Chứng minh cơ quan hành chính Nhà nước là chủ thể quản lí hành chính Nhà nước chủ yếu và quan trọng nhất

MỞ ĐẦU
Bộ máy nhà nước là một chính thể thống nhất, được tạo thành bởi các cơ quan
nhà nước.Trong đó cơ quan hành chính nhà nước có vị trí quan trọng, là bộ phận hợp
thành của bộ máy nhà nước, được thành lập để thực hiện chức năng hành chính nhà
nước. Chủ thể quản lý hành chính nhà nước là các cá nhân hay tổ chức nhân danh nhà
nước mang quyền lực hành chính nhà nước. Việc tìm hiểu cơ quan hành chính nhà
nước sẽ giúp chúng ta phân biệt được cơ quan hành chính nhà nước với các cơ quan
khác trong bộ máy nhà nước, hiểu rõ hơn về chức năng cũng như địa vị pháp lý của
cơ quan hành chính nhà nước.Do đó nhóm chúng em xin chọn đề tài: “Chứng minh
cơ quan hành chính Nhà nước là chủ thế quản lí hành chính Nhà nước quan
trọng nhất” để tìm hiểu.

NỘI DUNG
I – KHÁI NIỆM CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC.
1. Định nghĩa.
Cơ quan hành chính nhà nước là bộ phận cấu thành của bộ máy nhà nước, trực
thuộc trực tiếp hoặc gián tiếp cơ quan quyền lực nhà nước cùng cấp, có phương diện
hoạt động chủ yếu là hoạt động chấp hành- điều hành, có cơ cấu tổchức và phạm vi
thẩm quyền do pháp luật quy định.
2. Đặc điểm của cơ quan hành chính nhà nước.
2.1.Cơ quan hành chính nhà nước mang dấu hiệu chung của các cơ quan nhà
nước.
Cơ quan hành chính nhà nước có quyền nhân danh nhà nước khi tham gia vào
các quan hệ pháp luật nhằm thực hiện các quyền và nghĩa vụ pháp lý với mục đích
hướng tới lợi ích công.
Hệ thống cơ quan hành chính nhà nước có cơ cấu tổ chức phù hợp với chức
năng, nhiệm vụ và quyền hạn do pháp luật quy định.


Các cơ quan hành chính nhà nước được thành lập và hoạt động dựa trên những
quy định của pháp luật, có chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền riêng và có những mối

quan hệ phối hợp trong thực thi công việc được giao.
Nguồn nhân sự chính của cơ quan hành chính nhà nước là đội ngũ cán bộ,
công chức, được hình thành từ tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc bầu cử theo quy định của
Luật cán bộ, công chức 2008.
2.2. Đặc điểm riêng của cơ quan hành chính nhà nước.
Cơ quan hành chính nhà nước có chức năng quản lý hành chính nhà nước. Các
cơ quan hành chính nhà nước thực hiện hoạt động chấp hành – điều hànhnhằm thực
hiện chức năng quản lí hành chính nhà nước .
Hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước được thành lập từ trung ương đến
cơ sở, đứng đầu là Chính phủ, tạo thành một chỉnh thể thống nhất, được tổ chức theo
thứ bậc, có mối quan hệ mật thiết phụ thuộc nhau về tổ chức và hoạt động nhằm thực
thi quyền quản lý hành chính nhà nước.
Thẩm quyền của các cơ quan hành chính nhà nước được pháp luật quy định
trên cơ sở lãnh thổ, ngành hoặc lĩnh vực chuyên môn mang tính tổng hợp.
Các cơ quan hành chính nhà nước đều trực tiếp hay gián tiếp trực thuộc cơ
quan quyền lực nhà nước cùng cấp, chịu sự giám sát và báo cáo công tác trước cơ
quan quyền lực nhà nước.
Các cơ quan hành chính nhà nước có hệ thống đơn vị cơ sở trực thuộc.
II.CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC LÀ CHỦ THỂ QUẢN LÝ HÀNH
CHÍNH NHÀ NƯỚC QUAN TRỌNG NHẤT.
1.Quản lý hành chính nhà nước là hoạt động chủ yếu được coi là chức năng của
cơ quan hành chính nhà nước.
Với bản chất nhà nước ta được chia thành ba nhánh quyền cơ bản là quyền lập
pháp, tư pháp và hành pháp.Tương ứng với mỗi nhánh quyền là hệ thống cơ quan có
nguyên tắc hoạt động và đặc điểm riêng.Với nhánh quyền hành pháp thì cơ quan hành
chính nhà nước với nhiệm vụ quản lý hành chính nhà nước là chủ yếu, đây cũng được


coi là chức năng cơ bản, qua trọng nhất của cơ quan này.Với bản chất là hoạt động
mang tính chấp hành và điều hành được thể hiện sâu sắc trong chính cách hoạt động

của hệ thống cơ quan hành pháp đối với việc quản lý hành chính từ trung ương đến
địa phương và trong chính hoạt động nội bộ của hệ thống cơ quan này.
Thứ nhất, tính chấp hành – điều hành được thể hiện trên cơ sở Hiến pháp và
pháp luật thì các chủ thể cơ quan quản lý hành chính tiến hành việc điều hành trong
nội bộ cơ quan cũng như điều hành đến đối tượng tác động của hoạt động quản lý
hành chính bằng các hình thức như: ban hành hệ thống văn bản quy phạm cũng như
văn bản cá biệt để thực hiện hoạt động điều hành của mình. Điều đó có ý nghĩa cơ
quan hành chính nhà nước nhân danh nhà nước để thực thi pháp luật, áp dụng các quy
phạm pháp luật để thực hiện hoạt động điều hành của mình, nhưng vẫn phải trong
khuôn khổ theo pháp luật. Đây là mối quan hệ mật thiết giữa hoạt động điều hành –
chấp hành mà không phải cơ quan nào cũng có.
Thứ hai, cơ quan hành chính nhà nước chính là cơ quan tiến hành quản lý trên
tất cả mọi mặt của đời sống xã hội từ kinh tế, văn hóa, giáo dục,… trên tất cả các
phương tiện trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta đều thuộc quản lý của cơ quan
hành chính nhà nước. Cơ quan hành chính nhà nước thực hiện chức năng quản lý
hành chính của mình từ vấn đề chung đến các cá thể riêng trong xã hội đều chịu sự
quản lý của hệ thống cơ quan này.
2. Cơ quan hành chính nhà nước là chủ thể quản lý hành chính nhà nước thường
xuyên nhất.
Nhóm thứ nhất: Các quan hệ quản lý phát sinh trong quá trình các cơ quan nhà
nước thực hiện hoạt động chấp hành - điều hành trên các lĩnh vực khác nhau của đời
sống xã hội. Có thể nói, nhóm quan hệ này là nhóm cơ bản và quan trọng nhất của
hoạt động quản lý hành chính nhà nước.Bởi lẽ đây là nhóm quan hệ khá phong phú,
diễn ra thường xuyên nhất trên nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội.Tính
chất điều hành được thể hiện ở hoạt động tổ chức và chỉ đạo trực tiếp đối với các đối


tượng quản lý thuộc quyền để đảm bảo các văn bản pháp luật của cơ quan quyền lực
nhà nước được thực hiện trên thực tế.
Nhóm thứ hai: Các quan hệ quản lý hình thành trong quá trình các cơ quan nhà

nước xây dựng và củng cố chế độ công tác nội bộ của mình nhằm ổn định về tổ chức
để hoàn thành chức năng nhiệm vụ của mình. Đối với nhóm quan hệ thứ hai được
hình thành trong quá trình các cơ quan nhà nước xây dựng và củng cố chế độ công tác
nội bộ nhưng đó không phải phương diện hoạt động chủ yếu mà chỉ nhằm ổn định về
tổ chức để hoàn thành chức năng, nhiệm vụ của mình.
Nhóm thứ ba: Các quan hệ quản lý hình thành trong quá trình các cá nhân và tổ
chức được nhà nước trao quyền thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước
trong một số trường hợp cụ thể do pháp luật quy định. Nhóm quan hệ này cũng không
phải nhóm quan hệ chủ đạo mà chỉ phát sinh trong một số trường hợp cụ thể do pháp
luật quy định. Các cán bộ nhà nước có thẩm quyền quản lý hành chính nhà nước cũng
thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính nhà nước thường xuyên, liên tục trong nhiệm
kì công tác của họ. Nhưng hoạt động của họ phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động cơ
quan họ đang công tác, không thể có chuyện cán bộ được quyền độc lập, vượt quá
thẩm quyền được pháp luật quy định cho cơ quan mà họ đang công tác.
3. Các cơ quan hành chính nhà nước tham gia quản lý hành chính nhà nước với
số lượng lớn.
Trong hệ thống các cơ quan của bộ máy nhà nước thì cơ quan hành chính nhà
nước chiếm số lượng lớn nhất. Hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước được thành
lập và tổ chức chặt chẽ từ trung ương đến cơ sở, thông qua các cấp hành chính từ trên
xuống dưới. Việc phân chia các cơ quan hành chính thành các khác nhau dựa trên
những tiêu chí về lãnh thổ, thẩm quyền, nguyên tắc tổ chức và giải quyết công việc.
Căn cứ vào phạm vi lãnh thổ cơ quan hành chính nhà nước gồm có: cơ quan
hành chính nhà nước ở trung ương và cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương.
Căn cứ vào thẩm quyền, cơ quan hành chính nhà nước chia thành cơ quan hành
chính có thẩm quyền chung bao gồm Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp và cơ quan


hành chính có thẩm quyền chuyên môn bao gồm Bộ và các cơ quan ngang bộ.Ở Việt
Nam hiện nay gồm có 18 bộ và 4 cơ quan ngang bộ. 4 cơ quan ngang bộ bao gồm:
Thanh tra Chính phủ, Ngân hàng nhà nước Việt Nam, Ủy ban dân tộc và Văn phòng

Chính phủ. Cùng với đó là số lượng rất lớn Ủy ban nhân dân các cấp ( cấp tỉnh,
huyện, xã).
Căn cứ vào nguyên tắc tổ chức, giải quyết công việc, cơ quan hành chính nhà
nước được chia thành cơ quan hành chính nhà nước tổ chức và hoạt động theo chế độ
tập thể lãnh đạo và cơ quan hành chính hoạt động theo chế độ thủ trưởng một người.
Giúp các cơ quan hành chính có thể thực hiện được tốt chức năng của mình là
đội ngũ cán bộ, công chức đông đảo, trong khi các chủ thể khác chỉ có một hoặc một
số tham gia vào hoạt động quản lí hành chính nhà nước.
4.Chỉ có cơ quan hành chính nhà nước mới có đầy đủ quyền năng để thực hiện
tất cả các hình thức quản lý hành chính nhà nước.
Các hình thức quản lý hành chính nhà nước bao gồm: Ban hành văn bản quy
phạm pháp luật; ban hành văn bản áp dụng quy phạm pháp luật; thực hiện những hoạt
động khác mang tính chất pháp lý; áp dụng những biện pháp tổ chức trực tiếp; thực
hiện những tác động về nghiệp vụ - kỹ thuật.
Trong số các hình thức trên thì những hình thức mang tính chất pháp lý như:
ban hành văn bản quy phạm phá luật, ban hành văn bản áp dụng pháp luật và thực
hiện những hoạt động khác mang tính chất pháp lý có vai trò quan trọng, là những
hình thức quản lý hành chính nhà nước trực tiếp. Và không phải tất cả các chủ thể
quản lý hành chính nhà nước đều có thể thực hiện mà chỉ có cơ quan hành chính nhà
nước, với những thẩm quyền được pháp luật quy định cụ thể mới có thể tiến hành tất
cả các hình thức quản lý hành chính nhà nước nêu trên đặc biệt là hình thức ban hành
văn bản quy phạm pháp luật.
Trong tất cả các hình thức nêu trên thì ban hành văn bản quy phạm pháp luật là
hình thức quan trọng nhất trong hoạt động của các chủ thể quản lý hành chính nhà
nước nhằm thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Bởi các văn bản quy phạm pháp


luật do cơ quan quyền lực nhà nước ban hành chỉ quy định những vấn đề chung, cơ
bản không bao hàm hết mọi vấn đề của đời sống xã hội.
Trong các văn bản quy phạm pháp luật, các cơ quan hành chính nhà nước quy

định những quy tắc chung trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước, quyền hạn và
nghĩa vụ cụ thể của các bên tham gia quan hệ quản lý hành chính nhà nước, xác định
rõ thẩm quyền cũng như thủ tục tiến hành hoạt động của các chủ thể quản lý…
III. ĐÁNH GIÁ HỆ THỐNG CƠ QUAN HÀNH CHÍNH CỦA NƯỚC TA
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY.
1. Mặt tích cực.
Sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, quyết liệt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tạo
chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của chính quyền các cấp, góp
phần triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ cải cách hành chính, xây dựng và hoàn thiện
hệ thống pháp luật trong việc quản lý hành chính nhà nước.
Cơ cấu tổ chức các bộ, ngành ngày càng tinh gọn. Việc sắp xếp, điều chỉnh các
bộ và các cơ quan ngang bộ và các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân theo
hướng tổ chức quản lý đa ngành, đa lĩnh vực, thu gọn đầu mối; khắc phục được nhiều
sự chồng chéo, trùng dẫm về chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan với nhau.
Tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chứclà nội dung không
kém phần quan trọng trong chủ trương cải cách bộ máy hành chính nhà nước.
Thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thường xuyên
được các chủ thể có thẩm quyền rà soát và đơn giản hóa, góp phần tạo lập hệ thống hỗ
trợ khởi sự kinh doanh, thúc đẩy tự do sáng tạo cho doanh nghiệp khởi nghiệp.
Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin của các bộ, ngành, địa phương đã
mang lại kết quả tích cực, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan hành
chính nhà nước; nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công cho người dân, tổ chức...
2. Những tồn tại, hạn chế.
Chất lượng xây dựng văn bản quy phạm pháp luật chưa đáp ứng được yêu cầu;
văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh vẫn còn tồn tại và chưa được giải


quyết dứt điểm, dẫn đến việc giải quyết các thủ tục hành chính của các cơ quan hành
chính còn khó khăn.
Trong quá trình thực hiện hoạt động quản lý, việc đưa ra chủ trương, biện pháp

quản lý thích hợp và ban hành các văn bản pháp luật thuộc thẩm quyền để điều chỉnh
những vấn đề mới phát sinh chưa được luật điều chỉnh còn chậm, thiếu sót.
Tuy có nhiều thay đổi đáng kể nhưng cơ cấu tổ chức của bộ máy hành chính
vẫn còn cồng kềnh, chồng chéo về chức năng nhiệm vụ, nhiều nấc trung gian.
Đội ngũ cán bộ, công chức các cấp, kể cả người đứng đầu cơ quan, đơn vị chưa
sử dụng hiệu quả thời gian làm việc; việc chấp hành kỷ cương, kỷ luật hành chính có
phần chưa nghiêm; trách nhiệm, tính tiên phong, gương mẫu của công chức là thủ
trưởng cơ quan, đơn vị chưa phát huy đúng mức nên có phần ảnh hưởng đến phong
cách, tác phong, lề lối làm việc của cán bộ công chức, ảnh hưởng đến chất lượng và
hiệu quả hoạt động của cơ quan, đơn vị.
Việc phân cấp cho các địa phương, các đơn vị cơ sở chủ động thực hiện pháp
luật trên địa bàn lãnh thổ, đặc biệt là tự chủ trong hoạt động kinh tế còn hạn chế, thiếu
sự mạnh dạn của các chủ thể quản lý hành chính nhà nước....

KẾT LUẬN
Có thể thấy rằng cơ quan hành chính nhà nước là chủ thế quan trọng của pháp
luật hành chính, của quan hệ pháp luật hành chính và đặc biệt nó là chủ thể quan trọng
nhất trong quản lý hành chính nhà nước.Trong thực tế cơ quan hành chính nhà nước
vẫn chưa phát huy hết được vai trò của mình và còn nhiều hạn chế, bất cập làm ảnh
hưởng đến hoạt động quản lý hành chính nhà nước.Chính vì vậy chúng ta cần phải cải
cách bộ máy hành chính. Đảng và nhà nước tăng cường hoạt động, tích cực đề ra
những chủ trương, chính sách, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động quản
lý hành chính nhà nước. Đồng thời mỗi người dân còn phải có ý thức, tích cực tham
gia hoạt động quả lý ở địa phương, có vậy hoạt động quả lý hành chính nhà nước mới
được bền vững và phát triển lâu dài.


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình luật hành chính Việt Nam, Nxb. Công

2.

an nhân dân.
Khoa luật, Đại học quốc gia Hà Nội, Giáo trình luật hành chính Việt Nam, Nxb.

3.

Đại học quốc gia.
Học viện hành chính quốc gia, Giáo trình luật hành chính và tài phán hành

4.

chính, Nxb. Giáo dục.
Bộ môn Hành chính Đại học Luật Hà Nội,Hướng dẫn môn học luật Hành
chính, Nxb. Lao động, 2014.