Bài giảng tập huấn trường học mới bài 3 môn KHTN

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

DẠY HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6
THEO MÔ HÌNH
TRƯỜNG HỌC MỚI VIỆT NAM

NĂM 2015


MỤC TIÊU
Kết thúc khóa tập huấn, học viên có thể:
1. Trình bày được kế hoạch triển khai dạy học môn KHTN 6
theo tinh thần của mô hình THM.
2. Trình bày được ý nghĩa và cách tổ chức các hoạt động học
của HS trong mỗi bài học theo mô hình THM. Phân tích,
đánh giá được bài học theo các tiêu chí trong CV 5555
3. Giải thích được chức năng, cấu trúc của sách “Hướng dẫn
học KHTN 6”.
4. Thực hiện được công việc tổ chức quản lí lớp học và dạy học
KHTN 6 theo mô hình THM trong điều kiện của địa phương.
5. Có khả năng tập huấn cho GV và cán bộ QLGD ở địa
phương về các nội dung đã được tập huấn.


NỘI DUNG
1. Nghiên cứu tài liệu HDH và KTĐG theo mô hình THM
2. Ý nghĩa và cách tổ chức các HĐ học và KTĐG theo THM.
3. Nghiên cứu bài học minh họa theo mô hình THM. Phân tích,
rút kinh nghiệm theo CV 5555.
4.Tìm hiểu kế hoạch triển khai thí điểm KHTN 6 và góp ý tài liệu
lớp 6.

5. Lựa chọn, điều chỉnh và xây dựng kế hoạch DH 1 bài học
trong KHTN 6 (có thể theo phân môn Hóa – Sinh – Lý).
6. Thực hành dạy học bài học đã xây dựng. Phân tích, đánh giá,
rút kinh nghiệm về ND, PP và kĩ thuật tổ chức HĐ học.
7. Xây dựng kế hoạch dạy học của môn KHTN 6
Lưu ý: Báo cáo kết quả công việc lên “Truonghocketnoi”.


KẾ HOẠCH
NGÀY

CÔNG VIỆC
SÁNG

CHIỀU

15-07
2015

Khai mạc
Tổ chức lớp học: bầu HĐTQ.
Phổ biến kế hoạch triển khai. Tổ chức nghiên cứu tài liệu HDH và
Một số vấn đề chung về triển KTĐG theo mô hình THM. Thảo luận.
khai mô hình THM 6.
Nộp báo cáo (truonghocketnoi)

16-07
2015

Nghiên cứu video bài học minh

họa. Phân tích, rút kinh nghiệm.
Thực hành TBDH KHTN 6.
Thực hành dạy học bài học đã
lựa chọn. Phân tích, rút kinh
nghiệm.

17-07
2015

18-07
2015

Nghiên cứu tài liệu HDH. Xây dựng kế
hoạch dạy học 01 bài.
Nộp kế hoạch bài học (truonghocketnoi)
Hướng dẫn thiết bị thí nghiệm
Thảo luận chung: KN triển khai THM lớp
6. Những khó khăn, vướng mắc.
Nộp báo cáo (truonghocketnoi)

Xây dựng kế hoạch dạy học
môn học.
- Báo cáo kết quả
Nộp kế hoạch dạy học môn học - Tổng kết. Bế mạc
(truonghocketnoi)


PHƯƠNG PHÁP TẬP HUẤN
MÔ HÌNH HỘI ĐỒNG TỰ QUẢN

• Hoạt động cá nhân kết hợp với hoạt động
nhóm
• Tăng cường thực hành, trao đổi, chia sẻ
trong nhóm và lớp học
• Tăng cường sự tương tác giữa HV với tài
liệu, giữa HV với HV và giữa HV với BCV


Phần I. KẾ HOẠCH TRIỂN KHAI
KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6 THEO MÔ HÌNH THM

1. Nghe báo cáo
- Lãnh đạo Vụ GDTrH:
PGS.TS.Nguyễn Xuân Thành (Phó VT)
- Các Báo cáo viên: Tác giả KHTN 6
2. Cá nhân nghiên cứu tài liệu
- Tài liệu tập huấn môn KHTN 6
- Hướng dẫn học KHTN 6


Phần II. RÚT KINH NGHIỆM TRIỂN KHAI THÍ
ĐIỂM KHTN 6 THEO MÔ HÌNH VNEN
Cấu trúc nội dung tài liệu
Hướng dẫn học KHTN 6 mới
Chủ đề (bài, nội
dung)
Chủ đề 1. Mở
đầu môn khoa
học tự nhiên
(Bài 1,2)

Chủ đề 2: Làm
quen với phép đo
và kỹ năng thí
nghiệm
(Bài 3,4)

Thứ tự mới
Bài 1: Làm quen với hoạt động
nghiên cứu khoa học
Bài 2: Dụng cụ thí nghiệm và an
toàn thí nghiệm
Bài 3: Đo độ dài, thể tích, khối
lượng
Bài 4: Làm quen với kỹ năng thí
nghiệm

Số
tiết
3
 
3
 
4
 
4


Chủ đề 3. Trạng
thái của vật chất
(Bài 5, 6)

Bài 5: Chất và tính chất của chất
Bài 6: Nguyên tử, phân tử, đơn
chất, hợp chất.

4
 
4

Chủ đề 4. Tế bào
 (Bài 7,8,9)

Bài 7: Tế bào – Đơn vị cơ bản
của sự sống
Bài 8: Các loại tế bào
Bài 9: Sự lớn lên và phân chia
của tế bào

3
 
2
2

Chủ đề 5. Đặc
trưng của cơ thể
sống
(Bài 10)

Bài 10: Đặc trưng của cơ thể
sống

 

2


Chủ đề 6.
Cây xanh
 (Bài 11, 12,
13, 14, 15,
16, 17)

Bài 11: Cơ quan sinh dưỡng của cây xanh
Bài 12: Trao đổi nước và dinh dưỡng
khoáng ở cây xanh
Bài 13: Quang hợp ở cây xanh
Bài 14: Hô hấp ở cây xanh
Bài 15: Cơ quan sinh sản của cây xanh
Bài 16: Sự sinh sản ở cây xanh
Bài 17: Vai trò của cây xanh

4
2

Chủ đề 7.
Nguyên sinh
vật và Động
vật
 (Bài 18, 19,
20, 21)

Bài 18: Nguyên sinh vật
Bài 19: Động vật không xương sống
Bài 20: Động vật có xương sống
Bài 21: Quan hệ giữa động vật với con
người

2
6
4
4

3
2
4
4
4


Chủ đề 8. Đa
dạng sinh học

Bài 22: Đa dạng sinh học

2

Chủ đề 9. Nhiệt
và tác động của
nó đối với sinh
vật
(Bài 23, 24, 25,

26)

Bài 23: Sự nở vì nhiệt của các chất
rắn, lỏng và khí. Ứng dụng.
Bài 24: Nhiệt độ. Đo nhiệt độ.
Bài 25: Sự chuyển thể của các chất
Bài 26: Nhiệt đối với đời sống sinh
vật

4 

Chủ đề 10.
Chuyển động và
các lực trong tự
nhiên. Sự vận
động của sinh
vật
(Bài 27, 28,
29,30,31,32)

Bài 27: Chuyển động cơ. Vận tốc của
chuyển động
Bài 28: Lực. Tác dụng của lực
Bài 29: Trọng lực
Bai 30: Lực đàn hồi
Bài 31: Lực ma sát
Bài 32: Máy cơ đơn giản

3

3
3
4

3
1
2
2
4


THẢO LUẬN
1. Rút kinh nghiệm sau triển khai thí điểm KHTN 6
theo mô hình VNEN. Những khó khăn, vướng mắc, đề
xuất.
- Về tổ chức, quản lý, chỉ đạo
- Về tài liệu, cơ sở vật chất
- Về thói quen dạy và học
2. Góp ý cho tài liệu Hướng dẫn học KHTN 6
- Nội dung
- Cấu trúc, hình thức


Phần III. DẠY HỌC KHTN 6
THEO MÔ HÌNH TRƯỜNG HỌC MỚI VIỆT
NAM

I. TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN HỌC KHTN 6
II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC KHTN 6
III. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ

NGHIÊN CỨU TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN
HỌC KHTN 6
1. Phân tích cấu trúc, nội dung tài liệu Hướng
dẫn học
2. Phân tích cấu trúc chủ đề học tập (bài học)


HOẠT ĐỘNG TÌM HIỂU
Cấu trúc tài liệu Hướng dẫn
học
1. Cá nhân đọc tài liệu và chuẩn bị ý
kiến nhận xét cấu trúc của tài
liệu Hướng dẫn học
2. Nhóm thảo luận, so sánh cấu trúc
tài liệu với SGK hiện hành
3. Đại diện nhóm phát biểu ý kiến.


Những thay đổi ở KHTN 6 so với
chương trình và SGK hiện hành
• Các bài học trong KHTN 6 được sắp xếp lại từ
CT, SGK hiện nay như thế nào? Nội dung các
bài KHTN 6 được lấy từ những bài nào trong
CT, SGK hiện hành? Tại sao lại phải cấu trúc
lại như vậy?
• 1.2.2.1. Phần Hóa học
• 1.2.2.2. Phần Sinh học
• 1.2.2.3. Phần Vật lí

+ Những nội dung nào đã "Thêm", "Bớt" so với CT,
SGK hiện hành? Tại sao phải làm như thế?


Những thay đổi ở KHTN 6 so với
chương trình và SGK hiện hành
Phần Sinh học
•Nếu như môn Sinh học trong SGK hiện hành
viết riêng thực vật – động vật – người thì các bài
học trong VNEN được viết theo kiểu tích hợp nội
môn: khi học tế bào thì học cả tế bào thực vật –
tế bào động vật – tế bào người. Khi học về các
đặc trưng của cơ thể sống thì học chung cả
động vật và thực vật, …


Phần Sinh học
• Nội dung các bài VNEN 6 KHTN được lấy từ
những bài nào trong CT, SGK hiện hành?


GỢI Ý THẢO LUẬN
1. Các hoạt động trong mỗi bài học KHTN 6 có
phù hợp với mục tiêu, nội dung, phương pháp
dạy học các bài/tiết trong SGK hiện nay không?
Tại sao?
2. Cấu trúc bài học KHTN 6 có đảm bảo mục tiêu
của chương trình môn học hiện nay không? Tại
sao?

3. Thầy (cô) đã từng tổ chức các hoạt động
tương tự nào cho học sinh trong quá trình dạy
học của mình?


2. Cấu trúc chủ đề học tập (bài học)
- Tài liệu “Hướng dẫn học” là một yếu tố góp
phần thực hiện đổi mới giáo dục, đổi mới sư
phạm, nhất là đổi mới PPDH. Tài liệu được
biên soạn theo các nguyên tắc sau:
- Viết dưới dạng các hoạt động học (tự học cá
nhân, nhóm, lớp) của HS và theo các chủ đề
(bài)
- Tài liệu tích hợp 3 thành tố: nội dung, phương
pháp học, và phương pháp dạy, dùng chung
cho HS, GV và CMHS
- Có các lôgô chỉ dẫn, các câu lệnh ngắn gọn,
rõ ràng, dễ hiểu để giúp HS tự đọc, tự học
thuận tiện.


2. Cấu trúc chủ đề học tập (bài học)
Cấu trúc nội dung mỗi bài học thường bao
gồm có mục tiêu và 5 hoạt động sau:
1. Hoạt động khởi động
2. Hoạt động hình thành kiến thức
3. Hoạt động luyện tập (thực hành)
4. Hoạt động vận dụng (ứng dụng)
5. Hoạt động tìm tòi, mở rộng (bổ sung)

2. Cấu trúc chủ đề học tập (bài học)
MỤC TIÊU
Lưu ý:
- Mục tiêu bài học trong sách giáo khoa hiện
hành được viết theo cách phân loại của
Bloom.
- Mục tiêu chủ đề trong tài liệu Hướng dẫn học
viết theo cách phân loại của Bloom, của
Nitko và theo định hướng phát triển năng lực
người học.


2. Cấu trúc chủ đề học tập (bài học)
1. Hoạt động Khởi động: HS liên hệ kiến thức đã có
trong học tập và thực tiễn với kiến thức chủ đề.
2. Hoạt động Hình thành kiến thức: HS tự học cá
nhân, cặp đôi hoặc theo nhóm để lĩnh hội kiến
thức mới của chủ đề.
3. Hoạt động Luyện tập: HS vận dụng những kiến
thức để giải quyết nhiệm vụ trực tiếp.
4. Hoạt động Vận dụng: HS ứng dụng những kiến
thức đó vào tình huống, điều kiện cụ thể nào đó.
5. Hoạt động Tìm tòi, mở rộng: HS thảo luận với
gia đình, người thân để vận dụng kiến thức giải
quyết những vấn đề thực tế của nhà trường, của
cộng đồng, gia đình; qua đó bổ sung kiến thức
thực tiễn.

2. Cấu trúc chủ đề học tập (bài học)
1. Hoạt động khởi động
- Mục đích: Giúp HS huy động những kiến thức,
kĩ năng, kinh nghiệm của bản thân về các vấn
đề có nội dung liên quan đến bài học mới,
đồng thời giúp GV tìm hiểu xem HS có hiểu
biết như thế nào về những vấn đề trong cuộc
sống có liên quan đến nội dung của bài học.
- Nội dung: Nêu các câu hỏi gợi mở hoặc yêu
cầu đưa ra ý kiến nhận xét về những vấn đề
có liên quan đến nội dung kiến thức trong chủ
để.
- Phương thức hoạt động: Tài liệu hướng dẫn
tiến trình thực hiện hoạt động của HS.


2. Cấu trúc chủ đề học tập (bài học)
2. Hoạt động hình thành kiến thức
- Mục đích: Giúp HS tìm hiểu nội dung kiến thức
của chủ đề.
- Nội dung: Trình bày những lập luận về cơ sở
khoa học của những kiến thức cần dạy cho
HS.
Có 3 loại câu hỏi gắn với hoạt động về cơ sở
khoa học: Câu hỏi xác thực; Câu hỏi lí luận và
Câu hỏi sáng tạo.
- Phương thức hoạt động: Tài liệu nêu nhiệm vụ
cụ thể và hướng dẫn HS hoạt động để thực
hiện nhiệm vụ. Kết thúc hoạt động, HS phải
trình bày kết quả và thảo luận với GV.

2. Cấu trúc chủ đề học tập (bài học)
3. Hoạt động luyện tập (thực hành)
- Mục đích: HS vận dụng những kiến thức vừa
học được ở bước 2 để giải quyết những nhiệm
vụ cụ thể. Thông qua đó, GV xem HS đã nắm
được kiến thức hay chưa, ở mức độ nào.
- Nội dung: Đây là những hoạt động gắn với thực
tiễn; yêu cầu HS phải vận dụng những hiểu
biết đã học vào giải quyết các bài tập cụ thể.
- Phương thức hoạt động: HS hoạt động cá nhân
hoặc nhóm để hoàn thành các câu hỏi, bài tập,
bài thực hành… Kết thúc hoạt động này HS sẽ
trao đổi với GV để được bổ sung, uốn nắn
những nội dung chưa đúng.