Giáo án vật lý 6 tiết 22

Lớp: 6A
Lớp: 6B
Lớp: 6C
Tiết 22
Bài 19

Tiết :
Tiết :
Tiết :

Ngày giảng :
Ngày giảng :
Ngày giảng :

Sĩ số:
Sĩ số:
Sĩ số:

Vắng:
Vắng:
Vắng:

SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT LỎNG

I. Mục tiêu
1.Về kiến thức:
- Thể tích một chất lỏng tăng khi nóng lên, giảm khi lạnh đi.
- Các chất lỏng khác nhau dãn nở vì nhiệt khác nhau.
2.Về kĩ năng:
- Giải thích được một số hiện tượng đơn giản về sự nở vì nhiệt của chất
lỏng.

- Biết thực hiện thí nghiệm ở hình 19.1 và 19.2 SGK mô tả hiện tượng xảy
ra và rút ra được kết luận
3.Về thái độ
- Giúp học sinh vận dụng được kiến thức của bài để giải thích các vấn đề
trong thực tế cuộc sống, nhằm góp phần cho học sinh tin tưởng vào khoa học vật
lí
II.Chuẩn bị
1. Giáo viên:
- Cho mỗi nhóm học sinh: 1 ống thủy tinh thẳng, 1 chậu thủy tinh, 1 bình
thủy tinh đáy bằng, 1 nút cao su có lỗ ở giữa.
- Cho cả lớp: 1 bình đựng nước pha màu, 1 bình thủy nước nóng.
2. Học sinh:
- Học bài cũ và chuẩn bị trước bài 19
III. Tiến trình bài dạy
1. Kiểm tra 15 phút :
- Khi nhiệt độ tăng (hoặc giảm) thì chất rắn như thế nào ?
- Thể tích chất rắn lúc đó ra sao ?
Đáp án
- Chất rắn nở ra khi nóng lên ( thể tích chất rắn tăng ), co lại khi lạnh đi
( thể tích chất rắn giảm so với khi nóng lên )
2. Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động 1: Tổ chức tình
huống học tập
An : Đố biết khi nung nóng
một ca nước đầy thì nước có
tràn ra ngoài không ?
Bình : Nước chỉ nóng lên

Hoạt động của HS

Đọc vấn đề đầu bài

1

Nội dung


thôi, tràn thế nào được, vì
lượng nước trong ca có tăng
Tìm hiểu vấn đề và dự
lên đâu.
kiến câu trả lời.
Bình trả lời như vậy đúng hay
sai ?
- Tại sao khi đun nước ta
không nên đổ nước thật đầy
ấm ?
- Tại sao người ta không đóng
chai nước ngọt thật đầy ?
Để có cơ sở giải thích vấn đề
chúng ta làm thí nghiệm :
Hoạt động 2: ( 15 phút)
Làm thí nghiệm và trả lời câu
hỏi :
Cho học sinh làm thí nghiệm
theo nhóm
Giáo viên giới thiệu dụng cụ
và hướng dẫn HS thực hiện
thí nghiệm:

- Đổ đầy nước màu vào một
bình cầu. Nút chặt bình bằng
nút cao su cắm xuyên qua
một ống thủy tinh. Khi đó
nước màu sẽ tăng lên trong
ống.
- Đặt bình cầu vào chậu nước
nóng và quan sát hiện tượng
xảy ra với mực nước trong
ống.
Yêu cầu HS trả lời :
- Tại sao phải dùng nước màu
và gắn ống thủy tinh ?
- Tại sao phải đặt vào chậu
nước nóng mà không đun ?
Trả lời câu hỏi :
Cho HS thảo luận nhóm trả
lời :
C1: Có hiện tượng gì xảy ra
với mực nước trong ống thủy
tinh khi ta đặt bình vào chậu

1. Làm thí nghiệm :
(SGK)
Học sinh làm thí nghiệm
theo nhóm, quan sát hiện
tượng trả lời các câu hỏi.
Quan sát vị trí mực nước
màu
Đánh dấu vào vị trí mực

nước màu rồi so với vị trí
mới khi nhúng vào nước
nóng.

Làm việc cá nhân trả lời :
- Dùng nước màu và gắn
ống thủy tinh để dễ quan
sát sự dâng lên của mực
nước khi nóng lên.
- Vì chỉ cần tăng nhiệt độ
của nước lên một ít.
2. Trả lời câu hỏi :
Thảo luận nhóm :
C1: Mực nước trong ống
dâng lên vì nước nóng
lên, nở ra.
2

C2: Mực nước hạ xuống
vì nước lạnh đi, co lại


nước nóng ? Giải thích.
C2: Nếu sau đó ta đặt bình
cầu vào nước lạnh thì sẽ có
hiện tượng gì xảy ra với mực
nước trong ống thủy tinh.
Các chất lỏng khác nhau nở
vì nhiệt như thế nào ?
Hoạt động 3: Chứng minh

các chất lỏng khác nhau nở
vì nhiệt khác nhau :
C3: Quan sát hình 19.3 mô tả
thí nghiệm. Cho biết mực
chất lỏng dâng lên trong ống
thủy tinh như thế nào? Rút ra
nhận xét.
- Có nhận xét gì về mực chất
lỏng dâng lên trong ống thủy
tinh ?
- Chất lỏng nào dâng lên
nhiều nhất, chất nào ít nhất ?
- Các chất lỏng khác nhau nở
vì nhiệt :
A. Giống nhau
B. Gần giống nhau
C. Khác nhau
- Có 3 bình như nhau đựng ba
chất lỏng khác nhau. Đem
tăng 3 bình trên với cùng một
nhiệt độ thì thấy bình 1 chất
lỏng không tràn ra, bình 2
chất lỏng tràn ra một ít, bình
3 chất lỏng tràn ra nhiều. Hỏi
bình nào chứa nước, rượu,
dầu ?
Qua TN rút ra được kết luận
gì ?
Hoạt động 4: Rút ra kết luận
Cho HS làm việc theo nhóm

C4: Chọn từ thích hợp trong
khung để điền vào chỗ trống.
a/ Thể tích nước trong bình
(1)……… khi nóng lên, (2)
………… khi lạnh đi.
b/ Các chất lỏng khác nhau

Làm việc cá nhân điền
vào :
(1): nở ra
(2): co lại

Làm việc cá nhân :
C3: Các chất lỏng khác
nhau nở vì nhiệt khác
nhau.
- Mực chất lỏng dâng lên
không bằng nhau.
- Dâng nhiều nhất là
rượu, ít nhất là nước.
- Chọn C

- Bình 1 chứa nước, bình
2 chứa dầu, bình 3 chứa
rượu.

Thảo luận nhóm :

C4:
a/ Thể tích nước trong

bình tăng khi nóng lên,
giảm khi lạnh đi.
3

3. Rút ra kết luận :
- Thể tích nước trong
bình tăng khi nóng lên,


nở vì nhiệt (3)
………………….
- Khi nung nóng một chất
lỏng thì :
A. Khối lượng riêng của
chất lỏng tăng
B. Khối lượng riêng của
chất lỏng giảm
C. Khối lượng riêng của
chất lỏng không thay
đổi.
D. Khối lượng riêng của
chất lỏng lúc tăng, lúc
giảm.
- Hãy chọn câu đúng :
A. Chất lỏng nở ra khi
nóng lên, thể tích giảm.
B. Chất lỏng co lại khi
lạnh đi, thể tích tăng.
C. Chất lỏng nở ra khi
nóng lên, co lại khi

lạnh đi.
D. Các chất lỏng khác
nhau nở vì nhiệt giống
nhau.
Hoạt động 5:Vận dụng
Cho lớp thảo luận và trả lời
C5: Tại sao khi đun nước ta
không nên đổ nước thật đầy
ấm ?
- Tại sao khi đun nóng một
lượng nước chứa trong bình
thủy tinh, mực nước trong
bình hạ xuống sau đó dâng lên
?

b/ Các chất lỏng khác
nhau nở vì nhiệt không
giống nhau.

giảm khi lạnh đi.
Chất lỏng nở ra khi
nóng lên, co lại khi lạnh
đi.
Các chất lỏng khác
nhau nở vì nhiệt khác
nhau.

- Chọn B

- Chọn C

Nhóm nhỏ thảo luận trả
lời :
C5: Vì khi bị đun nóng,
nước trong ấm nở ra, thể
tích tăng lên, nước dâng
lên và tràn ra ngoài.
- Vì do bình thủy tinh nở
ra trước nên nước hạ
xuống, sau đó nước nở ra
dâng lên.

3/.Củng cố:
- Giải BT 19.3 SBT
- Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ.
4

4. Vận dụng :


4/.Dặn dò :
- Học bài, xem trước bài mới.
- Bài tập về nhà: 19.4 sách bài tập.

5