Bài 29. Đặc điểm chung và vai trò của ngành Chân khớp

SINH HỌC 7

NGUYỄN VĂN NGHI –

7/1
NĂ
M
HỌ
C:
20
15
-

GÒ VẤP

20
16


BÀI 29: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ
VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN
KHỚP


KIỂM TRA BÀI CŨ
SẮP XẾP CÁC ĐỘNG VẬT TƯƠNG ỨNG VỚI CÁC LỚP CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP

TÊN LỚP

LỚP GIÁP
XÁC

LỚP HÌNH
NHỆN

LỚP SÂU
BỌ

KẾT QUẢ

CÁC ĐỘNG VẬT ĐẠI DIỆN


LỚP GIÁP XÁC

LỚP HÌNH NHỆN

NGÀNH CHÂN KHỚP

LỚP SÂU BỌ


I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:
EM CÓ NHẬN XÉT GÌ VỀ CẤU TẠO
PHẦN PHỤ CỦA CHÂN KHỚP ?

PHẦN PHỤ CHÂN KHỚP PHÂN ĐỐT. CÁC
ĐỐT KHỚP ĐỘNG VỚI NHAU LÀM PHẦN
PHỤ RẤT LINH HOẠT.

HÌNH 29.1. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHẦN PHỤ

I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:
CƠ QUAN MIỆNG CỦA NGÀNH CHÂN
KHỚP CÓ CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG
NHƯ THẾ NÀO?

3. HÀM DƯỚI

2. HÀM TRÊN

CƠ QUAN MIỆNG GỒM NHIỀU PHẦN
PHỤ: ( MÔI TRÊN, HÀM TRÊN, HÀM

1. MÔI TRÊN

HÌNH 29.2. CẤU TẠO CƠ QUAN MIỆNG

DƯỚI ) → BẮT, GIỮ VÀ CHẾ BIẾN MỒI.


I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:
EM HÃY NHẬN XÉT SỰ PHÁT TRIỂN
VÀ TĂNG TRƯỞNG CỦA CHÂN
KHỚP ?

SỰ PHÁT TRIỂN VÀ TĂNG TRƯỞNG GẮN
LIỀN VỚI SỰ LỘT XÁC, THAY VỎ CŨ BẰNG
VỎ MỚI THÍCH HỢP VỚI CƠ THỂ.

HÌNH 29.3. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CHÂN KHỚP


I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:
NÊU VAI TRÒ CỦA VỎ KITIN ĐỐI VỚI
CHÂN KHỚP.

2. CƠ DỌC
1. VỎ
KITIN

3. CƠ LƯNG

VỎ KITIN VỪA CHE CHỞ BÊN NGOÀI,

BỤNG

VỪA LÀM CHỖ BÁM CHO CƠ. DO ĐÓ CÓ
CHỨC NĂNG NHƯ XƯƠNG.

HÌNH 29.4. LÁT CẮT NGANG QUA NGỰC CHÂU CHẤU


I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:
NÊU CẤU TẠO MẮT KÉP CỦA CHÂN
KHỚP?

THỂ THỦY TINH

DÂY THẦN KINH THỊ GIÁC

MẮT KÉP GỒM NHIỀU Ô MẮT GHÉP LẠI.
MỖI Ô MẮT CÓ ĐỦ MÀNG SỪNG, THỂ
THỦY TINH VÀ CÁC DÂY THẦN KINH THỊ
GIÁC.

HÌNH 29.5. CẤU TẠO MẮT KÉP


I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:
CHO BIẾT TẬP TÍNH CỦA KIẾN LÀ GÌ.

MỘT SỐ LOÀI KIẾN BIẾT CHĂN NUÔI CÁC
CON RỆP SÁP ĐỂ HÚT DỊCH NGỌT DO
RỆP TIẾT RA LÀM NGUỔN THỨC ĂN.

HÌNH 29.6. TẬP TÍNH Ở KIẾN


THẢO LUẬN VÀ ĐÁNH DẤU ( √ ) VÀO Ô TRỐNG Ở HÌNH ĐỂ CHỌN LẤY CÁC ĐẶC ĐIỂM ĐƯỢC COI LÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA
NGÀNH CHÂN KHỚP

V

HÌNH 29.1

V

HÌNH 29.4

HÌNH 29.2

HÌNH 29.5

V

HÌNH 29.3

HÌNH 29.6


BÀI 29: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP

I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:

-PHẦN PHỤ CHÂN KHỚP PHÂN ĐỐT. CÁC ĐỐT KHỚP ĐỘNG VỚI
NHAU.

- SỰ PHÁT TRIỂN VÀ TĂNG TRƯỞNG GẮN LIỀN VỚI SỰ LỘT XÁC.
- VỎ KITIN VỪA CHE CHỞ BÊN NGOÀI, VỪA LÀM CHỖ BÁM CHO CƠ.


?

TRONG CÁC ĐẶC ĐIỂM CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP THÌ ĐẶC ĐIỂM NÀO ẢNH
HƯỞNG LỚN ĐẾN SỰ PHÂN BỐ CỦA CHÚNG?

VỎ KITIN VỪA CHE CHỞ BÊN NGOÀI, VỪA LÀM CHỖ BÁM CHO CƠ.
→ THÍCH NGHI VỚI LỐI SỐNG TRÊN CẠN.

SỰ PHÁT TRIỂN VÀ TĂNG TRƯỞNG GẮN LIỀN VỚI SỰ LỘT XÁC.

PHẦN PHỤ CHÂN KHỚP PHÂN ĐỐT. CÁC ĐỐT KHỚP ĐỘNG VỚI NHAU.
→ DI CHUYỂN ĐƯỢC LINH HOẠT.


BÀI 29: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP

I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:

II. SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP:


ĐA DẠNG VỀ SỐ LƯỢNG LOÀI


BÀI 29: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP

I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:

II. SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP:

1. ĐA DẠNG VỀ CẤU TẠO VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG:


QUAN SÁT HÌNH


BẢNG 1. ĐA DẠNG VỀ CẤU TẠO VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG CỦA CHÂN KHỚP
MÔI TRƯỜNG SỐNG

S
T

1

NƯỚC

HÌNH NHỆN
( NHỆN )

3

NƠI ẨM

SÂU BỌ
( CHÂU CHẤU )

2

√

√

3

CÁNH

( SỐ ĐÔI )
KHÔNG CÓ

2 ĐÔI

2

√

CHÂN NGỰC

RÂU

SỐ LƯỢNG

Ở CẠN

GIÁP XÁC
( TÔM SÔNG )

2

CƠ THỂ

TÊN ĐẠI DIỆN

T

CÁC PHẦN

√
1 ĐÔI

KHÔNG CÓ

5

√

4

√

3

CÓ

2 ĐÔI


BÀI 29: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP

I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:

II. SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP:

2. ĐA DẠNG VỀ TẬP TÍNH:


BẢNG 2. ĐA DẠNG VỀ TẬP TÍNH
STT

1

2

CÁC TẬP TÍNH CHÍNH

TÔM

√

NHỆN

VE SẦU

KIẾN

ONG MẬT

√

√

√

√

√

√

SỐNG THÀNH XÃ HỘI

√

√

CHĂN NUÔI ĐỘNG VẬT KHÁC

√

TỰ VỆ, TẤN CÔNG

√

TÔM Ở NHỜ

DỰ TRỮ THỨC ĂN

√

DỆT LƯỚI BẪY MỒI
3

4

CỘNG SINH ĐỂ TỒN TẠI

√

5

6

√

ĐỰC, CÁI NHẬN BIẾT NHAU = TÍN HIỆU
7

8

CHĂM SÓC THẾ HỆ SAU

√

√

√


BÀI 29: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP

I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:
II. SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP:

2. ĐA DẠNG VỀ TẬP TÍNH:

VÌ CHÚNG CÓ HỆ THẦN KINH, GIÁC QUAN
PHÁT TRIỂN CAO.

TẠI SAO CÁC LOÀI ĐỘNG VẬT

CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP LẠI
ĐA DẠNG VỀ TẬP TÍNH ?


BÀI 29: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP

I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:
II. SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP:

→ ĐA DẠNG VỀ SỐ LƯỢNG LOÀI, CẤU TẠO, MÔI TRƯỜNG SỐNG VÀ TẬP
TÍNH.


BÀI 29: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP

I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG:
II. SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP:
III. VAI TRÒ THỰC TIỄN:


BẢNG 3. VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP
TÊN ĐẠI DIỆN CÓ ĐỊA PHƯƠNG

STT

TÔM HÙM

CÓ LỢI

CÓ HẠI

√

LỚP GIÁP

1

XÁC

RUỐC

√

CON SUN

√

CÁI GHẺ

√

VE BÒ

√

LỚP HÌNH

2

NHỆN

BỌ CẠP

CHÂU CHẤU

3

√
√

√

LỚP SÂU
BỌ

BỌ NGỰA

MỌT

√
√


BẢNG 3. VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP
TÊN ĐẠI DIỆN CÓ ĐỊA PHƯƠNG

STT

CÓ LỢI

TÔM HÙM

XUẤT KHẨU

RUỐC

LÀM MẮM

CÓ HẠI

LỚP GIÁP

1

XÁC

CON SUN

HẠI GT ĐƯỜNG THỦY

CÁI GHẺ

GÂY BỆNH GHẺ

LỚP HÌNH

2

NHỆN

BỌ CẠP

CHÂU CHẤU

3

HÚT MÁU GIA SÚC

VE BÒ

THỰC PHẨM, TRANG TRÍ

THỨC ĂN CHO ĐV KHÁC

HẠI HẠT NGŨ CỐC

LỚP SÂU
BỌ

BỌ NGỰA

MỌT

DIỆT CÁC SÂU HẠI
HẠI GỖ