SKKN MẦM NON MỚI NHẤT NĂM 20172018 CHUẨN HAY

ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

T VN
1. Lí DO V MC CH CHN TI:

Trong quỏ trỡnh phỏt trin lch s loi ngi, ngh thut to hỡnh l loi
hỡnh ngh thut cú t rt sm. T khi con ngi cha cú ch vit, loi ngi ó
dựng ng nột, hỡnh dng lm nhng ký hiu trao i, gi gm thụng tin, bit
sp xp cỏc hỡnh mng theo b cc hp lý. Tri qua quỏ trỡnh phỏt trin lõu di,
nhng ng nột, hỡnh dng ó tr thnh mt loi hỡnh ngh thut to hỡnh.
Nhng hỡnh khc hỡnh v trờn vỏch hang ng thi tin s ó chng minh iu
ú, tuy rng lỳc y con ngi cha ngh ra rng ú l nhng tỏc phm to hỡnh.
Ngh thut to hỡnh ngy cng cú v trớ quan trng trong i sng tinh
thn, i sng vn hoỏ ca nhõn loi. Tr em la tui mu giỏo rt thớch v dự
ú l nhng hnh ng v ht sc t nhiờn.
Nhc n ngh thut to hỡnh ngi ta khụng th khụng nhc n hi ho
mt mụn ngh thut ph bin v gi vai trũ ch o. Hi ho cú th chia lm 2
phn ú l trớ tng tng v cỏch sp xp b trớ tỡm ra ch ng cho chỳng. Hai
phn ny cú quan h cht ch vi nhau to nờn cỏi p cho mt tỏc phm hi
ho. B cc l mt phn ht sc quan trng ca hi ho t ý ngha ú cú th coi
b cc l nn tng, l khõu quan trng cn c xõy dng trong quỏ trỡnh dy v
cho mi ngi, c bit l tr em.
Trong cuc sng hng ngy mi ngi u cú biu hin ca cỏi nhỡn thm,
trong ú s sp xp, b trớ, to ra khong khụng gian, mụi trng ... sao cho
hp lý nht, lm cho con ngi u mun a cỏi p vo cuc sng. Chớnh vỡ
vy vic tỡm hiu, nghiờn cu kh nng th hin b cc cho tr rt quan trng
bi do c im tõm sinh lý tr, do kh nng to hỡnh ca tr mm non cha
phi l mt hot ng sỏng to ngh thut thc th. Quỏ trỡnh hot ng v sn
phm hot ng to hỡnh ca tr th hin cỏc c im ca mt nhõn cỏch
ang c hỡnh thnh. Hot ng to hỡnh ca tr khụng nhm mc ớch to nờn

nhng sn phm phc v xó hi ci to th gii hin thc xung quanh. Mc ớch
v kt qu to ln nht ca quỏ trỡnh hot ng chớnh l vic s bin i v phỏt
trin ca chớnh bn thõn ch th hot ng.
Mt c im rừ nột trong hot ng to hỡnh ca tr em ú l tớnh duy
k xem tranh v ca tr nh ta thy cỏi m tr nh quan tõm hn c trong quỏ
trỡnh v, ú l vic v cỏi gỡ ? ch khụng phi v nh th no.
Mi quan tõm chớnh l HTH ca tr tp trung vo s th hin, biu cm
ch khụng phi l hỡnh thc ngh thut thc s ca tỏc phm. Tr cng nh
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
1
Trờng MN Ninh Hải


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

cng ớt quan tõm ti s ỏnh giỏ them m ca ngi xem m ch c gng truyn
t, giỳp ngi xem hiu c nhng suy ngh, thỏi , tỡnh cm ca mỡnh qua
nhng gỡ c miờu t. Bi vy, s hn ch ca kh nng to hỡnh thng c
bự p rt tớch cc bng õm thanh, li núi, c ch, iu b.
Cựng vi tớnh duy k, tớnh khụng ch nh cng l mt c im tõm lý
rt c trng to cho sn phm HTH ca tr v hp dn riờng. Do tớnh khụng
ch nh m ngay quỏ trỡnh to hỡnh tr mu giỏo cha cú kh nng c lp suy
ngh cụng vic sp ti mt cỏch chi tit, cỏc ý nh miờu t ca tr thng ny
sinh tỡnh c. thc hin ý nh to hỡnh tr cng phi ra k hoch chung, song
cỏc k hoch ú thng d b thay i cỏc yu t ngu nhiờn xut hin trong quỏ
trỡnh quan sỏt, hot ng trớ nh hay cm xỳc.
Do ú vic v tranh ca tr ngoi vic to ng nột hỡnh dng, mu sc
thỡ tr mu giỏo cũn s dng trong hot ng v mt phng tin truyn cm
khỏc ú l vic sp xp cỏc v trớ cỏc hỡnh nh trong khụng gian tranh hay cũn

gi l xõy dng b cc. Vi kiu b cc cõn i hp lý s to ra nhp iu ca
bi v, m nhp iu l c s ban u ca t chc khụng gian trong b cc tranh
ca tr. Kh nng cm nhn nhp iu v th hin tớnh nhp iu cựng th cõn
bng trong cỏch t chc khụng gian tranh v c phỏt trin theo cỏc la tui
cựng vi kh nng nhn thc(tri giỏc, t duy, tng tng) ca tr.
Qua nghiờn cu tỡnh hỡnh thc t cỏc trng mn non, ta thy: Ti cỏc
trng mm non giỏo viờn ó dy v cho tr theo ỳng phng phỏp tuy nhiờn
tr vn v theo cm hng. Tr cỏc hỡnh nh, hỡnh v ó c th, cú cỏc chi tit ó
miờu t tng i tt nh tr 5 - 6 tui ó bit phi hp nhiu hỡnh tng trong
mt bc tranh xong nhng hỡnh v ca tr cũn sp xp thiu hp lý hoc lch
trờn lch di, lch sang phi hoc lch sang trỏi cũn nhiu.
Tuy tr 5 - 6 tui ó cú nhng bc tin rừ rt nhng t l tr cha cú li
sp xp b cc hp lý cũn tng i nhiu, tr mu giỏo ln khi v tranh tr ó
bit s dng li b cc tng xng, xen k hoc phi cnh., song ú cú s lng
ớt lm cho sn phm to hỡnh ca tr cũn thiu i s cõn i hi ho cn thit.
Nh chỳng ta u thy tr cng ln cng cú s phỏt trin v nhn thỳc v
nhiu tr cũn th hin rừ nng khiu hi ho ca mỡnh, do ú vic dy cho tr ngoi
vic dy tr hc cỏch: bit v, bit cỏch tụ mu, bit quan sỏt to ra sn phm thỡ
vic giỏo viờn truyn cho tr nhng kin thc, nhng hỡnh thc b cc c bn giỳp
tr nõng cao kh nng nhỡn nhn, xõy dng to ra cỏi p cho bn thõn mỡnh, cho
xó hi, ngoi ra cũn giỳp nhng tr cú nng khiu phỏt trin kh nng ca mỡnh.
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
2
Trờng MN Ninh Hải


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

Bờn cnh ú vic dy cho tr cỏch th hin b cc trong cỏc trng mm non cũn

mang tớnh cht s si, ớt quan tõm ti hoc nu cú cng cũn nhiu hn ch cha
phỏt huy c kh nng nhn thc ca tr.
Xut phỏt t nhng lý do trờn tụi i n la chn ti: Tỡm hiu kh
nng th hin b cc tranh v ca tr mu giỏo ln 5 - 6 tui trong trng
mm non.
2. MC CH NGHIấN CU:

Tỡm hiu kh nng th hin b cc tranh v ca tr mu giỏo 5 - 6 tui t
ú giỳp giỏo viờn cú phng phỏp giỏo dc hiu qu nhm cung cp cho tr
nhng kin thc c bn v b cc v cỏch xõy dng b cc tranh.
3. I TNG NGHIấN CU:

i tng nghiờn cu: Kh nng th hin b cc trong tranh v ca tr
mu giỏo 5 - 6 tui.
4. PHM VI NGHIấN CU:

- Tỡm hiu kh nng th hin b cc trong tranh v ca tr mu giỏo 5 - 6
tui trong trng mm non Ninh Hi.
- a im ni tụi nghiờn cu ti trng mm non Ninh Hi
- Thi gian nghiờn cu: T thỏng 9/2014 n 4/2015
5. PHNG PHP NGHIấN CU:

Tụi s dng kt hp cỏc nhúm phng phỏp sau khi thc hin ti ny.
5.1. Phng phỏp nghiờn cu lý lun: Thu nhp, c hiu, phõn tớch, tng
hp, khỏt quỏt hoỏ lý thuyt, nhm lm sỏng t nhng vn lý lun cú liờn
quan xõy dng c s lý lun cho vn nghiờn cu.
5.2. Phng phỏp quan sỏt: tin hnh quan sỏt t nhiờn quỏ trỡnh v tranh
ca tr nhm thu nhp thụng tin thc tin v c im, kh nng th hin b cc
ca tranh v ca tr mu giỏo 5 - 6 tui.
5.3. Phng phỏp nghiờn cu sn phm hot ng nghiờn cu tranh v ca

tr mu giỏo.
5.4. Phng phỏp thng kờ toỏn hc s dng cụng thc toỏn hc tớnh phn
trm x lý kt qu thu c.
Trong cỏc phng phỏp nghiờn cu trờn, phng phỏp nghiờn cu sn phm
hot ng l phng phỏp ch yu cỏc phng phỏp khỏc úng vai trũ b tr.
GII QUYT VN

Chng I
C S Lí LUN
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
3

Trờng MN Ninh Hải


Đề tài: T×m hiÓu kh¶ n¨ng thÓ hiÖn bè côc tranh vÏ cña trÎ mÉu
gi¸o lín 5 - 6 tuæi

1. Vài nét cơ bản về HĐTH ở lứa tuổi mầm non:
HĐTH ở lứa tuổi mầm non chưa phải là một hoạt động sáng tạo nghệ thuật
thực thụ. Bởi vậy bản thân của hoạt động này và các sản phẩm do trẻ tạo ra khác
xa so với hoạt động tạo hình của các hoạ sỹ trưởng thành. HĐTH của trẻ em
không nhằm mục đích tạo nên những sản phẩm phục vụ cho xã hội, cải tạo hiện
thực xung quanh mà kết quả to lớn nhất của nó là sự biến đổi, phát triển chính
bản thân chủ thể hoạt động của trẻ.
Một đặc điểm rõ nét trong hoạt động tạo hình của trẻ em đó là tính duy kỷ.
Xem tranh của trẻ chính tính duy kỷ đã giúp trẻ nhỏ đến với hoạt động tạo hình
một cách dễ dàng trẻ không biết sợ, không biết tới những khó khăn khi miêu tả,
bởi trẻ sẵn sàng vẽ mọi thứ miễn là trẻ thích. Trẻ luôn quan tâm xem vẽ cái gì
chứ không phải vẽ như thế nào. Trẻ càng nhỏ càng dễ chọn đối tượng miêu tả,

trẻ ít quan tâm tới thái độ đánh giá của người khác mà cố gắng thể hiện suy nghĩ,
thái độ tình cảm ý tưởng của mình thông qua bài vẽ.
Cùng với tính duy kỷ của trẻ HĐTH của trẻ còn mang tính không chủ định
rất đặc trưng làm cho sản phẩm HĐTH của trẻ có vẻ hấp dẫn riêng. Do tính chủ
động mà trong quá trình HĐTH của trẻ mẫu giáo chưa có khả năng độc lập suy
nghĩ công việc sắp tới một cách chi tiết, các ý định miêu tả thường nảy sinh một
cách tình cờ. Để thực hiện ý định tạo hình trẻ cũng phác thảo ra kế hoạch chung
chung, song nó dễ bị thay đổi bởi các yếu tố ngẫu nhiên xuất hiện trong quá
trình quan sát, trong hoạt động trí nhớ hay cảm xúc.
Tranh vẽ của trẻ dường như là một câu chuyện đồ hoạ, khi kể “câu
chuyện” ấy cũng như khi kể câu chuyện bằng lời nói, trẻ thường vẽ bắt đầu bằng
một chi tiết nào đó, sau đó thêm dần các chi tiết mới. Đôi khi trẻ liên kết vào
một bức tranh tới vài hành động, vài sự kiện xảy ra với cùng một nhân vật
(nhân vật đó được vẽ nhiều lần, ở nhiều vị trí, tư thế trong bức tranh), và kết quả
tạo nên một bố cục rất tự nhiên. Khi vẽ tranh trẻ thường khó phân biệt sự vật,
nhân vật chính và chưa biết cách làm cho chúng nổi bật, những gì mà trẻ muốn
thể hiện thường được liệt kê theo luồng suy nghĩ còn chưa mạch lạc của trẻ. Chú
tâm vào thể hiện nội dung các ý tưởng trẻ thường vẽ rất say xưa, nhưng khác với
người lớn, vẽ xong từng chi tiết trẻ hầu như không xem xét lại, không quan tâm
tới chúng nữa và không biết sửa sai, tô vẽ lại.
Tóm lại: khi nghiên cứu các tranh vẽ tự do của trẻ người ta nhận thấy chúng
thể hiện ở đó phần nhiều là những gì nó nhìn thấy, nó biết, nó nghĩ, theo cách
cảm nhận của trẻ thơ chứ chưa hẳn là những gì giống như cái mà chúng ta nhìn
Giao viªn: §inh ThÞ Thanh T©m
4
Trêng MN Ninh H¶i


Đề tài: T×m hiÓu kh¶ n¨ng thÓ hiÖn bè côc tranh vÏ cña trÎ mÉu
gi¸o lín 5 - 6 tuæi

thấy. Đây là một đặc điểm đáng lưu ý, một điều kiện thuận lợi mà người ta đã
tận dụng để đi sâu tìm hiểu tâm lý của trẻ em. Tuy nhiên, cứ để lập lại hiện
tượng này thì có thể là một nhược điểm gây cản trở cho sự phát triển hoạt động
tạo hình của trẻ, hạn chế sự phát triển của hình tượng nghệ thuật. Để khắc phục
nhược điểm này cần giúp trẻ bổ sung cho nội dung tranh vẽ của trẻ bằng những
kinh nghiệm thu được từ quá trình quan sát, từ các sự vật hiện tượng có trong
hiện thực, những hình tượng trong các tác phẩm nghệ thuật.
Chúng ta sẽ cùng nghiên cứu đặc điểm tạo hình của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi:
- Khả năng tạo hình là đặc điểm riêng của từng trẻ đảm bảo sự lĩnh hội
những thuộc tính sự vật, hiện tượng xung quanh trẻ và thể hiện trên tranh vẽ
bằng đường nét, hình dạng, bố cục…
- Khả năng không phải là bẩm sinh mà nó chỉ hình thành và phát triển
trong quá trình hoạt động. Kết quả hoạt động lại tuỳ thuộc vào trình độ phát
triển khả năng hình thành trong quá trình hoạt động đó.
- Trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo lớn đã có khả năng suy nghĩ trước về nội dung
và phương tiện thể hiện, trẻ có thể tự quyết định vẽ cái gì vẽ như thế nào theo sự
lựa chọn của mình hoặc theo đề tài cho trước, cái gì là chủ yếu, bắt đầu từ cái gì
sáp xếp bố cục vẽ như thế nào.
- Như vậy các giai đoạn của hoạt động khác với người lớn. Hình tượng trẻ
xây dựng trong hoạt động sáng tạo không nên coi như một hình tượng nghệ
thuật do người lớn sáng tạo, bởi vì trrẻ chưa làm được những tổng kết sâu sắc.
2. Vài nét về khả năng thể hiện bố cục trong không gian của trẻ
2.1. Thế nào là quá trình thể hiện bố cục:
Quá trình thể hiện bố cục là việc sắp xếp phân bố một cách hợp lí trong
không gian tranh để tạo được sự cân đối nhịp nhàng về mằu sắc hình dạng
đường nét của bài vẽ.
2.2. Vài nét về cách thể hiện bố cục trong không gian của trẻ mẫu giáo
5 - 6 tuổi.
Trẻ mẫu giáo lớn khả năng tri giác và tư duy không gian có bước phát

triển rõ nét trẻ biết từng bước xác định được quan hệ giữa không gian ba chiều
với không gian hai chiều của tờ giấy vẽ. Trong quá trình thể hiện tranh vẽ trẻ
quen dần với lối thể hiện theo luật phối cảnh, trước hết đơn giản hơn với trẻ là
cách sắp xếp trong tranh theo một hàng ngang hoặc một dãy chạy dài ở phần
dưới của tờ giấy. Ban đầu bố cục còn lỏng lẻo, rời rạc trẻ thường thể hiện theo
cảm tính và dòng suy nghĩ độc lập. Trong quá trình tri giác đối tượng miêu tả, vị
Giao viªn: §inh ThÞ Thanh T©m
5
Trêng MN Ninh H¶i


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

trớ trong khụng gian ca s vt hin tng ó c tr ghi nhn b sung. Tr 5- 6
tui ó cú th phi hp hot ng v vi cỏc bi tp cỏc hot ng xp dỏn, tr
cú th chp khộp cỏc hỡnh khi, cỏc hỡnh hc c bn (dng s ) ti th hin
hỡnh v sinh ng bng nột v lin mch uyn chuyn. Tr ó bit sp xp hp lý
cỏc bi tp to hỡnh theo mu, hoc to hỡnh theo ti th hin theo th t cỏc
b phn chớnh ti cỏc chi tit ph th hin lin mch bc u t mt chi tit bt
k trong cu trỳc ca bi v. Tr 5 - 6 tui khi quan sỏt tr ó bit so sỏnh s
khỏc nhau gia cỏc vt ln, kớch thc t l, chiu cao v chiu rng, vớ
d: quan sỏt cõy tr ó thy s khỏc nhau gia cỏc loi cõy cõy to cõy nh, cõy lỏ
xanh, lỏ vng, lỏ hoc cỏc ngụi nh khỏc nhau nhiu tng, mt tng
Tr ó bit phõn bit c v trớ cỏc b phn trong mt vt( trờn,
di, bờn cnh hay gia) so sỏnh cu to, tỡm s khỏc nhau gia cỏc b phn
c im riờng bit nh s khỏc nhau gia g - vt, gia ụ tụ v tu ho con g
trng ang m thúc cú gỡ khỏc con g trng ang gỏy hay ang chy S khỏc
bit ú l s thay i c bn v hng v v trớ ca cỏc b phn.
3. Vi nột v kh nng th hin b cc trong tranh v ca tr mu

giỏo c bit l ca tr mu giỏo ln.
3.1. Khỏi nim v b cc trong tranh v
B cc trong tranh v l s sp xp, phõn b mt cỏch hp lý trong khụng
gian tranh to c s cõn i nhp nhng v hỡnh mng, ng nột, mu sc,
m nht ca bi v. Cú th núi b cc l hỡnh thc biu t cú hiu qu nht
cho vic xõy dng mt hỡnh tng ngh thut hay mt ti.
B cc trong hi ho l s tng ho cỏc yu t to hỡnh nh ng nột,
hỡnh khi m nht, sp xp chỳng trong mt khuụn kh nht nh ca mt bc
tranh thụng qua cm xỳc ca ngi ho s to ra mt gii phỏp hp lý, ni
bt c ni dung, ch ca bc tranh.
3.2. c im v kh nng xõy dng b cc trong tranh v ca tr mu giỏo.
Ngoi ng nột, hỡnh dng, mu sc tr mu giỏo cũn s dng trong hot
ng v mt phng tin truyn cm khỏc ú l s sp xp v trớ cỏc hỡnh nh
trong khụng gian tranh hay cũn gi l xõy dng b cc.
Do c im la tui, ca trỡnh tri giỏc khụng gian v t duy khụng
gian m trong quỏ trỡnh v, tr nh khụng sao chp cỏch sp xp khụng gian
ging nh chỳng ta nhỡn thy trong thc t. Tr luụn tỡm cỏch b trớ hỡnh nh cỏc
s vt trong phm vi t giy cho phự hp vi ni dung m chỳng ngh. B cc
tranh v ca tr nh khỏc bit rt rừ vi b cc tranh v ca ngi ln mi
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
6
Trờng MN Ninh Hải


Đề tài: T×m hiÓu kh¶ n¨ng thÓ hiÖn bè côc tranh vÏ cña trÎ mÉu
gi¸o lín 5 - 6 tuæi

quan hệ giữa ý tưởng với cấu trúc đồ hoạ. Tính duy kỷ, tính không chủ định
trong quá trình tâm lý thường làm cho mối quan hệ giữa nội dung với hình thức
của trẻ em trở nên lỏng lẻo. Bởi vậy, bố cục tranh của trẻ thường có vẻ “mất trật

tự” trong con mắt người lớn. Tuy vậy, khi xem xét kỹ tranh vẽ của trẻ chúng ta
cũng đã thấy “sự có mặt” của các yếu tố gây truyền cảm bằng sự bố trí, sắp xếp
hình ảnh đó là việc tạo nhịp điệu và tạo thế cân xứng của các thành tố trong một
bố cục như một phương tiện tích cực thể hiện ý định tưởng tượng sáng tạo.
Nhịp điệu là cơ sở ban đầu của sự tổ chức không gian trong bố cục tranh
trẻ em, khả năng cảm nhận nhịp điệu và thể hiện tính nhịp điệu cùng thế cân
bằng trong các tổ chức không gian tranh vẽ được phát triển theo các lứa tuổi
cùng với khả năng nhận thức (tri giác, tư duy, tưởng tượng….) của trẻ.
Để hiểu rõ khả năng xây dựng bố cục trong tranh vẽ của trẻ mẫu giáo 5- 6
tuổi chúng ta cùng tìm hiểu về khả năng xây dựng bố cục trong tranh vẽ của các
lứa tuổi trước.
• Trẻ 2 - 3 tuổi: Ở lứa tuổi này, trẻ chưa có khả năng thể hiện tranh với
bố cục gợi sự hình dung về không gian ba chiều. Trong quá trình vui chơi - tạo
hình, trẻ có thể cảm nhận bằng các giác quan (thị giác, xúc giác, vận động), tính
nhịp điệu của sự sắp xếp các đường nét, các dấu chấm, vạch, các hình thể cùng
nhịp điệu của các vận động tay. Khi trẻ cùng người lớn bổ sung các hình vẽ và
mô tả các hiện tượng đơn giản bằng các vận động và sự sắp xếp hình thể tập
định hướng trên không gian hai chiều của một mặt phẳng tranh và làm quen với
tính nhịp điệu của bố cục.
• Trẻ 3 – 4 tuổi: Trẻ ở lứa tuổi này đã có thể “đọc tranh” và tập định hướng
trong không gian tranh, định hướng trong không gian hai chiều của tờ giấy vẽ.
Khi bố trí các hình ảnh trong không gian tranh, trẻ có khả năng thể hiện nhịp điệu
trong sự sắp xếp lặp đi lặp lại các chi tiết, các sự vật đơn lẻ cùng loại về hình
dạng, về kích thước trong khắp tờ mặt giấy (ví dụ: vẽ những quả chín trên cành)
hay có thể sắp xếp các hình ảnh, sự vật thành hàng (vẽ những dây cờ, vẽ mưa…)
• Trẻ 4- 5 tuổi: Tri giác không gian và tư duy không gian phát triển giúp trẻ
ở lứa tuổi này có thể liên hệ giữa không gian ba chiều của khung cảnh hiện thực
với không gian hai chiều của tờ giấy trên tờ giấy vẽ, trẻ tập sắp xếp các hình
ảnh, trong đó đã phân biệt đối tượng miêu tả chính trên nền các thành phần thứ
yếu. Từ sự thể hiện nhịp điệu của sự lặp đi lặp lại các yếu tố giống nhau, trẻ bắt

đầu quan sát và làm quen với cách sắp xếp theo nhịp xen kẽ giữa các yếu tố khác
nhau: từ xen kẽ chính xác đều đặn kiểu hoa văn trang trí tới sự xen kẽ không
Giao viªn: §inh ThÞ Thanh T©m
7
Trêng MN Ninh H¶i


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

theo trỡnh t cht ch, gn gi vi hin thc sinh ng. Vớ d: Tr v ng ph:
th hin s xen k sp xp gia cỏc kiu nh cỏc loi cõy vi kớch thc kiu
dỏng khỏc nhau
Tr 5 - 6 tui: Do c im ca la tui tr 5 - 6 tui vn biu tng ó
phong phỳ v hỡnh dng, mu sc, kớch thc v nhng thuc tớnh khỏc nhau
ca vt. Vỡ vy hỡnh tng trong tranh v ca tr gn vi thc hn, cú cỏc b
phn chi tit, mu sc phong phỳ ca trỡnh tri giỏc khụng gian, t duy khụng
gian, tui ny mt s k nng k xo ó c hỡnh thnh tng i vng
chc nh: nn np thúi quen hc tp, cỏch s dng cỏc dng c to hỡnh, cỏc
thao tỏc k nng to ra sn phm
Tr mu giỏo 5 - 6 tui trỡnh tri giỏc khụng gian v t duy khụng gian
trong quỏ trỡnh v tr khụng sao chp cỏch sp xp khụng gian ging nh chỳng
ta nhỡn thy trong thc t.
Phng thc t chc tranh v nh vy tuy cũn rt s ng nhng l mm
mng hỡnh thnh kh nng s dng b cc nh phng thc tớch cc th hin
ý nh tng tng, sỏng to. Nhp iu l c s ban u ca s t chc khụng
gian trong b cc tranh, kh nng cm nhn nhp iu v th hin tớnh nhp iu
cựng th cõn bng trong cỏch t chc khụng gian tranh v ca tr c phỏt trin
rừ nột cựng vi kh nng phỏt trin nhn thc.
V kh nng xõy dng b cc trong tranh v ca tr, nhiu nh nghiờn cu

cho rng tr cú th nm c tớnh cht ca nhiu tng cnh trong cỏch th hin
chiu sõu khong gian bc tranh nu nh to iu kin phỏt trin tr kh nng
quan sỏt khụng gian.
Vi tr 5 - 6 tui ngoi kh nng to nhp iu, tr mu giỏo ln ó bit to
nờn b cc tranh vi th cõn bng qua cỏch sp xp i xng v khụng i xng
(cỏc hỡnh nh khụng ng u to - nh, cao thp) to mi liờn h cht ch
gia ni dung vi hỡnh thc ca tranh, nhiu tr ó bit dựng cỏch sp xp th hin
s vn ng, hnh ng v cỏc mi quan h gia cỏc s vt hin tng, nhõn vt
th hin to ra mt khụng gian cú chiu sõu vi tng cnh. Tớnh nhp iu trong b
cc tranh v ca tr 5 - 6 tui c th hin nhiu v: bng s sp xp lp i lp
li ca cỏc hỡnh nh cựng loi bng s sp xp an xen cỏc hỡnh nh khụng cựng
nhau, bng s phõn bit th hin quan h chớnh ph.
Túm li, hiu qu ca vic s dng cỏc phng tin to hỡnh trong tranh
v ca tr ph thuc rt nhiu vo kh nng tri giỏc khụng gian tri giỏc hỡnh
tng, vo s la chn gúc nhỡn v kh nng cm nhn v p a dng, sinh
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
8
Trờng MN Ninh Hải


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

ng ca th gii xung quanh (hay l kh nng tri giỏc thm m). ng thi ph
thuc vo kh nng tng tng sỏng to, bin i hỡnh tng, mc phong
phỳ, sõu sc ca cm xỳc tỡnh cm thm m ca tr. Trong HTH v tranh cú
nhiu loi b cc khỏc nhau nh b cc hỡnh thỏp, b cc theo nhp iu, b cc
t do i vi tr mu giỏo trong cỏc loi b cc thỡ b cc hng li, lp li
xen k l li b cc tr d s dng, vỡ do c dim tõm sinh lý, do s phỏt trin
v kh nng nhn thc ca tr nu nh tr 3 - 4 tui ó cú mt s kinh nghim,

tr nhn bit phõn bit c vt ny vi vt khỏc, phõn bit c cỏc hỡnh vuụng
hỡnh trũn, cỏc vn ng tay cú phn khộo tay hn so vi la tui nh tr cú kh
nng s dng mt s dng c vt liu nh iu khin bỳt theo ý mỡnh tr cú th
tri giỏc c cựng lỳc nhiu vt . Tr cú kh nng sp xp 2-3 hỡnh tng
trong mt trang giy, vớ d: v con g ang i, mt t cú c hoa trờn tri cú mt
tri, song sang tr 5- 6 tui thỡ cỏc chc nng tõm lý c phỏt trin hon thin
i tng tri giỏc rng hn y hn. Cỏc vn ng tay ó linh hot khộo lộo,
vỡ vy hot ng to hỡnh ngy cng phong phỳ sinh ng hn, tuy vy vn
mang tớnh ch quan, nh tr chỳ ý n ming ang ci thỡ ming to gn ht mt
rng to hn mt mi, c bit tr bit sp xp cỏc hỡnh tng trong mi quan h
ca chỳng th hin c khụng gian, thi gian, nh cnh ngụi nh cú cõy phớa
di, cú c hoa, chim bay hoc ban ngy cú mt tri. c bit vi tr 5 - 6
tui vn kinh nghim phong phỳ hn cỏc biu tng hỡnh thnh khỏ y v
hỡnh dỏng cu trỳc, c im riờng bit. T duy ca tr phỏt trin mnh, t duy
trc quan c th t duy trc quan hỡnh tng t duy trỡu tng ang c hỡnh
thnh v phỏt trin.
Vỡ vy hỡnh tng trong hot ng to hỡnh ca tr n gn vi hin thc
mt i tớnh ch quan, tr thớch to hỡnh theo ý mỡnh bng vn kinh nghim ó cú
hỡnh tng phong phỳ, a dng, y cỏc chi tit, vớ d: V ngi cú y
cỏc b phn u, c, chõn, mt tr tui ny b cc thng mang tớnh lit
kờ, bc u tr bit sp xp cỏc hỡnh tng trong mi quan h gia chỳng. Mt
ln na ta cú th khng nh la tui ny tuy tr ó cú nhng bc tin rừ rt
v b cc, nhng vn cũn yu v cha cú h thng, cha phỏt huy c tớnh
sỏng to ca tr cỏc trng hc, vic t chc sp xp dy tr th hin b cc
cũn s si mang nng tớnh cht s ng, cỏc giỏo viờn thng ớt quan tõm chỳ ý
ti nu cú cng ch l s lc .
3.3. Vai trũ, ý ngha ca b cc trong s phỏt trin ton din ca tr.
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
Trờng MN Ninh Hải

9


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

Nh chỳng ta ó bit tr mu giỏo hc m chi - chi m hc v ta cú
th núi v tranh ca tr chớnh l chi, chớnh vỡ th v tranh l mt loi hỡnh c
nhiu tr yờu thớch c bit l tr mu giỏo. Bờn cnh ng nột, hỡnh dỏng, mu
sc thỡ b cc cú vai trũ quan trng i vi s thnh cụng ca mt tỏc phm
cng nh i vi s phỏt trin trớ tu v thm m cho tr.
i vi tr mu giỏo yờu cu v mt b cc hp lý v p mt l rt khú
ban u cũn lng lo, ri rc bi tr cha hiu c b cc cú mt ý ngha vụ
cựng quan trng cú th khng nh b cc l mt trong nhng phng tin
phỏt trin tr kh nng phỏt trin trớ tu, kh nng tri giỏc, t duy tng
tng cựng vi s phỏt trin trớ tu b cc cng cú vai trũ trong vic giỏo dc
thm m cho tr.
Cú c s phỏt trin cm xỳc v b cc ch cú c mt khi tr cú
nhng hiu bit s ng v chỳng. B cc khụng ch cú vai trũ trong vic th
hin mt ni dung mch lc m cũn cú tỏc dng cng c, phỏt trin trớ tu v
giỏo dc thm m cho tr ngoi ra nú cũn l yu t c bn trong v trang trớ v
v theo mu. iu ny cng khng nh v trớ ca hot ng v tranh núi chung
v b cc núi riờng i vi HTH trng MN.

Chng II
NGHIấN CU THC T
1. Ni dung v phng phỏp nghiờn cu:
- Ni dung nghiờn cu: Tỡm hiu kh nng th hin b cc trong tranh v
ca tr mu giỏo 5 - 6 tui.
- Phng phỏp nghiờn cu: Nghiờn cu sn phm hot ng, phng phỏp

cho tr thc hnh v phng phỏp iu tra hi ỏp.
2. Vi nột v c s giỏo dc c nghiờn cu:
nm c c im, kh nng th hin b cc trong tranh v ca tr
mu giỏo 5 - 6 tui tụi ó tin hnh kho sỏt v nghiờn cu tranh v ca cỏc chỏu
mu giỏo Trng mm non Ninh Hi
2.1. Vi nột v nh trng:
Trng mm non Ninh Hi l mt trng cú nhiu thnh tớch trong cỏc nm
hc v trong cỏc hi thi giỏo viờn gii cp huyn, cp tnh, l trng 3 nm liờn tc
c nhn lỏ c u ca Huyn Hoa L núi riờng, ca tnh Ninh Bỡnh núi chung.
Hin nay trng cú tng cng 38 cỏn b giỏo viờn, nhõn viờn. i ng
giỏo viờn ca trng 100% t trờn chun. Giỏo viờn trong trng ch em khụng
ch on kt m cũn cú b dy kinh nghim trong cụng tỏc chm súc v giỏo dc
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
10
Trờng MN Ninh Hải


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

tr, luụn luụn c s tin tng tụn trng ca ph huynh v ca Phũng Giỏo dc
Huyn Hoa L. Giỏo viờn trong trng núi chung v giỏo viờn ba lp mu giỏo
m tụi nghiờn cu u cú tinh thn yờu ngh mn tr, mi lp mu giỏo trung
bỡnh cú khong 25 chỏu v u cú hai giỏo viờn ch nhim.
2.2. Vi nột khỏt quỏt v tr mu giỏo 5 - 6 tui.
Nm hc 2014 - 2015 cú tng s 250 chỏu mu giỏo, trong ú cỏc chỏu
nhúm lp 5 - 6 tui cú tng s 75 chỏu khu trung tõm ca trng. Nhúm lp
tụi tin hnh t chc nghiờn cu gm cú 75 chỏu, nhỡn chung cỏc chỏu cú sc
kho tt, c im phỏt trin tõm sinh lý t mc cao. C th c im phỏt
trin trớ tu t mc phỏt trin tng i tt trỡnh nhõn thc th gii xung

quanh cú s tin b vt bc so vi la tui trc. c im phỏt trin cm xỳc
mnh, tr th hin tỡnh cm ca mỡnh mt cỏch sõu sc cú cỏ tớnh th hin s yờu
ghột rừ rng. Tr cú s phỏt trin mnh v th lc, i vi hot ng to hỡnh núi
riờng tr cú s nh hng, iu khin c nột v ca mỡnh. Cỏc vn ng ca
ụi bn tay dn dn mang tớnh ch nh nờn tr ó khộo lộo hn, sn phm to
hỡnh cng tr nờn phong phỳ, a dng.
Hu ht hc sinh 3 lp u im trng trung tõm, l im gn khu du
lch Tam Cc, cú nhiu khỏch n thm quan nờn vic giao lu vn hoỏ rt thun
li. Chớnh nhng iu kin ú ó to nờn phong cỏch riờng cho hc sinh, khi
lp ú tr d tip xỳc, d lm quen, a hot ng, ham hiu bit, iu ny th
hin rt rừ khi tụi n lp tip xỳc v trũ chuyn vi tr.
2.3. Kh nng th hin b cc trong tranh v ca tr mu giỏo 5 - 6 tui
Trng mm non Ninh Hi, bng cỏc phng phỏp nghiờn cu nh ó núi
tụi ó tin hnh d gi HTH (v tranh) ca 75 tr mu giỏo 5 - 6 tui ca
trng ỏnh giỏ kh nng th hin b cc trong tranh v ca tr.
Trong quỏ trỡnh nghiờn cu chỳng tụi tin hnh quan sỏt hot ng to
hỡnh ca tr (trong tit hc).
D gi 15 tit v ca tr vi cỏc ni dung sau:
1. V trng mm non - tit mu
2. V cụ giỏo ca bộ - tit mu
3. Tit v gia ỡnh ca bộ - tit ti
4. V theo ý thớch (ch im bn thõn) tit ý thớch
5. Tit v qu chớn - tit ti
6. Tit v h nc - tit ti
7. V con g trng - tit mu
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
11
Trờng MN Ninh Hải

ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

8. V ngụi nh ca bộ - tit ti
9. V con cỏ - tit mu
10. V bụng hoa - ti
11. V cõy xanh - tit ti
12. V hoa qu ngy tt ti
13. V ụ tụ - ti
14.V con mốo - mu
15. V mựa xuõn - ti
Phõn tớch bn ghi chộp v cỏc tit hc v 700 sn phm to hỡnh ca tr tụi
ó rỳt ra mt s kt lun:
ỏnh giỏ kh nng th hin b cc trong tranh v ca tr tụi tin hnh
ỏnh giỏ trờn hai khớa cnh c th:
Kh nng s dng cỏc hỡnh thc b cc trong tranh v ca tr mu giỏo,
tụi tin hnh ỏnh giỏ da trờn cỏc mc sau:
* Tiờu chun v thang ỏnh giỏ:
- Mc phc tp: Tr cú kh nng s dng cỏc hỡnh thc b cc mng,
b cc theo phi cnh v mt s hỡnh thc b cc khỏc.
- Mc n gin: Tr cú kh nng s dng cỏc hỡnh thc b cc hng li
lp li b cc xen k.
- V mc cui cựng : Tr khụng bit s dng cỏc hỡnh thc b cc .
Kh nng xõy dng b cc trong tranh v ca tr mu giỏo: Cn c vo
cỏc yờu cu c bn ca b cc tranh, vo c im kh nng xõy dng b cc
ca tr mu giỏo chỳng tụi a ra nhng tiờu chớ ỏnh giỏ kh nng xõy dng
b cc trong tranh v ca tr nh sau:
+ Mc tt:
. Cú mng chớnh, mng ph sp xp cõn i hp lý.
. Hỡnh dng, ng nột rừ rng, bit phi hp cỏc loi nột.

. Th hin c õm nht ca mng chớnh mng ph.
. Mu sc hi ho
+ Mc khỏ:
. Cú mng chớnh mng ph, sp xp tng úi hp lý.
. Hỡnh dng, ng nột tng i rừ rng bit s dng cỏc loi nột.
. m nht ca cỏc mng chớnh mng ph cha rừ rng.
. Mu sc tng i hi ho.
+ Mc trung bỡnh:
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
12
Trờng MN Ninh Hải


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

. Mng chớnh mng ph sp xp cha tht s hp lý.
. Hỡnh dng, ng nột cha rừ rng
. Khụng th hin c m nht ca mng chớnh, mng ph
. Mu sc khụng hi ho
+ Mc yu kộm:
. Khụng phõn bit c cỏc mng chớnh mng ph.
. Hỡnh dng ng nột tng i rừ rng.
. Khụng th hin c m nht ca cỏc mng chớnh mng ph
. Cha th hin c mu sc
Tụi s dng 10 phiu thu thp ý kin ca giỏo viờn MN ph trỏch cỏc lp
5 - 6 tui ca trng mm non Ninh Hi, v kh nng th hin b cc trong
tranh v ca tr cỏc mc khỏc nhau cựng tui.

Chng III:

PHN TCH KT QU IU TRA
1. Kt qu iu tra:
Chỳng tụi dựng phiu cõu hi iu tra 6 giỏo viờn mm non thuc
Trng mm non Ninh Hi ph trỏch lp 5 - 6 tui (tng s lng 75chỏu)
1.1 Kt qu iu tra 10 phiu ny chỳng tụi trỡnh by bng di õy:
Mc
Hỡnh

Phc tp
Phi cnh

Mng

thc
B cc

SL

25

%

SL

33,3 10

Tng %

%

13,3
60

n gin
HTBC
Khỏc

Hng li

Khụng
bit s

Xen

dng

Lp li

k

b cc

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

10

13,3

15

20

10

13,3

5

6,6

SL %

0

40

1.2 Kt qu quan sỏt t nhiờn:
Quỏ trỡnh quan sỏt v nghi chộp 15 tit to hỡnh ca tr 5 - 6 tui. Thi
gian mi tit l 30 phỳt, ng thi qua trao i vi giỏo viờn v nghiờn cu cỏc
sn phm ca tr thi gian hc trc ú, chỳng tụi rỳt ra mt s kt lun sau:
- Kh nng s dng cỏc hỡnh thc b cc cũn nhiu hn ch, nhỡn chung
cỏc bi v cũn mang tớnh cht s ng, ớt thy nhng bi v cú li b cc phi
cnh, mng cỏc hỡnh thc b cc khỏc cng s dng ớt t l, tr khụng bit s
dng cỏc loi b cc, vn cũn tr mi ch bit v, ch vic sp xp b cc cũn
nhiu hn ch, ớt c s quan tõm ca giỏo viờn, khi nhn xột bi v cỏc cụ
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
13
Trờng MN Ninh Hải

0
0


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

cng ớt ý n vic tr sp xp b cc hoc nu cú cng ch l hi ỏp qua loa
cha khc sõu vo tr.
2. Kt qu thc nghim:
Trong quỏ trỡnh nghiờn cu tụi tin hnh thu thp tranh ca 75 tr ca 3
lp mu giỏo 5 - 6 tui. Sau khi x lý s liu, tụi thu c bng ỏnh giỏ kh
nng s dng hỡnh thc b cc trong tranh v ca tr qua bng sau:
Mc
Khụng
Phc tp
n gin

bit s
HTBC
Hng
Lp
dng
Xen k
Hỡnh Phi cnh Mng
Khỏc
li
li
b cc
thc
SL
% SL % SL % SL % SL % SL % SL %
B cc
30
40 10 13,3 10 13,3 10 13,3 11 14,6 4 5,3 0 0
Tng %
66,7
33,3
0
Qua bng ta thy s lng tr cú kh nng s dng cỏc hỡnh thc b cc
mc phc tp chim 66,7% hỡnh thc b cc n gin chim 33,3%, khụng
cú tr no khụng bit s dng cỏc hỡnh thc b cc. iu ú chng t 75 tr mu
giỏo ln c nghiờn cu thỡ c 75 tr u cú kh nng th hin b cc mc
khỏ tr lờn. T s liu ó thu c, qua quan sỏt thc t ó chỳng t kh nng
quan sỏt kh nng t duy v trỡnh nhn thc ca tr mu giỏo ln l rt tt.
Cú 66,7 tr mu giỏo ln cú kh nng s dng b cc mc phc tp.
Trong ú cú 30 tr cú kh nng s dng li b cc theo phi cnh (chim 40%).

Tt c nhng bc tranh tr v u ỏp ng c nhu cu c bn v hỡnh mng,
ng nột hỡnh dng mu sc v m nht. S cõn i, hi ho gia cỏc yu
t ngh thut to cho tranh cú cm giỏc thoỏng óng v rt gn vi hin thc
sinh ng nh tranh ca bộ Ngc Dip (v ngụi nh ca bộ), bộ Ngc Dip v
ngụi nh rt xinh sn, quang cnh xung quanh ngụi nh c b trớ rt hp lý, cú
xa cú gn. Mng chớnh c t v trớ trung tõm, cỏc mng ph sp xp mt
cỏch cõn i khin cho mng c, mng trng n nhp vo nhau, b cc tranh
cht ch, tr mu giỏo ln lm c nh vy l do tr ó bit phi hp trớ nh,
trớ tng tng trong quỏ trỡnh v, phi hp cỏc k nng th hin trong tranh v
ca mỡnh. Vn kinh nghim y tr ó tớch lu c t MTXQ, t cuc sng
hng ngy m tr quan sỏt, thu nhn c vo tõm trớ ca mỡnh, chớnh vỡ vy tr
ó miờu t rt p rt sinh ng.
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
Trờng MN Ninh Hải

14


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

Qua quỏ trỡnh nghiờn cu bc tranh s dng hỡnh thc b cc phc tp
ca tr mu giỏo lp 5 tui A v 5 tui B , 5 tui C, tụi cú kt lun nh sau:
Tr mu giỏo cú kh nng s dng hỡnh thc b cc tt, hp lý, ỏp ng
yờu cu v hỡnh mng, ng nột hỡnh dng mu sc Tranh v ca tr cú cu
trỳc hi ho cõn i cú s sỏng to, cỏc chi tit hỡnh mng phong phỳ a dng.
Tr bc l trong tranh v nhng kinh nghim quan sỏt v mụi trng xung
quanh v cuc sng gn gi vi tr, ta cú th khng nh tr mu giỏo ln ó cú
s phỏt trin nhy vt so vi 2 la tui trc.
Cú 33,3% tr cú kh nng s dng cỏc hỡnh thc b cc mc n gin

(33/75), trong ú b cc hng li chim t l cao hn. iu ú chng t mt s tr
mu giỏo ln núi riờng v tr mu giỏo núi chung vn cha cú nhn thc rừ rng v
mi quan h gia khụng gian ba chiu ca khung cnh hin thc vi khụng gian hai
chiu trờn t giy v. Tr luụn coi mt ỏy ca khung tranh l mt t v nhng gỡ
ng trờn mt t u c sp xp chia hng phớa di nh ca, cõy ci. Tng
t nh vy, nhng gỡ trờn bu tri c b trớ trờn mt trờn ca khung tranh mõy,
ụng mt tri, nhng chỳ chim..
mc b cc n gin, hỡnh thc b cc lp li cựng chm t l cao,
tiờu biu l tranh ca bộ Phng Anh (v tranh Trng mm non), khụng ch cú
yu t hng li m tranh ca bộ Phng Anh cũn mang m tớnh lp li. Nhng
ngụi nh khụng ch rt thng hng m cũn ging nhau v ng nột, hỡnh dng.
Nh vy, ta cú th thy tr cha cú nhiu kinh nghim v mụi trng xung
quanh, cha cú s tp trung chỳ ý cao trong quỏ trỡnh quan sỏt v t duy. iu
ú lm nh hng trc tip n kh nng th hin b cc trong tranh v ca tr,
nh hng ti cht lng ca tranh.
T thc tin v kt qu nghiờn cu chỳng tụi thy kh nng s dng cỏc
hỡnh thc b cc ca tr mu giỏo ln l tng i tt, cú s nhy vt v cht v
lng, kh nng tri giỏc, quan sỏt khụng gian ca tr phỏt trin mnh kt hp vi
k nng th hin hỡnh dng, kớch thc, mu sc khin tranh ca tr luụn cú tớnh
nhp iu v chiu sõu vi nhiu tng cnh.
3. Kh nng xõy dng b cc trong tranh v ca tr mu giỏo ln
Trng mm non Ninh Hi.
ỏnh giỏ kh nng th hin b cc trong tranh v ca tr mu giỏo ln
ngoi vic tỡm hiu kh nng s dng cỏc hỡnh thc b cc, chỳng tụi cũn tin
hnh nghiờn cu cỏch xõy dng b cc ca tr, tc l cỏch sp xp hỡnh mng,
cỏch s dng ng nột, hỡnh dng, mu sc, cỏch phõn b m nht.
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
15
Trờng MN Ninh Hải

ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

Mc
Tt
Khỏ
Trung bỡnh
Yu kộm
S lng
40
25
10
0
%
53,3
33,3
13,3
0
Qua bng tng kt cho thy tr mu giỏo ln ca 3 lp 5A v 5B, 5C cú
cựng tui, cựng hc trong mt mụi trng nh nhau, nhng tr li cú s phõn
bit v kh nng xõy dng b cc tranh v. S lng tr cú kh nng xõy dng b
cc tt chim t l cao (53,3%). Ngc li, khụng cú tr no khụng bit cỏch xõy
dng b cc, cũn li l (33,3%) mc khỏ, (13,3%) mc trung bỡnh.
Qua bng ta thy s phỏt trin nhy vt ca tr v kh nng xõy dng b
cc, nht l mc tt (tng). Bi tr mu giỏo ln ó cú nhiu kinh nghim
hn khụng ch trong nhn thc v mụi trng xung quanh m cũn c kh nng
xõy dng b cc. Tiờu biu cho kh nng xõy dng b cc ca tr MGL mc
ny l tranh ca bộ Dip, Mai Hng, Phng Anh, Bớch Võn v phong cnh
v tranh tr em vui chi.

V hỡnh dỏng: Nh ta ó núi hỡnh thc b cc theo phi cnh c tr
Mu giỏo s dng nhiu nht ti v phong cnh. Nhng yờu cu v hỡnh
thc b cc ny l nhng yờu cu v hỡnh mng trong xõy dng b cc. Tranh v
v min nỳi ca bộ Mai Hng ó ỏp ng c nhng yờu cu ú cú mng
chnh, mng ph c sp xp cõn i, hi ho, hp lý, trc mt l hỡnh nh
nhng ngụi nh sn xinh xn c trng ca min nỳi c bi trớ p, cú xa cú
gn. Quang cnh xung quanh trựng ip, cú ụng mt tri lm ni bt mng
chớnh v khc ha rừ ch tỏc phm. S phõn b hp lý gia mng c, mng
trng lm ni bt chi tit.
Tr ó nhn ra s cng nhc ca cỏc hỡnh hc, nhn ra giỏ tr ca thm
m ca ng nột nờn tr luụn c gng to ra nhng ng nột tht linh hot,
mm mi, ỳng nh tr mong mun. la tui ny th hin s vn ng ca
cỏc s vt hin tng l cụng vic phc tp v rt khú ũi hi trớ tng tng v
kh nng quan sỏt, nhng bc tranh Tr em vui chi bộ Linh Chi ó khc
ho nhng dỏng ngi mt cỏch rt ho s nú mang li cho bc tranh s rung
ng, vui ti lt t c ch bc tranh.
V mu sc - m nht : l mt yờu cu khú i vi tr, nhng qua tỡm
hiu , quan sỏt ta thy bc tranh v min nỳi v tranh vui chi ca bộ tụi thy tr ó
bit cỏch phi hp v s dng mu sc. Nh hỡnh nh ngụi nh, cõy ci, ng i
gn cú mu sc m hn xa. Mu sc trong tranh rt a dng v s lng v c
ỏo. Tuy nhiờn m nht v mu sc thỡ ớt tr th hin c rừ rng.
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
16
Trờng MN Ninh Hải


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

Bờn cnh nhng tr cú kh nng xõy dng b cc tt, tr MGL cng cú

nhng em cha bit cỏch to ra mt b cc p, cha bit sp t mng
chớnh, mng ph. S lng tr cú kh nng xõy dng b cc mc trung
bỡnh chim 13,3%, mc khỏ chim 33,3%.
mc khỏ, tr cng bit cỏch b trớ mng xa gn, chớnh ph sao cho
hp lý tuy cha linh hot, mu sc a dng nhng cha hi ho, thiu m
nht (tranh ca bộ Phng).
Nhỡn chung tr mu giỏo ln , bờn cnh vic miờu t nhng gỡ mỡnh thy
tr cũn khc ho nhng hỡnh nh tr thớch. Vỡ tr thớch nờn nhng gỡ tr th hin
cng cú hn, p v tinh t hn khụng ch v hỡnh mng, mu sc, m nht.
KT LUN V XUT í KIN
1. Kt lun:
a s tr mu giỏo ln trng mm non Ninh Hi cú kh nng th hin b
cc tng i tt. Biu hin s gia tng v s lng v cht lng khi tr s dng
hỡnh mng, ng nột, hỡnh dng, mu sc m nht trong xõy dng b cc. Tr cú
kh nng ú bi chu nhiu yu t nh s quan tõm ca cụ giỏo, gia ỡnh, vn kinh
nghim sng, cỏc phng phỏp hỡnh thc ni dung ging dy ca giỏo viờn.
Hn na hot ng v l hot ng m nhiu tr hng thỳ v say mờ iu
ú cng to iu kin v ng c giỳp tr th hin mỡnh.
Tuy vy cũn cú mt s tr vn cha bit s dng s a dng, phong phớ
ca b cc v s nhp ngng, mm mi ca ng nột, mu sc, m nht
Nh vy nhim v ca giỏo viờn khụng ch hiu c ý ngha, vai trũ, yờu
cu ca b cc, nm c c im, kh nng th hin chỳng trong tranh v ca
tr m cũn phi cung cp cho tr nhng tri thc cn thit v t chc rốn luyn
hot ng v tranh cho tr. Nờn cho tr quan sỏt, nhn bit i tng lm
giu vn tri thc, vn biu tng v nõng cao kh nng t duy khụng gian ca
tr. V ta cú th khng nh bờn cnh ng nột, hỡnh dng, mu sc, b cc
luụn gi vai trũ ch o trong vic th hin ni dung, ch ca tỏc phm tranh
khụng ch riờng vic la chn, s dng cỏc hỡnh thc b cc m c vic xõy
dng b cc, s dng hỡnh mng, ng nột, hỡnh dng, mu sc v m nht
trong tranh u l vic khú v phc tp, ũi hi ngi v vn kinh nghim

sng v kh nng quan sỏt. Mt tỏc phm cú li du n hay khụng phn ln
ph thuc vo b cc trong tỏc phm.
B cc l phng tin tr tip xỳc, tỡm hiu v nhn thc mụi trng xung
quanh. Vỡ vy vic cung cp cho tr nhng kin thc s ng v hỡnh thc b cc,
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
17
Trờng MN Ninh Hải


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

cỏc yờu cu ca b cc, cn xõy dng b cc cú vai trũ quan trng trong vic
giỳp tr th hin suy ngh v hiu bit ca mỡnh trờn tranh v v thụng qua tranh v
ta cú th ỏnh giỏ c mc nhn thc, t duy v th hiu ca tr.
Cựng vi s phỏt trin tõm sinh lý tr, kh nng s dng v xõy dng b cc
ca tr cng cú s phỏt trin tr mu giỏo ln kh nng ú cng c khng nh,
vỡ th giỏo viờn nờn thng xuyờn t chc cho tr tip xỳc vi MTXQ giỳp tr cú
kh nng t duy, quan sỏt, ghi nh cú ch nh, t ú s giỳp tr cú thờm vn kinh
nghim tr cú th phỏt huy kh nng to hỡnh ca mỡnh.
2. í kin xut:
* V phớa gia ỡnh: To iu kin v vt cht cho tr c tham gia
hot ng to hỡnh mi lỳc mi ni. Cho tr cựng i tham quan, cựng hng dn
tr quan sỏt, hc tp to c vn kinh nghim. Luụn quan tõm giỳp tr v
tinh thn tr cú tõm th vui ti khi n lp hc tp cú hiu qu hn.
* V phớa Giỏo viờn: Giỏo viờn ngoi vic chun v trỡnh s phm cn
cú trỡnh nng lc v ngh thut, hiu bit v ngh thut v cỏch s dng
ng nột, mu sc. c bit l v b cc ca tranh. Ngoi ra giỏo viờn cn cú
nng lc v phng phỏp s phm dy tr hc m chi - chi m hc cho tr
tip cn vi ngh thut m khụng quỏ cao sang khụng quỏ xa vi tr, do ú vic

giỏo viờn cú nng lc v kh nng s phm rt cn thit v quan trng.
Cn vn dng sỏng to, trit giỏ tr b cc trong hot ng v tranh ca
tr, xen k vo gi hc hp lý, iu ú khụng ch tng hiu qu gi hc m cũn
phỏt huy ti a vai trũ ý ngha ca b cc i vi s phỏt trin ca tr, c bit
l phỏt trin v thm m .
Cụ cn cung cp cho tr nhng hiu bit v tớnh cht ý ngha ca b cc vi
nhiu hỡnh thc khỏc nhau lụi cun thu hỳt tr. Vớ d cho tr i thm quan, tr
tham gia vo hot ng ngoi tri, tỡm hiu lm quen vi cỏc tỏc phm ngh thut.
Khuyn khớch tr tham gia hot ng v, s dng linh hot cỏc hỡnh thc
khỏc nhau ng viờn tr hng say th hin cỏc hỡnh thc b cc v cỏch xõy
dng b cc mang tớnh sỏng to, em li hiu qu thm m cao.
* V phớa nh trng:
Ban Giỏm hiu nh trng cn da vo k hoch hot ng ca chng trỡnh
chm súc giỏo dc tr ch o, nh hng cho giỏo viờn xõy dng k hoch t
chc hot ng v tranh cho tr m bo phự hp vi kh nng nhn thc ca tr.
Trong quỏ trỡnh thc hin phi thng xuyờn kim tra ỏnh giỏ kt qu
b sung, iu chnh k hoch cho phự hp.
Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
18
Trờng MN Ninh Hải


Đề tài: T×m hiÓu kh¶ n¨ng thÓ hiÖn bè côc tranh vÏ cña trÎ mÉu
gi¸o lín 5 - 6 tuæi

Nhà trường tăng cường cho giáo viên dự các tiết mẫu để các giáo viên học
hỏi phát huy được sự sáng tạo trong giảng dạy.
Nhà trường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học để đáp ứng với
yêu cầu vui chơi và học tập ở trẻ.
Tôi xin chân thành cảm ơn!.

Ninh Hải, ngày 22 tháng 04 năm
2015
PHÊ DUYỆT CỦA HIỆU TRƯỞNG

TÁC GIẢ VIẾT SÁNG KIẾN

Đinh Thị Thanh Tâm

Giao viªn: §inh ThÞ Thanh T©m
Trêng MN Ninh H¶i

19


ti: Tìm hiểu khả năng thể hiện bố cục tranh vẽ của trẻ mẫu
giáo lớn 5 - 6 tuổi

TI LIU THAM KHO
1. Lờ Thanh Thu - Phng phỏp t chc hot ng to hỡnh cho tr MN
(Nxb i hc S phm).
2. Nguyn nh Tuyt (ch biờn) Nguyn Th Nh Mai, inh Th Kim
Thoa - Tõm lý hc tr em la tui mm non (Nxb i hc S phm).
3. Nguyn Vn T t hc v (Tp 3) b cc v cỏc loi tranh khỏc (Nxb
Vn hoỏ Thụng tin).
4. ng Th Chõu, Nguyn Lng Bỡnh, Lờ c Hin - To hỡnh v Phng
phỏp hng dn H to hỡnh cho tr (Nxb Giỏo dc).
5. m Huyn - Giỏo trỡnh b cc, B GD & T - Nxb S phm

Giao viên: Đinh Thị Thanh Tâm
Trờng MN Ninh Hải

20