chuong 3

MON HOẽC:

TAỉI CHNH
QUOC TE

LOGO


toán

LOGO

(The Balance of Payment –
BOP)

1
2
3
4
4
5

Một số khái
niệm
Kết cấu cán cân
thanh toán
Nguyên tắc bút
toán kép BOP
Thặng dư và thâm
hụt BOP

LOGO

1. Các khái niệm

 Cán cân thanh toán:
 “BOP là một bản báo cáo thống kê
tổng hợp, ghi chép lại giá trò tất cả
các giao dòch kinh tế giữa người cư trú
với người không cư trú trong một thời
gian nhất đònh”
 Người cư trú và người không cư trú:
 -Bao gồm: các cá nhân; các gia đình;
các công ty; các tổ chức quốc tế …
 -Người cư trú phải hội tụ các điều
kiện:
 +Thời hạn cư trú từ 12 tháng trở lên
 +Có thu nhập từ quốc gia cư trú


LOGO
Ký
hiệu

Ví dụ cán cân thanh toán
(Triệu USD)
Nội dung

 

 

 

 

 

XK hàng hoá

 

TB NK hàng hoá

Chi

Cán
cân

Cán
cân

 

 

bộ
phận

tích

luỹ

150

 

 

 

 

-200

 

 

 

 

-50

-50

Thu

 

 

Cán cân thương
mại

 

 

XK dòch vụ

120

 

 

 

 

SE

NK dòch vụ

 

-160

 

 

CA

 

Cán cân dòch
vụ

 

 

-40

-90

 

 

Thu từ thu nhập

20

 

 

 

 

IC

chi trả thu nhập

 

-10

 

 

 

 

Thu nhập

 

10

-80

Thu chuyển giao

Ví dụ cán cân thanh toán
(triệu USD)

LOGO
 

 

Vốn dài hạn chảy
vào

 

KL

140

 

 

 

Vốn dài hạn chảy ra

 

-50

 

 

 

Cán cân vốn dài
hạn

 

 

90

20

 

Vốn ngắn hạn chảy
vào

20

 

 

 

KS

Vốn ngắn hạn chảy
ra

 

-55

 

 

 

Cán cân vốn
ngắn hạn

 

 

-35

 

OM  

Lỗi và sai sót- OM

 

 

 

0

OB  

Cán cân tổng thể

 

 

 

-15

OFB

Cán cân bù đắp
chính thức

 

 

 

15

NHTW bán ngoại hối

100

 

 

 

K
 
 
 

 

 


LOGO

2. Kết cấu và các bộ
phận của BP
Kết cấu BOP

Cán cân bù đắp chín

án cân vãng
Cán
lai cân vốn
thức ( Official Finance
CA
(K)
Balance – OFB)

Cán cân tổng thể
(Overall Balance-OB)


LOGO

Kết cấu cán cân bộ
phận
(Cán cân vãng lai)

CC
chuyển
Cán cân Cán cân Cán cân
thương mại dòch vụ thu nhập giao VL mộ
chiều

Tổng hợp Tổng hợp -Các khoản -Viện trợ
thu và chi cho -Quà tặng
khoản thu khoản thu
người lao động-Hiện vật
và chi XNKvà chi XNK
-Lãi và khoảncho mục

hàng hoá dòch vụ thanh toán
từ đầu tư

CA = TB + SE + IC + Tr

đích tiêu d


LOGO

phận
Cán cân vốn (Capital
Balance – K)

Chuyển giao
Cán cân vốn
Cán cân vốn vốn một
dài hạn (KL) ngắn hạn(KS)
chiều
-Đầu tư trực -Tín dụng
-Các khoản
tiếp
ngắn hạn viện trợ kg
-Đầu tư gián-Kinh doanh
hoàn lại
tiếp (vốn dài
ngoại hối -Khoản xoá
hạn)
-Vốn đầu cơnợ
K =KL + KS + KTR

LOGO

Kết cấu cán cân bộ
phận

 Cán cân cơ bản (Basic Balance – BB)
 -Cán cân cơ bản = Cán cân vãng
lai + Cán cân vốn dài hạn

Hay:
BB = CA + KL
 -Ý nghóa của BB: phản ảnh lâu
dài sự ổn đònh nền kinh tế và tỉ
giá hối đối
 Cán cân tổng thể (Overall balance –
OB)

OB = CA + K + nhầm lẫn sai sót
(OM)


LOGO



Kết cấu cán cân bộ
phận

Cán cân bù đắp chính thức
(Official Financing balance – OFB):

OFB = ∆R + L + #

∆R -Thay đổi dự trữ ngoại hối quốc

L -Tín dụng với IMF và các ngân h
trung ương khác
#
- Thay đổi dự trữ của các NHTW
Đồng tiền của quốc gia lập cán ca


LOGO



Kết cấu cán cân bộ
phận

Cán cân bù đắp chính thức
(Official Financing balance – OFB):

OFB = ∆R + L + #
Cán cân tổng thể + cán cân bù đắp chính thức = 0
Hay: Cán cân vãng lai + Cán cân vốn + Nhầm lẫn sai
Sai sót + Cán cân bù đắp chính thức = 0
Hay: CA + K + OM + OFB = 0

LOGO

3. Nguyên tắc bút toán
kép của BP

“ Mỗi một giao dòch giữa người cư trú và
không cư trú điều được ghi hai bút toán
có giá trò tuyệt đối bằng nhau như ngược
dấu”
Ví dụ: doanh nghiệp VN xuất khẩu sang Mỹ
trò giá 100 triệu USD và nhập khẩu máy
tính từ Mỹ cũng trò giá 100 triệu USD.
BOP của Việt Nam
BOP của
Mỹ
Tài khoản vãng lai (tr. USD)
-XK gạo:
+ 100 tr.
- NK gạo:
-100
-NK máy tính: - 100 triệu
- XK máy:
+100


LOGO

3. Nguyên tắc bút toán
kép của BP

Xuất khẩu hàng hoá
Xuất khẩu dòch vụ

Các giao dòch
làm phát sinh
khoản thu (+)

Thu từ thu nhập

Thu từ chuyển giao VL

tiền
Giảm tài sản Giảm
có
ở nước ng

Tăng đi va
Tăng tài sản nợ
nước ngoa

Giảm dự trữ quốc gia


LOGO

3. Nguyên tắc bút toán
kép của BP

Nhập khẩu hàng hoá
Nhập khẩu dòch vụ

Các giao dòch
làm phát sinh
khoản chi (-)

Chi cho thu nhập
Chi từ chuyển giao VL

Tăng tiền
Tăng tài sản có
ở nước ng

nợ v
Giảm tài sản Giảm
nợ
nước ngoa

Tăng dữ trữ quốc gia


LOGO

3. Nguyên tắc bút toán
kép

 Các ví dụ:
 Ví dụ 2:Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ trò
giá 100 triệu USD, thanh toán bằng cách
ghi vào tài khoản gửi của Việt Nam tại
ngân hàng Mỹ

BOP của Việt Nam
BOP của Mỹ
Tài khoản vãng lai (tr. USD)

Xuất khẩu gạo: +100Nhập khẩu gạo : -100

Tài khoản vốn:

Tăng tài sản có ( tăng
Tăng
sốtài
dư sản nợ ( tăn
tiền gửi nước ngoài):tiền
-100
gửi từ nước ngoa


LOGO

3. Nguyên tắc bút toán
kép

 Các ví dụ:
 Ví dụ 2: Chính phủ Mỹ tặng cho chính phủ
Việt Nam 100 tr. USD bằng cách ghi có
vào tài khoản của Bộ tài chính Việt Nam
ở tại Mỹ

BOP của Việt Nam
BOP của Mỹ

Tài khoản vãng lai (tr. USD)

Thu chuyển giao một chiều
+100
Chi chuyển
giao 1 chie

Tài khoản vốn:

Tăng tài sản có ( tăng
Tăng
số dư
tài sản nợ ( ta
tiền gửi nước ngoài): tiền
-100gửi nước ngoà


LOGO

4. Thặng dư và thâm hụt
BOP

 Khái niệm:
 - “ BOP luôn ở trạng thái cân bằng”
 -“ Thâm hụt hay thặng dư BOP là
thâm hụt hay thặng dư của một hay
một nhóm các cán cân bộ phận
nhất đònh trong BOP”
 - “ Xác đònh thặng dư hay thâm hụt
BOP là xác đònh thặng dư hay thâm

hụt từng cán cân bộ phận”
  BOP = X – M + SE + IC+TR + KL + K∆
SR
+ = 0(1)


BOP
LOGO
(ý nghóa kinh tế của cán
chính)
 Thặng dư vàcân
thâm hụt cán cân
thương mại

TB = X – M
 - Cán cân thương mại thặng dư khi: XM>0
 - Cán cân thương mại thâm hụt khi: XM<0
 Cán cân thương mại là bộ phận
chính của CA
 Cán cân thương mại phản ảnh kòp
thời nhất xu hướng vận động của
cán cân vãng lai


BOP
LOGO
(ý nghóa kinh tế của cán
cân
chính)
 Thặng dư và thâm

hụt cán
cân vãng lai:

CA = X – M + SE + IC + TR
 -Cán cân vãng lai thặng dư khi:

X-M + SE + IC + TR > 0
 Tổng thu của người cư trú từ người kg cư
trú lớn hơn chi hay tài sản ròng của quốc
gia tăng lên so với phần còn lại của thế
giới
 - Cán cân vãng lai thâm hụt khi:

X-M + SE + IC + TR <0
 Tổng thu của người cư trú từ người kg cư
trú nhỏ hơn chi, hay tài sản ròng của quốc
gia giảm xuống so với phần còn lại của thế
giới


BOP
LOGO
(ý nghóa kinh tế của cán
chính)
 Thặng dư vàcân
thâm hụt cán cân
vãng lai (tt):
 -Cán cân vãng lai cân bằng khi:

X - M + SE + IC + TR = 0

 Tổng thu bằng tổng chi giữa người
cư trú và kg cư trú.
 Do: BOP = X-M+SE+IC+TR+KL+KS∆
+R = 0

 KL + KS + ∆R = 0
Hay: KL + KS = - ∆R
Có hai trường hợp xẩy ra:


BOP
LOGO
(ý nghóa kinh tế của cán
cân
chính)
 Thặng dư và thâm
hụt
cán cân vãng lai
(tt):
 a/ Trong dài hạn:
 -Dự trữ ngoại hối của NHTW là kg đổi,∆R
=0
tức:

a.1 Khả năng 1: KL < 0 ; và KS > 0

Nguồn vốn ngắn chảy vào
và được cân bằng
với nguồn vốn dài hạn chảy ra
không

với
a.2 Khả tốt
năng
2: KL > 0 ; và KS < 0
nền kinh tế
Nguồn vốn chảy vào càng lớn và
bởi luồng vốn ngắn hạn chảy ra  t
kinh tế


BOP
LOGO
(ý nghóa kinh tế của cán
cân
chính)
 Thặng dư và thâm
hụt cán
cân vãng lai (tt):
 b/ Trong ngắn hạn:
 Các khoản đầu tư dài hạn không đổi, hay K L
=0
 Từ (1) ta có:

K S + ∆R = 0 ⇔ K S = −∆R

b.1 Khả năng
∆R >1:0; K S < 0
NHTW cân đối nguồn vốn ngắn ha
bán ngoại tệ để bảo vệ tỉ giá kho
∆R2:

< 0; K S > 0
b.2 Khả năng
Nguồn vốn ngắn hạn chảy vào ta
hối


BOP
LOGO
(ý nghóa kinh tế của cán
cân
chính)
 Thặng dư và thâm
hụt cán cân cơ bản:
BB = CA + K L = −( K S + ∆R )

-Khi CA < 0, nhưng CA + KL > 0 thì quốc g
bò rủi ro thanh khoản nào

-Cán cân cơ bản thâm hụt là tín hiệ
trạng nền kinh tế


BOP
LOGO
(ý nghóa kinh tế của cán
cânhụt
chính)
 Thặng dư và thâm
cán cân tổng

thể
BO = (X – M + SE + IC + TR + KL + KS)
BO = - OFB
- Nếu OB thặng dư, nó cho biết số tiền
có sẵn của một quốc gia có thể sử
dụng để tăng dự trữ ngoại hối
- Nếu OB thâm hụt, nó cho biết số tiền
quốc gia phải hoàn trả bằng cách
giảm dự trữ ngoại hối
(Thâm hụt cán cân tổng thể có thể
giải quyết: giảm dự trữ ngoại hối, vay
từ các ngân hàng khác, tăng tài sản
nợ của NHTW)


LOGO

Câu hỏi thảo luận

1. Việc phá giá đồng nội tệ ảnh
hưởng như thế nào đến cán cân
thương mại trong ngắn hạn và trong dài
hạn (trong trường hợp các quốc gia
phát triển và đang phát triển)
2. Có khả năng một quốc gia bò thâm
hụt tài khoản vãng lai đồng thời lại
thặng dư trong cán cân thanh toán hay
không? Hãy giải thích câu trả lời của
bạn, sử dụng các con số giả đònh cho
tài khoản vãng lai và tài khoản vốn

3. Tại sao chính phủ lại quan tâm đến
một khoản thặng dư hay thâm hụt lớn
trong tài khoản vãng lai?