Bài 31. Cá chép

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN TÂN THÀNH
TRƯỜNG THCS PHÚ MỸ

SINH HỌC
Tiết 31 Bài 31 THỰC HÀNH QUAN SÁT CẤU
TẠO NGOÀI VÀ HOẠT ĐỘNG SỐNG CỦA CÁ CHÉP.
Giáo viên: Võ Thị Hồng Hà
Trường:THCS Phú Mỹ



Ngành Chân khớp

Các
ngành
động vật
đã học

Ngành Thân mềm

Các ngành giun

Ngành ruột khoang

Ngành ĐV nguyên sinh

ĐỘNG
VẬT
KHÔNG
XƯƠNG
SỐNG

CHƯƠNG VI

NGÀNH ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG


LỚP THÚ

LỚP CHIM

NGÀNH
ĐỘNG
VẬT CÓ
XƯƠNG
SỐNG

LỚP BÒ SÁT

LỚP LƯỠNG CƯ

CÁC LỚP CÁ

Động vật có xương sống
có bộ xương trong, trong
đó có cột sống chứa tủy
sống.
Cột sống là đặc điểm
cơ bản nhất để phân biệt
ngành Động vật có

xương sống với các
ngành Động vật không
xương sống.


CHƯƠNG VI

NGÀNH ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG
CÁC LỚP CÁ


CHƯƠNG VI

NGÀNH ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG
CÁC LỚP CÁ
Tiết 31 Bài 31 Thực hành QUAN SÁT CẤU TẠO NGOÀI VÀ
HOẠT ĐỘNG SỐNG CỦA CÁ CHÉP
I.ĐỜI SỐNG:




Phú Yên: Xuất hiện cá chết trên
sông Hinh
• Cá chết nổi lềnh bềnh trên sông Hinh
(Ảnh: CTV)


Hình ảnh cá chết ở Hồ Tây

Cá chết ở kênh Nhiêu Lộc thành
phố Hồ Chí Minh


Trứng được
thụ tinh

Phôi

Sơ đồ sinh sản của cá chép.

Cá con


CHƯƠNG VI

NGÀNH ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG
CÁC LỚP CÁ
Tiết 31 Bài 31 Thực hành QUAN SÁT CẤU TẠO NGOÀI VÀ
HOẠT ĐỘNG SỐNG CỦA CÁ CHÉP
I.ĐỜI SỐNG:
II.CẤU TẠO NGOÀI
1.Quan sát cấu tạo ngoài.


Đầu

Mình

Khúc đuôi



Vây6 lưng
Nắp 5mang

Cơ quan
12đường bên

Mắt
4
Lỗ mũi
3

7Vây đuôi

Miệng1

8 hậu môn
Vây

Râu2

Lỗ
11 hậu môn
Vây10ngực

Vây
9 bụng

Thảo luận nhóm :Bài tập 1. Lựa chọn phương án đúng.
Đặc điểm cấu tạo ngoài của cá chép

Sự thích nghi

1. Thân cá chép thon dài, đầu thuôn
nhọn gắn chặt với thân .

A, B. Giảm sức cản của nước

2. Mắt cá không có mi, màng mắt tiếp
xúc với môi trường nước.

C, . Màng mắt không bị khô.
D
Giảm sự ma sát giữa da cá với
E .,B

3. Vảy cá có da bao bọc; trong da có
nhiều tuyến tiết chất nhày.

môi trường nước.

4. Sự sắp xếp vảy cá trên thân khớp với
nhau như ngói lợp.

A ,E
. Giúp cho thân cá cử động

5. Vây cá có các tia vây được căng bỡi
da mỏng, khớp động với thân.

A,G . Có vai trò như bơi chèo.

dễ dàng theo chiều ngang.

Những câu lựa chọn:
A . Giúp cho thân cá cử động dễ dàng theo chiều ngang.
B. Giảm sức cản của nước.

C. Màng mắt không bị khô.

D. Dễ dàng phát hiện ra con mồi và kẻ thù.
E. Giảm sự ma sát giữa da cá với môi trường nước.
G. Có vai trò như bơi chèo.

XII

2
1
3

Hết giờ
phút

I
X

II
I
V
I


CHƯƠNG VI

NGÀNH ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG
CÁC LỚP CÁ
Tiết 31 Bài 31 Thực hành QUAN SÁT CẤU TẠO NGOÀI VÀ
HOẠT ĐỘNG SỐNG CỦA CÁ CHÉP
I.ĐỜI SỐNG:
II.CẤU TẠO NGOÀI
1.Quan sát cấu tạo ngoài.
2.Chức năng các loại vây.



Thảo luận nhóm
Các vây được cắt

Bài tập 2: Hãy chọn đáp án đúng
Trạng thái của cá

Vai trò

1.Cắt hai vây bụng

Chỉ hơi bị mất thăng bằng. Bơi sang phải, trái,

lên, xuống hơi khó khăn.

C

2.Cắt hai vây ngực

Khó duy trì thăng bằng. Bơi sang
phải,trái,lên,xuống khó khăn.

D

3.Cắt vây lưng và
vây hậu môn

Bơi nghiêng ngả theo hình chữ Z, không giữ
được hướng bơi.

E

4.Cắt tất cả các
vây,trừ vây đuôi.

Cá bị mất thăng bằng hoàn toàn,dù bơi được
nhưng hay bị lộn ngược bụng lên.

A

5.Cắt vây đuôi và cố
định khúc đuôi.

Cá không bơi được,chìm xuống đáy bể.
B

A – Các loại vây giữ thăng bằng, vây đuôi có vai trò chính trong sự di chuyển
B – Khúc đuôi và vây đuôi giúp cá bơi
XII
C – Vây bụng có vai trò rẽ phải, trái, lên, xuống, giữ thăng bằng
I
D – Vây ngực có vai trò rẽ phải, trái, lên, xuống, giữ thăng bằng
và quan trọng hơn vây bụng

2
1
3

Hết giờ

E – Vây lưng và vây hậu môn giữ thăng bằng theo chiều dọc

phút

X

V
I

II
I

Hãy chọn câu trả lời đúng nhất
Câu hỏi: Cá chép là động vật biến nhiệt vì:
A. Có nhiệt độ cơ thể không ổn định, phụ thuộc vào nhiệt độ không khí
B. Có nhiệt độ cơ thể ổn định, không phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường.
C. Có nhiệt độ cơ thể ổn định, phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường nước.
D. Có nhiệt độ cơ thể không ổn định , phụ thuộc vào nhiệt độ của môi
trường nước.

Sai rồi xin chọn
câu khác

Đúng rồi xin
chúc mừng


Hãy chọn câu trả lời đúng nhất
Câu hỏi: Vảy cá xếp như hình ngói lợp có vai trò như thế nào?
A. Giảm ma sát khi bơi
B. Giúp cho thân cá cử động dễ dàng theo chiều ngang.
C. Giúp cá bơi lên trên, bơi xuống, rẽ trái, rẽ phải, dừng lại.
D. Có vai trò như bơi chèo.

Sai rồi xin chọn
câu khác

Đúng rồi xin
chúc mừng


Hãy chọn câu trả lời đúng nhất

Câu hỏi: Khúc đuôi mang vây đuôi có vai trò gì?
A. Đẩy nước làm cá tiến lên phía trước.
B. Tăng diện tích dọc của thân.
C. Giúp cá bơi lên trên hoặc bơi xuống dưới.
D. Giúp cá rẽ trái, rẽ phải, dừng lại.

Sai rồi xin chọn
câu khác

Đúng rồi xin
chúc mừng


VËn tèc b¬i cña c¸:

Em có biết?

C¸ thu
buåm

21,5km/h

C¸ håi

100km/h

40km/h

T­­thÕ­b¬i:­
C¸ ngùa

C¸

C¸ óc

bay cao 2m, xa 400m

C¸­biÕt­bay: C¸ chuån