Bài 31. Tập tính của động vật

Chim di cư

Nhện giăng tơ

1

Gấu ngủ đông

Hổ vồ mồi


TIẾT 32

Bài 31. TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT

2


Vậy tập tính là gì và nó có ý nghĩa gì đối
với đời sống của động vật ???


I. TẬP TÍNH LÀ GÌ?

- Khái niệm: Tập tính là chuỗi phản ứng của động vật trả lời kích thích từ môi trường
(bên trong hoặc bên ngoài cơ thể)

- Ý nghĩa: Giúp động vật thích nghi với môi
trường sống và tồn tại.

- Ví dụ: Nhện giăng tơ, hổ rình mồi,mèo bắt chuột..

4


Click to edit Master text styles
Second level
Third level
Fourth level
Fifth level

Ở thực vật có tập tính hay
Ở thực vật đó là cảm ứng. Vì tập tính là chuỗi phản ứng và có liên quan
không ???
đến hệ thần kinh.


Hãy phân loại đâu là hoạt động bẩm sinh đã có, đâu là hoạt động hình thành trong đời sống cá
thể ???

6


Tập tính bẩm sinh

Tập tính học được

7


II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH

PHIẾU HỌC TẬP (5 phút)
Nghiên cứu mục II. Phân loại tập tính /tr124 sgk, thảo luận nhóm hoàn thành nội dung sau

Tập tính bẩm sinh

Khái niệm

Đặc điểm

Ví dụ
8

Tập tính học được


PHIẾU HỌC TẬP: Phân biệt tập tính học được với tập tính bẩm sinh

Tập tính bẩm sinh

Khái niệm

là loại tập tính sinh ra đã có, được

là loại tập tính được hình thành trong quá

di truyền từ bố mẹ và đặc trưng

trình sống của cá thể thông qua học tập và rút

cho loài.

mang tính bẩm sinh, bền vững,
Đặc điểm

Ví dụ

Tập tính học được

kinh nghiệm.

không bền, dễ thay đổi.

khó thay đổi.

nhện giăng tơ, gà ấp trứng, chim

khỉ làm xiếc, cá nghe tiếng vỗ tay

di cư.....

thì ngoi lên ....


II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH
Tổ chim dòng dọc trống

Tổ chim dòng dọc mái

Chim làm tổ là tập tính gì ?

Tập tính bẩm sinh
Tập
Tập tính
tính hỗn
hỗn hợp
hợp
Tập tính học được

Chim dòng dọc: Tổ của nó được đam bằng sợi cỏ hay
10

sợi thực vật khác, quấn vào đầu cành tre, lá cau, lá dừa,…


II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH



-

Tập tính hỗn hợp

Khái niệm: Tập tính hỗn hợp là tập tính sinh

đã có nhưng sẽ được tiếp tục phát triển và

Tập tính hỗn hợp là gì ? Ví dụ

hoàn thiện trong đời sống cá thể.

- Ví dụ: Mèo bắt chuột

11


III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
Cơ sở thần kinh của tập tính
là gì ???

12


III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH

- Cơ sở thần kinh của tập tính là các phản xạ. Các phản xạ thực hiện qua cung phản xạ.

Kích thích ngoài

Cơ quan thụ cảm

Hệ thần kinh

hoặc trong

Sơ đồ cơ sở thần kinh của tập tính

13

Cơ quan thực hiện

Hành động


III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
1. Cơ sở thần kinh của tập tính bẩm sinh

- Cơ sở thần kinh của tập tính bẩm sinh là loại phản xạ nào? Vì sao?
- Nguồn gốc tập tính bẩm sinh?

- Chuỗi phản xạ không điều kiện

-

Do kiểu gen quy định → bền vững, không

thay đổi.

14


III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
2. Cơ sở thần kinh của tập tính học được
- Cơ sở thần kinh của tập tính học được là gì? - Nguồn gốc tập tính học được?
- Chuỗi phản xạ có điều kiện.
- Quá trình hình thành tập tính là quá trình hình thành các mối liên hệ mới giữa các
nơron → có thể thay đổi.

Sự hình thành tậpLưu
tínhý:học được ở động vật phụ thuộc
yếu tố nào?

Sự hình thành tập tính học được ở động vật phụ
thuộc vào:
+ Mức độ tiến hoá của hệ thần kinh.
+ Tuổi thọ.
15


III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
2.Tại sao người

1. Tại sao ở HTK

và động vật có

dạng lưới và dạng

HTK phát triển

chuỗi hạch, các tập

có rất nhiều tập

tính của chúng hầu

tính học

hết là tập tính bẩm

được ???

sinh ?????

16


III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH

-

-

Số lượng TBTK ít, cấu tạo HTK

đơn giản  Khả năng học tập, rút

HTK phát triển  Thuận lợi

cho học tập và rút kinh nghiệm.

kinh nghiệm kém.

-

Tuổi thọ thường ngắn  Không

- Tuổi thọ dài

có nhiều thời gian cho việc học tập.

Hầu hết tập tính là tập tính

Hầu hết tập tính là tập
17

bẩm sinh.

tính bẩm sinh.


Em hãy lấy các ví dụ về tập tính bẩm sinh, tập tính học được.

Cách chơi: Lớp chia làm 2 nhóm tương ứng với 2 dãy. Trong thời gian 2 phút, nhóm nào
lấy được nhiều ví dụ về tập tính bẩm sinh và tập tính học được thì nhóm đó chiến thắng.
Thời gian chuẩn bị là 1 phút 30 giây.
Yêu cầu: các ví dụ phải khác ví dụ nêu trong bài và không được lặp lại.

Bắt đầu chơi!
18


BÀI TẬP VỀ NHÀ

- Học bài và trả lời các câu hỏi trang 126/SGK.
- Tìm thêm các ví dụ về tập tính của động vật.
- Đọc mục “Em có biết?” – trang 126/SGK.
- Nghiên cứu nội dung bài 32: Tập tính của động vật (tiếp).

19