần đạt :Giúp HS
Hiểu được thế nào là từ mượn .Bứơc đầu biết sử dụng từ mượn 1 cách hợp lí trong nói, viết
B)Chuẩn bò của GV-HS
-GV:SGK,SGV ,bảng phụ
-HS: soạn bài
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung kiến thức
@Hoạt động 1:kiểm tra bài cũ
?Đơn vò nhỏ nhất của câu là gì ?

?Phân loại từ ?
*Giới thiệu bài .
@Hoạt động 2:đọc phần I
Treo bảng phụ 1.
?Hãy giải thích của từ “trượng .” , tráng só
trong bài Thánh Gióng ?
HS xem trang 23 trả lời
?Từ này có từ thuần việt ? (không )
?Vậy từ thuần việt là gì ? (do ông cha ta sáng
tạo ra )
?Vậy nguồn gốc của từ này ? (từ Hán việt
T.Quốc )
?Tại sao chúng ta phải vay mượn ? (biểu thò
trọn nghóa )
?Hãy đònh nghóa từ vay mượn ? (ghi nhớ )
@Hoạt động 3: Đọc câu 3 SGK/24 , em nào
có thể phân biệt được ?(sứ giả,giang sơn )
GV treo bảng phụ 2
?Những từ còn lại em có biết vay mượn từ
ngôn ngữ nào ? (Anh , Nga )
@Hoạt động 4:
?Hãy nhận xét về cách viết các từ mượn
này ? (dùng dấu gạch nối giữa các từ )
Cho HS đặt VD (Ra-đi-ô,ka-ra-ô-kê,..
@Hoạt động 5:HDHS rút ý chính từ câu nói
của Bác Hồ .
?Chúng ta có nên sử dụng từ mượn 1 cách
tùy tiện ?Vì sao? (không ,gây khó hiểu )
Ghi tên bài
giải thích của từ

“trượng .” , tráng só
trong bài Thánh
Gióng
xem trang 23 trả lời
Đọc câu 3 SGK/24
phân biệt :
nhân xét về cách viết
các từ mượn
HS đặt VD
I)Tìm hiểu bài
1)Khái niệm từ mượn
a) Từ thuần việt .
Là những từ do ông cha ta
sáng tạo ra .
b) Từ mượn :
-Vay mượn –tiếng nước
ngoài ..Biểu thò trọn vẹn
nghóa :sự vật mhiện tượng-
tiếng việt không đạt được .
2)Phân loại từ mượn :
-Ngôn ngữ Hán .
-Ngôn ngữ n-u :tiếng
Anh ,Pháp .
3)Cách viết :
-Từ được việt hóa hoàn
toàn :viết bình thường .
-Từ chưa được Việt hóa
hoàn toàn : dùng dấu gạch
nối giữa các tiếng .
II)Nguyên tắc từ mượn :

-Không lạm dụng vì : ngôn
ngữ bò pha tạp .
?Dùng từ mượn chính xác và phù hợp có tác
dụng gì ? (làm giàu ngôn ngữ dân tộc )
@Hoạt động 6 : Luyện tập
HS làm BT/26
BT 5 về nhà làm
@Hoạt động 7 : củng cố-dặn dò
?Thế nào là từ mượn
?Tìm 1 số từ mượn có nguồn gốc từ tiếng
Hán .
-Học phần ghi nhớ
-Soạn :Nghóa của từ .
Nêu tác dụng khi
dùng từ mượn .
Luyện tập
-Dùng đúng ->làm giàu
vốn ngôn ngữ dân tộc .
III)Ghi nhớ :SGK
IV)Luyện tập :
Bài 2 – Tiết 7-8
Tập làm văn TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN TỰ SỰ
A)Mục tiêu cần đạt :Giúp HS
Nắm được mục đích giao tiếp của tự sự ;khái niệm sơ lược về phương thức tự sự trên cơ sở hiểu được
mục đích giao tiếp của tự sự và bước đầu biết phân tích
B)Chuẩn bò của GV-HS
-GV:SGK,SGV
-HS: soạn bài
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung kiến thức

@Hoạt động 1 : kiểm tra bài cũ
?Giao tiếp là gì ?Đònh nghóa văn bản
?Có mấy kiểu văn bản ?Cho VD1 kiểu văn bản
mà em đã học
*Giới thiệu bài
@Hoạt động 2:
?Các em có thích được nghe kể chuyện ?(có )
?Thường thì kể những chuyện gì ? (bạn bè
,chuyện cổ tích ..)
?Hãy cho biết mục đích giao tiếp của các ví dụ
a,b,c,d?
a):yêu cầu ;b)giới thiệu về Lan;c)Tìm hiểu việc
Lan thôi học ;d)giới thiệu,bày tỏ việc
?Trường hợp này, người nghe muốn biết điều gì ?
(nội dung,diễn biến của sự việc ,câu chuyện .
?Người kể phải làm gì ? (giời thiệu ,giải thích
,bày tỏ thái độ khen chê)
?Qua đó,hãy cho biết tự sự đáp ứng yêu cầu gì
cho con người ? (nhận thức ,tìm hiểu đánh giá về
con người,sự vật hay sự việc )
@Hoạt động 3:
?Truyện Thánh Gióng thuộc kiểu văn bản nào ?
(tự sự )
?Hãy liệt kê những ý chính trong văn bản Thánh
Gióng ?
Gvchốt : các em đã liệt kê hàng loạt sự việc này
nối tiếp sự việc kia-> chuỗi sự việc .
?Truyện mở đầu ra sao ?Diễn biến như thế nào ?
Kể lại 1 câu chuyện
mà em biết .

Trả lời câu hỏi .
Người kể phải làm gì
Tiết 8
Nhớ lại văn bản
Thánh Gióng .
Liệt kê những ý
I)Tìm hiểu chung :
1)Mục đích văn bản tự
sự
-Kể chuyện hay nghe kể
chuyện :tự sự
-Người nghe muốn biết
nội dung,diễn biến của sự
việc,câu chuyện .
-Người kể :giới thiệu
,giải thích ,bày tỏ thái độ
khen chê.
->Tự sự để nhận thức ,tìm
hiểu,đánh giá về người
,sự vật hay sự việc .
2)Khái niệm văn bản tự
sự :SGK
II)Ghi nhớ :
kết thúc ?
HS thảo luận
?Hãy cho biết văn bản Thánh Gióng thể hiện nội
dung gì ?(ca ngợi anh hùng làng Gióng
Chia HS thảo luận thành 4 nhóm
?Qua đó hãy cho biết thế nào là văn bản tự sự ?
(ghi nhớ )

@Hoạt động 4:Luyện tập
BT: 6,7/ SGK
@Hoạt động 5: Củng cố-dặn dò
-Học thuộc lòng ghi nhớ .
-Tập kể lại 1 gương tốt mà em biết .
chính .
HS thảo luận
Ngày dạy : Bài 3 – Tiết 9
Tuần dạy :03 Văn bản SƠN TINH, THỦY TINH
(Truyền thuyết )
A)Mục tiêu cần đạt : Giúp HS
Hiểu được truyền thuyết Sơn Tinh , Thủy Tinh nhằm giải thích hiện tượng lụt lội xãy ở
ra châu thổ Bắc Bộ các vua Hùng dựng nước và khát vọng của người Việt cổ trong việc giải thích và
chế ngự thiên tai lũ lụt ,bảo vệ cuộc sống của mình .
B)Chuẩn bò của GV-HS
-GV:SGK,SGV , tranh .
-HS: soạn bài
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung kiến thức
@Hoạt động 1 : kiểm tra bài cũ
?Nêu ý nghóa của truyền thuyết Thánh Gióng .
*Giới thiệu bài .
@Hoạt động 2:Đọc hiểu chú thích
GV đọc mẫu
-HDHS đọc truyện
-Tìm thể loại : (Truyền thuyết )
-Tìm bố cục :3 đoạn
+Từ đầu …một đôi .Vua Hùng kén rễ.
+Tiếp ..đành rút lui.Sơn Tinh ,thủy Tinh cầu hôn
và cuộc giao tranh của 2 vò thần .

Còn lại :Sự trả thù hằng năm
-Tóm tắt truyện .
@Hoạt động 3:Đọc hiểu văn bản
Truyện có mấy nhân vật ? 4
?Ai là nhân vật chính :ST,TT
Tìm chi tiết về 2 nhân vật .HS tìm chi tiết SGK
?Em có nhận xét gì về các chi tiết giới thiệu 2
nhân vật ?(kì lạ,hoang đường )
?Tác dụng của các chi tiết này ?nêu ý nghóa ?(hấp
dẫn ,lôi cuốn người đọc )
?Văn bản này giống văn bản nào đã học ?(Con
Rồng cháu Tiên ; kẻ miền núi,kẻ miền biển)
?Theo em các chi tiết trên có ý nghóa ?
HS thảo luận
GV chốt : ca ngợi ,tô đậm tính chất kì vó,lớn
HS đọc truyện .
Tìm thể loại
Tìm bố cục
Tóm tắt truyện
Trả lời câu hỏi .
Tìm chi tiết về 2 nhân
vật
nhận xét các chi tiết
giới thiệu 2 nhân vật
I)Đọc hiểu chú
thích .
-Thể loại :
Bố cục : 3 đoạn
+Từ đầu …một đôi
.Vua Hùng kén rễ.

+Tiếp ..đành rút
lui.Sơn Tinh ,thủy
Tinh cầu hôn và cuộc
giao tranh của 2 vò
thần .
Còn lại :Sự trả thù
hằng năm
-Tóm tắt truyện .
II)Đọc hiểu văn bản
1)Nhân vật :
a)Sơn Tinh :
-Ở núi Tản Viên .
-Tài :vẫy tay phía
đông-nổi cồn bãi;vẫy
tay phía tây-mọc núi
lao,đẹp đẽ của nhân vật
?Em có nhân xét gì về tài nghệ của ST,TT?
@Hoạt động 4:Phân tích đoạn 2
?Vua Hùng ra điều kiện gì ?Em có nhận xét gì về
lễ vật mà vua thách thức ?(kì lạ ,và khó khăn )
?Ai là người đem sính lễ đến trước ? ST
?Sau đó chuyện gì đã xãy ra ? (2 người đánh nhau
)
?Thủy Tinh thể hiện sức mạnh của mình ?HS tìm
chi tiết
?S.T tỏ rõ sức mạnh của mình ? HS tìm chi tiết
?Để diễn tả cuộc giao chiến ,tác giả dùng những
chi tiết nào ?,hình ảnh nào ?(sinh động )
? Hình tượng nhân vật của T.T có ý nghóa gì ?
(sức mạnh của mưa gió ,lũ lụt,giải thích hiện

tượng mưa bão hằng năm .)
? Hình tượng nhân vật của S.T có ý nghóa gì ? (sức
mạnh vó đại của nhân dân kiên trì đắp đê chế ngự
nạn lũ lụt .Đồng thời nói lên ước mơ chiến thắng
thiên tai của người xưa )
?Cuộc giao tranh này nhằm giải thích điều gì ?
(giải thích hiện tượng lũ lụt hằng năm ở khu vực
sông Hồng .Đồng thời thể hiện ước mơ chiến
thắng thiên tai của người xưa
@Hoạt động 5:Phân tích đoạn còn lại
?Hằng năm,nhân dân ta phải chòu cảnh gì ?Do ai
gây ra?nhằm mục đích gì ?(lũ lụt,do T.T gây ra
,mục đích trả thù S.T)
@Hoạt động 6 : Luyện tập
@Hoạt động 7 : củng cố-dặn dò
Ngày nay ,chúng ta tiếp nối công việc của ST ?
( đắp đê ,trồng rừng )
-Cho HS đọc phần đọc thêm .
-Xem tranh minh họa
+Học thuộc lòng ghi nhớ .
+Soạn :Sự tích Hồ Gươm .
HS thảo luận
Nhân xét gì về tài
nghệ của ST,TT?
Đọc đoạn 2
Trả lời câu hỏi
HS tìm chi tiết
Nêu ý nghóa .
Giải thích
Cuộc giao tranh của 2

nhân vật .
Đọc đoạn còn lại và
trả lời câu hỏi .
HS đọc phần đọc
thêm
đồi
b)Thủy Tinh:
-Tài :gọi gió ,gió
đến ;hô mưa ,mưa về .
->Yếu tố hoang
đường ,kì lạ
=>Tạo sức hấp dẫn .
+cả hai ngang tài
ngang sức ,cầu hôn
con gái vua Hùng .
2)Diễn biến :
a)Sính lễ thách
cưới .
-Vua Hùng thách
cưới
->Món sính lễ kì lạ
->sự thử thách đầy
khó khăn
b)Cuộc tranh tài .
-ST đến trước ->cưới
được vợ .
-TT đến sau .
-Xảy ra cuộc giao
chiến
=>Giải thích hiện

tượng lũ lụt hằng năm
ở sông Hồng .Đồng
thời , thể hiện ước mơ
chế ngự thiên tai lũ
lụt của nhân dân .
3)Kết thúc :
-Hằng năm,TT làm
mưa,gió ,bão ->đều bò
thất bại
=>Cuộc đấu tranh
chống thiên tai của
dân tộc ta .
III)Tổng kết :
Ghi nhớ :SGK
Bài 3 – Tiết 10
Tiếng việt NGHĨA CỦA TỪ
A)Mục đích cần đạt :Giúp HS
Hiểu thế nào là nghóa của từ . Một số cách giải nghóa của từ .
B)Chuẩn bò của GV-HS
-GV:SGK,SGV , bảng phụ .
-HS: soạn bài
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của
trò
Nộidung kiến thức
@Hoạt động 1: kiểm tra bài cũ
?Thế nào là từ mượn ?Cho VD?
?Xác đònh từ mượn và nguồn gốc của nó trong VD
sau : Tài nguyên thiên nhiên nước ta rất phong
phú ,đa dạng

(Tài nguyên ,thiên nhiên, phong phú ,đa dạng.)
*Giới thiệu bài
@Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm từ
GV treo bảng phụ 1 .
?Cho Hs đọc phần giải thích
-lẫn :nhằm cái nọ thành cái kia .
-Lẫm liệt : hùng dũng,oai nghiêm .
@Hoạt động 3:Tìm hiểu cách giải thích nghóa
của từ
?Qua 4 trường hợp được giải thích nhận ra 2 cách
giải thích nghóa đã được sử dụng .
-Tập quán :thói quen được hình thành từ lâu đời
trong đời sống ,được mọi người làm theo .
Cho HS tiếp nhận cách giải thích bằng trực quan
VD: bàn ,bảng ,thước ..
?Trong các phần được giải thích đâu là phần hình
thức ;đâu là phần nội dung.(hình thức : cần giải
nghóa ; nội dung:cần giải nghóa )
?Phần nội dung của từ biểu thò điều gì? (nội dung
mà mỗi từ biểu hiện ra , được gọi là nghóa của từ )
?Vậy em hiểu thế nào là nghóa của từ ?Cho HS
đọc ghi nhớ .
@Hoạt động 4:Gọi HS đọc văn bản Sơn
Tinh,Thủy Tinh ?
Cho Hs đọc phần
giải thích
Tìm hiểu cách
giải thích nghóa
của từ .
I)Tìm hiểu bài

1)Nghóa của từ
-Hình thức +Nội dung
VD
-Bàn :đồ dùng làm bằng
gỗ,có mặt phẳng ,có 4
chân,dùng học tập ,làm
việc .
-Lẫm liệt : hùng
dũng,oai nghiêm .
-Nao núng : lung
lay,không vững lòng tin ở
mình nữa .
->Nội dung mà từ biểu thò
2)Cách giải thích nghóa
của từ .
-Trình bày khái niệm mà
từ biểu thò .
?Mỗi từ chú thích gồm mấy bộ phận ? 2
?Khi giải nghóa các từ ,có được phép giải thích tùy
tiện ? (không )
?Làm thế nào để hiểu đúng nghóa của từ ? (học
hỏi ,đọc nhiều ,xem sách báo ..)
@Hoạt động 5: Luyện tập
GV treo bảng phụ 2 .
BT1,2,3
@Hoạt động 6: Củng cố –dặn dò .
- Chia nhóm thảo luận (bài tập )
-Gọi HS đọc ghi nhớ
+Học bài
+Soạn :Từ nhiều nghóa và hiện tượng chuyển

nghóa của từ .
HS đọc ghi nhớ
Gọi HS đọc văn
bản Sơn
Tinh,Thủy Tinh
Luyện tập
-Đưa ra những từ đồng
nghóa hoặc trái nghóa với
từ cần giải thích .
II)Luyện tập :,1,2,3
III)Ghi nhớ :SGK
Bài 3 – Tiết 11-12
Tập làm văn SỰ VIỆC VÀ NHÂN VẬT TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
A)Mục tiêu cần đạt :Giúp HS
-Nắm được 2 yếu tố then chốt của tự sự :sự việc và nhân vật .
-Hiểu được ý nghóa của sự việc và nhân vật trong tự sự :sự việc có quan hệ với nhau và với nhân
vật ,với chủ đề tác phẩm ,sự việc luôn gắn với thời gian ,đòa điểm ,nhân vật ,diễn biến ,nguyên
nhân ,kết quả.Nhân vật vừa là người làm ra sự việc ,hành động ,vừa là người nói tới
B)Chuẩn bò của GV-HS
-GV:SGK,SGV
-HS: soạn bài
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung kiến thức
@Hoạt động 1:kiểm tra bài cũ
Tự sự là gì ?Lợi ích của tự sự trong đời sống ?Cho
VD?
*Giới thiệu bài .
@Hoạt động 2:câu 1a SGK
?Em hãy chỉ ra sự việc khởi đầu ,sự việc phát
triển ,sự việc cao trào và sự việc kết thúc ?(khởi

đầu : 1;phát triển :2,3,4,5 ; cao trào :7 )
?Các sự việc này có thể bỏ bớt được sự việc nào ?
(không ) Vì sao ?(thiếu tính liên tục,sự việc sau
đó không được giải thích rõ )
?các sự việc kết hợp nhau theo quan hệ nào ? có
thể thay đổi trật tự trước sau của các sự việc ấy ?
không Vì sao ? vì các sự việc được sắp xếp theo
trật tự có ý nghóa ; sự việc được giải thích lí do
cho sự việc sau và cả chuỗi sự việc khẳng đònh sự
chiến thắng của Sơn Tinh )
?Chủ đề của văn bản ST.TT là gì ? (ca ngợi sự
chiến thắng lũ lụt của ST.
?vậy các chi tiết không thể đảo lộn được .
@Hoạt động 3: Câu 1b
?Nếu kể 1 câu chuyện mà chỉ có các sự việc trần
trụi ,truyện có hấp dẫn ?(không )Vì sao ?(vì
truyện phải có sự việc cụ thể,chi tiết ,phải nêu rõ
6 yếu tố :Ai làm (nhân vật là ai .Việc xảy ra ở
đâu(đòa điểm ).Việc xảy ra vào lúc nào (thời
gian ).Việc diễn biến thế nào (quá trình ).Việc
xảy ra do đâu(nguyên nhân).Việc kết thúc thế
chỉ ra sự việc khởi
đầu ,sự việc phát
triển ,sự việc cao
trào và sự việc kết
thúc
Không , vì các sự
việc được sắp xếp
theo trật tự có ý
nghóa

ca ngợi sự chiến
thắng lụ lụt của ST
Tiết 12
I)Tìm hiểu chung
1)Các chi tiết chính
trong văn bản tự sự .
-Vua Hùng kén rễ.
-ST,TT đến cầu hôn .
-Vua Hùng ra điều kiện
chọn rễ.
-ST đến trước
-TT đến sau .
-Hai bên giao tranh .
-Hằng năm, TT dâng
nước đánh ST->vẫn
thua .
->Sự việc trong văn bản
->Quan hệ trình tự trước
sau,quan hệ không thời
gian ,không gian ,nguyên
nhân ,diễn biến ,kết
quả .
nào (kết quả )
@Hoạt động 4: Tìm hiểu nhân vật trong văn bản
tự sự .
Nhớ văn bản ST,TT
?Văn bản tự sự ? (kể về nhân vật để nói về nhân
vật )
?HS xem nhân vật được kể ra như thế nào ? (gọi
tên,đặt tên; giới thiệu lai lòch ,tài năng,kể việc

làm ,được miêu tả )
@Hoạt động 5: Luyện tập .
BT 1,2
@Hoạt động 6 :củng cố –dặn dò
-học bài
-Soạn :Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự .
không vì truyện phải
có sự việc cụ thể,chi
tiết ,phải nêu rõ 6
yếu tố
Tìm hiểu nhân vật
trong văn bản tự sự .
Luyện tập
2)Nhân vật
-Gọi tên,đặt tên.
- Giới thiệu lai lòch ,tài
năng
-Kể hình dáng ,tính tình
-Kể việc làm được miêu
tả .
II)Ghi nhớ :SGK
Ngày dạy: Bài 4 – Tiết 13
Tuần dạy : 04 Văn bản SỰ TÍCH HỒ GƯƠM (Hướng dẫn đọc thêm )
(Truyền thuyết )
A)Mục tiêu cần đạt :Giúp HS
-Hiểu được nội dung ,ý nghóa của truyện ,vẻ đẹp của 1 số hình ảnh trong truyện Sự tích Hồ Gươm .
-Kể lại được truyện .
B)Chuẩn bò của GV-HS
-GV:SGK,SGV ,tranh
-HS: soạn bài

C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nôi dung kiến thức
@Hoạt động 1 :kiểm tra bài cũ
?kể các sự việc trong tryện ST,TT
?Thế nào là nhân vật và sự việc trong văn bản tự
sự ?
*Giới thiệu bài .
@Hoạt động 2 :Đọc hiểu chú thích
GV đọc mẫu
-HDHS đọc truyện
-Tìm thể loại : (Truyền thuyết )
-Tìm bố cục :2 đoạn
+Từ đầu …đất nước .Long Quân cho nghóa quân
mượn gươm thần để đánh giặc
Còn lại :Long Quân đòi gươm sau khi đất nước
hết giặc .
-Tìm hiểu chú thích .
-Tóm tắt truyện .
@Hoạt động 3:Đọc hiểu văn bản
?Vì sao đức Long Quân cho nghóa quân mượn
gươm thần ? (nghóa quân còn yếu )
?Gươm thần xuất hiện trong hoàn cảnh nào ? (lưỡi
gươm 3 lần chui vào lưới Lê Thận ,tỏa sáng .)
?Hai chữ Thuận Thiên phải hiểu như thế nào ?
(làm theo ý trời)
?Em nghó gì về việc được lưỡi gươm dưới nước
,chui gươm trên rừng ?(dân tộc ta đoàn kết một
lòng tạo thành sức mạnh làm nên chiến thắng )
?Việc thanh gươm phát sáng có ý nghóa gì ? (cuộc
khởi nghóa bắt đầu từ những nơi hang cùng ngõ

HDHS đọc truyện
-Tìm thể loại :
(Truyền thuyết )
-Tìm bố cục :2 đoạn
+Từ đầu …đất
nước .Long Quân
cho nghóa quân mượn
gươm thần để đánh
giặc
Còn lại :Long Quân
đòi gươm sau khi đất
nước hết giặc .
-Tìm hiểu chú thích .
-Tóm tắt truyện
HS trả lời câu hỏi
I)Đọc hiểu chú thích
Tìm thể loại : (Truyền
thuyết )
-Tìm bố cục :2 đoạn
+Từ đầu …đất nước
.Long Quân cho nghóa
quân mượn gươm thần
để đánh giặc
Còn lại :Long Quân đòi
gươm sau khi đất nước
hết giặc .
-Tìm hiểu chú thích .
-Tóm tắt truyện
II)Đọc hiểu văn bản
1)Gươm thần xuất hiện

-Lê Thận thả lưới 3 lần
được lưỡi gươm .
-Lưỡi gươm tỏa sáng
hai chữ Thuận thiên .
-Tra vào vừa như in
->Cuộc kháng chiến
chống giặc Minh thuận
lòng dân,ý trời ; là cuộc
khởi nghóa hợp nhất
hẻm ,từ trong nhân dân )
?Cách Long Quân cho mượn gươm có ý nghóa gì ?
HS thảo luận
GV: sức mạnh của gươm thần .
@Hoạt động 4: Phân tích đoạn còn lại
?Khi nào Long quân đòi gươm ?(đất nước thanh
bình )
?cách trả gươm như thế nào ? HS kể tóm tắt
?Việc Long Quân cho đòi gươm có ý nghóa gì ?
(đừng vì vật quý mà ỷ lại ,phải biết tự lực,tự
cường ,bảo vệ ,gìn giữ nước nhà ,)
?Cảnh trao gươm có gì lạ ?(ánh sáng lần nữa xuất
hiện ->đánh dấu sự chiến thắng ,chiến tranh kết
thúc ,xây dựng đất nước .Đó cũng là lời cảnh báo
đừng nên ngủ vùi trong chiến thắng .)
@Hoạt động 5: HS thảo luận
?Tại sao truyện lại có tên “Sự tích Hồ gươm.”?
(giải thích sự tích,nguồn gốc Hồ Gươm : Thần
Kim Quy trong truyền thuyết VN tượng trưng cho
tổ tiên, khí thiêng sông núi ,tư tưởng ,tình cảm và
trí tuệ của nhân dân .Riêng trong STHG ,ngoài ý

nghóa đó ,chi tiết thần Kim Quy còn có ý nghóa đề
cao,gây thanh thế cho nghóa quân Lam Sơn và
củng cố uy thế nhà Lê sau cuộc khởi nghóa )
@Hoạt động 6 :Tổng kết
@Hoạt động 7 : Củng cố –dặn dò
-Học phần ghi nhớ
Soạn :Thạch Sanh
HS thảo luận
Phân tích đoạn còn
lại
- đừng vì vật quý mà
ỷ lại ,phải biết tự
lực,tự cường ,bảo
vệ ,gìn giữ nước nhà
HS thảo luận
giải thích sự
tích,nguồn gốc Hồ
Gươm
mang sức mạnh toàn dân
.
2)Việc trả gươm .
-Rùa vàng nhô lên đòi
lại gươm .
-Vua nâng gươm về phía
rùa
-Rùa nhận gươm ,lặn
xuống nước .
-Vật sáng le lói dưới hồ
xanh
-Hồ mang tên Hồ Gươm

hay Hồ Hoàn Kiếm .
->Ý nghóa hòa bình
,đánh dấu sự chiến thắng
,xây dựng nước nhà .
II)Ghi nhớ :SGK
Bài 4 – Tiết 14
Tập làm văn CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ
A)Mục tiêu cần đạt :Giúp HS
Nắm được các chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự .Mối quan hệ giữa sự việcä và chủ đề .Tập viết
mở bài cho bài văn tự sự .
B)Chuẩn bò của GV-HS
-GV:SGK,SGV
-HS: soạn bài
C)Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nôi dung kiến thức
@Hoạt động 1:kiểm tra bài cũ
-Sự việc của văn tự sự được sắp xếp như thế
nào ?
*Giới thiệu bài .
@Hoạt động 2: Gọi HS đọc và trả lời câu hỏi
?Sự việc trong phần thân bài thể hiện chủ đề ?
(thương yêu ,giúp đỡ ngừơi bệnh )
?Chủ đề bài văn được thể hiện chủ yếu ở
những lời nào ? (câu :người ta cứu giúp nhau
lúc hoạn nạn,sao lại nói chuyện ân huệ ->hết
lòng thương yêu cứu giúp người bệnh )
?Em hãy đặt tên cho truyện ,trong 3 tên truyện
đã cho tên nào phù hợp ,nêu lí do ?(cả 3 tên
truyện đều thích hợp ,nhưng sắc thái khác nhau
.Hai nhan đề sau nêu chủ đề khá sát “Tâùm

lòng .nhấn mạnh đến khía cạnh tình cảm của
Tuệ Tónh,còn “Y đức ,”là đạo đức nghề y , nói
tới đạo đức nghề nghiệp .Nhan đề 1 nêu lên
tình huống buộc phải chọn lựa ,qua đó thể hiện
phẩm chất cao đẹp của danh y Tuệ Tónh .
HS tự đặt nhan đề : VD:Một lòng vì người
bệnh .Ai có bệnh nguy hiểm hơn thì chữa trước
cho ngøi đó …
@Hoạt động 3: Luyện tập
HS đọc và phát biểu tại lớp .
-Chủ đề : Tố cáo tên cận thần tham lam
Chú ý :nhan đề Phần thưởng có hai nghóa
(nghóa thực và nghóa chế giễu ,mỉa mai .Vì đối
với nông dân thưởng :nghóa là được thưởng ;
đối với cận thần ,thưởng là phạt cho nên nông
HS đọc và trả lời câu
hỏi
- thương yêu ,giúp đỡ
ngừơi bệnh
Đặt tên cho truyện
Luyện tập
HS đọc và phát biểu tại
I)Tìm hiêu chung
1)Chủ đề là gì ?
Ý chính –vấn đề chủ yếu
*Bài văn Tuệ Tónh .
Câu chốt :là người hết
lòng thương yêu giúp đỡ
người bệnh
->Câu chốt thuyết minh

chủ đề của bài văn .
2)Dàn bài của bài văn tự
sự .
-MB:giới thiệu nhân
vật ,sự việc .(Tuệ Tónh và
y đức của ông )
-TB:diễn biến sự việc
+Hoãn việc chữa bệnh
cho nhà quý tộc
+Chữa bệnh cho nhà
nông dân nghèo ,nguy
hiểm hơn .
+Chữa bệnh không vì
tiền hay danh lợi ,thù lao
dân mới xin thưởng roi .
?Câu chuyện thú vò ở chỗ nào ? ( lời câu xin
phần thưởng lạ lùng và kết thúc bất ngờ ,ngoài
dự kiến tên quan và cả người đọc .
Điều đó nói lên điều gì ?(sự thông minh,tự tin ,
hóm hỉnh của nông dân )
?So sánh 2 truyện ? (MB “Phần thưởng “giới
thiệu tình huống,kết bài cả 2 đều hay .Truyện
Tuệ Tónh bất ngờ ở đầu truyện .Truyện Phần
thưởng bất ngờ ở cuối truyện .
@Hoạt động 4:Củng cố-dặn dò
-Học bài
-Soạn :Tìm hiểu đề và cách làm văn TS
lớp
So sánh 2 truyện
-KB:kết cục sự việc

II)Ghi nhớ :SGK