Bài 9. Đời sống của người nguyên thuỷ trên đất nước ta

Trường THCS Nguyễn Hiền

Chào mừng quý thầy cô về
dự giờ

LỊCH SỬ 6
GV: THÁI NGUYỄN ĐỨC MINH QUÂN


ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI
NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA

Tiết 9- Bài 9:


Nội dung bài học

1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
2. Tổ chức xã hội của người nguyên thủy
3. Đời sống tinh thần của người nguyên thủy


Tiết 9- Bài 9: ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI

NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
Để nâng cao đời sống vật chất của mình, cư dân nguyên thủy Việt
Nam đã làm những việc gì ? Việc nào quan trọng nhất ?

Rìu đá Núi Đọ

Rìu đá Bắc Sơn

Có gì khác nhau giữa hai loại rìu đá này ?


Công cụ được mài so với công cụ ghè đẽo thì
loại công cụ nào mang hiệu quả cao hơn ? Vì
sao ?

CÔNG CỤ ĐƯỢC GHÈ ĐẼO

- Ghè đá: lấy hai hòn đá đập vào nhau cho mẻ
từng mảng ra, sau đó lấy một hòn đá này xát
qua nhiều lần hòn đá còn lại.
- Mài đá: lấy hòn đá này chà xát nhiều lần (qua
lại) bên chỗ mẻ của hòn đá kia….
CÔNG CỤ ĐƯỢC MÀI


Tiết 9- Bài 9: ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI

NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
 Biết cải tiến công cụ sản xuất bằng kỹ thuật mài đá, có nhiều loại:
rìu, bôn, chày.
- Ngoài
côngtre
cụ gỗ,
bằng
đá ra;và
cưsừng

dân còn
sửcụ.
dụng thêm công cụ

Biết dùng
xương
làmbiết
công
nào ?làm đồ gốm.
 Biết
- Với các công cụ hiện có ở trên đây, cư dân nguyên thủy Việt Nam
biết làm các nghề gì ?


Làm đồ gốm



Công cụ đá

Làm đồ gốm

Việc làm đồ gốm có gì khác so
với việc làm công cụ bằng đá?


Tiết 9- Bài 9: ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI

NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy

 Biết cải tiến công cụ sản xuất bằng kỹ thuật mài đá, có nhiều loại:
rìu, bôn, chày.
 Biết dùng tre gỗ, xương và sừng làm công cụ.
 Biết làm đồ gốm.
 Biết trồng trọt, chăn nuôi.
-Sự xuất hiện của các công cụ bằng đá còn giúp người nguyên thủy
Việt Nam có thêm nghề gì nữa ?


Cư dân Việt Nam trồng trọt và chăn nuôi thời nguyên thủy

Ý nghĩa của việc trồng
trọt và chăn nuôi?


Tiết 9- Bài 9: ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI

NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy

 Biết cải tiến công cụ sản xuất bằng kỹ thuật mài đá, có
nhiều loại: rìu, bôn, chày.
 Biết làm đồ gốm.
 Biết dùng tre gỗ, xương và sừng làm công cụ.
 Biết trồng trọt, chăn nuôi.
 Họ sống trong hang động, mái đá và biết dựng lều
làm nhà ở
= > Cuộc

sống dần ổn định

Về chỗ ở, người Việt Nam thời nguyên thủy sống ở đâu ?


Mô hình minh họa cư dân Văn hóa Hòa
Bình


Lều của cư dân Văn hóa Hòa Bình


Tiết 9- Bài 9: ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI

NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
2. Tổ chức xã hội của người nguyên thủy

 Họ sống thành từng nhóm, định cư lâu dài tại một nơi.
- Thời Hòa Bình – Bắc Sơn, người nguyên thủy sống như
 Những
cùng huyết thống đã tôn người mẹ lớn tuổi
thế nào người
?
nhất lên làm chủ, đó là chế độ thị tộc mẫu hệ.
Vì sao bây giờ họ định cư lâu dài một nơi? Căn cứ vào đâu
mà em biết điều đó?
Cư dân Việt Nam thời nguyên thủy theo tổ chức xã hội nào ?
Em hiểu thế nào là chế độ thị tộc mẫu hệ ?

Với kinh tế chủ yếu là hái lượm – săn bắt, trồng trọt và chăn
nuôi, người đàn ông làm gì và phụ nữ làm những việc gì
trong thị tộc ?
Phụ nữ
Chuyên hái lượm, trồng trọt, chăn nuôi
Phân phối thức ăn trong thị tộc.

Đàn ông
Chuyên săn bắt

=> Ai là người có vai trò, ưu thế lớn trong thị tộc ?
Phụ nữ có vai trò nhiều hơn do họ làm nhiều việc hơn trong
nên kinh tế còn đơn giản, nên họ là người có ưu thế và có
quyết định tối cao trong thị tộc => chế độ thị tộc mẫu hệ ra
đời là vì lý do đó.


Hình vẽ mô tả về chế độ thị tộc mẫu hệ


Hiện nay chế độ thị tộc mẫu hệ có còn ở
Việt Nam hay không? Cho ví dụ.
Người Khơ-me (Nam Bộ)

Người Chăm (Trung - Nam
Bộ)
Người Ba-na (Tây Nguyên)

Người H’mông (Bắc Bộ)

Tiết 9- Bài 9: ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI

NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
2. Tổ chức xã hội của người nguyên thủy
3. Đời sống tinh thần của người nguyên thủy

Ngoài
động
xuất, đồ
người
nguyên
 Biếtlaolàm
và sản
sử dụng
trang
sức thủy còn làm những
gì để thỏa mãn đời sống tinh thần ?
Hãy kể tên các đồ trang sức mà
em nhìn thấy ở hình 26. Chúng
được làm từ các vật liệu gì ?
Các đồ trang sức này dùng để
làm gì ?


Câu hỏi thảo luận bàn: ( 2 phút )
Theo em sự xuất hiện của những đồ trang sức trong các
di
nóián:

lênSự
điều
gì?hiện của đồ trang sức chứng
chỉ
Đáp
xuất

tỏ cuộc sống của người nguyên thủy đã đầy đủ,
phong phú, biết làm đẹp cho mình.


Hình minh họa cư dân nước ta thời nguyên thủy

đeo trang sức, nhảy múa quanh đống lửa.


Tiết 9- Bài 9: ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI

NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
2. Tổ chức xã hội của người nguyên thủy
3. Đời sống tinh thần của người nguyên thủy

 Biết làm và sử dụng đồ trang sức
Đời sống tinh thần của người nguyên thủy Việt Nam còn được
thể hiện ở điểm nào mới ?
Bức hình này gợi cho em điều
gì ?

- Qua hình vẽ ta thấy trong nhóm quan hệ thị tộc

tình mẹ con anh em ngày càng gắn bó mật thiết với
nhau.
- Hình vẽ trên cũng cho chúng ta suy đoán rằng
những cư dân nguyên thủy ở đây có tín ngưỡng thờ
vật tổ. Vật tổ của họ có thể là một loài động vật ăn
cỏ, có thể là hươu hoặc trâu, bò vì trên mặt người
có sừng.


Tiết 9- Bài 9: ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI

NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
2. Tổ chức xã hội của người nguyên thủy
3. Đời sống tinh thần của người nguyên thủy

 Biết làm và sử dụng đồ trang sức.
 Biết vẽ, có tín ngưỡng thờ vật tổ.
 Có tục chôn cất người chết.
Đời sống tinh thần của người nguyên thủy nước ta còn được
thể hiện ở điểm nào nữa ?
Việc chôn người chết theo công cụ
lao động nói lên điều gì ?


Vài thông tin về tục chôn người chết của cư dân
Thời
Hòa thủy

Bình –(tham
Bắc Sơn,
cư dân chôn người chết tại nơi cư
nguyên
khảo)

trú, chủ yếu theo tư thế nằm co, có rải đá, vỏ ốc hoặc than tro
dưới thi hài, di cốt được bôi thổ hoàng.
Cư dân thời nguyên thủy quan niệm, chết là một hiện tượng tự
nhiên và khi người ta qua đời, họ vẫn có thể sống được ở một
thế giới khác đẹp và tốt hơn. Khi chôn cất, họ làm rất cẩn thận
vì thể hiện sự tôn trọng bản thân người chết, bảo vệ môi
trường.
Cư dân nguyên thủy chôn người chết theo công cụ lao động
thể hiện quan niệm (ở phần trên có nêu) rằng ở bên kia thế
giới, người chết vẫn có thể lao động và trồng trọt. Việc chôn
theo công cụ lao động này là biểu hiện sự phân biệt giàu –
nghèo.