Bài 55. Tiến hoá về sinh sản

Chọn đáp án đúng nhất trong những câu sau
Câu 1: Sự tiến hóa hệ thần kinh của động vật theo
hướng:
A. Hệ thần kinh chưa phân hóahệ thần kinh hình
mạng lưới  hệ thần kinh dạng chuỗi hạch  hệ thần
kinh hình ống;
B. Hệ thần kinh chưa phân hóa  hệ thần kinh dạng
chuỗi hạch  hệ thần kinh hình mạng lưới;
C. Hệ thần kinh chưa phân hóa  hệ thần kinh hình
mạng lưới;
D. Hệ thần kinh dạng chuỗi hạch  hệ thần kinh hình
mạng lưới


Chọn đáp án đúng nhất trong những câu sau
Câu 2: Lớp động vật nào dưới đây có cơ quan phân
hóa phức tạp nhất?
A. Lớp hình nhện
B. Lớp cá
C. Lớp thú
D. Lớp lưỡng cư


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính

Hình 1. Các bước sinh sản ở trùng roi

 Trùng

roi sinh sản bằng cách nào ?
 Trùng roi sinh sản bằng cách phân đôi cơ thể

Hình 2. Sinh sản ở san hô

 San hô sinh sản bằng cách nào ?
 San hô sinh sản bằng cách mọc chồi


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính

Trùng roi: sinh sản bằng cách phân đôi cơ thể

San hô: Sinh sản bằng cách mọc chồi

Phân đôi cơ thể
Một cơ thể
(không có sự kết hợp giữa
tinh trùng và trứng)

(Trùng roi)

Cơ thể mới

Mọc chồi
(San hô)

 Qua sơ đồ trên: Em cho biết sinh sản theo kiểu phân đôi cơ thể và
mọc chồi là hình thức sinh sản gì?

 Đó là hình thức sinh sản vô tính


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
 Sinh sản vô tính là gì ?

 Là hình thức sinh sản không có sự kết hợp giữa tế
bào sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh dục cái
(trứng).
 Có mấy hình thức sinh sản vô tính ?
 Có 2 hình thức chính:
+ Phân đôi cơ thể
+ Mọc chồi


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
Trùng biến hình

Thủy tức

San hô

Trùng roi

Trùng giày

Kiểu sinh sản

Tên động vật

Phân đôi

Trùng roi

Trùng giày

Mọc chồi

San hô

Thủy tức

Trùng biến hình


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính

Hoạt động giao phối ở ếch

Hoạt động giao phối ở bọ ngựa

 Qua 2 hình trên: Em hãy cho biết hoạt động giao phối giữa 2 cơ
thể: đực và cái là hình thức sinh sản gì ?
 Đó là hình thức sinh sản hữu tính

Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính
 Sinh sản hữu tính gì ?
 Là hình thức sinh sản trong đó có sự kết hợp giữa tế bào
sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh dục cái (trứng). Trứng
được thụ tinh sẽ phát triển thành phôi.


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính
Thảo luận nhóm
và trả lời câu hỏi:
Câu 1: So sánh giữa 2
hình thức sinh sản: vô tính
và hữu tính?
Câu 2: Quan sát hình 3, em
hãy cho biết : Giun đất là cá
thể lưỡng tính hay phân
tính? Thụ tinh trong hay thụ
tinh ngoài?
Câu 3: Quan sát hình 4, em
hãy cho biết : Giun đũa là cá
thể lưỡng tính hay phân tính?
Thụ tinh trong hay thụ tinh
ngoài?

Lỗ sinh
dục cái

Lỗ sinh
dục đực

Hình 3.Cấu tạo ngoài và ghép đôi ở giun đất

Giun cái có lỗ sinh dục cái
Giun đực có lỗ sinh dục đực

Hình 4. Hình dạng giun đũa


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính

ĐÁP ÁN

 Câu 1: So sánh giữa 2 hình thức sinh sản: vô tính và hữu tính

Hình
thức
sinh sản

Vô tính
Hữu tính

Số cơ thể
tham gia
1 cơ thể

Kế thừa
đặc điểm
2 cơ thể 1 cơ thể 2 cơ thể

X

Sự kết hợp giữa
tinh trùng
và trứng
Có

X
X

Không
có
X

X

X


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính

Lỗ sinh
dục cái
Lỗ sinh

dục đực

Câu 2: Quan sát hình 3, em
hãy cho biết : Giun đất là cá
thể lưỡng tính hay phân tính?
Thụ tinh trong hay thụ tinh
ngoài ?
 Giun đất là cá thể lưỡng tính,
thụ tinh ngoài.

Hình 3.Cấu tạo ngoài và ghép đôi ở giun đất

Giun cái có lỗ sinh dục cái
Giun đực có lỗ sinh dục đực

Hình 4. Hình dạng giun đũa

Câu 3: Quan sát hình 4, em hãy
cho biết : Giun đũa là cá thể
lưỡng tính hay phân tính ? Thụ
tinh trong hay thụ tinh ngoài ?
 Giun đũa là cá thể phân tính,
thụ tinh trong.


III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
Hoàn thành bảng sau:
Tên loài
Trai sông
Châu chấu

Thụ tinh
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh trong

Sinh sản
Đẻ trứng

Biến thái

Đẻ trứng

Biến thái

Cá chép

Thụ tinh ngoài

Đẻ trứng

Ếch đồng

Thụ tinh ngoài

Đẻ trứng

Thằn lằn đuôi
dài

Thụ tinh trong

Đẻ trứng

Chim bồ câu

Thụ tinh trong

Đẻ trứng

Thỏ

Thụ tinh trong

Đẻ con

Những câu lựa
chọn

-Thụ tinh ngoài
-Thụ tinh trong

Phát triển phôi

-Đẻ con
-Đẻ trứng

Trực tiếp (không
nhau thai)
Biến thái
Trực tiếp (không

nhau thai)
Trực tiếp (không
nhau thai)
Trực tiếp (có
nhau thai)
-Biến thái
-Trực tiếp (không
nhau thai)
-Trực tiếp (có nhau
thai)

Tập tính bảo
vệ trứng
Không
Không
Không

Tập tính nuôi con
Ấu trùng tự kiếm mồi
Ấu trùng tự kiếm mồi
Con non tự kiếm mồi

Không

Nòng nọc tự kiếm mồi

Không

Con non tự kiếm mồi

Làm tổ, ấp trứng

Bằng sữa diều,
mớm mồi

Đào hang, lót ổ

Bằng sữa mẹ

-Đào hang, lót ổ
-Làm tổ, ấp trứng
-Không đào hang,
không làm tổ

-Bằng sữa diều, mớm
mồi
-Bằng sữa mẹ
-Con non (ấu trùng hay
nòng nọc) tự đi kiếm
mồi


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính
III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
 Qua bảng vừa hoàn chỉnh: Em cho biết sự tiến hóa các hình thức
sinh sản hữu tính ở động vật được thể hiện như thế nào?
- Thụ tinh ngoài  thụ tinh trong
- Đẻ nhiều trứng  đẻ ít trứng  đẻ con

- Phôi phát triển có biến thái  Phôi phát triển trực tiếp có nhau
thai
- Con non không được nuôi dưỡng  được nuôi dưỡng bằng sữa
mẹ  được học tập thích nghi cuộc sống


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính
III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
 Trả lời các câu hỏi sau:
1. Thụ tinh trong ưu việt hơn thụ tinh ngoài như thế nào?
- Thụ tinh trong đảm bảo hiệu quả tốt hơn thụ tinh ngoài
2. Vì sao phôi phát triển trực tiếp lại tiến bộ hơn phát triển gián
tiếp?
- Vì phôi phát triển trong cơ thể mẹ an toàn hơn
3. Vì sao hình thức thai sinh là tiến bộ nhất trong giới động vật?
- Vì con non được nuôi dưỡng tốt hơn, khi sinh ra được học tập rút
kinh nghiệm từ trò chơi  thể hiện được tập tính đa dạng của lớp
thú, thích nghi cao với môi trường sống



GHI NHỚ
Sinh sản hữu tính có ưu thế hơn sinh
sản vô tính : thụ tinh trong, đẻ con, thai
sinh, hình thức chăm sóc trứng, nuôi con
góp phần nâng cao tỉ lệ thụ tinh, tỉ lệ sống
sót và sức sống của cơ thể con cũng cao
hơn hẳn cơ thể bố, mẹ.

Địa phương em đã làm gì để bảo vệ động vật
trong mùa sinh sản?
- Bảo vệ động vật trong mùa sinh sản bằng
cách:
+ Cấm săn bắt cá thể cái, bắt lấy con non và
trứng trong mùa sinh sản
+ Tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường
sống và động vật trong mùa sinh sản


1. Sinh sản vô tính là:
A. Là hình thức sinh sản chỉ có ở động vật bậc thấp
B. Là hình thức sinh sản có 2 cơ thể tham gia
C. Là hình thức sinh sản không có sự kết hợp giữa tế
bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái.
D. Là hình thức sinh sản có sự ghép đôi
2. Sinh sản hữu tính là:
A. Là hình thức sinh sản chỉ có 1 cơ thể tham gia
B. Là hình thức sinh sản có sự kết hợp giữa tế bào sinh
dục đực và tế bào sinh dục cái.
C. Là hình thức sinh sản chỉ có ở động vật bậc cao
D. Là hình thức sinh sản chỉ có ở động vật bậc thấp


3. Nhóm động vật nào thụ tinh trong?


4. Trong các nhóm động vật sau, nhóm động vật nào sinh

sản vô tính?


5. Con non của nhóm động vật nào phát triển trực tiếp?


 Học bài và trả lời câu hỏi cuối SGK
 Đọc mục : “Em có biết”
 Xem lại ngành: Động Vật Không Xương Sống và
Động Vật Có Xương Sống .
 Chuẩn bị bài 56: CÂY PHÁT SINH GIỚI

ĐỘNG VẬT.

Tìm hiểu:
+Bằng chứng về mối quan hệ giữa các nhóm động vật
+Tìm hiểu mức độ quan hệ họ hàng giữa các nhóm động vật