BÀI GIẢNG SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT

Trường THPT Trường Chinh

GV: Phan Thị Bích Thao


Câu hỏi: Trình bày khái niệm phát triển, nêu mối quan
hệ giữa sinh trưởng và phát triển ở thực vật.
Đáp án.
- Khái niệm: Phát triển của cơ thể thực vật là toàn bộ
những biến đổi diễn ra theo chu trình sống bao gồm 3 quá
trình liên quan: sinh trưởng, phân hóa và phát sinh hình
thái tạo nên các cơ quan của cơ thể.
- Mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát triển :
+ Sinh trưởng gắn với phát triển và phát triển trên cơ sở
của sinh trưởng.
+ Sinh trưởng và phát triển là những quá trình liên quan
với nhau, đó là 2 mặt của chu trình sống của cây.




I. Khái niệm sinh trưởng và phát triển
1. Sinh trưởng
a. Ví dụ: gà con mới nở nặng 2g, cao 7cm → sau 1 tháng
gà nặng 1,5 kg, cao 17cm.
b. Khái niệm: Sinh trưởng ở động vật là quá trình tăng
kích thước và khối lượng của cơ thể động vật do tăng
I. Khái niệm
sinh trưởng và
phát triển
1. Phát triển

kích thước và khối lượng của tế bào.
2. Phát triển

Sinh trưởng

a. Ví dụ: Sự phát triển của gà.
2. Phát triển

Hợp tử → phôi →phân hóa tế bào→ Sau
phát
sinh các cơ
1 tháng, gà nặng
quan → gà con → gà trưởng thành.
1,5kg cao 17cm
II. Phát triển không
Gà con nặng 2g
qua biến thái và qua b. Khái niệm:
cao 7cm
biến thái
Phát triển của cơ thể động vật là quá trình biến đổi bao
gồm sinh trưởng, phân hóa tế bào và phát sinh hình thái
cơ quan và cơ thể.


I. Khái niệm sinh trưởng và phát triển
2. Phát triển
c. Các giai đoạn phát triển

I. Khái niệm

sinh trưởng và
phát triển
1. Phát triển
2. Phát triển
II. Phát triển không
qua biến thái và qua
biến thái

- Giai đoạn phôi (trước khi sinh hoặc nở ra từ trứng
- Giai đoạn hậu phôi( sau khi sinh hoặc nở từ trứng)
+ Phát triển không qua biến thái.
+ Phát triển qua biến thái.
* Biến thái
Là sự thay đổi đột ngột về hình thái, cấu tạo và sinh
lí của động vật sau khi sinh ra hoặc nở từ trứng ra.


II. Phát triển không qua biến thái và phát triển
qua biến thái
Quan sát đoạn phim và nghiên cứu SGK hãy hoàn thành
nội dung vào phiếu học tập.

Đặc điểm
I. Khái niệm
sinh trưởng và
phát triển
1. Phát triển

Đại diện

2. Phát triển
II. Phát triển không Giai đoạn
qua biến thái và quaphôi
biến thái

Giai đoạn
hậu phôi

Phát triển Phát triển qua biến thái
không qua Biến thái
Biến thái không
biến thái
hoàn toàn hoàn toàn


II. Phát triển không qua biến thái và phát triển qua biến thái
Đặc điểm

Đại diện
Giai đoạn
phôi
Giai đoạn
hậu phôi

Phát triển
không qua
biến thái

Phát triển qua biến thái
Biến thái hoàn

toàn

Biến thái không
hoàn toàn

Người,voi, gà… Bướm, ruồi, ong…
Hợp tử

Phân chia
nhiều lần

Con non sinh
ra có đặc điểm
hình thái, cấu
tạo tương tự
như con
trưởng thành.

phôi

Phân hóa

Châu chấu, cào
cào, gián…

các cơ quan của con non.

- Con non có hình
thái, cấu tạo và sinh
lí rất khác với con

trưởng thành.

- Con non có hình
thái, cấu tạo khác
nhau không nhiều
so với con trưởng
thành.
- Con non trải qua
- Con non trải qua
giai đoạn trung gian nhiều lần lột xác.
biến đổi thành con
trưởng thành


Biến thái không hoàn toàn

Biến thái hoàn toàn

oạn
Giai đ
hôi
hậu p

Giai đoạn
hậu phôi


Phát triển không
qua biến thái

Phát triển qua biến
thái hoàn toàn

Phát triển qua biến
thái không hoàn toàn

Giai đoạn phôi thai

Giai đoạn sau sinh

Hình 1

Hình 2

Hình 3


Các kiểu Đại diện
ST & PT

Đặc điểm

Người Con non có đặc điểm hình thái, cấu tạo
Không
sinh lý tương tự con trưởng thành.
qua biến voi,
chuột…
thái
Qua biến Bướm, Ấu trùng (sâu non) có hình thái, cấu tạo
sinh lý rất khác con trưởng thành.

thái hoàn tằm,…
toàn
Qua biến Châu
chấu,
thái
không bọ xít
hoàn
toàn

Ấu trùng có hình thái, cấu tạo sinh lý
khác nhau không nhiều so với con
trưởng thành.


Sơ đồ sinh trưởng và phát triển qua biến thái hoàn
toàn ở sâu bướm


Quan sát hình về chu trình sống của ếch và cho biết:
Phát triển của ếch gồm những giai đoạn nào? Thuộc
kiểu biến thái hoàn toàn hay không hoàn toàn? Tại sao?


?

Con non có đặc điểm gần giống với con trưởng thành,
ấu trùng trải qua nhiều lần lột xác trở thành con trưởng
thành. Đây là kiểu phát triển

A

không qua biến thái.

B

biến thái hoàn toàn

C

D

qua biến thái.

biến thái không hoàn
toàn.

Tiếp tục


?

Nhóm động vật nào có giai đoạn ấu trùng sống
dưới nước, con trưởng thành sống trên cạn ?

A

Cá mập,cá sấu, cua.

B

Vịt, thiên nga, muỗi.

Chuồn chuồn, muỗi,
ếch.

C

D

Rùa, hà mã, hải
cẩu.

Tiếp tục


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Về nhà học bài và trả lời các câu hỏi trong
SGK trang 151.
- Chuẩn bị bài mới Bài 38. Các nhân tố ảnh
hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển ở
động vật.
+ Đọc nội dung bài 38 trước ở nhà.
+ Trả lời câu hỏi: Sinh trưởng và phát triển ở
động vật chịu hưởng bỡi những nhân tố
nào?
+ Sưu tầm hình ảnh hoặc tư liệu về những
người cao nhất và lùn nhất thế giới.


Rắn lột xác có phải là biến thái không?

Rắn lột bỏ da không phải là biến
thái vì rắn thay lớp da cũ bằng lớp
da mới không có sự biến đổi rõ rệt
về chất và lượng. Rắn thay da cũng
gần giống như con người luôn bong
đi lớp da bên ngoài bề mặt cơ thể.


Sinh trưởng và phát triển
của động vật trải qua mấy
giai đoạn?

Giai đoạn phôi thai

Gi
ai
ph đoạ
ôi n

Giai đoạn
hậu phôi

Giai đoạn sau sinh

Hình 2: Sinh trưởng và phát
triển ở sâu bướm

Hình 1: Sinh trưởng và phát triển ở người

Giai đoạn phôi thai:
Hợp tử

Phân chia
nhiều lần

phôi
phôi

Giai đoạn thai nhi

Phân hóa

Cơ quan


Giai đoạn sau sinh


Phôi

Phân hóa tế bào

Gà trưởng
thành

Phát sinh hình thái các cơ quan

Gà con

Từ những
giaihình
đoạn
biến
đổisống
trên của
em gà
hãyvà
Quan sát
chu
trình
cho biết
triển
động
vật làgiai
gì ?đoạn biến
cho phát
biết nó
trảiởqua
những
đổi nào?


Biến
thái là sự thay đổi đột ngột về hình thái, cấu
Em có nhận xét gì về hình thái cấu tạo và
tạo và
sinh
lí của
vậtvới

saucon
khitrưởng
sinh rathành?
hoặc nở
sinh
lí của
conđộng
non so
từ trứng ra.

Biến thái là gì?


Sinh trưởng và phát triển ở người

Phôi