Kim dung (sinh ngày 6 tháng 2 năm 1924) là một trong những nhà văn ảnh hưởng nhất của văn học trung quốc hiện đạ

Kim Dung (sinh ngày 6 tháng 2 năm 1924) là
một trong những nhà văn ảnh hưởng nhất
của văn học Trung ốc hiện đạ
Kim Dung (sinh ngày 6 tháng 2 năm 1924) là một trong
những nhà văn ảnh hưởng nhất của văn học Trung
ốc hiện đại. Ông còn là người đồng sáng lập của nhật
báo Hồng Kông Minh Báo, ra đời năm 1959 và là tổng
biên tập đầu tiên của tờ báo này.

Trần Vị Đông, là người rất thương yêu và tin tưởng Kim
Dung, đă cùng ông biên tập tờ báo lớp. Một số bài làm
văn của Kim Dung, nhờ sự giới thiệu của thầy Đông
đă được đăng lên Đông Nam nhật báo, tờ báo nổi tiếng
nhất Trung ốc bấy giờ.

Từ năm 1955 đến 1972 ông đã viết tổng cộng 15 cuốn
tiểu thuyết. Sự nổi tiếng của những bộ truyện đó khiến
ông được coi là người viết tiểu thuyết võ hiệp thành
công nhất. 300 triệu bản in (chưa tính một lượng rất
lớn những bản lậu) đã đến tay độc giả của Trung Hoa
đại lục, Hồng Kông, Đài Loan, châu Á và đã được
dịch ra các thứ tiếng Việt, Hàn, Nhật, ái, Anh, Pháp,
Indonesia. Tác phẩm của ông đã được chuyển thể thành
phim truyền hình, trò chơi điện tử.

Năm lên tám tuổi, ông lần đầu đọc tiểu thuyết võ hiệp,
khi đọc đến bộ truyện Hoàng Giang nữ hiệp của Cố
Minh Đạo, cảm thấy rất say mê, từ đó thường sưu tầm
tiểu thuyết thể loại này.

1

Năm 16 tuổi, ông viết truyện trào phúng Cuộc du hành
của Alice có ý châm biếm ngài chủ nhiệm ban huấn đạo,
người này tức giận, liền ép hiệu trưởng phải đuổi học
ông. Cuộc du hành của Alice tuy đem lại tai hại, nhưng
đã cho thấy tài tưởng tượng, cũng như tinh thần phản
kháng của Kim Dung, mà sau này thể hiện rất rõ trên
các tác phẩm. Ông lại chuyển đến học trường Cù Châu.
Tại trường này có những quy định rất bất công với học
trò, học sinh không được quyền phê bình thầy giáo,
nhưng thầy giáo có quyền lăng nhục học sinh. Năm thứ
hai tại trường, ông viết bài Một sự ngông cuồng trẻ con
đăng lên Đông Nam nhật báo. Bài báo làm chấn động
dư luận trong trường, được giới học sinh tranh nhau
đọc. Ban giám hiệu trường Cù Châu đành phải bãi bỏ
những quy định nọ. Không những vậy, một ký giả của
Đông Nam nhật báo là Trần Hướng Bình do hâm mộ
tác giả bài báo, đã lặn lội tìm đến trường học để thỉnh
giáo, mà không biết tác giả chỉ là một học sinh.

Năm 13 tuổi, xảy ra sự biến Lư Câu Kiều, Kim Dung
được gửi đến học trường trung học Gia Hưng ở phía
Đông tỉnh Chiết Giang. Tuy xa nhà nhưng cuộc sống
của ông cũng không khác mấy, ngoài đi học vẫn chúi
đầu đọc sách, và vẫn đứng đầu lớp. Một hôm nhân dịp
Tên ông được đặt cho tiểu hành tinh 10930 Jinyong về thăm nhà, ông khoe gia đình cuốn sách Dành cho
(1998 CR2), là tiểu hành tinh được tìm ra trùng với ngày người thi vào sơ trung, một cuốn cẩm nang luyện thi,
sinh âm lịch của ông (6 tháng 2).[2] áng 2 năm 2006, có thể coi là cuốn sách đầu tiên của ông, viết năm 15
ông được độc giả bầu là nhà văn được yêu thích nhất tuổi và được nhà sách chính quy xuất bản. Đến khi lên
bậc Cao trung, Kim Dung lại soạn Hướng dẫn thi vào

Trung ốc.
cao trung. Hai cuốn sách in ra bán rất chạy, đem lại cho
ông khoảng nhuận bút hậu hĩnh.

Tiểu sử

Kim Dung tên thật là Tra Lương Dung (phồn thể:
,
giản thể:
, bính âm: Cha Leung Yung), sinh vào ngày
6 tháng 2 năm 1924 tại trấn Viên Hoa, huyện Hải Ninh,
địa cấp thị Gia Hưng, tỉnh Chiết Giang, Trung ốc,
trong một gia tộc khoa bảng danh giá. Ông cố là Tra
ận Hành, nhà thơ nổi tiếng đời nhà anh, ông nội là
Tra Văn anh làm tri huyện Đan Dương ở tỉnh Giang
Tô. Tra Văn anh về sau từ chức, đến đời con là Tra Xu
Khanh bắt đầu sa sút; Tra Xu Khanh theo nghề buôn,
sau sinh sáu đứa con, Kim Dung là con thứ hai.[3]

uở nhỏ Kim Dung thông minh, lanh lợi, nghịch
nhưng không đến nỗi quậy phá. Ông yêu thiên nhiên,
thích nghe kể chuyện thần thoại, truyền thuyết, nhất
là về những ngọn triều trên sông Tiền Đường. Đặc biệt
ông rất mê đọc sách. Dòng họ Kim Dung có một nhà để
sách gọi là "Tra thị tàng thư" nổi tiếng khắp vùng Chiết
Tây, chứa rất nhiều sách cổ, những cuốn sách này làm Năm 1941, chiến tranh ái Bình Dương bùng nổ,
trường Cù Châu phải di dời, ban giám hiệu quyết định
bạn với ông từ rất bé.
cho học sinh lớp cuối tốt nghiệp sớm để bớt đi gánh
Sáu tuổi, ông vào học tiểu học ở quê Hải Ninh. Ông nặng. Kim Dung cũng nằm trong số đó. Sau ông thi

rất chăm học, lại thêm mê đọc sách nên trở thành một vào học Luật quốc tế tại học viện chính trị Trung ương
học sinh giỏi của lớp. ầy dạy văn cho ông lúc bé có
1


2

2

GIA ĐÌNH RIÊNG

ở Trùng Khánh. i đậu, nhưng để đến được trường Năm 1952, ông sang làm việc cho tờ Tân văn báo, phụ
phải trải qua nhiều ngày đi bộ.
trách mục Chuyện trà buổi chiều, chuyên mục này giúp
Tại học viện chính trị Trung ương, Kim Dung vẫn học ông phát huy khả năng viết văn của mình hơn, ông rất
rất giỏi, cuối năm nhất ông được tặng phần thưởng cho thích, một phần vì khán giả cũng rất thích. Ông còn viết
sinh viên xuất sắc nhất. ời kỳ này, ông ngoài tham phê bình điện ảnh. Từ đó dần đi sâu vào lĩnh vực này.
gia viết bình luận chính trị trên các báo, còn bắt tay vào Từ 1953, rời Tân Văn báo, bắt tay vào viết một số kịch
làm cuốn Anh – Hán tự điển và dịch một phần Kinh i bản phim như Lan hoa hoa, Tuyệt đại giai nhân, Tam
sang tiếng Anh, hai công trình này về sau dở dang. Ông luyến… dưới bút danh Lâm Hoan. Những kịch bản này
dựng lên được các diễn viên nổi tiếng thời bấy giờ như
học lên năm thứ ba thì tại trường bắt đầu nổi lên các
cuộc bạo loạn chính trị. Có lần viết thư tố cáo một vụ Hạ Mộng, ạch Tuệ, Trần Tứ Tứ… diễn xuất. Được
nhiều thành công đáng kể.
bê bối trong trường, Kim Dung lần thứ hai trong đời bị
đuổi học, năm 19 tuổi.
Từ khi mới vào làm cho Tân Văn Báo, ông quen thân
Sau ông xin làm việc tại ư viện trung ương. Ở chung với La Phù và Lương Vũ Sinh. Đến năm 1955, được hai
với sách, tri thức nâng cao lên rất nhiều. Ngoài đọc người ủng hộ và giúp đỡ, ông viết truyện võ hiệp đầu
sách sử học, khoa học và những tiểu thuyết võ hiệp tay là ư kiếm ân cừu lục, đăng hàng ngày trên Hương

đương thời, ông còn đọc những cuốn như Ivanhoe của Cảng tân báo, bút danh Kim Dung cũng xuất hiện từ
là chiết tự từ chữ “Dung”
Walter Sco, Ba người lính ngự lâm, Bá tước Monte- đây. Hai chữ “Kim Dung”
,
tên
thật
của
ông,
nghĩa
là
“cái
chuông lớn”. ư kiếm
Cristo của Alexandre Dumas (cha), những truyện này
ân
cừu
lục
ra
đời,
tên
Kim
Dung
được chú ý đến, dần
đã ảnh hưởng đến văn phong của ông. Tại đây ông bắt
dần,
ông
cùng
Lương
Vũ
Sinh
được

xem như hai người
đầu nảy sinh ý định sáng tác truyện võ hiệp. Ông cũng
khai
tông
ra
Tân
phái
của
tiểu
thuyết
võ hiệp. Ông viết
sáng lập ra một tờ báo lấy tên ái Bình dương tạp chí,
tiếp
bộ
Bích
huyết
kiếm
được
hoan
nghênh
nhiệt liệt, từ
nhưng chỉ ra được một số đầu, số thứ 2 nhà xuất bản
đó
chuyên
tâm
vào
viết
tiểu
thuyết
võ

hiệp
và làm báo,
không chịu in, tờ báo đầu tiên của ông xem như thất
không
hoạt
động
điện
ảnh
nữa.
bại.
Năm 1944, ông đến làm việc cho một nông trường ở
Tương Tây. Nơi này rất tịch mịch hẻo lánh, đến năm
1946, không chịu nổi ông xin thôi việc, người chủ nông
trường không cản được, tiễn ông bằng một bữa thịnh
soạn. Mùa hạ năm đó, ông về lại quê cũ ở Hải Ninh, cha
mẹ nghe tin ông bị đuổi học, rất buồn. Điều ấy khiến
ông quyết tâm ra đi lập nghiệp.

Năm 1959, cùng với bạn học phổ thông Trầm Bảo Tân,
ông lập ra Minh Báo. Ông vừa viết tiểu thuyết, vừa viết
các bài xă luận. a những bài xă luận của ông, Minh
Báo càng ngày được biết đến và là một trong những tờ
báo được đánh giá cao nhất. Không như một số tờ báo
do ông sáng lập khác, Minh Báo theo ông đến khi kết
thúc sự nghiệp.

Năm 1946 từ biệt gia đình, ông về Hàng Châu làm
phóng viên cho tờ Đông Nam nhật báo theo lời giới
thiệu của Trần Hướng Bình, người ngày xưa đã tìm đến
trường ông. Ông làm việc rất tốt, tỏ ra có tài thiên phú

về viết báo. Năm sau, theo lời mời của tạp chí ời dữ
triều, ông thôi việc ở Đông Nam nhật báo, sang ượng
Hải tiếp tục nghề viết hay dịch thuật từ máy Radio.
Chẳng bao lâu ông lại rời toà soạn ời dữ triều, xin
vào làm phiên dịch của tờ Đại công báo. Lúc này anh
trai của Kim Dung là Tra Lương Giám đang làm giáo
sư ở học viện Pháp lý thuộc đại học Đông Ngô gần đó,
ông liền xin vào học tiếp về luật quốc tế.

Năm 1972 sau khi viết cuốn tiểu thuyết cuối cùng, ông
đă chính thức nghỉ hưu và dành những năm sau đó
biên tập, chỉnh sửa các tác phẩm văn học của mình. Lần
hoàn chỉnh đầu tiên là vào năm 1979. Lúc đó, các tiểu
thuyết võ hiệp của ông đă được nhiều độc giả biết điến.
Các tác phẩm đã được chuyển thể thành phim truyền
hình. Năm sau, ông tham gia giới chính trị Hồng Kông.
Ông là thành viên của ủy ban phác thảo Đạo luật cơ bản
Hồng Kông. Ông cũng là thành viên của Ủy ban chuẩn
bị giám sát sự chuyển giao của Hồng Kông về chính
phủ Trung ốc.[4]

Vào tháng 10 năm 1976, sau cái chết đột ngột của con
Năm 1948, tờ Đại công báo ra phụ bản tại Hồng Kông, trai trưởng của mình, Kim Dung đã quyết định tìm hiểu
quả là ông tự
ông được cử sang làm việc ở đó, dịch tin quốc tế. Trước nhiều vào các triết lý của tôn giáo. Kết
[5]
mình
quy
y
Phật

giáo
hai
năm
sau
đó.
khi ra đi vài ngày, ông chạy đến nhà họ Đỗ để ngỏ lời
cầu hôn cô con gái 18 tuổi, được chấp nhận. Hôn lễ tổ Năm 1993, ông thôi làm chức chủ bút, bán tất cả các cổ
chức trang trọng tại ượng Hải, người vợ đầu tiên Đỗ phần trong Minh Báo.
Trị Phân của ông rất xinh đẹp.
Năm 2006, ông xuất bản cuốn tản văn đầu tiên.[6]
Năm 1950, trong cuộc Cải cách ruộng đất ở Trung
ốc, gia đình ông bị quy thành phần địa chủ, cha ông
bị đấu tố, từ đó ông mất liên lạc với gia đình. Trong lúc
này, vợ ông không chịu nổi cuộc sống ở Hồng Kông, 2 Gia đình riêng
trở về gia đình bên mẹ, không chịu về nhà chồng nữa.
Năm 1951 họ quyết định ly hôn.
Kim Dung trải qua 3 đời vợ. Người vợ đầu là Đỗ Dã
Phân, một thiếu nữ khuê các; người vợ thứ hai là Chu


3
Mai, một nữ phóng viên năng động; người vợ thứ ba là
Lâm Lạc Di, một nữ phục vụ.

3 Kim Dung ở Việt Nam

Kim Dung có bốn người con (hai trai hai gái) đều là
Dịch giả đưa Kim Dung lên cơn sốt tại Việt Nam được
do người vợ thứ hai Chu Mai sinh ra và không ai theo
ghi nhận là Tiền Phong Từ Khánh Phụng với bản Cô gái

[7]
nghiệp văn chương của cha.
Đồ Long (dịch Ỷ thiên Đồ long ký), đăng trên báo Đồng
Nai năm 1961. ực ra trước đó, đã có một số bản dịch
như Bích huyết kiếm của Từ Khánh Phụng (báo Đồng
• Con trai đầu của Kim Dung là Tra Truyền Hiệp.
Nai), Anh hùng xạ điêu của Đồ Mập (báo Dân Việt),
Truyền Hiệp ra đời vào lúc Kim Dung và Chu Mai
ần điêu đại hiệp (ần điêu hiệp lữ) của Vũ Tài Lục và
đang vất vả mưu sinh, chuẩn bị thành lập tòa soạn
Hải Âu Tử (báo Mới). Tuy nhiên, truyện kiếm hiệp vẫn
Minh báo. áng 10 năm 1976, Tra Truyền Hiệp
được xem là thứ giải trí rẻ tiền. Bản dịch Cô gái Đồ Long
đang học năm nhất Đại học Columbia đã bất ngờ
mới tạo nên cơn sốt truyện Kim Dung trong các tầng
treo cổ tự tử sau khi cãi nhau qua điện thoại với
lớp độc giả từ bình dân đến trí thức. Một số nhà văn
người bạn gái ở San Francisco, lúc ấy anh chưa
nhà báo lấy bút danh theo tên nhân vật trong truyện
đầy 20 tuổi. Nguyên nhân cái chết của Tra Truyền
Kim Dung như Hư Trúc, Kiều Phong… Nhiều nhà văn
Hiệp có thuyết nói là do anh buồn chuyện cha mẹ
nổi tiếng tham gia bình luận Kim Dung như Bùi Giáng,
kiên quyết ly hôn, khuyên can vô hiệu, lại gặp
Bửu Ý, công phu nhất là Đỗ Long Vân với loạt bài Vô
chuyện với bạn gái, nhất thời kích động nên đã
Kỵ giữa chúng ta hay là hiện tượng Kim Dung.
quyên sinh.
Dịch giả truyện Kim Dung tài hoa nhất là Hàn Giang
Nhạn với các bản dịch Tiếu ngạo giang hồ, Lộc Đỉnh ký…

• Con trai thứ hai của Kim Dung là Tra Truyền câu văn thanh thoát tự nhiên, sinh động.
ích có vóc dáng giống Kim Dung nhất. Tra Sau 1975, các tác phẩm của Kim Dung bị nhà nước Việt
Truyền ích rất mê nấu ăn, am hiểu và thạo chế Nam liệt vào danh sách cấm cùng với các tác gia kiếm
biến các món ăn của Pháp, Ấn Độ, Tứ Xuyên, hiệp khác như Cổ Long, Trần anh Vân… với lý do
ảng Đông. Truyền ích viết nhiều bài về ẩm “văn hóa đồi trụy phản động”. Tuy nhiên, các bản sách
thực trên các báo, tạp chí, lấy bút danh là “Bát Đại cũ vẫn được lén lút lưu giữ và được nhiều người truyền
đệ tử". “Bát Đại” là chỉ 8 thứ cốt yếu trong nấu tay đọc. Đầu thập niên 1990, với chủ trương Đổi mới,
ăn truyền thống. Năm 2001, Tra Truyền ích mở chính quyền Việt Nam giảm bớt sự cấm đoán gắt gao
nhà hàng ực Gia ái ở Hồng Kông. Năm 2004, với văn hóa văn nghệ. Một số phim và sách võ hiệp cũ
Tra Truyền ích đóng cửa nhà hàng, đến ẩm được phát hành lại. Để dễ xin phép xuất bản, thoạt tiên
yến làm chỉ đạo ẩm thực cho một nhà hàng cao sách không ghi đúng tên tác giả mà lấy các bút danh
cấp.
khác như Nhất Giang, về sau mới ghi đúng tên Kim
Dung, Cổ Long. Nhà xuất bản ảng Ngãi đã tích cực
phát hành lại sách võ hiệp cũ. êm vào đó, sự phát
• Cô con gái thứ ba của Kim Dung là Tra Truyền i. triển của Internet giúp các bản dịch cũ lưu truyền rộng
Lúc Truyền i được 5 tuổi thì Cách mạng Văn rãi, ban đầu dưới dạng scan từng trang sách, sau đó là
hóa nổ ra. Kim Dung bị liệt vào vị trí thứ hai trong dạng văn bản do những người hâm mộ gõ lại. Sau 1975,
danh sách 5 người phải tiêu diệt. Vị trí số một là nhà văn Vũ Đức Sao Biển là người đầu tiên viết khảo
phát thanh viên Lâm Bân, khi đang trên đường đi luận về Kim Dung, các bài của ông đăng trên tập san
làm thì bị nhóm người chặn xe đổ xăng thiêu sống. Kiến thức ngày nay, sau in thành bộ Kim Dung giữa đời
Trước tình hình đó, Kim Dung phải đưa vợ con tôi (4 quyển).
đi lánh nạn ở Singapore. Tại đây, Truyền i bị
sốt cao, đưa vào một bệnh viện tiêm thuốc nhưng Công ty Văn hóa Phương Nam là công ty đầu tiên mua
không may lại quá liều khiến hai tai cô bé bị điếc. bản quyền dịch tác phẩm võ hiệp của Kim Dung. Từ
Kim Dung thường gọi yêu đùa con là “Tiểu Lung năm 1999, Phương Nam đã mua được bản quyền dịch
Nữ" (“lung” là điếc). áng 3 năm 1982, Tra Truyền tác phẩm của Kim Dung, thông qua thương lượng trực
i được cha gửi sang Canada, học tại trường Đại tiếp với nhà văn. Từ năm 2001, toàn bộ tác phẩm võ
học York, tốt nghiệp với thành tích xuất sắc, sau hiệp của Kim Dung lần lượt được dịch lại và phát hành
đó về Hồng Kông làm ở bộ phận quảng cáo của ở Việt Nam theo các bản hiệu đính mới nhất. Các dịch

tòa soạn Minh Báo. Sau đó cô làm phóng viên, phó giả gồm có Cao Tự anh, Vũ Đức Sao Biển, Lê Khánh
tổng biên tập tờ Minh báo buổi tối. Năm 1988, cô Trường, Đông Hải, Hoàng Ngọc (Huỳnh Ngọc Chiến).
kết hôn với tổng biên tập là Triệu ốc An.
Trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài, dịch giả
Nguyễn Duy Chính được xem là người có các bản dịch
với chất lượng dịch tốt, điển hình như các bản dịch
• Cô con gái thứ út của Kim Dung là Tra Truyền iên long bát bộ và Ỷ thiên Đồ long ký (lưu truyền trên
Nột, từ nhỏ đã thể hiện năng khiếu hội họa. Tranh Internet). Nguyễn Duy Chính cũng viết một số khảo
của cô được giới chuyên môn đánh giá cao.[8]
luận về các yếu tố văn hóa Trung Hoa trong tác phẩm


4

4

của Kim Dung.

3.1

3.1.1

Sách tôi bị cháy hết, nhưng tôi sẽ tìm riêng
cuốn “Trương Vô Kỵ Giữa Chúng Ta” để đọc
lại nhiều lần…

Vô Kỵ giữa chúng ta hay là hiện tượng
Kim Dung

Vô Kỵ giữa chúng ta hay là hiện tượng Kim Dung là

tên một cuốn tiểu luận dày hơn 300 trang của Đỗ Long
Vân. Cuốn sách nổi tiếng ngay sau khi được xuất bản
vào năm 1967. Cuốn sách bị cấm tại Việt Nam từ sau
sự kiện 30 tháng 4 năm 1975 cho đến năm 2000, khi nó
được in lại trong một tuyển tập. Trước đó tập tiểu luận
này cũng được đăng rải rác trên mạng với lời bình của
Nguyễn ốc Trụ.

VINH DỰ

4 Vinh dự

Nội dung

Nguyên Sa đánh giá cao tác phẩm này, còn Bùi Giáng
thì tỏ ra hết sức khâm phục, ông thường nhắc đến cuốn
sách trong các bài luận kiếm hiệp của mình như một
đỉnh cao khó vươn tới.
Cuốn Vô Kỵ giữa chúng ta hay là hiện tượng Kim Dung
không xét tới bộ truyện ưu tú Lộc đỉnh ký, vì khi ấy
bộ truyện này chưa ra đời. Tập sách chỉ xoay quanh
iên long bát bộ, Anh hùng xạ điêu, ần điêu đại hiệp,
Ỷ thiên Đồ long ký, với những phân tích về võ công, về
nội lực, về tính cách nhân vật và những triết lý ẩn chứa
trong tiểu thuyết võ hiệp Kim Dung. Ở đoạn mở đầu,
Đỗ Long Vân tỏ ý muốn tìm ra câu giải đáp cho cái gọi
là “hiện tượng Kim Dung” ở khắp miền Nam Việt Nam
thời ấy.

Tượng Kim Dung tại đảo Đào Hoa, Phổ Đà, Chu San, Chiết

Giang

Ngoài các tiểu thuyết võ hiệp, ông còn viết các truyện
lịch sử Trung ốc. Ông đã được trao tặng nhiều huân
chương danh dự.

Kim Dung đã được trao tặng huân chương OBE của
Vương ốc Anh năm 1981, và Bắc đẩu bội tinh năm
1982, Commandeur de l'Ordre des Arts et des Leres
[9]
Sách được xuất bản lần đầu tiên năm 1967 in tại nhà in năm 2004 của chính phủ Pháp.
Trình Bày, Sài Gòn.
Ông cũng là giáo sư danh dự của nhiều trường đại
học như Bắc Kinh, Triết Giang, Nam Khai, Hồng Kông,
British Columbia cũng như là tiến sĩ danh dự của đại
3.1.2 Nhận xét
học Cambridge.[10]
Bùi Giáng trong “i Ca tư tưởng”, trong lúc nói về Đỗ
Long Vân:
Cuốn sách của ông bàn về Kim Dung nằm
trong vùng tư tưởng thâm viễn như cuốn Nho
Giáo của Trần Trọng Kim. Chẳng những giúp
người Việt Nam hiểu tư tưởng lớn của thiên
tài Trung Hoa, mà còn khiến người Trung
Hoa, người Đông Phương, Tây Phương nói
chung ngày sau sực tỉnh. Tầm quan trọng của
cuốn sách kia quả thật rộng rãi không cùng.
Tôi có thể đưa ra vài nhận định khác của ông
ở đôi chi tiết. Nhưng không cần. Điều cốt yếu,
ông đã nói xong, và những dư vang vô số sẽ

tỏa khắp mọi chốn. Và sẽ còn khiến người ta
thể hội cái mạch thẳm trong những tác phẩm
của những thiên tài xưa nay, bất luận là Đông
Phương hay Tây Phương.

áng 3 năm 2017, Bảo tàng Di sản Hong Kong đã mở
cuộc triển làm các tranh ảnh có liên quan đến các tác
phẩm của Kim Dung.[11]

•

•

Hình ảnh anh hùng xạ điêu
tại bảo tàng 2017

Khung cảnh phòng triển
lãm 2017


5.3

Phê bình

5

Tác phẩm

Kim Dung viết tổng cộng 15 truyện trong đó 1 truyện
ngắn và 14 tiểu thuyết. Hầu hết các tiểu thuyết đều

được xuất bản trên các nhật báo.
Một số tác phẩm của Kim Dung có những nhân vật và
chi tiết bắc cầu với nhau, tuy nhiên đều có thể đọc độc
lập.

5
người phương bắc như Khiết Đan, Nữ Chân, Mông Cổ.
Nhưng dần dần chủ nghĩa yêu nước của ông cũng bao
gồm các dân tộc thiểu số tạo thành nước Trung ốc
bây giờ. Kim Dung đặc biệt khâm phục các đặc điểm của
người Mông Cổ, Mãn Châu. Trong Anh hùng xạ điêu,
hình tượng của ành Cát Tư Hãn và các con của ông
là những vị tướng tài ba, những dũng sĩ kiêu dũng trên
đại mạc đứng lên lập nên đại nghiệp, uy hiếp nhà Tống
lụn bại. Hoặc như trong Lộc Đỉnh ký, Kim Dung miêu
tả vua Khang Hy nhà anh là một người có lòng trắc
ẩn và có năng lực. Trong iên long bát bộ, Kiều Phong
mặc dù là người Khiết Đan nhưng từ nhỏ đã được người
Hán nuôi dưỡng. Chính điều đó đã khiến Kiều Phong
vì người Hán ngăn cản vua Liêu tiến quân.

Chùm truyện có thể nói là nổi tiếng nhất, và cũng có
nhiều chi tiết liên kết chặt nhất, là Xạ điêu tam bộ khúc
(
), gồm ba tác phẩm Xạ điêu anh hùng truyện
(cuối đời Tống), ần điêu hiệp lữ (thời Mông Cổ đánh
Tống), Ỷ thiên Đồ long ký (thời nhà Minh nổi lên đánh
Mông Cổ).
Các tác phẩm của Kim Dung có thể coi là cuốn từ điển
iên Long bát bộ (thời Tống) lấy bối cảnh trước Xạ điêu nhỏ về phong tục, tập quán, văn hóa Trung Hoa, bao

anh hùng truyện, nhưng nội dung câu chuyện vốn là gồm các lĩnh vực y thuật dân tộc Trung ốc, châm
độc lập. Sau này, Kim Dung sửa chữa lại vài chi tiết cứu, võ thuật, âm nhạc, thư pháp, cờ vây, trà đạo, các
trong Xạ điêu anh hùng truyện để bắc cầu với iên triết học của đạo Khổng, đạo Phật và đạo Lão, và lịch sử
phong kiến Trung Hoa. Các nhân vật lịch sử hòa trộn
Long bát bộ.
vào các nhân vật trong truyện.
Vài nhân vật của Bích huyết kiếm (thời Minh mạt, Mãn
Châu vào đánh) xuất hiện trong Lộc Đỉnh ký (đời Khang Các tác phẩm của ông rõ ràng đã tỏ lòng tôn trọng và
tán thành các giá trị truyền thống Trung Hoa, đặc biệt
Hy).
là các quan niệm Khổng giáo như là mối quan hệ giữa
Vài nhân vật trong ư kiếm ân cừu lục xuất hiện trong vua tôi, cha con, anh em, và nhất là giữa sư phụ và đồ
Phi hồ ngoại truyện, tác phẩm này lại kể lai lịch, hành đệ, giữa các huynh đệ. Kim Dung cũng nhấn mạnh vào
trạng của Hồ Phỉ và một số nhân vật khác của Tuyết các giá trị truyền thống như là danh dự và thể diện.
sơn phi hồ (các truyện này lấy bối cảnh đời Càn Long).
Cuối cùng ông phá vỡ các phép tắc đó trong tác phẩm
Các truyện khác của Kim Dung không liên quan với cuối cùng Lộc Đỉnh ký. là một nhân vật chính nhưng Vi
nhau và cũng không có bối cảnh lịch sử cụ thể, trừ Việt Tiểu Bảo không theo mô thức của các nhân vật chính
nữ kiếm xảy ra thời Xuân u.
mà Kim Dung đã dàn dựng, không phải là một biểu
tượng của một anh hùng hảo hán, chính tà bất phân,
không theo một tiêu chuẩn đạo đức nhất định, nhưng
5.1 Hai câu thơ sắp thành tựa đề
là một kẻ sống rất “nghĩa khí" và rất hết lòng vì bạn bè.
Sau khi Kim Dung hoàn thành các tác phẩm của mình,
một người bạn của ông là Nghê Khuông phát hiện rằng
chữ đầu tiên của tựa đề 14 tiểu thuyết tạo thành hai câu 5.3 Phê bình
thơ thất ngôn:
Các tác phẩm của Kim Dung đã nhận được nhiều phê
bình từ độc giả và các nhà phê bình văn học. Nghê

Phi tuyết liên thiên xạ bạch lộc
Khuông, một nhà văn nổi tiếng và là bạn của Kim Dung
Tiếu thư thần hiệp ỷ bích uyên
đã viết rất nhiều bài viết phân tích các nhân vật và thế
giới võ thuật trong các tác phẩm của ông.
Dịch nghĩa:
Tuy nhiên nhiều tác phẩm của Kim Dung đã bị cấm ở
nhiều nơi ngoài Hồng Kông vì những lý do chính trị.
Tuyết bay đầy trời bắn (nhìn) hươu
Nhiều tác phẩm bị cấm ở Trung Hoa đại lục vì bị cho
trắng
là chế nhạo Mao Trạch Đông và Cách mạng Văn hóa.
Truyện cười thần hiệp tựa uyên
Chính quyền Đài Loan cũng cấm vì cho rằng các tác
xanh
phẩm này ủng hộ Đảng Cộng sản Trung ốc. Hiện
giờ các tác phẩm của Kim Dung không bị cấm nữa. Một
số chính trị gia như Đặng Tiểu Bình còn là người hâm
5.2 Đề tài
mộ các tác phẩm của ông.
Chủ nghĩa yêu nước Trung ốc là đề tài chủ yếu trong
các tác phẩm của Kim Dung. Ông nhấn mạnh đến sự
độc lập tự chủ của người Hán, và nhiều tác phẩm của
ông là bối cảnh khi Trung ốc bị đe dọa bởi những

Cuối năm 2004, nhà xuất bản giáo dục nhân dân của
Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã đưa tác phẩm iên
long bát bộ vào sách giáo khoa lớp 12. Bộ Giáo dục
Singapore cũng làm như vậy đối với các trường cấp 2,

6

6

3 sử dụng tiếng Trung ốc.

NHÂN VẬT

• Trần Gia Lạc: ư kiếm ân cừu lục
• Viên ừa Chí: Bích huyết kiếm

5.4

Tác phẩm dựa Kim Dung

Có thể một phần vì muốn hoàn thiện các khe hở tình
tiết trong truyện Kim Dung, phần vì muốn phát triển
rộng thêm các chi tiết truyện, phần là ăn theo, rất nhiều
người đã viết truyện dựa theo cốt, theo nhân vật trong
truyện Kim Dung mà tạo dựng nhiều tác phẩm khác,
thậm chí dựng thành phim, gọi chung là các tác phẩm
dựa Kim Dung.

• ách Tĩnh: Anh hùng xạ điêu
• Dương á: ần điêu đại hiệp
• Hồ Nhất Đao: Tuyết sơn phi hồ
• Miêu Nhân Phượng: Tuyết sơn phi hồ, Phi hồ ngoại
truyện
• Hồ Phỉ: Tuyết sơn phi hồ, Phi hồ ngoại truyện

• Trương úy Sơn: Ỷ iên Đồ Long ký

6

Nhân vật

Truyện Kim Dung có rất nhiều nhân vật đều được khắc
họa theo lối ấn tượng, mỗi người có một tính cách riêng
biệt, tính cách ấy nhiều khi được thể hiện lên tên hay
ngoại hiệu của nhân vật, ví dụ:
• Điền Bá ang có ngoại hiệu là Giang dương đại
đạo ái hoa dâm tặc Vạn lý độc hành Khoái đao,
mười hai chữ ấy mô tả đặc điểm của Điền Bá
ang và tài khinh công của y, khoái đao là món
vũ khí y thường xài.
• Hoàng Dược Sư ngoại hiệu Đông Tà, thì y có cái
vẻ tà quái khác thường, Tương tự với Âu Dương
Phong ngoại hiệu là Tây Độc, là một tay độc địa
chuyên sử dụng độc dược hại người.
Ngược lại, có những nhân vật đặt ngoại hiệu cho mình
không xứng hợp với bản chất: những tên võ công thấp
kém, danh tiếng nhỏ mọn thường đặt cho mình những
ngoại hiệu nghe rất to tát.
Về bản chất, các nhân vật (kể cả các bang hội) chia rõ
ra hai phe chính - tà trên danh nghĩa. Nhưng sự thật ai
cũng thấy là những người thuộc về phe tà không hẳn
là một phường gian ác, mà những kẻ phe chính cũng
không thuần là nhân nghĩa. Có những nhân vật ra mặt
đức độ rất lâu, đến một lúc nào đó lại hiện rõ sự gian
ác, tráo trở làm người đọc không khỏi bất ngờ.

6.1

Nhân vật nam

Các nhân vật nam chính thường được mô tả từ khi còn
nhỏ, cốt truyện tiếp nối các gian nan, thử thách của
họ trước khi đạt tới trình độ võ công cao nhất. Trong
truyện Kim Dung, những người đạt tới cảnh giới cao
nhất của võ học đều là nam giới, như Trương Vô Kỵ,
Hồng ất Công, Âu Dương Phong, Độc Cô Cầu Bại…
Những nhân vật nam cũng là thường đầu mối chính
trong các xung đột lớn nhỏ, vì ngoài số ít những kẻ
chất phác, Kim Dung thường cho những nhân vật nam
tính ham công danh lợi lộc, dẫn đến tàn sát lẫn nhau.
Nhân vật Nam chính trong các truyện:

• Trương Vô Kỵ: Ỷ iên Đồ Long ký
• Địch Vân: Liên thành quyết
• Tiêu Phong: iên long bát bộ
• Đoàn Dự: iên long bát bộ
• Hư Trúc: iên long bát bộ
• ạch Phá iên: Hiệp khách hành
• Lệnh Hồ Xung: Tiếu ngạo giang hồ
• Nhạc Bất ần: Tiếu ngạo giang hồ
• Tả Lãnh iền: Tiếu ngạo giang hồ
• Nhậm Ngã Hành: Tiếu ngạo giang hồ
• Vi Tiểu Bảo: Lộc đỉnh ký. Riêng nhân vật này võ
công thấp kém, xuất thân hèn kém nhưng trời sinh
ra đã gian manh, xảo trá. Nhờ vậy nên lập được

nhiều kỳ công trong cuộc đời mình.
Các nhân vật nam mà Kim Dung yêu thích: Lệnh Hồ
Xung, Kiều Phong, ách Tĩnh, Dương á, Đoàn Dự,
Trương Vô Kỵ, Phong anh Dương, Hoàng Dược Sư,
Chu Bá ông.[12]

6.2 Nhân vật nữ
Mặc dù nữ nhân vật trong nhiều tác phẩm võ thuật
được tạo ra để minh họa cho tình yêu của các nhân vật
nam, nhiều nhân vật nữ lại là trung tâm của cốt truyện,
được miêu tả là những cá nhân không bị lệ thuộc, mạnh
mẽ, độc lập, thông minh, và có võ thuật tài giỏi. Ví
dụ, Hoàng Dung trong Anh hùng xạ điêu không chỉ
là người ách Tĩnh yêu mến mà còn là một cô gái
dí dỏm, thông minh hơn chồng mình là ách Tĩnh.
Năng lực trí tuệ của cô cùng với sức mạnh cơ thể của
ách Tĩnh đã bổ sung cho nhau. Hoắc anh Đồng
trong ư kiếm ân cừu lục là một người giỏi võ, một
người chị biết che chở, một đứa con có hiếu, và là một
người sẵn sàng bảo vệ cho lợi ích của những người thân
và dân tộc của cô. Công chúa Hương Hương dù không
biết võ thuật nhưng cô đóng vai trò quan trọng trong


6.3

Ngũ tuyệt

câu truyện. Cuối truyện, cô tỏ ra không chỉ xinh đẹp
mà còn đủ thông minh đế biết được sự thèm muốn của

Càn Long. Cô có lòng cam đảm để hi sinh chính mình
để bảo vệ bộ tộc và cảnh báo Trần Gia Lạc trước những
âm mưu của Càn Long. Ân Tố Tố, Triệu Mẫn và Chu
Chỉ Nhược được miêu tả có sự can đảm, quyết tâm và
thông minh bằng, nếu không nói là hơn các nhân vật
nam khác trong Ỷ iên Đồ Long ký.
Các nữ nhân vật chính trong tác phẩm của Kim Dung
gồm có:
• Hương Hương công chúa: ư kiếm ân cừu lục
• Hoắc anh Đồng: ư kiếm ân cừu lục
• Lý Nguyên Chỉ: ư kiếm ân cừu lục
• Hạ anh anh: Bích huyết kiếm
• A Cửu (Trường Bình công chúa): Bích huyết kiếm
• Hoàng Dung: Anh hùng xạ điêu
• Tiểu Long Nữ: ần điêu đại hiệp
• Viên Tử Y: Phi hồ ngoại truyện
• Trình Linh Tố: Phi hồ ngoại truyện
• Miêu Nhược Lan: Tuyết sơn phi hồ
• Ân Tố Tố: Ỷ iên Đồ Long ký
• Triệu Mẫn: Ỷ iên Đồ Long ký
• Tiểu Chiêu: Ỷ iên Đồ Long ký
• Chu Chỉ Nhược: Ỷ iên Đồ Long ký
• ích Phương: Liên thành yết
• ủy Sinh: Liên thành yết

7
• Song Nhi: Lộc Đỉnh ký
• Tô uyên: Lộc Đỉnh ký
• Tăng Nhu: Lộc Đỉnh ký
• Phương Di: Lộc Đỉnh ký

• Mộc Kiếm Bình: Lộc Đỉnh ký
• Kiến Ninh công chúa: Lộc Đỉnh ký
• A Kha: Lộc Đỉnh ký
Các nhân vật nữ mà Kim Dung yêu thích: Hoàng Dung,
Tiểu Long Nữ, Trình Linh Tố, Lạc Băng, A Cửu, Hà
iết ủ, Lam Phượng Hoàng.[12]
Các nhân vật nữ mà Kim Dung xem là người vợ lý
tưởng: Nhậm Doanh Doanh, Triệu Mẫn, A Châu, Tăng
Nhu, Chu Chỉ Nhược.[12]
Các nhân vật nữ mà Kim Dung nguyện suốt đời yêu
thương và bảo vệ: ách Tương, Tiểu Chiêu, Nghi Lâm,
Song Nhi, A Bích, A Cửu, Trình Anh, Công Tôn Lục
Ngạc, Cam Bảo Bảo[12]

6.3 Ngũ tuyệt
"iên hạ ngũ tuyệt" (Võ lâm ngũ bá) là năm nhân vật
được coi như có võ công cao nhất trong Xạ điêu tam bộ
khúc. Ở lần gặp thứ nhất Hoa Sơn luận kiếm (chuyện
xảy ra trước bộ Anh hùng xạ điêu nhưng được nhắc lại)
đã phân định Vương Trùng Dương là người võ công cao
nhất. Ngũ tuyệt gồm có:
• Vương Trùng Dương ở trung tâm (Trung ần
ông)
• Hoàng Dược Sư ở phương Đông (Đông Tà)
• Âu Dương Phong ở phương Tây (Tây Độc)

• A Châu: iên long bát bộ

• Đoàn Trí Hưng ở phương Nam (Nam Đế)

• A Tử: iên long bát bộ

• Hồng ất Công ở phương Bắc (Bắc Cái)

• Vương Ngữ Yên: iên long bát bộ
• Mộc Uyển anh: iên long bát bộ
• Chung Linh: iên long bát bộ
• Tiêu Trung Tuệ: Uyên ương đao
• Lý Văn Tú: Bạch mã khiếu tây phong
• Đinh Đang: Hiệp khách hành
• A Tú: Hiệp khách hành
• A anh: Việt Nữ kiếm
• Nhậm Doanh Doanh: Tiếu ngạo giang hồ
• Nhạc Linh San: Tiếu ngạo giang hồ
• Nghi Lâm: Tiếu ngạo giang hồ

Ngoài ra, Lâm Triều Anh và ượng an Kiếm Nam
cũng được coi trọng mặc dù vắng mặt trong cuộc Hoa
Sơn luận kiếm thứ nhất.
Lần Hoa Sơn luận kiếm thứ hai, được kể cuối bộ Anh
hùng xạ điêu, không phân thắng bại vì Âu Dương
Phong đã bị tẩu hỏa nhập ma còn Cừu iên Nhận rút
lui. Tuy vậy, Chu Bá ông, sư đệ của Vương Trùng
Dương có thể coi là người có võ công giỏi nhất tại thời
điểm đó.
Ở lần Hoa Sơn luận kiếm thứ ba, được kể cuối bộ ần
điêu hiệp lữ, không còn Cừu iên Nhận và Kim Luân
Pháp Vương vì đã chết. Hồng ất Công và Âu Dương
Phong cũng đã mất sau trận kịch đấu bất phân thắng
bại. Kết cuộc, Chu Bá ông, ách Tĩnh và Dương

á thế chỗ Vương Trùng Dương, Hồng ất Công và
Âu Dương Phong trong danh sách ngũ tuyệt:


8

7 CHIÊU THỨC
• Chu Bá ông ở trung tâm (Trung Ngoan Đồng)
• Hoàng Dược Sư ở phương Đông (Đông Tà)
• Dương á ở phương Tây (Tây Cuồng)
• Nhất Đăng ở phương Nam (Nam Tăng)
• ách Tĩnh ở phương Bắc (Bắc Hiệp)

Nhất Đăng là pháp hiệu của Đoàn Trí Hưng sau khi
thoái vị và trở thành hòa thượng.

6.4

Độc Cô Cầu Bại

Độc Cô Cầu Bại là nhân vật độc đáo nhất trong các tác
phẩm của Kim Dung. Nhân vật này chưa bao giờ xuất
hiện trong tác phẩm, nhưng có võ công tuyệt đỉnh. Chỉ
có tên được nhắc đến trong ần điêu đại hiệp, Tiếu
ngạo giang hồ, Lộc đỉnh ký. Sau này, một số hãng phim
cũng có xây dựng phim bộ từ nhân vật này.
Độc Cô Cầu Bại tuy không xuất hiện, nhưng những
gì ông để lại cũng đủ làm mưa làm gió trên giang hồ.
Như ba thanh kiếm dành cho Dương á, cộng với con
chim khổng lồ đã giúp Dương á học được võ công

thượng thặng. Lệnh Hồ Xung qua Phong anh Dương
học được võ công Độc Cô cửu kiếm mà kiếm pháp của
y đã gần như trở thành thiên hạ vô địch (với tiêu chí
là vô chiêu thắng hữu chiêu), chỉ có Đông Phương Bất
Bại mới có thể địch lại.

6.5

Nhân vật lịch sử phỏng theo

• Chu Bá ông, được Vương Trùng Dương nuôi
dưỡng, nhận làm sư đệ và truyền thụ võ công
• Vương Trùng Dương người sáng lập ra giáo
phái Toàn Chân.
• Mã Ngọc, Khâu Xứ Cơ, Vương Xứ Nhất, Lưu
Xứ Huyền, Đàm Xứ Đoan, Hách Đại ông,
Tôn Bất Nhị: Toàn Chân thất tử.
• Trương Tam Phong: Ỷ iên Đồ Long ký
• Chu Nguyên Chương, Từ Đạt, ường Ngộ Xuân:
Ỷ iên Đồ Long ký
• Trần Hữu Lượng: Ỷ iên Đồ Long ký
• Nhà anh
• uận Trị, Khang Hi: Lộc Đỉnh ký
• Càn Long: ư kiếm ân cừu lục
• Sùng Trinh, Ngô Tam ế,Trường Bình Công
Chúa: Bích huyết kiếm
• i Lang, Trịnh Khắc Sảng,Trần Vĩnh Hoa, Phùng
Tích Phạm,Lý Tự ành và Trần Viên Viên: Lộc
Đỉnh ký
• Vương quốc Đại Lý

• Đoàn Chính Minh, Đoàn Chính uần và
Đoàn Dự (hay còn gọi là Đoàn Chính
Nghiêm): iên long bát bộ
• Đoàn Trí Hưng: Anh hùng xạ điêu và ần
điêu đại hiệp

Kim Dung đã phỏng theo nhiều nhân vật lịch sử và đưa
vào các tác phẩm của mình. Ông tự do thêm các chi 7 Chiêu thức
tiết hội thoại, hành động mà trong tiểu sử chính thức
của những nhân vật này không đề cập đến. Ví dụ như Chiêu thức cũng là một yếu tố quan trọng trong tiểu
Đà Lôi là con út của ành Cát Tư Hãn xuất hiện là thuyết võ hiệp Kim Dung. Có những chiêu thức tuy
bạn thời thơ ấu của ách Tĩnh; Vi Tiểu Bảo trở thành không nói ra nhưng hàm chứa một triết lý sống, ví dụ:
bạn của vua Khang Hy… Các tiểu thuyết của Kim Dung
có yếu tố lịch sử bao gồm: ư kiếm ân cừu lục, Bích
• Chiêu Độc Cô cửu kiếm của Lệnh Hồ Xung trong
huyết kiếm, iên Long bát bộ, Xạ Điêu tam bộ khúc,
Tiếu ngạo giang hồ. Với tiêu chí vô chiêu thắng
Lộc Đỉnh ký và Việt nữ kiếm
hữu chiêu, chỉ có tiến không có lùi. Nó cũng như
bản tính của Lệnh Hồ Xung tính tình phóng đãng
• Hoàn Nhan A Cốt Đả: iên long bát bộ
(vô chiêu) không muốn đi theo tập tục lễ giáo (hữu
chiêu), làm việc gì cũng theo ý mình không cần
• Gia Luật Hồng Cơ: iên long bát bộ
phải e ngại (chỉ có tiến không có thoái).
• Đế quốc Mông Cổ
• ành Cát Tư Hãn, Truật Xích, Sát Hợp Đài,
Oa Khoát Đài, Đà Lôi: Anh hùng xạ điêu
• Mông Kha, Hốt Tất Liệt: ần Điêu hiệp lữ
• Gia Luật Sở Tài: ần Điêu hiệp lữ

• Chiêu Hàng long thập bát chưởng (Giáng long
thập bát chưởng) của Cái Bang, là một môn võ
công thuần dương, tấn công trực diện, nên chỉ có
những người tâm địa ngay thẳng như Kiều Phong,
Hồng ất Công, ách Tĩnh… là đạt tới đỉnh cao
của nó.

• Toàn Chân giáo, xuất hiện nhiều trong Xạ Điêu Những chiêu thức nổi tiếng nhất trong truyện Kim
tam bộ khúc, gồm:
Dung:


9

• Tiểu vô tướng công: Võ công của phái Tiêu Dao
thâu tóm toàn bộ võ công trong thiên hạ.
• Kim xà bí kíp: là võ công do Hạ Tuyết Nghi-Kim
Xà Lang ân sáng tạo ra và Viên ừa Chí tình
cờ học được.
• Hàng long thập bát chưởng là chưởng pháp lừng
danh, chỉ truyền cho đệ tử Cái Bang từ 8 túi trở
lên và lập nhiều công lớn.
• Dịch cân kinh (Dịch cân Tẩy tủy kinh, Đạt Ma
Dịch cân kinh) là một phương pháp rèn luyện nội
công của phái iếu Lâm.
• ái cực quyền của Trương Tam Phong chưởng
môn phái Võ Đang sáng tác, là một môn võ công
cao thâm dựa trên nguyên tắc “Lấy nhu thắng
cương, lấy tĩnh chế động, lấy chậm đánh nhanh”.

Một trong những đặc điểm nổi bật của môn võ này
là mượn sức của đối thủ để đánh ngược lại đối thủ,
khiến đối phương tự mình tự đoạn.

• Đạn chỉ thần công: Môn võ này dùng sức mạnh
nội công để bắn đi hòn đá nhỏ bằng ngón tay. Đây
là tuyệt học đắc ý của Hoàng Dược Sư.
• Cáp mô công: môn võ của Âu Dương Phong (cáp
mô nghĩa là con cóc), nhìn không đẹp mắt nhưng
uy lực rất ghê gớm.
• Cửu âm chân kinh: Được viết bởi Hoàng ường,
đây được xem là bí kíp võ công tối thượng trong
tiểu thuyết kiếm hiệp của Kim Dung. eo lời của
Vương Trùng Dương, các môn võ công ghi trong
bí kíp này “cao siêu không thể tưởng, chỉ cần xuất
chiêu là có thể đưa đối thủ vào chỗ chết”.
• Cửu dương thần công: Một bí kíp võ công thượng
thừa có khả năng bảo vệ cơ thể, chống lại độc tố
xâm nhập.
• Nhất dương chỉ: Kiếm pháp thượng thừa của nước
Đại Lý.
• Bắc Minh thần công: Môn võ Đoàn Dự học được,
tương tự với Hấp Tinh đại pháp.

• ái Cực Kiếm: cũng do Trương Tam Phong sáng
tạo ra. Lúc thi triển, ái Cực Kiếm trông đẹp mắt
và biến ảo khôn lường. Khi luyện đến đỉnh cao,
chỉ cần dùng kiếm gỗ cũng đủ để đánh thắng kiếm
thật.

• Ngọc Nữ tâm kinh: Môn võ của phái Cổ Mộ, dùng
để khắc chế võ công của Toàn Chân giáo. Tuy
nhiên, nếu sử dụng Ngọc Nữ Kiếm Pháp cùng liên
thủ với Toàn Chân Kiếm Pháp sẽ tạo nên Song
Kiếm Hợp Bích có uy lực kinh người (Dương á
và Tiểu Long Nữ tình cờ phát hiện ra điều này).

• Ám nhiên tiêu hồn chưởng là môn võ công quái
dị của Dương á. Môn võ này chỉ phát huy tối
đa công lực khi người thi triển đang ở trong tâm
trạng u sầu cực độ, nếu không sẽ mất tác dụng.

• iên cang Bắc đẩu trận: Trận pháp dựa theo vị
trí của 7 vì sao do anh Hư Chân Nhân truyền
lại cho Vương Trùng Dương và được thi triển bởi
7 đệ tử.

• Càn khôn đại na di, bí kíp nội công thượng thặng
của Minh Giáo. Có thể dịch chuyển đòn đánh của
đối thủ sang một người khác, hoặc phản ngược lại
chính đối thủ.

• Sư tử hống: Tuyệt kỹ iếu Lâm, dùng tiếng hét
khiến đối thủ trở nên điên loạn hoặc tử thương.

• ỳ Hoa bảo điển - Tịch tà kiếm pháp: Võ công
cực kỳ lợi hại nhưng phải tự cung mới học được.
• Đả cẩu bổng pháp: môn võ công “gậy đánh chó",
chỉ dành cho bang chủ Cái Bang.

• Cửu Âm bạch cốt trảo: Môn võ Mai Siêu Phong
học được từ Cửu Âm chân kinh.
• Kim Cương phục ma khuyên: là trận pháp của ba
nhà sư chữ Độ phái iếu Lâm, sau bị Trương Vô
Kỵ phá giải.

• iên Sơn Chiết Mai ủ: Tuyệt học của phái Tiêu
• Song thủ hỗ bác: chiêu thức quái đản của Chu Bá
Dao.
ông, là thuật phân tâm sao cho 2 bàn tay có thể
ra 2 chiêu khác nhau cùng 1 lúc.
Chiêu thức võ công mà Kim Dung yêu thích nhất
long hữu hối (trong Hàng long thập bát
• Độc cô cửu kiếm: kiếm pháp tối thượng của Độc là Cang [12]
chưởng).
Cô Cầu Bại, chỉ có hai người học được là Phong
anh Dương và Lệnh Hồ Xung.
• Hấp tinh đại pháp: môn võ bị căm ghét nhất võ
lâm, vì hút nội lực kẻ khác.

8 Môn phái, bang hội

• Lục mạch thần kiếm: Môn võ chỉ truyền giữa các
đời vua Đại Lý

Nhiều môn phái, bang hội trong các tác phẩm của Kim
Dung được nhắc lại nhiều lần. Có những phái có thật
ngoài đời mặc dù các chi tiết đã được Kim Dung thêm
nhiều. Các môn phái, bang hội, giáo phái hay gặp nhất
trong các tác phẩm của Kim Dung là:

• Lăng ba vi bộ: Khinh công thượng thừa của phái
Tiêu Dao, môn võ mà Đoàn Dự vô tình học được.


10

10 PHIM ẢNH

• iếu Lâm
• Cái Bang
• Võ Đang
• Côn Luân
• Nga Mi
• Không Động

Những môn phái này chia ra hai phe chánh - tà thường
xuyên đối chọi nhau, phe chính được kêu là Danh
môn chính phái, phe tà bị gọi là Tà ma ngoại đạo. Về
chất lượng của các bang, phái, trong truyện Kim Dung
thường nhắc đến iếu Lâm, Cái Bang (mệnh danh là
ái Sơn và Bắc Đẩu trong võ lâm) và Minh Giáo, về
môn phái thì iếu Lâm là nhất, về bang hội thì Cái
Bang mạnh nhất, còn về giáo phái thì Minh Giáo mạnh
nhất. Tuy nhiên đọc hết các tác phẩm của ông thì ta
thấy đó chỉ là cái hư danh.

• Minh Giáo
• Cổ Mộ
• anh ành

• Điểm ương
• Ngũ Nhạc kiếm phái bao gồm:
• Tung Sơn
• ái Sơn
• Hoa Sơn

9 Thời biểu
Tiếu ngạo giang hồ không nói rõ xảy ra vào thời gian
nào; Kim Dung nói rằng ông cố tình bỏ ngỏ. Tuy vậy
độc giả đã phát hiện ra rằng câu truyện có thể xảy
ra vào thời Minh, bởi vì phái Võ Đang (thành lập vào
đầu triều Minh) xuất hiện nổi bật, và bởi vì người Mãn
Châu không được đề cập. Trong vài bộ phim chuyển
thể như Swordsman II với Lý Liên Kiệt đóng vai chính,
câu truyện diễn ra vào thời vua Vạn Lịch, tức là cuối
triều Minh, trước khi nhà anh xâm lấn.
1

• Hành Sơn
• Hằng Sơn
• Đại Lý Đoàn ị
• Toàn Chân giáo
• Vô Lượng kiếm phái
• Nhật Nguyệt thần giáo
• Nam Hải kiếm phái
• phái Tiêu Dao
• phái iên Sơn
• phái Tinh Túc
• Ngũ Độc giáo
• iên Ưng giáo (chí phái của Minh giáo)

• Bắc tông iên Long môn
• Nam tông iên Long môn

10 Phim ảnh
10.1 Phim truyền hình
• Hiệp khách hành (phim 2002)
• Anh hùng xạ điêu (phim 1983)
• Anh hùng xạ điêu (phim 1994)
• Anh hùng xạ điêu (phim 2003)
• Anh hùng xạ điêu (phim 2008)
• Anh hùng xạ điêu (phim truyền hình 2017)
• Bích huyết kiếm (phim 1985)
• Bích huyết kiếm (phim 2007)
• Lộc Đỉnh ký (phim 1984)
• Tiểu Bảo và Khang Hy (2001)
• Lộc Đỉnh ký (phim 2008)

• phái anh Tạng

• iên long bát bộ (phim truyền hình 1997)

• ần Long giáo

• iên long bát bộ (phim truyền hình 2003)

• phái Tuyết Sơn

• iên long bát bộ (phim truyền hình 2013)

• Trường Lạc bang

• ần điêu đại hiệp (phim 1983)

• iết Chưởng bang

• ần điêu đại hiệp (phim 1995)

• Phục Ngưu phái

• ần điêu đại hiệp (phim 1998)


11
• ần điêu đại hiệp (phim 2006)
• ần điêu đại hiệp (phim 2014)
• Tiếu ngạo giang hồ (phim 1984)
• Tiếu ngạo giang hồ (phim 1996)
• Tiếu ngạo giang hồ (phim truyền hình Đài Loan
2000)
• Tiếu ngạo giang hồ (phim 2001)
• Tiếu ngạo giang hồ (phim 2013)
• Ỷ iên Đồ Long Ký (phim 1986)
• Ỷ iên Đồ Long Ký (phim 2000)
• Ỷ iên Đồ Long Ký (phim 2003)
• Ỷ iên Đồ Long Ký (phim 2009)

12 Chú thích
[1] “'Cha Stone' unveiled”. St John’s College, Cambridge.
Ngày 31 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 7 tháng 4
năm 2013.

[2] Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets
(10001)-(15000) IAU: Minor Planet Center 13 July 2006.
Retrieved 4 August 2006.
[3] Chen, Mo (2001). Shijue Jin Yong (����) (bằng tiếng
Trung ốc). Yuanliu Publishing.
[4] “Novelist, newspaper founder and sage”. Asiaweek. 24
tháng 9 năm 1999. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 9 năm
2001. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2007.
[5] Đầu năm đối thọai cùng nhà Văn Kim Dung về quá
trình quy y Phật giáo Hiểu Huy, 09/02/2008 20:03:20,
phauvietnam.net
[6] Kim Dung xuất bản sách tản văn đầu tiên Uyên Kim,
báo Tuổi Trẻ 17/10/2006 07:11 GMT+7
[7]

• Việt nữ kiếm (phim truyền hình 1986): ATV,
Moonly vai A anh, Elliot Ngok vai Phạm Lãi

:
Kim Dung xúc động nhớ lại cuộc
hôn nhân đầu tiên: Cô ấy đã phản bội tôi
2013/07/01 00:26:41

[8] “Tiết lộ về hậu duệ của nhà văn võ hiệp Kim Dung”.

10.2

Phim điện ảnh

[9] Louis Cha Awarded French Honor of Arts Tân Hoa xã.

14 October 2004. Retrieved 4 August 2006.

• Tiếu ngạo giang hồ: Đông Phương Bất Bại

[10]

• Lộc Đỉnh ký

[11] Jin Yong Gallery Hong Kong Heritage Museum, Opens
on 1 March 2017

• Lộc Đỉnh ký: ần Long giáo

[12] ông tin về Kim Dung trên ylib.com

11

Xem thêm

• Cổ Long
• iếu Hạo
• Ngọa Long Sinh
• Ôn ụy An
• Trần anh Vân
• Lương Vũ Sinh
• Huỳnh Dị
• Tiêu Đỉnh
• ương Nguyệt
• Bộ Phi Yên
• ần Đông

2010-09-12, baidu

13 Thư mục
• Đỗ Long Vân, Vô Kỵ giữa chúng ta hay là hiện
tượng Kim Dung, Sài Gòn, Nhà xuất bản Trình
Bày, 1967
• Bửu Ý, “Kim Dung, Tạ Tốn và Ỷ iên Đồ Long”,
trong Tác giả thế kỷ 20, Sài Gòn, Nhà xuất bản An
Tiêm, 1967
• Tạp chí Văn học nước ngoài, số 2/1998 (số chuyên
đề Kim Dung, đăng tác phẩm Tuyết sơn phi hồ và
một số bài viết về Kim Dung)
• Vũ Đức Sao Biển, Biên khảo Kim Dung giữa đời
tôi, bốn quyển:
• yển thượng: Kiều Phong - khát vọng của
tự do, Nhà xuất bản Đồng Nai, 1996
• yển trung: iên hạ đệ nhất mỹ nhân, Nhà
xuất bản Đồng Nai, 1997
• yển hạ: Từ AQ đến Vi Tiểu Bảo, Nhà xuất
bản Trẻ, 1998


12

14 LIÊN KẾT NGOÀI
• yển kết: anh kiếm và cây đàn, Nhà xuất
bản Trẻ, 2000

• Jin Yong (Chinese author) tại Encyclopædia

Britannica (tiếng Anh)

• Ngoại quyển: Nhân vật Kim Dung nhìn qua
lăng kính pháp luật, Nhà xuất bản Trẻ, 2002

• Louis Cha tại Internet Movie Database

• Nhiều tác giả, Kim Dung, tác phẩm và dư luận,
Trần ức sưu tầm và tuyển chọn, Hà Nội, Nhà
xuất bản Văn học, 2001
• Nguyễn Duy Chính, Đọc Kim Dung tìm hiểu văn
hoá Trung ốc, ành phố Hồ Chí Minh, Nhà
xuất bản Trẻ, 2002
• Huỳnh Ngọc Chiến, Lai rai chén rượu giang hồ, Hà
Nội, Nhà xuất bản Văn học, 2002
• Trần Mặc, Võ hiệp ngũ đại gia, Nguyễn ị Bích
Hải dịch, ành phố Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản
Trẻ, 2003 (Phần 1: “Kim Dung và tác phẩm iên
Long bát bộ")
• Trần Mặc, Bàn về các nhân vật trong tiểu thuyết
Kim Dung, Lê Khánh Trường dịch, Hà Nội, Nhà
xuất bản Hội nhà văn, 2003
• Kim Dung - Ikeda, Tìm kiếm một thế kỷ xán lạnĐối thoại giữa Kim Dung và Ikeda, Lê Khánh
Trường dịch, Hà Nội, Nhà xuất bản Hội nhà văn,
2004
• Bút kiếm Kim Dung, Dương Ngọc Dũng (chủ biên),
Nguyễn Tôn Nhan, Huỳnh Ngọc Chiến, Nguyễn
Anh Vũ, ành phố Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản
Tổng hợp ành phố Hồ Chí Minh, 2005.

14

Liên kết ngoài

(tiếng Việt)
• SGK ở Trung ốc: Kim Dung 'đá' Lỗ Tấn u
ủy. Tiền Phong, 10:33 ngày 25 tháng 08 năm
2007
• Nhà văn Kim Dung dùi mài kinh sử H.T.
VnExpress ứ bảy, 25/6/2005 | 09:02 GMT+7
(theo Crienglish)
• Hai nhà văn VN tham gia hội thảo quốc tế về Kim
Dung VnExpress ứ tư, 17/9/2003 | 10:13 GMT+7
• Kim Dung: Đứa con võ hiệp của Phật giáo
(phần một) Hy Văn phauvietnam.net 26/05/2008
22:54:37.
• Ngả mũ chào thua fan kiếm hiệp Kim Dung tổng
hợp được toàn bộ lịch sử các mốc thời gian trong
truyện Kandy K | 27/02/2017 16:20. Tri ức Trẻ
(tiếng Anh)


13

15
15.1

Nguồn, người đóng góp, và giấy phép cho văn bản và hình ảnh
Văn bản

• Kim Dung Nguồn: Người đóng góp: Mxn, DHN, Mekong Bluesman, Vương
Ngân Hà, Nienl, Trung, Avia, Arisa, Sz-iwbot, ái Nhi, Lưu Ly, Vinhtantran, Apple, VietLong, Newone, DHN-bot, Lê y, Xuân
cường, Diepphi, Cao Xuan Kien, Nad 9x, Dhn610~viwiki, ijs!bot, Sprint~viwiki, ycuocthat, TXiKiBoT, Chihuong bk, Vn.Jimmy,
Kd, AlleborgoBot, SieBot, Conbo, La communista, TVT-bot, Loveless, DragonBot, Qbot, Mike.lifeguard, Xiaoao, Y Kpia Mlo, Cao bồi
cao kều, Nallimbot, Luckas-bot, Pq, Eternal Dragon, Nguyentrongphu, Rận xù, Knight Wolf, Xqbot, Hồng Kông nhân, angbao,
BD2412, Anhtan807, Shylove, Trần Nguyễn Minh Huy, Tanamthien, DangTungDuong, Prenn, Lê Hải Hiệp, Tranminh360, Minh
u ZT, Giáo sư Ngọc, Kano0ofun, Phương Huy, Dinhtuydzao, Nguyenhuu221157, Tnt1984, LÊ TẤN LỘC, TuHan-Bot, Xzeninc,
ZéroBot, Zjnh9k, Kuntaku Trần, JackieBot, Maihuongly, CNBH, Cheers!, Milk Coffee, Cheers!-bot, Trịnh Bạch Đằng, Ngocbich 75,
MasashiInoue, Dogiaplinh 94, Huynhtung, Alphama, Lo Nhi Cap Xich, Hoang Dat, AlphamaBot, Hugopako, Lengkeng91, Megame,
Addbot, TuanUt-Bot!, Ho ly tinh 9x, itxongkhoiAWB, KingPika, Funvn, Motoro, Tuanminh01, AlphamaBot4, TuanminhBot, Rimbo,
Én bạc, Phutruc95, Tanvo0908, Mario1314007, Trantrongnhan100YHbot, Mhung121, Leluong và 126 người vô danh

15.2

Hình ảnh

• Tập_tin:Hong_Kong_Heritage_Museum_Jin_Yong_Gallery_2017.jpg Nguồn: />06/Hong_Kong_Heritage_Museum_Jin_Yong_Gallery_2017.jpg Giấy phép: CC BY-SA 4.0 Người đóng góp: Tác phẩm do chính người
tải lên tạo ra Nghệ sĩ đầu tiên: Wpcpey
• Tập_tin:Sculpture_of_Jin_Yong.JPG Nguồn: />Giấy phép: CC BY-SA 3.0 Người đóng góp: Tác phẩm do chính người tải lên tạo ra Nghệ sĩ đầu tiên: Clestur Statue created by
• Tập_tin:The_Eagle-shooting_Heroes_Decorative_screen_2017.jpg Nguồn: />The_Eagle-shooting_Heroes_Decorative_screen_2017.jpg Giấy phép: CC BY-SA 4.0 Người đóng góp: Tác phẩm do chính người tải lên
tạo ra Nghệ sĩ đầu tiên: Wpcpey

15.3

Giấy phép nội dung

• Creative Commons Aribution-Share Alike 3.0