Bài 19. Một số thân mềm khác

NĂM HỌC 2014- 2015

SINH HOÏC 7

GV: THÂN THỊ DIỆP NGA


Nhà nơi sông nước, hồ ao
Có hai mảnh vỏ úp vào, mở ra.
Là con gì?


KIỂM TRA BÀI CŨ:

•

•

1.Đặc điểm vỏ, cơ thể trai?

-Vỏ: gồm 2 mảnh cứng úp vào nhau,vỏ có 3 lớp: lớp sừng, lớp đá vôi, lớp xà cừ
-Cơ thể:Áo trai, khoang áo: các tấm mang, thân trai và chân

2.Dinh dưỡng, sinh sản của trai?
Trai lấy thức ăn thụ động, nước mang thức ăn và oxi vào cơ thể,hô hấp qua mang
Trai phân tính, thụ tinh ngoài, đẻ trứng, ấu trùng pt trong mang trai mẹ, sống bám da cá
1 thời gian mới tự kiếm ăn


BÀI 19

MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC


NỘI DUNG:

I- Một số đại diện thân mềm
II- Một số tập tính ở thân mềm
1- Tập tính đẻ trứng ở ốc sên
2- Tập tính ở mực


•

I/ MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
Học sinh quan sát các thân mềm sau:

•BẠCH TUỘC

•Mực

•HẾN

•Ốc bươu vàng
Ốc sên

Hàu


•

Ốc gai
Ốc hương

Sên biển

•Ốc anh vũ

•Ốc gai
Trai vằn

Sên biển

Sên bơi

•Ốc nón


Các em hãy quan sát các loài thân mềm sau và cho biết chúng tên gì? Sống ở đâu ?

Ốc bươu vàng

Ốc anh vũ

Mực ống

Bạch tuộc

Ốc hương

Nghêu

Mực

Bạch tuộc

Đặc điểm: Sống ở biển, có tua dài, tua ngắn, di

Đặc điểm: Sống ở biển, mai lưng tiêu giảm, có 8

chuyển nhanh, có giá trị thực phẩm

tua. Săn mồi tích cực, có giá trị thực phẩm


Ốc vặn

Sò

Đặc điểm: Sống ở ven biển, có 2 mảnh vỏ, có giá

Đặc điểm: Sống ở nước ngọt, có 1 vỏ xoắn ốc, có

trị xuất khẩu

giá trị thực phẩm



Quan sát các thân mềm, thảo luận nhóm, hoàn thành bảng sau:

Tên đv
Ốc sên
Mực
Bạch tuộc
Ốc Vặn
Trai sông

Nơi sống

Lối sống

Cấu tạo

Trên cây, đất

Bò chậm

Vỏ xoắn ở ngoài

Ở Biển

Bơi nhanh

Ở Biển
Nước ngọt
Nước ngọt

Ốc bươu
Nước ngọt

Vỏ Tiêu giảm

Bơi nhanh

Vỏ Tiêu giảm

Bò chậm

Vỏ xoắn ở ngoài

Vùi lấp
Bò chậm

2 mảnh vỏ bọc
Vỏ xoắn ở ngoài


Quan sát các thân mềm, thảo luận nhómm:

•

H:Thân mềm có những đặc điểm nào khác nhau?

-Cấu tạo cơ thể
-Nơi sống
-Lối sống
-Hình dạng

•

I/ MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:

Ốc sên, sên biển, trai, trai vằn, bạch tuộc, mực, sên bơi, các loại ốc.... Là động vật thân
mềm


Sự đa dạng của ngành Thân mềm được biểu hiện ở:
+ Số lượng loài lớn.
+ Sống ở các môi trường khác nhau: Ở cạn, nước ngọt, nước mặn.
+ Có lối sống khác nhau: Vùi lấp, bò chậm chạp và di chuyển tốc độ cao ( bơi).


II/MỘT SỐ TẬP TÍNH Ở THÂN MỀM:

1. Tâp tính đào hang đẻ trứng ở ốc sên

Quan sát hình và trả lời câu hỏi:
Ốc sên đang làm gì?

•

Ốc sên đào hang rồi đẻ trứng vào đó


1. Tâp tính đào hang đẻ trứng ở ốc sên
Ốc sên tự vệ bằng cách nào?

Trả lời:

Ốc sên bò chậm chạp, không trốn chạy được trước sự tấn công của kẻ thù nên tự vệ
bằngcách co rụt cơ thể vào trong vỏ.
Nhờ lớp vỏ cứng rắn, kẻ thù không thể ăn được phần mềm của cơ thể chúng.


1. Tâp tính đào hang đẻ trứng ở ốc sên

Ý nghĩa sinh học của tập tính đào lỗ đẻ trứng ở ốc sên?

Trả lời:
Ốc sên đào lỗ đẻ trứng có ý nghĩa sinh học là bảo vệ trứng khỏi kẻ thù.


2) Tập tính ở mực:

•

Quan sát hình và trả lời câu hỏi:
Thảo luận theo nhóm:

•

Cách bắt mồi của mực như thế nào?
Bắt mồi bằng cách rình mồi

•

Hỏa mù của mực có tác dụng gì?
Tự vệ khi có kẻ thù

•

Vì sao người ta dùng ánh sáng để câu
mực?
Mực rất thích ánh sáng


Mực dấu mình trong rong rêu,
bắt mồi bằng tua dài, tua
ngắn dùng để đưa mồi vào
miệng

Bò tấn công, mực phun hoả
mù (từ túi mực) để trốn


Nhờ đâu thân mềm có giác quan phát triển và có nhiều tập tính
thích nghi với lối sống ?

Nhờ Hệ thần kinh phát triển nên ốc sên, mực và các thân
mềm khác có giác quan phát triển và có nhiều tập tính
thích nghi với lối sống đảm bảo sự tồn tại của loài


Chọn câu trả lời đúng trong bài tập sau:
•
1? Thân mềm nào có vỏ cứng bọc ngoài:
a. Mực, ốc gai, trai
b. Hến, sò huyết, ốc sên
c. Bạch tuộc, ốc vặn, ốc ruộng

d. Ốc hương, trai sông, ốc bưu
2? Thân mềm nào sống ở nước biển:
Trai sông, Sên biển, Mực
Ốc gai, sò huyết, ốc ruộng
Ốc hương, Bạch tuộc, Mực
Ốc hương, trai sông, ốc bưu

e.
f.
g.
h.

3?Thân mềm có tập tính phong phú là do:
a. Có mắt dễ dàng nhìn thấy
b. Có cơ quan di chuyển
c. Được bảo vệ bằng vỏ đá vôi
d. Hệ thần kinh phát triển


4. Mực tự vệ bằng cách nào?

a.
b.
c.
d.

Tiết chất nhờn làm kẻ thù không bắt được
Co rụt cơ thể vào trong vỏ.
Dùng tua miệng để tấn công kẻ thù
Tung hoả mù để chạy trốn.

5: Em thường gặp ốc sên ở đâu? Khi bò ốc sên để lại dấu vết trên lá như thế nào?
Trả lời: Ốc sên thường gặp trên cạn nơi có nhiều cây cối rậm rạp, ẩm ướt. Khi bò ốc sên tiết ra chất
nhờn nhằm giảm ma sát và để lại vết đó ở trên lá cây


DẶN DÒ
 Học bài
 Trả lời các câu hỏi 1,2 SGK trang 67

 Đọc phần “ Em có biết” trang 67
Chuẩn bị vật mẫu để tiết sau thực hành:
+ Nghiên cứu trước bài thực hành, kẻ bảng trang 70 sgk vào vở bài học.
+ Mỗi tổ chuẩn bị: 1 con ốc sên (hoặc ốc hương)
1 con trai sông, 1 con mực cho tiết thực hành


CHUÙC CAÙC EM HOÏC TOÁT