Bài 27. Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng của vi sinh vật

Kính chào cô giáo và các em học sinh lớp 10A7


EM CÓ BIẾT?

?

Điều kiện tối ưu

t = 44, 3h

Khối lượng 5×10
13

gam

-

Khối lượng
g = 20 phút

27
6×10 gam
2


I. CHẤT HÓA HỌC
1. Chất dinh dưỡng

Oh, …
Măm măm…

Măm măm…

Chất dinh dưỡng là gì?

Chất dinh dưỡng là những chất giúp cho vsv đồng hóa và tăng sinh khối hoặc
thu năng lượng
3


I. CHẤT HÓA HỌC
1. Chất dinh dưỡng

+ Các hợp chất hữu cơ như cacbohidrat, lipit, prôtêin...là các chất

dinh dưỡng cần thiết cho sự sinh trưởng, phát triển của sinh vật.

+ Các

chất vô cơ chứa các nguyên tố vi lượng như Mn, Zn, Mo...

có vai trò trong quá trình thẩm thấu, hoạt hoá enzim...

4


- Nhân tố sinh trưởng:
Hãy cho tôi ăn Nó. Tôi

Nhân tố sinh

không tự tổng hợp được

trưởng là gì?

từ các chất vô cơ

Dựa vào sự tổng hợp các nhân tố sinh
trưởng, chia VSV thành mấy nhóm?


-Cách làm: Đưa vi khuẩn này vào trong

Vì sao, có thể dùng vi sinh vật khuyết

dưỡng (Ví dụ: E.coli triptôphan âm)

thực phẩm,nếu vi khuẩn mọc được tức

để kiểm tra thực phẩm có triptophan

là thực
hay
không?phẩm

có Tritophan.


CỨU chúng tôi với, chúng
tôi sinh trưởng chậm, hoặc
ko st được

ất
h
c
Đây là các chất ức chế ộsinh
sốtrưởng
t
óm
Ta c


I. CHẤT HÓA HỌC
2. Chất ức chế sinh trưởng

Oh,
no, no…

Chất ức chế sinh
trưởng là gì?

Chất ức chế sinh trưởng là những chất làm vi sinh vật không sinh
trưởng được hoặc làm chậm tốc độ sinh trưởng của vi sinh vật.
8


Một số chất hoá học ức chế sinh trưởng của VSV thường dùng

Các chất hóa học

Các hợp chất phenol

Cơ chế tác động
Biến tính các protein các loại màng tế bào

Các loại cồn (etanol,izopropanol 70-

Thay đổi khả năng cho đi qua của lipit ở màng

80%)

sinh chất

Iot, rượu iot(2%)
Clo(natrihipoclorit)cloramin

Ôxy hóa các thành phần của tế bào

Sinh oxi nguyên tử có tác dụng oxi hóa

Ứng dụng
Khử trùng phòng thí nghiệm , bệnh viện

Thanh trùng trong y tế, phòng thí nghiệm

Diệt khuẩn trên da, tẩy trùng trong bệnh viện

Thanh trùng nước máy, các bể bơi…

mạnh
Các hợp chất kim loại nặng
Làm prooteein bất hoạt

Diệt bào tử đang nảy mầm

Bất hoạt cấu trúc pr

Thanh trùng

Oxi hóa thành phần tế bào

Khử trùng các dụng cụ nhựa, kim loại

Các anđehit (phocmandehít 2%)

Caùc loaïi khí etilen oâxít(10-20%)

Chất kháng sinh

Diệt khuẩn có tính chọn lọc

Dùng trong y tế, thú y...



Vì sao sau khi rửa rau sống nên ngâm trong nước muối hay
thuốc tím pha loãng 5-10 phút?

11


Chất nguyên

sinh
Thành tế bào

Chất nguyên
sinh

NƯỚC MUỐI GÂY CO NGUYÊN SINH, LÀM VI SINH VẬT KHÔNG PHÂN CHIA ĐƯỢC

Hiện tượng co nguyên sinh


I. CHẤT HÓA HỌC
2. Chất ức chế sinh trưởng

Xà phòng có phải là chất diệt
khuẩn không?

được
mama
tắmmà
cho
Xa phòng không phải Em
là chất
diệt
khuẩn
chỉmỗi
loạingày
vi nhé.
khuẩn nhờ bọt khi rửa, vsv bị trôi

13


II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC

1. Nhiệt độ
2. Độ ẩm
3. pH
4. Ánh sáng
5. Áp suất thẩm thấu

14


Click to edit Master text styles
Second level
Third level
Fourth level
Fifth level

Thảo luận nhóm (6 phút)
theo phiếu học tập.




Phiếu bàn giao nhiệm vụ học tập

ẢNH HƯỞNG

Nhiệt độ

Độ ẩm

Độ PH

Ánh sáng

Áp suất thẩm thấu

ỨNG DỤNG


ẢNH HƯỞNG

ỨNG DỤNG

Nhiệt độ
 
Đến tốc độ phản ứng sinh hóa trong tế bào, làm vi sinh vật chuyển hóa nhanh hay chậm.

-

Căn cứ vào khả năng chịu nhiệt, chia vi sinh vật thành 4 nhóm:

+ Vi sinh vật ưa lạnh sống ở Nam Cực T° 15 °C
+ VSV ưa ẩm: Sống ở đất nước, kí sinh:T° °C
+ VSV ưa nhiệt; Nấm, tảo :T° °C

Dùng nhiệt độ cao để thanh

trùng, nhiệt độ thấp để kìm
hãm sự sinh trưởng của vsv

+ VSV ưa siêu nhiệt: T° °C

Độ ẩm
- Hàm lượng nước quyết đinh độ ẩm
- nước là dung môi các chất khoáng và cũng là yếu tố hóa học tham gia vào quá trình thủy
phân các chất.

Nước dùng để khống chế sự
sinh trưởng của từng nhóm vsv

Độ PH

-

Ảnh hưởng đến tính thẩm thấu của màng hoạt động chuyển hóa vật chất trong tế bào,
hoạt tính enzim, sự hình thành ATP…

-

Dựa vào PH người ta chia sinh vật thành 3 nhóm chính:

+ Sinh vật ưa axit
+ sinh vậjt ưa kiềm và ưa trung tính.

Tạo điều kiện nuôi cấy thích
hợp

Ánh sáng

- Vk cần ánh sáng để quang hợp, ánh sáng thường có
tác động đến sự hình thành bào tử sinh sản, tổng hợp
sắc tố, chuyển động ánh sáng.
- Bức xạ ánh sáng có thể tiêu diệt hoặc ức chế vsv.

- bức xạ ánh sáng dùng để tiêu diệt
hoặc ức chế vsv, như làm biến tính
axit nuleic..

Áp suất thẩm thấu
Ảnh hưởng đến sự phân chia của vi sinh vật

Bảo quản thực phẩm


Vì sao có thể giữ thức ăn tương đối trong tủ lạnh?

-

Vì VSV phá hủy thực phẩm thường là VSV ưa ấm và trong tủ lạnh nhiệt độ thấp
nên có khả năng ức chế hoạt động của phần lớn VSV


Nhiệt độ nào thích hợp cho sự sinh trưởng của VSV kí sinh động vật?

o
Vi sinh vật kí sinh trong động vật là vsv ưa ấm (20 – 40 C)

II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
2. Độ ẩm

Thức
cóthức
nhiềuănnước
tới độ
ẩmrất
caodễ
nên
Vìăn
sao
chứadẫn
nhiều
nước
bị tạo điều
kiện
cho vi
hoạt động
nhiễm
vi khuẩn
sinh vật?

21


2/ Độ ẩm

Tại sao mứt, bánh kẹo khi
để lâu thì nấm, mốc xuất
hiện sớm hơn vi khuẩn?

* Ứng dụng:

Bánh kẹo mốc

- Tạo độ ẩm phù hợp cho các VSV có ích phát triển
- Phơi sấy khô nông sản để bảo quản


3/ Độ pH:
* Ứng dụng:
Tại sao dưa cà muối lại bảo quản được lâu hơn rau quả tươi?

->

cà pháo muối

Dưa muối

Nem chua


Vì sao sữa chua hầu như không có vi sinh vật gây bệnh?

Sữa chua lên men đồng hình, PH thấp ức chế
mọi vk kí sinh gây bệnh.

II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
4. Ánh sáng

Vi khuẩn lam
Cyanobacteria 

25