Bài 33. Dinh dưỡng, chuyển hoá vật chất và năng lượng ở vi sinh vật

H5N1

PHẦN III - SINH HỌC VI SINH VẬT

SARS

CHƯƠNG I
CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT VÀ NĂNG
LƯỢNG Ở VSV


BÀI 33
DINH DƯỠNG,
CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
VÀ NĂNG LƯỢNG
Ở VI SINH VẬT


I. KHÁI NIỆM VI SINH VẬT
1. Khái niệm vi sinh vật

Kích thước của vi
sinh vật so với đầu
kim khâu

Nhận xét về kích thước của VSV?


Tảo và tập đoàn volvox

Vi khuẩn

Thay hình này

Nấm

VR. Hecpet

VR. Dại

Vi rut

VR.HIV

VR. Sars


Vi tảo Chlorella

Tảo Spirullina

Nhận xét về mức độ tổ chức cơ thể của VSV?


Nhân

Tế bào trực
khuẩn

Tế bào nấm men

Nhận xét về loại tế bào của nhóm vi sinh vật?


Vi sinh vật là gì?
 VSV là:
- Những cơ thể nhỏ bé, chỉ quan sát được dưới
kính hiển vi.
- Thường là cơ thể đơn bào, nhân sơ hoặc nhân
thực, một số là tập hợp đơn bào.


2. Đặc điểm chung của vi sinh vật

Vi khuẩn E.coli

Nấm sợi

Vi tảo Chlorella

Nấm men rượu

Vi sinh vật thuộc những nhóm phân loại nào?


Một trực khuẩn đại tràng (E.coli ) sau 20 phút lại
phân chia một lần. Như vậy 1h phân chia 3 lần.
=> 24h phân chia 72 lần => tạo 4 722 366,5.1017
tế bào tương đương với 1 khối lượng ... 4722
tấn.
Hãy nhận xét tốc độ sinh trưởng và sinh sản của

vi sinh vật?
Suy luận về tốc độ hấp thụ và chuyển hóa chất
dinh dưỡng của VSV?
 Có thể minh họa bằng VD tr117 về lương
protein tổng hợp / ngày


Trong tự nhiên có thể gặp VSV ở những đâu?
Ở những nơi điều kiện sống khắc nghiệt thì có sự
có mặt của VSV không?
Môi trường nóng

Môi trường mặn

Nhận xét về môi trường phân bố của VSV?

Môi trường acid


 2. Đặc điểm chung của VSV
- Gồm nhiều nhóm phân loại khác nhau.
- Hấp thụ và chuyển hóa chất dinh dưỡng
nhanh.
- Sinh trưởng và sinh sản nhanh.
- Phân bố rộng.


II. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC KIỂU DINH DƯỠNG
50 ml dd khoai
tây nghiền

Môi trường tự
nhiên

50 ml dd gồm
khoai tây và 10 g 50ml dd glucose 20%
glucose

Môi trường bán
tổng hợp

Môi trường tổng
hợp


 1. Các loại môi trường cơ bản
- Môi trường tự nhiên: là MT chứa các chất tự nhiên không
xác định được số lượng, thành phần
- Môi trường tổng hợp: là MT trong đó các chất đều đã biết
thành phần hoá học và số lượng
- Môi trường bán tổng hợp: là MT trong đó có một số chất
tự nhiên và các chất hoá học


Môi trường nuôi cấy vi sinh vật


2. Các kiểu dinh dưỡng
Các tiêu chí cơ bản phân chia kiểu dinh dưỡng ở vi sinh
vật là gì?

- Nguồn năng lượng
- Nguồn cacbon
Có mấy kiểu dinh dưỡng ở vi sinh vật?
- Quang tự dưỡng
- Quang dị dưỡng
- Hoá tự dưỡng
- Hóa dị dưỡng


Hoàn thành phiếu học tập sau
Kiểu
dinh dưỡng
Quang tự dưỡng

Nguồn
năng lượng
Ánh sáng

Quang dị dưỡng

Ánh sáng

Hoá dị dưỡng

Chất vô cơ

Hoá tự dưỡng

Chất hữu cơ

Nguồn cacbon
chủ yếu

Ví dụ

CO2

Tảo, VK lam,
VK lưu huỳnh
màu tía, màu lục

Chất hữu cơ
CO2

Chất hữu cơ

VK tía, VK lục
Không chứa lưu
huỳnh
VK nitrat hoá, VK
Ôxi hoá lưu huỳnh
VK hiđrô
VSV lên men
Hoại sinh


Vi sinh vật quang tự dưỡng

Vi khuẩn lưu huỳnh màu tía

Vi tảo

Vi khuẩn lưu huỳnh màu lục

Tảo Spirullina


Vi sinh vật quang dị dưỡng

Vi khuẩn không lưu huỳnh
màu lục

Vi khuẩn không lưu huỳnh
màu tía


Vi sinh vật hóa tự dưỡng

Vi khuẩn nitrát hoá

Vi khuẩn oxi hoá sắt

Vi khuẩn oxi hoá hidrô

Vi khuẩn oxi hoá lưu huỳnh


Vi sinh vật hóa dị dưỡng

Nấm sợi

Vi khuẩn E.coli

Xạ khuẩn


III. HÔ HẤP VÀ LÊN MEN
Hoàn thành phiếu học tập trong 5 phút
Kiểu hô hấp

Chất nhận electron

Lên men

Chất nhân electron Chất hữu cơ
Nấm men rượu
cuối cùng là chất không được ôxi
hữu cơ
hoá hoàn toàn

Chất nhận electron
Hô hấp kị khí cuối cùng là ôxi
liên kết (trong chất
VC như…)

Hô hấp
hiếu khí

Chất nhận ôxi
cuối cùng là ôxi

phân tử

Sản phẩm

Chất hữu cơ
không được ôxi
hoá hoàn toàn tạo
ra sản phẩm
trung gian (của chu trình
nào? Hoac cắt bỏ)

CO2, H2O

Ví dụ

VK phản
nitrat hoá

Trùng đế dày


Một số sản phẩm lên men thường gặp


Tại sao dưa muối lại chua, ăn ngon và giữ được lâu?
- Muối chua dưa cải dựa trên cơ sở khoa học là quá trình lên men
của vi khuẩn lactic, đồng thời vi khuẩn này hoạt động làm giảm
pH môi trường => ức chế hoạt động của VSV gây hỏng thực
phẩm nên dưa lâu hư.
Tại sao ủ sữa và yaourt một thời gian thì sữa lại chua và có

hương vị đặc trưng?
-Vì trong yaourt chứa nhiều vi khuẩn lactic sẽ sử dụng chất hữu
cơ trong sữa thực hiện quá trình lên men tạo ra acid lactic làm
chua sữa.


Câu 1: Đặc điểm chung của vi sinh vật là:
1. Bé nhỏ và phân bố rộng
2. Hấp thụ nhiều chuyển hoá nhanh
3. Sinh trưởng nhanh và thích ứng cao với môi trường
4. Phát triển mạnh ở môi trường ẩm ướt, ít ánh sáng
Phương án đúng là:
A.1, 2, 3
B.1, 2, 4
C.2, 3, 4
D.1, 2, 3, 4


Câu 2: Môi trường tự nhiên là:
1. Thành phần các chất có nguồn gốc tự nhiên
2. Không xác định được thành phần các chất
3. Thành phần các chất luôn thay đổi
Phương án đúng là:
A.1, 2
B.2, 3
C.1, 3
D.1, 2, 3