BÀI GIẢNG PHÒNG CHÁY CHỮA CHÁY tại DOANH NGHIỆP, Công ty dệt VĨnh phúc

PHÒNG CHÁY CHỮA CHÁY TẠI DOANH NGHIỆP

GV : NGUYỄN VĂN TÁM
CÔNG TY TNHH DỆT VĨNH PHÚC


MỤC ĐÍCH

1.
2.

Trang bị cho học viên các kiến thức cơ bản về PCCC
Nắm được quy trình xử lý khi có cháy

3. Sử dụng thành thạo bình chữa cháy xách tay trang bị tại nơi làm việc.


MỘT SỐ KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ PCCC

I.

Định nghĩa sự cháy

Cháy là phản ứng hóa học có tỏa nhiệt và phát sáng.
Có 3 yếu tố chính : Chất cháy, chất oxy hóa và nguồn nhiệt. Chất cháy và oxy hóa
đóng vai trò là chất tham gia phản ứng, còn nguồn nhiệt đóng vai trò tác nhân cung
cấp năng lượng cho các chất tham gia phản ứng.


MỘT SỐ KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ PCCC

•

Chất cháy là những chất có khả năng tham gia phản ứng cháy với oxy.

- Phân loại chất cháy trong tự nhiên rất phong phú, đa dạng chia làm 3 loại :
+ Chất dễ cháy : là chất có khả năng bắt lửa trong điều kiện bình thường như giấy,
bông, xăng dầu…
+ Chất khó cháy : chỉ có khả năng cháy ở những nơi có nhiệt độ cao ví dụ như đồng,
hợp kim thép, ..
+ Chất không cháy : Là những chất không có khả năng cháy khi đốt nóng như gạch,
đá, bê tông…


MỘT SỐ KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ PCCC
- Phân loại theo trạng thái tồn tại chia làm 3 loại :
+ Chất cháy khí : Là những chất tồn tại dạng khí như hidro, khí gas, axetylen
+ Chất cháy lỏng : Là những chất tồn tại dạng lỏng như : Xăng dầu, cồn, các axit hữu
cơ, rượu..
+ Chất rắn cháy : Là những chất tồn tại dạng rắn như : gỗ, vải, sợi, cao su….


MỘT SỐ KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ PCCC

•
•

Chất oxy hóa là chất tham gia phản ứng hóa học với chất cháy để tạo nên sự
cháy. Oxy thường tồn tại trong không khí và sinh ra do các hợp chất oxy bị phân
hủy.
Nguồn nhiệt : là nguồn cung cấp năng lượng cho phản ứng cháy xảy ra

Nguồn nhiệt có thể là : Ngọn lửa của vật đang cháy, tia lửa, vật thể được nung
nóng, nhiệt của các phản ứng hóa học, vật lý hoặc có thể do chính của nhiệt độ môi
trường ( tự cháy )


MỘT SỐ KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ PCCC
Khi có đủ các điều kiện trên sự cháy chưa chắc xảy ra mà phải cần một điều kiện
nữa đó là :
- 3 yếu tố trên phải trực tiếp tiếp xúc với nhau
- Thời gian đủ lớn
- Năng lượng của nguồn nhiệt đủ lớn
- Nồng độ của chất cháy và oxy hóa phải nằm trong giới hạn nồng độ bốc cháy.


MỘT SỐ KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ PCCC

•

II. Đám cháy

Đám cháy là quá trình xảy ra ngoài ý muốn, phát triển cho đến khi chưa hết chất
cháy hoặc chưa có các biểu hiện điều kiện đẫn đến tự tắt hoặc chưa áp dụng biện
pháp tích cực để khống chế và dập tắt.
Theo luật định “ Đám cháy được hiểu là trường hợp xảy ra cháy không kiểm soát
được có thể gây thiệt hại về người, tài sản và ảnh hưởng đến môi trường”


MỘT SỐ KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ PCCC

•
-

Phân loại đám cháy như sau :
A: Đám cháy chất rắn
B : Đám cháy chất lỏng
C : Đám cháy chất khí
D : Đám cháy kim loại
E : Đám cháy thiết bị điện


CÁC NGUYÊN NHÂN GÂY CHÁY
I. Cháy do con người gây ra

-

Do sơ suất bất cẩn gây ra cháy

-

Do trẻ em nghịch gây cháy

Do vi phạm các quy định an toàn về PCCC tức là đã có các quy định an toàn
PCCC, nhưng do không thực hiện hoặc thực hiện không nghiêm túc dẫn đến
cháy
Do phá hoại, phi tang dấu vết, trả thù cá nhân, đốt để nhận bảo hiểm, tự thiêu


CÁC NGUYÊN NHÂN GÂY CHÁY
II. Cháy do thiên tai

-

Do sét đánh
Do bão lụt , động đất gây ra cháy

III. Do tự bốc cháy

-

Là trường hợp ở nhiệt độ nhất định, chất cháy tiếp xúc với môi trường không khí
và tự cháy, hoặc do chất cháy đó gặp một chất khác sinh ra phản ứng hóa học có
thể tự bốc cháy.

- Ngoài ra còn quá trình tích nhiệt : giẻ lau thấm dầu mỡ chất đống, tích nhiệt dẫn
đến tự bốc cháy


CÁC BIỆN PHÁP PCCC CƠ BẢN
1.Tuyên truyền huấn luyện
- Người sử dụng lao động giáo dục kiến thức cho người lao động, tổ chức huấn luyện cách thức pccc
- Xây dựng phương án PCCC và tập luyện thường xuyên
2. Biện pháp kỹ thuật

-

Thay thế khâu sản xuất nguy hiểm bằng các khâu ít nguy hiểm hơn

-

Quản lý chặt chẽ chất cháy, nguồn lửa, nguồn nhiệt và các thiết bị sinh ra lửa, sinh nhiệt

-

Cách lý các thiết bị có nguy cơ cháy cao ra xa khu vực khác

-

Thay thế các chất dễ cháy bằng các chất khó cháy, xử lý vật liệu bằng sơn, hóa chất khó cháy, bảo quản chất lỏng chất khí dễ cháy không bị rò rỉ.

-

Lắp đặt hệ thống báo cháy, chống cháy lan từ phòng nọ sang phòng khác

-

Lắp đặt hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động

3. Biện pháp hành chính
- Tuyên truyền huấn luyện
- Ban hành các nội quy an toàn PCCC, sử dụng điện tại các phòng ban, phân xưởng
- Xử lý các vi phạm về PCCC


CÁC PHƯƠNG PHÁP CHỮA CHÁY
1. Phương pháp làm loãng
- Làm giảm nồng độ hơi cháy để lượng hơi cháy không đủ kết hợp với oxy trong
không khí tạo thành hỗn hợp cháy ( sử dụng khí trơ, bột, hơi nước để chữa cháy…)
2. Phương pháp làm lạnh
- Hạ thấp nhiệt độ xuống dưới nhiệt độ bắt cháy của vật cháy ( sử dụng nước, khí…)

3. Phương pháp cách ly
Ngăn cách nguồn nhiệt với vật cháy và oxy không khí
4. Phương pháp làm ngạt
Làm giảm nồng độ oxy trong không khí xuống dưới 14% thể tích đám cháy tự tắt
( sử dụng khí, bột chữa cháy…. )


QUY TRÌNH CHỮA CHÁY
Bước 1 : Khi xảy ra cháy

1.
2.

Báo động : Chuông báo cháy, đánh kẻng, hô hoán
Hướng dẫn mọi người thoát nạn : hướng thoát nạn cần tránh xa khu vực cháy và tạo lối cho lực lượng phương tiện chữa cháy
tiếp cận điểm cháy. Dùng loa thông báo; cử người trực tiếp hướng dẫn

3. Gọi điện báo cho lực lượng cảnh sát PCCC theo số : 114
4. Trực tiếp cắt điện hoặc báo cho cơ quan điện lực để cắt điện khu vực bị cháy hoặc toàn bộ cơ sở khi cần thiết
5. Sử dụng các phương tiện chữa cháy tại chỗ để dập cháy

-.
-.
-.

Dùng bình chữa cháy bằng tay hoặc xe đẩy để dập cháy
Dùng xẻng, gầu xô múc đất, cát để ngăn chất lỏng cháy chảy loang hoặc phủ lên để dập cháy
Sử dụng chữa cháy vách tường để phun nước làm mát cho người thoát nạn, phun để dập cháy ( phải chắc chắn đã cắt điện )

QUY TRÌNH CHỮA CHÁY
Bước 2 : Nắm tình hình đám cháy
1. Áp dụng biện pháp cháy lan
2. Cử người đón xe chữa cháy, bảo vệ, cứu người cứu tài sản
3. Xác định chất cháy, diện tích đám cháy, khả năng phát triển đám cháy
Bước 3 : Tổ chức chữa cháy
1. Huy động lực lượng, phương tiện, chất chữa cháy nếu có
2. Quyết định khu vực chữa cháy, biện pháp chữa cháy, sử dụng địa hình địa vật để chữa cháy
Bước 4 : Khi lực lượng cảnh sát PCCC tới :

1.
2.

Báo cáo sơ bộ tình hình đám cháy
Phối hợp lực lượng Cảnh sát PCCC để dập tắt đám cháy

Bước 5 : Bảo vệ hiện trường đám cháy
Bảo vệ hiện trường đám cháy phục vụ công tác khám nghiệm xác định nguyên nhân vụ cháy


HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG BÌNH CHỮA CHÁY XÁCH TAY
•

1.1.  Bình chữa cháy CO2

•

a)  Cấu tạo :

•

b)  Công dụng.

•

0
- Bình chữa cháy CO2 là thiết bị chữa cháy bên trong chứa khí CO2 -79 c được nén vào bình chịu áp lực cao, dùng để dập cháy, có độ tin cậy cao.,sử dụng, thao tác đơn giản thuận tiện, hiệu quả.

•

-       Bình CO2 đạt hiệu rất cao khi chữa các đám cháy ở những nơi kín gió, trong phòng kín, buồng ., hầm, các thiết bị. điện… sau khi dập tắt đám cháy không để lại dấu vết, không làm hư hỏng chất cháy.

•

c)  Cách sử dụng và nguyên lý chữa cháy.

•

0
Khi xảy ra cháy, xách bình CO2 tiếp cận đám cháy, một tay cầm loa phun hướng vào gốc  lửa tối thiểu là. 0,5m còn tay kia mở van bình hoặc bóp cò (Tùy theo từng loại bình). Khí CO2 ở nhiệt độ –79 C dưới dạng tuyết lạnh khi qua loa
phun ra có tác dụng hạ thấp nhiệt độ của đám cháy (Chữa cháy bằng phương. pháp làm lạnh ) sau đó khí CO2 bao phủ lên toàn bộ bề mặt của đám cháy làm giảm nồng độ của ôxy khuyếch tán vào vùng cháy, khi hàm lượng ôxy nhỏ . hơn
140/0 thì đám cháy sẽ tắt (Chữa cháy bằng phương pháp làm loãng nồng độ).

•

d)  Những điểm chú ý khi sử dụng bảo quản bình CO2.

•

- Không được phun khí CO2 vào người vì sẽ gây bỏng lạnh, khi phun tay cầm loa phun phải cầm. đúng vị tay cầm (Vì cầm vào các vị trí khác sẽ gây bỏng lạnh)

•

- Bình chữa cháy CO2 phải được đặt ở những nơi râm mát và dễ lấy thuận tiện khi sử dụng

•

- Ba tháng kiểm tra lượng khí trong bình 1 lần bằngphương pháp cân.


HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG BÌNH CHỮA CHÁY XÁCH TAY
•

1.2.  Bình  chữa cháy bột khô hệ MFZ.

•

a)    Cấu tạo.

•

b)   Công dụng.

•

Bình chữa cháy bột khô thuộc hệ MFZ là thiết bị chữa cháy bên trong chứa khí N 2 làm lực đẩy để phun thuốc bột khô dập tắt đám cháy. Bình chữa cháy bột khô hệ MFZ dùng để chữa các đám cháy
xăng dầu, khí cháy, thiết bị điện… an toàn cao trong sử dụng, thao tác đơn giản, dễ kiểm tra, hiệu quả chữa cháy cao.

•

c)    Cách sử dụng.

•

Khi có cháy xảy ra xách bình đến gần đám cháy, lộn bình lên xuống khoảng 3 – 4 lần, sau đó đặt bình xuống, rút chốt bảo hiểm ra, tay trái cầm vòi hướng vào đám cháy, tay phải ấn tay cò, phun bột
vào gốc lửa.

•

d)   Những điểm chú ý khi sử dụng bảo quản.

•

- Khi phun đứng xuôi theo chiều gió.

•

- Đặt bình ở những nơi râm mát và dễ lấy thuận tiện khi sử dụng.

•

- Một tháng kiểm tra bình 1 lần nếu kim đồng hồ áp suất chỉ về vạch đỏ thì phải mang  bình đi nạp lại.


MỘT SỐ HÌNH ẢNH HUẤN LUYỆN VỚI CẢNH SÁT
PCCC

SỬ DỤNG PHƯƠNG BÌNH CHỮA CHÁY XÁCH TAY


SỬ DỤNG PHƯƠNG BÌNH CHỮA CHÁY XÁCH TAY


HÌNH ẢNH TỔ CHỨC THOÁT NẠN