Bai 33 dong co dot trong dung trong o to

BÀI 33:

ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
DÙNG CHO ÔTÔ


I – ĐẶC ĐIỂM VÀ CÁCH BỐ TRÍ ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG TRÊN ÔTÔ

1. Đặc điểm

-Có tốc độ quay cao.
- Kích thước và trọng lượng nhỏ gọn, thuận lợi cho bố trí trên ôtô.
- Thường được làm mát bằng nước.


I – ĐẶC ĐIỂM VÀ CÁCH BỐ TRÍ ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG TRÊN ÔTÔ

1. Đặc điểm

2. Cách bố trí

Có thể bố trí ở đầu, đuôi hoặc ở giữa xe


Cách bố trí động cơ

Ưu điểm

Lái xe ít bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn và
Trước buồng lái

nhiệt thải, dễ chăm sóc và bảo dưỡng
động cơ

Nhược điểm

Tầm quan sát mặt đường bị hạn chế bởi
phần mui xe

Ở đầu ôtô

Trong buồng lái

Ở đuôi ôtô (xe du lịch, xe chở khách…)

Ở giữa xe

Quan sát mặt đường dễ dàng

Tiếng ồn và nhiệt thải ảnh hưởng đến
người lái xe, khó bảo dưỡng chăm sóc

Tầm quan sát của người lái xe rộng, ít bị

Khó làm mát, bộ phận điều khiển và hệ

ảnh hưởng bởi nhiệt và tiếng ồn.

thống truyền lực phức tạp.

Dung hoà các ưu nhược điểm trên

Chiếm chỗ trên thùng xe, gây tiếng ồn và
rung.


I – ĐẶC ĐIỂM VÀ CÁCH BỐ TRÍ ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG TRÊN ÔTÔ

1.

II – ĐẶC
ĐIỂMvụ:
CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ
Nhiệm

-.
-.

Truyền, biến đổi momen quay cả về chiều và trị số từ động cơ tới bánh xe chủ động.
Ngắt momen khi cần thiết.


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

2. Phân Loại:

Hệ thống truyền lực

Theo số cầu chủ động

Một cầu chủ

Nhiều cầu chủ

động

động

Theo pp điều khiển

ĐK bằng tay

ĐK bán tự
động

ĐK tự động


Truyền lực chính và bộ vi sai

Cầu sau chủ động

II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

3.Khớp
Cấucác
tạođăng
chung và nguyên lí làm việc của hệ thống truyền lực

a) Cấu tạo chung

Truyền lực các đăng

Động cơ

Ly hợp

Hộp số


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

3. Cấu tạo chung và nguyên lí làm việc của hệ thống truyền lực

b) Bố trí hệ thống truyền lực trên ôtô
Phụ thuộc vào cách bố trí động cơ:

-Động cơ đặt ở đầu xe, cầu sau chủ động: Bộ li hợp và hộp số ở ngay động cơ, được
nối với cầu chủ động ở trục bánh sau bằng trục các đăng.

- Động cơ đặt ở đuôi xe, cầu sau chủ động: Động cơ, bộ li hợp, hộp số ở ngay trục
bánh sau


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

3. Cấu tạo chung và nguyên lí làm việc của hệ thống truyền lực

c) Nguyên lí làm việc
Ly hợp

Truyền lực các đăng

Truyền lực chính và bộ vi sai
ĐộngĐộng cơ
cơ

Ly
hợp

đóng
Hộp số

Hộp

Truyền lực

Truyền lực chính

Bánh xe

số

các đăng

và bộ vi sai

chủ động

Bánh xe chủ động

II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống truyền lực
a) Li hợp

-Nhiệm vụ: truyền, ngắt momen quay từ động cơ đến hộp số.

- Cấu tạo:


1

1. Moay – ơ đĩa ma sát

2
3

2. Đĩa ép
3. Vỏ ly hợp

4

4. Đòn mở

5

5. Bạc mở
6. Trục ly hợp

6

7. Đòn bẩy
8. Lò xo
9. Đĩa ma sát

11

10

10. Bánh đà

9
11. Trục khuỷu

8

7


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống truyền lực
a) Li hợp

-Nhiệm vụ: truyền, ngắt momen quay từ động cơ đến hộp số.

- Cấu tạo: Moay-ơ đĩa ma sát, đĩa ép, vỏ li hợp, đòn mở, bạc mở, trục li hợp, đòn bẩy, lò xo, đĩa ma
sát, bánh đà, trục khuỷu của động cơ.

-Nguyên lí làm việc:


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống truyền lực
a) Li hợp
Nguyên lí làm việc
- Ở trạng thái đóng: lò xo ép đĩa ép và đĩa ma sát vào mặt đầu bánh
đà tạo thành khối liên kết. Momen quay sẽ được truyền từ bánh đà
và đĩa ép tới đĩa ma sát rồi đến trục li hợp

- Ở trạng thái mở: bộ phận điều khiển kéo đĩa ép sang phải, đĩa ma sát được giải phóng


Trạng thái mở


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống truyền lực
b) Hộp số

-Nhiệm vụ:
+
Thaytạo:
đổi lực kéo và tốc độ của xe.
- Cấu
+ Thay đổi chiều quay của bánh xe để thay đổi chiều chuyển động của xe.
+ Ngắt đường chuyển momen từ động cơ tới bánh xe trong thời gian cần thiết

1

I -Trục chủ động

3

2

II -Trục trung gian
III

I

III -Trục bị động
IV -Trục số lùi
IV

4

2,3 Bánh răng di động
II

1, 1’,2’,3’, 4, 4’ Bánh răng lắp cố định.

1’

BR 1 luôn ăn khớp với BR 1’. BR 4 luôn ăn khớp với BR 4

’

2’

3’

4’


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống truyền lực
b) Hộp số

-Nhiệm vụ:
-Cấu tạo:
Trục chủ động, trục trung gian, trục bị động, trục số lùi, bánh răng chủ động, các bánh răng bị động,
các bánh răng trung gian, bánh răng số lùi.

-- Nguyên
Nguyênlílílàm
làmviệc:
việc: Dùng các bánh răng có đường kính khác nhau ăn khớp từng đôi một. Nếu
momen quay truyền từ bánh răng có đường kính nhỏ sang bánh răng có đường kính lớn thì vận tốc
quay sẽ giảm và ngược lại.


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống truyền lực

c) Truyền lực các đăng
- Nhiệm vụ: truyền momen quay từ hộp số đến cầu chủ động của xe

- Cấu tạo :


2
A
3

β1

1

L

β2
B

2
1. Trục bị động của hộp số; 2. Khớp các đăng; 3. Khớp trượt.


Khớp các đăng


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống truyền lực
c) Truyền lực các đăng

- Nhiệm vụ: truyền momen quay từ hộp số đến cầu chủ động của xe

- Cấu tạo: Trục bị động của hộp số, khớp các đăng, khớp trượt.

- Nguyên lí hoạt động: Cầu xe dịch chuyển lên, xuống theo phương thẳng đứng làm cho các
góc

β , β2

thay đổi nhờ khớp các đăng , khoảng cách AB thay đổi nhờ khớp trượt khi xe
1

chuyển động lên khi mặt đường không phẳng.


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống
truyền
BR chủ
động lực
BR hành tinh

d) Truyền lực chính
BR bị động

-Nhiệm vụ:

Vỏ bộ vi sai

+Thay đổi hướng truyền từ phương dọc xe (truyền lực các đăng) sang phương ngang xe (hai
bán trục).

BR bán trục

+ Giảm tốc độ, tăng momen quay.
trục
-Bán
Cấu
tạo: Bánh răng chủ động, bánh răng bị động, vỏ của bộ vi sai, bánh răng bán trục, bánh

răng hành tinh, trục bánh răng hành tinh, các bán trục.
BR hành tinh
Bán trục

Trục các đăng

BR bán trục


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống truyền lực
d) Truyền lực chính

- Nguyên lí làm việc: Nhờ có cặp bánh răng côn, phương truyền momen được đổi hướng từ
phương dọc sang phương ngang.


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống truyền lực
e) Bộ vi sai

- Nhiệm vụ: Phân phối momen cho hai bán trục của hai bánh xe chủ động, cho phép hai bánh xe
chuyển động với vận tốc khác nhau khi ôtô chuyển động trên đường không thẳng, không phẳng và khi
quay vòng.

- Cấu tạo: được bố trí cùng truyền lực chính, tạo thành từ hoạt động của bánh răng bị động.


II – ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC TRÊN ÔTÔ

4. Các hệ thống chính của hệ thống truyền lực
e) Bộ vi sai

- Nhiệm vụ: Phân phối momen cho hai bán trục của hai bánh xe chủ động, cho phép hai bánh xe
chuyển động với vận tốc khác nhau khi ôtô chuyển động trên đường không thẳng, không phẳng và khi
quay vòng.

- Cấu tạo: được bố trí cùng truyền lực chính, tạo thành từ hoạt động của bánh răng bị động.