Bài 30. Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

Bài 30: SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT
TRONG TẾ BÀO CHỦ

GSTT: Triệu Thị Thủy
GVHD: Hà Bích Vân


I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
* Chu trình nhân lên của phage

Hấp phụ

Xâm nhập

Sinh tổng hợp

Phóng thích

Lắp ráp


1.Sự hấp phụ


2. Xâm nhập


2. Xâm nhập

Phagơ

Virut động vật


3. Sinh tổng hợp


4. Lắp ráp


5. Phóng thích

ồ ạt

Từ từ


* Chu trình tan và tiềm tan:

Chu trình tan_Virut độc

Chu trình tiềm tan_Virut ôn hoà

Điểm khác nhau của 2 quá trình này là gì?


II. HIV/AIDS
1. Khái niệm.
Áo Protein

Virus

- HIV

Lõi ARN

Immunodeficiency
Enxim sao mã
ngược

Human

Phần vỏ

Glicoprotein

Syndrome
-AIDS
Imono – Dificiency

Acquired

Cấu trúc HIV


* Chu trình nhân lên của HIV


Sơ đồ chu trình nhân lên của HIV
trong tế bào LimphoT4

Hấp phụ

HIV mới
Xâm nhập
Phóng thích
ARN
Sao mã ngược

ADN

Protein

Lắp ráp

Cài xen
ARN
Sinh tổng hợp


Thế nào là VSV cơ hội?
Bệnh cơ hội?

VSV cơ hội

HIV

Tế bào limpho T

Suy giảm miễn
dịch

Bệnh cơ hội

AIDS


2. Ba con đường lây truyền HIV
Truyền máu

Xăm mình

Tiêm chích

Qua sữa mẹ

Gái mại dâm

Qua nhau thai


3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh

Giai đoạn

Thời gian

Sơ nhiễm
( cửa sổ)

Biểu hiện
Thường không biểu hiện triệu chứng hoặc biểu

2 tuần – 3 tháng

hiện nhẹ.

Số lượng tế bào limphô T – CD4 giảm dần. Có thể
Không triệu chứng

1 – 10 năm

sốt, tiêu chảy không rõ nguyên nhân,…

Các bệnh xã hội xuất hiện: Tiêu chảy, viêm da,
Biệu hiện triệu chứng

Sau giai đoạn 2

lao, sốt, sút cân… dẫn đến chết.


III. Các virut kí sinh ở vi sinh vật động vật và côn trùng

Phương thức xâm nhập và lây
Loại virut

1. Virut kí sinh ở vi sinh
vật (phagơ)

2. Virut kí sinh ở thực
vật

3. Virut kí sinh ở côn
trùng

Số lượng

lan

Tác hại

Biện pháp


1. Virut kí sinh ở vi sinh vật (phagơ)
- Số lượng:

Khoảng 3000 loại

- Phương thức xâm nhập và lây lan
+ Xâm nhập trực tiếp
+ Nhân lên qua 5 giai đoạn

- Tác hại :

Làm chết vi khuẩn trong nồi lên men

 tổn thất cho ngành công nghiệp vi sinh

-

Biện pháp:

+ Chọn chủng vi khuẩn sạch bệnh
+ Đảm bảo điều kiện vô trùng trong quy trình sản xuất


2. Virut kí sinh ở thực vật
- Số lượng:

Khoảng 1000 loại

- Phương thức xâm nhập và lây lan:
+ Không có khả năng xâm nhập vào TBTV mà gây nhiễm nhờ côn trùng truyền qua phấn hoa, hạt,
các vết xây xát
+ Lây nhiễm sang TB khác qua cầu sinh chất nối giữa các TB
- Tác hại:
+ Lá đốm vàng, đốm nâu; bị sọc hay vằn; lá bị xoăn hay héo; bị vàng rồi rụng.
+Thân bị lùn hay còi cọc

- Biện pháp:
+ Chọn giống sạch bệnh
+ Vệ sinh đồng ruộng
+ Tiêu diệt vật trung gian truyền bệnh


3. Virut kí sinh ở côn trùng
- Phương thức xâm nhập và lây lan
+ Xâm nhập qua đường tiêu hóa
+ Nhờ chất kiềm trong ruột côn trùng phân giải thể bọc
+ Xâm nhập vào tế bào ruột giữa hoặc theo dịch bạch huyết lan khắp cơ thể

- Tác hại :
+ Làm chết côn trùng
+ Gây bệnh cho người và động vật

- Biện pháp :

Tiêu diệt vật trung gian truyền bệnh


Củng cố

1. Các giai đoạn nhân lên của phagơ?
A. Hấp phụ→ xâm nhập → sinh tổng hợp→ lắp ráp→ phóng thích
B. Xâm nhập→ hấp phụ → sinh tổng hợp→ phóng thích→ láp ráp
C. Sinh tổng hợp → phóng thích→ lắp ráp→ xâm nhập→ hấp phụ
D. Hấp phụ→ sinh tổng hợp→ phóng thích→ xâm nhập→ lắp ráp


Giao tiếp thông thường: Ôm, hôn, bắt tay, nói chuyện, ho, hắt hơi,…Dùng chung
nhà tắm, bể bơi, bồn tắm, mặc chung quần áo, ngồi chung ghế,…Ăn uống chung
bát đũa, cốc chén,…Côn trùng và súc vật không lây truyền HIV: ruồi, muỗi, chấy,
rận, chó, mèo, gà,.…


2. Chu trình nhân lên của HIV có giai đoạn nào mà ở phagơ không có?
(I) Hấp phụ, (II) Sao mã ngược, (III) Sinh tổng hợp,
nhập,
(VII) Phóng thích

A. (I), (II)
B. (II), (VI)
C. (V), (VI)
D. (III), (VII)

(IV) cài xen, (V) Lắp ráp, (VI) Xâm


3.

Virut độc là virut:

A. Xâm nhập vào tế bào chủ, nhân lên trong tế bào chủ không phá hủy tế bào chủ
B. Xâm nhập vào tế bào chủ và nhân lên trong tế bào chủ
C. Xâm nhập vào tế bào chủ, nhân lên trong tế bào chủ sau đó phá hủy tế bào chủ
D. Xâm nhập vào tế bào chủ, nhân lên trong tế bào chủ và tồn tại thời gian dài trong
tế bào chủ