Bài 45. Hóa học về vấn đề môi trường

Những hình ảnh sau đây giúp ta
liên tưởng đến vấn đề gì mà
nhân loại đang quan tâm?

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


Tiết 67: Bài 45

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


I.Hóa học và vấn đề ô nhiễm môi trường

KHÁI
NIỆM

Ô NHIỄM MÔI
TRƯỜNG KHÔNG
KHÍ

Ô NHIỄM MÔI
TRƯỜNG NƯỚC

Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
ĐẤT

ô nhiễm không khí là
sự có mặt của chất lạ

hoặc sự biến đổi
quan Trọng trong
thành phần không khí
làm cho nó không
sạch , có bụi ,có mùi
khó chịu, làm giảm
tầm nhìn ….

Là sự thay đổi thành
phần và tính chất của
nước gây ảnh hưởng
đến hoạt động sống
bình thường của con
người và sinh vật.

Hệ sinh thái đất bị mất
cân bằng và môi trường
đất bị ô nhiễm khi có
mặt một số chất và hàm
lượng của chúng vượt
quá giới hạn.

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


Nguồn gốc tự nhiên:

Bão

Lũ lụt

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

Núi lửa
đang hoạt động


Nguồn gốc nhân tạo ô nhiễm không khí
-Khí thải do các hoạt động giao thông vận tải
-Khí thải do từ lò nung, đun nấu, đốt rác,
-Ô nhiễm do sinh hoạt: chất thải vứt bừa bãi,…
-Khói thải nhà máy có chứa CO2, SO2,…

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


Nguồn gốc nhân tạo gây ô nhiễm nguồn nước

Tràn dầu trên biển

Đổ rác thải bừa bãi

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

Các nhà máy thải trực tiếp
chất thải ra môi trường nước

độc màu da cam mà Đế quốc Mỹ đã rải xuống các cánh
rừng Miền Nam thời chiến tranh
GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


Ô nhiễm chất thải, Ô nhiễm sinh học
đối với môi trường đất

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


Ô nhiễm môi trường đất

Sử dụng phân bón hoá học,
chất bảo vệ thực vật trong
nông nghiệp

Ô nhiễm chất thải vào môi trường
đất do hoạt động công nghiệp: hàm
lượng kim loại nặng trong đất gần
các khu công nghiệp đã tăng lên
trong những năm gần đây.

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

I.Hóa học và vấn đề ô nhiễm môi trường
Ô NHIỄM MÔI
TRƯỜNG KHÔNG
KHÍ
NGUYÊN
NHÂN
GÂY Ô
NHIỄM

Ô NHIỄM MÔI
TRƯỜNG NƯỚC

- Nguồn gốc
nhiên:núi lửa , thiên
tai, bão…
-Nguồn gốc nhân tạo:
Khói thải nhà máy,
Khí thải do các hoạt
động giao thông vận
tải,Khí thải do từ lò
nung, đun nấu, đốt
rác,

-Nguồn gốc tự nhiên:
Do mưa, bão, lũ lụt,…
-Nguồn gốc nhân tạo:
Chủ yếu do nước
thải từ các vùng dân
cư, khu công nghiệp,

bệnh viện, hoạt động
giao thông, sử dụng
phân bón, thuốc trừ
sâu, thuốc diệt cỏ,…

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
ĐẤT
-Nguồn gốc tự nhiên:
hoạt động của núi lửa, lũ
lụt ngập úng, ngập mặn
do thủy triều,…
-Nguồn gốc do con
người: do các tác nhân
hoá học (chất thải nông
nghiệp: phân bón hoá
học, chất bảo vệ thực
vật và chất kích thích
sinh trưởng, chất thải
sinh hoạt … ), tác nhân
sinh học. Hoạt đọng của
nhà máy tái chế kim loại


I.Hóa học và vấn đề ô nhiễm môi trường

Ô NHIỄM MÔI
TRƯỜNG KHÔNG

KHÍ
TÁC
NHÂN
HÓA
HỌC
GÂY Ô
NHIỄM

Ô NHIỄM MÔI
TRƯỜNG NƯỚC

Không khí ô nhiễm
có chứa quá mức
cho phép nồng độ
các khí : CO, CO2
SO2, H2S, NXOY, CFC,
…,

Các ion kim loại nặng
( As, Pb, Hg, Sb, Cu,
Mn…)
Các anion (NO3-,
SO42-, PO43-,…)
Thuốc bảo vệ thực
vật, phân bón hóa học,
thuốc kích thích sinh
trưởng,…

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
ĐẤT

Nồng độ thuốc trừ sâu ,
phân bón hóa học , các
kim loại nặng


Do sự tăng nồng độ CO2, NO2, CH4, O3, CFC… 
Gây ra hiệu ứng nhà kính, nhiệt độ trái đất nóng lên,
khí hậu khác thường, thiên tai thảm khốc,…
ảnh hưởng đến cuộc sống con người và môi trường sinh thái.
Tỉ lệ và vai trò của các khí gây hiệu ứng nhà kính CO2(47%),
CFC (19%), CH4(14%), NxOy(12%), O3(7%)

Động đất ở Haiti

Hình ảnh sống thần ở châu á
GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


•Khí CFC thủ phạm chính Gây sự phá hủy tầng ozon,
•gây nhiều tác hại sức khỏe con người,
tác hại đến sự sinh trưởng và phát triển của động thực vật.

Ung thư da do tia tử ngoại
Lổ thủng lớn của tầng ozon chiếu vào qua lỗ thủng
trên bầu trời nam cực

tầng ozon
GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

Cac bệnh về mắt do tia tử
ngọai chiếu vào qua lỗ
thủng tầng ozon


Không khí bị ô nhiễm chứa SO2,NO, NO2 …các khí này tác dụng với O2và hơi nước
nhờ chất xúc tác oxit kim loại (có trong khói bụi của các nhà máy hoặc ozon tạo ra axit H 2SO4,
Axit HNO3 tan vào nước tạo mưa axit làm cho nước mưa có pH từ 4,2 đến 6,5 cá biệt có pH = 2.
2SO2+ O2+ 2H2O→2H2SO4
2NO + O2 → 2NO2
4NO2 + O2+ 2H2O→2HNO3
Mưa axit làm tăng độ chua của đất, huỷ diệt rừng, mùa màng, làm hỏng nhà của, cầu cống…
làm tăng khả năng hoà tan của các kim loại nặng trong nước gây ô nhiễm nhiễm hoá học;
cây cối hấp thụ các kim loại nặng hoà tan như Cd, Zn đi vào nguồn thực phẩm gây nhiễm độc
cho người, gia súc.

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


Naùn nhaõn cuỷa nhaỏt ủoọc D
GV: HOng Th Phng T
ho - Trng THPT Ph


I.Hóa học và vấn đề ô nhiễm môi trường

Ô NHIỄM MÔI
TRƯỜNG KHÔNG
KHÍ
TÁC
HẠI

Ô NHIỄM MÔI
TRƯỜNG NƯỚC

Gây ra hiệu ứng nhà
kính
 Gây bệnh tật
Phá hủy tầng ozon,
gây nhiều tác hại sức
khỏe con người, tác hại
đến sự sinh trưởng và
phát triển của động
thực vật.
 Có thể gây khói mù
quang hóa, tạo mưa
axit =>

Tùy theo mức độ ô nhiễm
mà tác động khác nhau
đến sức khỏe con người (
bệnh tật, ung thư, chậm
phát triển, kém trí tuệ…),
ảnh hưởng trực tiếp đến
sự sinh trưởng, phát triển

hay bị hủy diệt của động
thực vật.

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
ĐẤT
Làm chua đất , dư thừa
các ion kim loại nặng làm
mất cân bằng sinh thái.
Gây độc hại cho con
người và sinh vật


I.Hóa học và vấn đề ô nhiễm môi trường

Khái niệm
Ô
nhiễm
môi
trường

Nguyên nhân

Ô nhiễm môi
-Do nguồn gốc tự
trường là sự làm
nhiên
thay đổi tính chất

-Do nhân tạo
của môi trường , Vi
phạm tiêu chuẩn
của môi trường

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

Tác hại
Gây suy giảm sức
khỏe của con người ,
gây thay đổi khí hậu
toàn cầu , làm diệt
vong một số loài sinh
vật ….


II.HÓA HỌC VỚI VẤN ĐỀ PHÒNG CHỐNG Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
1.Nhận biết môi trường bị ô nhiễm
Quan sát

Cách nhận biết

Ưu điểm

Nhược điểm

Có thể nhận biết môi
trường nước, không
khí, đất bị ô nhiễm

qua màu, mùi
Dễ thực hiện
Người thực hiện
không cần phải có
chuyên môn Cao
Độ chính xác không
cao. Phụ thuộc vào
hiểu biết hóa học
của người thực hiện

Xác định bằng
các thuốc thử

Dùng thuốc thử có
thể xác định pH,
nồng độ các ion
( Hg2+, Pb2+,NO3- ,…)
Độ chính xác cao
Biết rõ tác nhân hóa
học gây ô nhiễm để
xử lí
Người thực hiện
phải có chuyên
môn

GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

Xác định bằng
dụng cụ đo

Dùng các loại máy
đo có thể xác định
pH, nồng độ các ion
( Hg2+, Pb2+,NO3-…)
Độ chính xác cao
Biết rõ tác nhân hóa
học gây ô nhiễm để
xử lí
Người thực hiện
phải có chuyên
môn


2. Vai trò của hóa học trong việc xử lý
chất gây ô nhiễm môi trường
- Nguyên tắc chung:Phải sử dụng các biện pháp phù hợp
với thành phần chất gây ô nhiễm
VD:
+ Trong công nghiệp:Phải tuân thủ quy trình xử lý chất
thải
+ Trong nông nghiệp: Sử dụng phân bón hóa học, thuốc
trừ sâu, thuốc kích thích sinh trưởng đúng quy định,
đúng quy trình.
+ Các cơ sở nghiên cứu, phòng thí nghiệm:Phải phân
loại, xử lý trước khi thải ra môi trường
+ Trong khu dân cư: Rác phải được thu gom, phân loại
để thu hồi, tái chế, xử lý chống ô nhiễm môi trường
GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

- Một số phương pháp xử lý chất thải:
• PP hấp thụ: Hấp thụ khí thải bằng nước,dd xut,
hoặc dd axit sau đó tái sinh hoặc không tái sinh
dd đã hấp thụ
• PP hấp phụ: Chất thải được hấp phụ trong: than
bùn, phân rác, đất xốp, than hoạt tính sau đó
phân hủy bằng pp sinh hóa
• PP oxy hóa –khử:Cho khí thải qua dd H2SO4 để
hấp thụ amin,amoniac, rồi cho khí qua dd kiềm
để hấp thụ axit béo,phenol,…sau đó cho qua dd
NaClO để oxy hóa andehyt, H2S, xeton,…
GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


Ý thức bảo vệ môi trường :
• Phải học tập để hiểu biết về ô nhiễm môi
trường và thực hiện bảo vệ môi trường
thường xuyên, không phải chỉ học một lần
mà là học suốt đời, từ tuổi ấu thơ đến tuổi
trưởng thành không phải chỉ một mình mà
là cả cộng đồng.
• Mỗi người công dân đều phải có trách
nhiệm về môi trường,tích cực bảo vệ môi
trường sống trong lành.
GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ

Bạn cũng có thể giúp giảm thiểu ô nhiễm
bằng cách:
• Không xả rác xuống sông, suối, ao, hồ, hay ở các bãi biển.
• Đổ các rác làm từ chất dẻo và nhựa cẩn thận vào nơi thu
gom đem đi xử lý.
• Giảm bớt lượng nước sử dụng bằng cách tiết kiệm, tái sử
dụng hay tái chế  
• Tham gia các hoạt động cộng đồng để làm sạch môi
trường nơi ở, đường phố,kênh rạch, sông, biển...
• Tham gia các hoạt động chống gây ô nhiễm môi trường
nguồn nước, sông, biển, đất,không khí.
•  Không đốt rác thải bừa bãi
• Khuyến khích gia đình bạn sử dụng các hợp chất tẩy rửa
an toàn cho môi trường, hạn chế sử dụng bao bì gói thực
phẩm bằng chất dẻo không phân hủy.
GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


Hãy giữ lấy trái đất yên
lành

GV: Hng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ


Củng Cố :
Câu 1. Khí nào sau đây là nguyên nhân chính gây ra
hiệu ứng nhà kính làm cho trái đất bị nóng lên?

A. CO2
B. SO2
C. O3
D. N2

Câu 2. Tác nhân hóa học gây ô nhiễm môi trường
nước là
A.Các ion của kim loại nặng : Hg, Pb, Sb …
B. Các anion :NO3-, PO43-, SO42C. Thuốc bảo vệ thực vật , phân bón hóa học
D. Cả A, B, C
GV: HOàng Thị Phương T
hảo - Trường THPT Phươ