ĐẶC điểm PHẬT GIÁO VIỆT NAM

ĐẶC ĐIỂM
PHẬT GIÁO
VIỆT NAM


DANH SÁCH THÀNH VIÊN


NỘI DUNG

1.
2.
3.

Sự du nhập Phật giáo vào Việt Nam
Những đặc điểm chính của Phật giáo Việt Nam
Phật giáo Việt Nam qua các thời kỳ


1. SỰ DU NHẬP PHẬT GIÁO VÀO VIỆT NAM



Phật giáo được truyền vào VN từ rất sớm - từ thế kỷ I, II sau CN; dựa vào
truyền thuyết thời Hùng Vương, Chử Đồng Tử gặp ông sư tên là Phật
Quang học đạo.



Hai con đường chính:

–
–

Đường thủy (đường biển): tiếp nhận trực tiếp.
Đường bộ: tiếp nhận gián tiếp.

 Thông qua sự giao lưu buôn bán của người Ấn, sau đó là của người Trung
Hoa với người Việt.


1. SỰ DU NHẬP PHẬT GIÁO VÀO VIỆT NAM



Luy Lâu (Thuận Thành, Bắc Ninh ngày nay) được coi là trung tâm của
Phật giáo lúc bấy giờ.



Phật giáo du nhập vào Việt Nam có sự tương tác, sống chung với các tín
ngưỡng tôn giáo bản địa  hình thành những đặc điểm của Phật giáo VN
thời kì du nhập. Những đặc điểm này còn chi phối sự phát triển của Phật
giáo VN những giai đoạn lịch sử sau này.


2. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CHÍNH

Tổng hợp giữa Phật giáo và tín
ngưỡng
ngưỡng truyền

truyền thống
thống

1. TÍNH TỔNG HỢP

ĐẶC ĐIỂM

2. TÍNH HÀI HÒA ÂM
DƯƠNG

3. TÍNH LINH HOẠT

Tổng hợp giữa các tông phái Phật
giáo

Tổng hợp giữa Phật giáo và các
tôn giáo khác


2.1. Tính tổng hợp

TỔNG

HỢP GIỮA PHẬT GIÁO VÀ TÍN NGƯỠNG TRUYỀN

THỐNG

– Phật giáo thờ Phật trong chùa, thờ thần trong miếu và thờ Mẫu trong phủ.
– Bốn vị thần Tứ pháp vốn được thờ nhiều nhất được “Phật hóa”: Phật Pháp Vân,
Phật Pháp Vũ,…

– Đưa các vị Thần, Thánh, Mẫu, thành hoàng thổ địa, anh hùng dân tộc... vào thờ
trong chùa. VD: “Tiền Phật hậu Mẫu”


2.1. Tính tổng hợp

TỔNG HỢP GIỮA CÁC TÔNG PHÁI PHẬT GIÁO

– Các tông phái Phật giáo Đại thừa sau khi du nhập vào Việt Nam trộn lẫn với
nhau.

– Các điện thờ ở chùa miền Bắc có vô cùng phong phú các loại tượng Phật, Bồ tát,
La Hán của các tông phái khác nhau.

– Các chùa miền Nam còn có xu hướng kết hợp Tiểu thừa với Đại thừa.


2.1. Tính tổng hợp

TỔNG HỢP GIỮA PHẬT GIÁO VÀ CÁC TÔN GIÁO KHÁC

– Tiếp nhận Đạo giáo, Nho giáo để làm nên “Tam giáo đồng nguyên” (Ba tôn giáo
có cùng một gốc) và “Tam giáo đồng quy” (Ba tôn giáo có cùng một mục đích).

– Thập niên 1920: Phật giáo hòa trộn với tất cả các tôn giáo khác để hình thành
Đạo Cao Đài với quan điểm: “Thiên nhân hợp nhất”, “Vạn giáo nhất lý”.


2.2. Tính hài hòa âm dương (Khuynh hướng thiên về

nữ tính)



Các vị Phật Ấn Độ xuất thân vốn là đàn ông, sang Việt Nam biến thành
Phật Ông – Phật Bà.



Bồ tát Quán Thể Âm đã được biến thành Phật Bà Quan Âm với nghìn
mắt nghìn tay.



Người Việt tạo ra những “Phật bà” riêng của mình: Phật Mẫu Man
nương, Quan Âm Thị Kính,…



Có nhiều chùa mang tên phụ nữ: chùa Bà Dâu, chùa Bà Tướng, chùa Bà
Đanh…Tuyệt đại bộ phận Phật tử tại gia là phụ nữ.


2.3. Tính linh hoạt

Cách tu linh hoạt: Người Việt coi trọng việc sống phúc đức, trung
thực hơn là đi chùa; coi trọng truyền thống thờ ông bà, cha mẹ hơn
là thờ Phật; đồng nhất ông bà, cha mẹ với Phật:
“Dù xây chín bậc phù đồ,
Không bằng làm phúc cứu cho một người”

“Tu đâu cho bằng tu nhà,
Thờ cha kính mẹ mới là chân tu”


2.3. Tính linh hoạt

Phật ở Việt Nam mang dáng dấp hiền hòa và dân dã.

Tượng Phật Thích Ca Tuyết Sơn – Ông “Nhịn ăn mà mặc”


2.3. Tính linh hoạt

Phật được đồng nhất với những vị thần trong tín ngưỡng truyền thống:

– Có khả năng cứu giúp mọi người thoát khỏi mọi tai họa.
– Làm mây, mưa, sấm, chớp để mùa màng tốt tươi
– Ban cho người hiếm muộn có con
– Cứu độ cho người chết và giúp họ siêu thoát,…


2.3. Tính linh hoạt

Ngôi chùa Việt Nam được thiết kế theo phong cách ngôi nhà cổ truyền
với hình thức mái cong có 3 gian 2 chái.

Chùa Tây Phương


3. PHẬT GIÁO VIỆT NAM QUA CÁC THỜI KỲ

Thời Lý, Trần: Phật giáo phát triển mạnh mẽ, trở thành quốc giáo. Chùa
được xây dựng ở nhiều nơi, phần lớn nhân dân quy y theo đạo Phật.

Thời Lê: thi hành chính sách độc tôn Nho giáo. Phật giáo thời kì này lui
về sống trong nhân dân.

Thế kỷ 17, 18 trong điều kiện Nho giáo suy thoái đạo Phật lại có điều
kiện phục hưng.


3. PHẬT GIÁO VIỆT NAM QUA CÁC THỜI KỲ

Thế kỷ 19: Đạo Phật bị hạn chế do nhà Nguyễn tiếp tục chủ trương độc
tôn Nho giáo.

Năm 1981: Phật giáo Việt Nam tiến hành Đại hội lần I thành lập một tổ
chức thống nhất: Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Phương châm: “Đạo
pháp – Dân tộc và Chủ nghĩa xã hội”.


3. PHẬT GIÁO VIỆT NAM QUA CÁC THỜI KỲ

Hiện nay Phật giáo VN có gần 8 triệu tín đồ, hơn 20 nghìn nhà tu hành
– có mặt ở hầu khắp các tỉnh thành trong cả nước.


KẾT LUẬN

Phật giáo được truyền vào Việt Nam từ rất sớm; là cả một quá trình dài,

tương đối liên tục.

Ba đặc điểm chính của Phật giáo Việt Nam là: Tính tổng hợp, Tính hài
hòa âm dương, tính linh hoạt.

Trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, Phật giáo hiện nay là một tôn giáo lớn
ở Việt Nam, có ảnh hưởng đậm nét đến các thành tố văn hóa khác của
văn hóa Việt.


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.

Nguyễn Hữu Vui, Trương Hải Cường (2003), Tập bài giảng Tôn giáo
học, Nhà xuất bản chính trị quốc gia, Hà Nội.

2.

Trần Quốc Vượng chủ biên (2010), Cơ sở văn hóa Việt Nam, Nhà xuất
bản giáo dục, Hà Nội.

3.
4.

- Website Giáo hội Phật giáo Việt Nam
/>